Alubia pinta alavesa y legumbre de Álava
Transcripción
Alubia pinta alavesa y legumbre de Álava
fitxak:fitxak 16/07/14 14:22 Página 3 Alubia pinta alavesa y legumbre de Álava Te gustará saber que... un plato de legumbre aporta la mitad de fibra que necesitas cada día y que su consumo regular te ayuda a controlar los niveles de colesterol en sangre. Receta “COCIDO DE VITORIA” Historia La alubia llegó a Europa en el siglo XVIII emparejada al maíz. En Álava tardó en introducirse, debido al arraigo de las habas: razón por la que en euskera se les llama “Babarrunak”, habas de lejos. Localización Montaña Alavesa y Valles Alaveses. Reconocimientos · Alubia del País Vasco con Euskolabel. · Legumbres Euskal Baserri. Producción Se siembra en primavera y se recolecta manualmente o con má- quina arrancadora a finales de agosto o principios de septiembre. Se dejan secar entre 10-15 días, hasta que el grado de humedad oscile entre el 12-15% de agua. Una vez seca la vaina se desgrana y se llevan al centro de envasado, donde se selecciona en función de varios parámetros (tamaño, color, etc), se limpian, envasan y etiquetan. · 100 hectáreas (Fuente: Garlan 2010). · Actualmente se producen unos 100.000 kg (Fuente: Hazi). · 12 registrados (Fuente: registro Hazi). INGREDIENTES (4 -6 personas): 250 gr. de garbanzos 250 gr. de alubia pinta alavesa 1 kg. de carne de zancarrón ½ gallina 2 huesos de rodilla y cañada 250 gr. de tocino sin beta 4-6 trozos de chorizo 1 berza 4-6 pencas de acelga 1 cebolla 1 puerro 2 patatas 2 zanahorias 2 ramas de perejil 1 kg. de tomate 1 lata de pimientos del piquillo entreverado 8-10 hebras de azafrán Aceite de oliva virgen, sal y pimienta negra Elaboración: Los garbanzos. Poner a fuego fuerte un puchero con agua. Al comenzar a hervir, añadir los garbanzos (poner a remojo la noche anterior), la gallina, el zancarrón, media cebolla, el puerro, las zanahorias y el perejil. Bajar el fuego y salpimentar. Dejar cocer a fuego lento unas dos horas. Apartar del fuego y reservar. Las alubias. Colocar un puchero a fuego medio con las alubias (poner a remojo durante toda la noche) y su agua, el tocino, los huesos y media cebolla. Salpimentar. Dejar cocer lentamente durante dos o tres horas. Apartar del fuego y reservar. Las verduras. Poner un puchero a fuego fuerte con dos o tres litros de agua y un poco de sal. Al comenzar a hervir, añadir la berza troceada, las patatas cascadas, las pencas de acelga y los trozos de chorizo. Salpimentar, bajar el fuego y dejar cocer una hora. El caldo. Desengrasar y filtrar los tres pucheros. Mezclar al gusto. Añadir unas pocas hebras de zafrán y hervir durante cinco minutos. Comprobar el punto de sal. fitxak EUSKERAZ:fitxak 16/07/14 14:28 Página 3 Arabako babarrun eta lekaleak Bazenekien... platerkada bat lekalek egunean behar duzun zuntzaren erdia ematen dizu eta lekaleak jateko ohiturak odoleko kolesterol mailak kontrolatzen lagunduko dizu. Errezeta “GASTEIZKO LAPIKOKOA” Historia Babarruna XVIII. mendean heldu zen Europara artoarekin batera. Araban berandu sartu zen, baba jateko ohitura handia zegoelako: horregatik deitzen zaio babarruna, alegia, urruneko baba. Kokapena Arabako Mendialdeko eta Añanako Kuadrillak. Izendapenak · Euskal Herriko Babarruna, Eusko Labelduna. · Euskal Baserriko lekaleak. Ekoizpena · Ereindako lurrak: 100 hektarea (iturria: Garlan 2010). · Ekoizpena: gaur egun 100.000 kg inguru ekoizten dira (iturria: Hazi) Ekoizle kopurua: 12 daude erregistratuta (iturria: Hazi erregistroa). Babarrun baxua da, udaberrian ereiten da eta eskuz edo makinaz biltzen da abuztuaren amaieran edo irailaren hasieran. Finkan lehortzen uzten da 10-15 egunean, harik eta hezetasuna, hau da, ur edukia, %12-15 bitartekoa izan arte. Behin lehortuta daudenean, lekak aletu egiten dira eta babarrunak ontziratze zentrora eramaten dira. Bertan sailkatu egiten dira zenbait parametroren arabera (tamaina, kolorea etab.), garbitu, ontziratu, eta etiketa jartzen zaie. OSAGAIAK (4 -6 lagunentzat): 250 g garbantzu 250 g Arabako babarrun nabar 1 kg zangar Oilo erdi bat Belauneko eta izterreko 2 hezur 250 g urdai giharrik gabekoa 4-6 txorizo zati Aza bat 4-6 zerba orrimami Tipula bat Porru bat 2 patata 2 azenario 2 perrexil adartxo 1 KG tomate Pikillo piper gorri berdeak pote bat 8-10 azafrai hari Oliba olio birjina Gatza eta piperbeltz beltza eho berria Nola egin: Garbantzuak.Ipini su bizian lapikoa urarekin. Irakiten hasten denean gehitu garbantzuak (aurreko gauetik uretan beratuta), oiloa, zangarra, tipula erdi, porrua, azenarioak eta perrexila. Eztitu sua eta bota gatza eta piperra. Utzi su txikian egosten bi ordu inguru. Kendu sutatik eta gorde. Babarrunak. Ipini su ertainean lapiko batean babarrunak (gau osoan eduki ditugu beratzen) eta euren ura, urdaila, hezurrak eta tipula erdi bat. Eman gatza eta piperra. Utzi astiro egosten bi edo hiru orduz. Kendu sutatik eta gorde aparte. Barazkiak. Ipini su bizian lapiko batean bizpahiru litro ur eta gatz apur bat. Irakiten hasten denean, gehitu aza txikituta, patatak kraskatuta, zerba orrimamiak eta txorizo zatiak. Eman gatza eta piperra, eztitu sua eta utzi ordubetean egosten. Salda.Hiru lapikoei kendu koipea eta iragazi. Nahasi norberaren gustura. Gehitu azafrai hari gutxi batzuk eta eduki irakiten bost minutuan. Probatu gatz puntua.