Programa - COMPOSTELA
Transcripción
Programa - COMPOSTELA
25 ANIVERSARIO TEMPORADA 2014/2015 REAL FILHARMONÍA DE GALICIA Rubén Gimeno / director Fazil Say / piano CONVERS@NDO Rubén Gimeno director Sala Mozart / 20.15 h xoves 26 | 02 | 2015 21.00 h I WOLFGANG AMADEUS MOZART (1756-1791) Concerto para piano núm. 12 en La maior, K. 414 (385p) Allegro Andante Allegretto FAZIL SAY (1970) Concerto para piano e orquestra de cordas núm. 2, op. 4 “Silk Road” Fazil Say / piano II PIOTR ILYICH CHAIKOVSKI (1840-1893) Suite núm. 4 en Sol maior, op. 61 “Mozartiana” Gigue. Allegro Menuet. Moderato Pregheira. Andante non tanto Thème et variations. Allegro giusto Duración aproximada do concerto: 1 hora e 25 minutos Pregámoslle ao público que non faga fotografías e que desconecte os teléfonos móbiles, reloxos, etc. REAL FILHARMONÍA DE GALICIA Cincuenta músicos de diferentes nacionalidades aportan cada temporada a súa experiencia, formación, tradición musical, esforzo e ilusión para ofrecer ao público propostas sorprendentes. Coa orquestra colaboran de maneira habitual directores e solistas de recoñecido prestixio nacional e internacional, apostando por figuras consagradas e tamén por novos músicos que brillan no panorama musical. O seu director titular e artístico é o mestre Paul Daniel, Maximino Zumalave é o seu director asociado e Christoph König o principal director convidado. Xestionada polo Consorcio de Santiago, nace en 1996 promovida pola Xunta de Galicia e ten a súa sede permanente no Auditorio de Galicia. >>VIOLÍNS I ELINA VIKSNE HELENA SENGELOW ADRIANA WINKLER KIYOKO OHASHI (concertino) GYULA VADASZI ANCA SMEU (axuda de concertino) >>VIOLAS ILDIKÓ OLTAI TILMANN KIRCHER * VICTORIA JUROV NATALIA MADISON ** DANIEL KORDUBAYLO ANNE SCHLOSSMACHER CLAUDIO GURIDI IONELA CIOBOTARU YULIA PETRUSHEVSKAYA OXANA BAKULINA MICHAL RYCZEL TIMUR SADYKOV ILYA FISHER >>VIOLONCELLOS ANNA ALEXANDROVA PLAMEN VELEV * >>VIOLÍNS II BARBARA SWITALSKA ** GRIGORI NEDOBORA * CARLOS GARCÍA NIKOLAY VELIKOV ** MILLÁN ABELEDO ENRIQUE ROCA AILSA LEWIN IRINA GRUIA THOMAS PIEL * principal ** coprincipal Cincuenta músicos de diferentes nacionalidades aportan cada temporada su experiencia, formación, tradición musical, esfuerzo e ilusión para ofrecer al público propuestas sorprendentes. Con la orquesta colaboran de manera habitual directores y solistas de reconocido prestigio nacional e internacional, apostando por figuras consagradas y también por nuevos músicos que brillan en el panorama musical. Su director titular y artístico es el maestro Paul Daniel, Maximino Zumalave es su director asociado y Christoph König el principal director invitado. Gestionada por el Consorcio de Santiago, nace en 1996 promovida por la Xunta de Galicia y tiene su sede permanente en el Auditorio de Galicia. >>CONTRABAIXOS CARLOS MÉNDEZ * ALFONSO MORÁN ** ORIOL XICART >>FRAUTAS LAURENT BLAITEAU * LUIS SOTO ** >>ÓBOES CHRISTINA DOMINIK * ESTHER VIÚDEZ ** >>CLARINETES VICENTE LÓPEZ * EMILIO ALONSO ** >>TROMPETAS JAVIER SIMÓ * RAMÓN LLÁTSER ** >>TIMBAL JOSÉ VICENTE FAUS * >>PERCUSIÓN MARTA PRADO *** >>FAGOTES JUAN CARLOS OTERO * MANUEL VEIGA ** *** EAEM (Curso Avanzado de Especialización Orquestral) >>TROMPAS JORDI ORTEGA * ALFREDO VARELA * XAVIER RAMÓN ** DAVID SEBASTIÁN *** >>ARPA ALBA BARREIRO (R) (R) reforzo facebook.com/realfilharmoniadegalicia RUBÉN GIMENO DIRECTOR É o Director Titular da Orquestra Sinfónica del Vallés (Sabadell) dende a temporada 09/10. Así mesmo, ten sido Director Artístico da Orquestra Xove da Sinfónica de Galicia durante seis anos, labor que simultaneou co posto de violinista na Orquestra Sinfónica de Galicia. Como Director invitado colaborou con gran parte das agrupacións españolas, como as Orquestras Sinfónicas de Galicia, Nacional de España, Sinfónica de Tenerife, Sinfónica de Euskadi, Sinfónica do Principado de Asturias, Sinfónica de Bilbao, Sinfónica de Castilla y León, Orquesta de Málaga, Orquesta de Valencia, Orquesta de Barcelona e Nacional de Cataluña, Orquesta Ciudad de Granada, Oviedo Filarmónica, Orquesta de la Comunidad de Madrid e Orquesta del Palau de les Arts, entre outras. Fóra das nosas fronteiras dirixiu a Norrkoping Symphony Orchestra, Gavle Symphony Orchestra, Orquestra de Cámara de Xenebra, Orquestra do MMCK (Xapón), Orquestra da Universidade de Maryland, SAMI Orchestra (Suecia) e a Orquestra Nacional de Colombia; colaborando con solistas e agrupacións da talla do Orfeón Donostiarra, Midori, Steven Isserlis, Dimitri Sitkovetski, Fazil Say, Kirill Gerstein, Gabriela Montero, Behzod Abduraimov, María Bayo, Michel Camilo… Os seus próximos compromisos inclúen o debut coa Orquesta Sinfónica do Gran Teatre del Liceu dentro dos concertos do bicentenario de Verdi. Iniciouse na dirección da man do profesor James Ross, obtendo o Máster en Dirección de Orquestra na Universidade de Maryland. Posteriormente estudou no Conservatorio de Estocolmo con Jorma Panula, recibindo clases de mestres como Alan Gilbert, Esa-Pekka Salonen, Jukka-Pekka Saraste ou Leonard Slatkin, obtendo o Diploma Superior en Dirección de Orquestra. Es el Director Titular de la Orquesta Sinfónica del Vallés (Sabadell) desde la temporada 09/10. Asimismo, ha sido Director Artístico de la Joven Orquesta de la Sinfónica de Galicia durante seis años, labor que simultaneó con el puesto de violinista de la Orquesta Sinfónica de Galicia. Como Director invitado ha colaborado con gran parte de las agrupaciones españolas, como las Orquestas Sinfónicas de Galicia, Nacional de España, Sinfónica de Tenerife, Sinfónica de Euskadi, Orquesta Sinfónica del Principado de Asturias, Orquesta Sinfónica de Bilbao, Sinfónica de Castilla y León, Orquesta de Málaga, Orquesta de Valencia, Orquesta de Barcelona y Nacional de Cataluña, Orquesta Ciudad de Granada, Oviedo Filarmónica, Orquesta de la Comunidad de Madrid y Orquesta del Palau de les Arts, entre otras. Fuera de nuestras fronteras ha dirigido la Norrkoping Symphony Orchestra, Gavle Symphony Orchestra, Orquesta de Cámara de Ginebra, Orquesta del MMCK (Japón), Orquesta de la Universidad de Maryland, SAMI Orchestra (Suecia) y la Orquesta Nacional de Colombia; colaborando con solistas y agrupaciones de la talla del Orfeón Donostiarra, Midori, Steven Isserlis, Dimitri Sitkovetsky, Fazil Say, Kirill Gerstein, Gabriela Montero, Behzod Abduraimov, María Bayo, Michel Camilo… Sus próximos compromisos incluyen el debut con la Orquesta Sinfónica del Gran Teatre del Liceu dentro de los conciertos del bicentenario de Verdi. Se inició en la dirección de la mano del profesor James Ross, obteniendo el Máster en Dirección de Orquesta en la Universidad de Maryland. Posteriormente estudió en el Conservatorio de Estocolmo con Jorma Panula, recibiendo clases de maestros como Alan Gilbert, Esa-Pekka Salonen, Jukka-Pekka Saraste o Leonard Slatkin, obteniendo el Diploma Superior en Dirección de Orquesta. FAZIL SAY PIANO “Non é unicamente, con todo merecemento, un xenial pianista; sen dúbida vaise converter nun dos maiores artistas do século XXI”. Le Figaro Dende hai máis de vinte e cinco anos, este artista polifacético ocupa un lugar moi destacado nos circuítos musicais internacionais. A súa peculiar forma de presentación contrasta co habitual e “serio” ambiente do mundo da música clásica e non deixa ao público indiferente. Nacido na cidade turca de Ankara en 1970, os seus excepcionais dotes permitíronlle estudar co virtuoso norteamericano David Levine no Instituto Robert Schumann de Düsseldorf, proseguindo a súa formación no Conservatorio de Berlín. En 1994 gañou o premio Young Concert Artists International Auditions de Nova York, o que deu un vigoroso inicio á súa carreira internacional. Desde entón tocou como artista convidado coas orquestras e directores máis famosos de América e Europa, abordando un vasto repertorio que engloba dende Bach ata a contemporánea. Foi artista en exclusiva no Dortmund Konzerthaus, no Berlín Konzerthaus e no festival de Schleswig-Holstein, entre outros. A súa discografía inclúe obras de Bach, Mozart, Beethoven, Haydn, Gershwin e Stravinski; e moitos dos seus CDs foron recoñecidos con premios. Ten un contrato co selo discográfico Naive, dedicado en exclusiva ás súas obras. Como músico de cámara forma un dúo fantástico con Patricia Kopatchinskaja e actúa con regularidade xunto a Sol Gabetta, o Borusan Quartet de Istambul e outros notables instrumentistas turcos; e a súa paixón polo jazz levouno a fundar o Worldjazz Quartet. Como compositor posúe un amplísimo catálogo, no que sobresaen tres sinfonías: Fenerbahçe para coro, piano e orquestra; Thinking Einstein para piano e orquestra; e o oratorio Nazim; así como numerosos concertos para piano, frauta, clarinete, trompeta, violín ou guitarra, música de cámara, cancións, pezas para piano, ballets e partituras para teatro e cine. “No es únicamente, con todo merecimiento, un genial pianista; sin duda ha de convertirse en uno de los mayores artistas del siglo XXI”. Le Figaro Desde hace más de veinticinco años, este artista polifacético ocupa un lugar muy destacado en los circuitos musicales internacionales. Su peculiar forma de presentación contrasta con el habitual y “serio” ambiente del mundo de la música clásica y no deja al público indiferente. Nacido en la ciudad turca de Ankara en 1970, sus excepcionales dotes le permitieron estudiar con el virtuoso norteamericano David Levine en el Instituto Robert Schumann de Düsseldorf, prosiguiendo su formación en el Conservatorio de Berlín. En 1994 ganó el premio Young Concert Artists International Auditions de Nueva York, lo que dio un vigoroso inicio a su carrera internacional. Desde entonces ha tocado como artista invitado con las orquestas y directores más famosos de América y Europa, abordando un vasto repertorio que engloba desde Bach hasta la contemporánea. Ha sido artista en exclusiva en el Dortmund Konzerthaus, en el Berlín Konzerthaus y en el festival de Schleswig-Holstein, entre otros. Su discografía incluye obras de Bach, Mozart, Beethoven, Haydn, Gershwin y Stravinsky; y muchos de sus CDs han sido reconocidos con premios. Tiene un contrato con el sello discográfico Naive, dedicado en exclusiva a sus obras. Como músico de cámara forma un dúo fantástico con Patricia Kopatchinskaja y actúa con regularidad junto a Sol Gabetta, el Borusan Quartet de Estambul y otros notables instrumentistas turcos; y su pasión por el jazz le ha llevado a fundar el Worldjazz Quartet. Como compositor posee un amplísimo catálogo, en el que sobresalen tres sinfonías: Fenerbahçe para coro, piano y orquesta; Thinking Einstein para piano y orquesta; y el oratorio Nazim; así como numerosos conciertos para piano, flauta, clarinete, trompeta, violín o guitarra, música de cámara, canciones, piezas para piano, ballets y partituras para teatro y cine. Oriente e occidente Oriente y occidente Fazil Say é un artista entre ambas as beiras do Bósforo, nas súas propias palabras: “…Non sei realmente se son un músico occidental tentando ir do oeste ao leste, ou un intérprete turco tratando de tender unha ponte cara á música occidental…”. É considerado un dos intérpretes actuais que mellor expresou o legado musical de Mozart e seguindo a liña do mestre austríaco e moitos dos artistas románticos como Liszt ou Chopin, que escribiron e interpretaron os seus concertos, Fazil Say reúne ambas as facetas e escribiu xa tres concertos para piano e orquestra. O seu Concerto para piano núm 2 op. 4 Silk Road (Ruta da seda), escrito en 1994, describe a fascinante aventura dunha caravana que percorre o traxecto da seda desde China a Europa como símbolo de cultura universal. Este percorrido, ponte entre filosofías, relixións, artes e tradicións, está representado en catro movementos a través doutras tantas paradas en catro puntos de Oriente: o Tibet, terra de fascinante beleza e eterna filosofía; a India que vibra co ritmo das súas frenéticas danzas; Mesopotamia, territorio de diferentes razas e estados, de contrastes culturais e conflitos relixiosos (simbolizada co título Masacre) cuxa refinada linguaxe expresiva é dramática e intensa; e Anatolia, lugar de orixe de Fazil Say, no movemento titulado A canción da Nai Terra e inspirado pola canción popular turca Ankaranin Tasina Bak. O concerto combina linguaxes moi dispares como a música tonal, o jazz, as melodías turcas, as cancións Fazil Say es un artista entre ambas orillas del Bósforo, en sus propias palabras: “…No sé realmente si soy un músico occidental intentando ir del Oeste al Este, o un intérprete turco tratando de tender un puente hacia la música occidental”. Es considerado uno de los intérpretes actuales que mejor ha expresado el legado musical de Mozart y siguiendo la línea del maestro austríaco y muchos de los artistas románticos como Liszt o Chopin, quienes escribieron e interpretaron sus conciertos, Fazil Say reúne ambas facetas y ha escrito ya tres conciertos para piano y orquesta. Su Concierto para piano núm 2 op. 4 Silk Road (Ruta de la seda), escrito en 1994, describe la fascinante aventura de una caravana que recorre el trayecto de la seda desde China a Europa como símbolo de cultura universal. Este recorrido, puente entre filosofías, religiones, artes y tradiciones, está representado en cuatro movimientos a través de otras tantas paradas en cuatro puntos de Oriente: el Tibet, tierra de fascinante belleza y eterna filosofía; la India que vibra con el ritmo de sus frenéticas danzas; Mesopotamia, territorio de diferentes razas y estados, de contrastes culturales y conflictos religiosos (simbolizada con el título Masacre) cuyo refinado lenguaje expresivo es dramático e intenso; y Anatolia, lugar de origen de Fazil Say, en el movimiento titulado La canción de Madre Tierra e inspirado por la canción popular turca Ankaranin Tasina Bak. El concierto combina lenguajes muy dispares como la música tonal, el jazz, las melodías turcas, las canciones populares o la escritura dodecafónica populares ou a escritura dodecafónica con reminiscencias do repertorio clásico occidental. Fazil Say ofrece algúns detalles tímbricos como o uso do piano “preparado” para achegarse ás sonoridades dos instrumentos orientais ou o dun contrabaixo que, fóra do escenario fronte á orquestra, produce unha única nota que imita ao rumor da Terra. A orquestra, formada só por instrumentos de corda e o gong como protagonista, imita sons onomatopeicos como a choiva, o vento, o gorxeo das pombas, os berros e saloucos da xente ou o ruído dos fusís. con reminiscencias del repertorio clásico occidental. Fazil Say ofrece algunos detalles tímbricos como el uso del piano “preparado” para acercarse a las sonoridades de los instrumentos orientales o el de un contrabajo que, fuera del escenario frente la orquesta, produce una única nota que imita al rumor de la Tierra. La orquesta, formada sólo por instrumentos de cuerda y el gong como protagonista, imita sonidos onomatopéyicos como la lluvia, el viento, el gorjeo de las palomas, los gritos y sollozos de la gente o el ruido de los fusiles. Cuarteto de corda con piano Cuarteto de cuerda con piano Ao redor de 1780, un dos obxectivos de Wolfgang Amadeus Mozart era instalarse en Viena, casar e estabilizarse economicamente. Para iso, unha das mellores formas era compor e tocar concertos para promocionarse en ambas as vertentes e así, en 1782, comezou as series de grandes concertos escribindo tres modestas obras, catalogadas KV 413, 414 e 415, que o compositor describe nunha carta ao seu pai como brillantes, agradables e naturais, aínda que nunca insubstanciais. Co fin de atraer ao público e máis compradores, Mozart tomou como referencia certos concertos de Johann Samuel Schroeter, a quen coñecera anos antes, nos que a parte orquestral estaba escrita de modo que as cordas levaban o peso da obra e os ventos eran unicamente un acompañamento e así, un concerto podería ser tocado con éxito por un pianista acompañado por un cuarteto de corda. O primeiro movemento, Allegro, presenta unha Alrededor de 1780, una de los objetivos de Wolfgang Amadeus Mozart era instalarse en Viena, casarse y estabilizarse económicamente. Para ello, una de las mejores formas era componer y tocar conciertos para promocionarse en ambas vertientes y así, en 1782, comenzó las series de grandes conciertos escribiendo tres modestas obras, catalogadas KV 413, 414 y 415, que el compositor describe en una carta a su padre como brillantes, agradables y naturales, aunque nunca insustanciales. Con el fin de atraer al público y más compradores, Mozart tomó como referencia ciertos conciertos de Johann Samuel Schroeter, a quien había conocido años antes, en los que la parte orquestal estaba escrita de modo que las cuerdas llevaban el peso de la obra y los vientos eran únicamente un acompañamiento y así, un concierto podría ser tocado con éxito por un pianista acompañado por un cuarteto de cuerda. El primer movimiento, dobre exposición das ideas principais que introduce a orquestra e recolle o piano e finaliza cunha cadencia brillante e encantadora. O tempo lento cita a abertura da ópera La calamita’ de cuori como unha homenaxe ao seu admirado Johann Christian Bach, con quen coincidira na súa primeira visita a Londres; este movemento inclúe tamén unha cadencia que evoca as ideas musicais previas. Finaliza o concerto cun rondó a modo de vivaz Allegretto, regresando unha e outra vez ao exquisito ritornello que fresco e lixeiro tenta deixar un bo recordo no público. Allegro, presenta una doble exposición de las ideas principales que introduce la orquesta y recoge el piano y finaliza con una cadencia brillante y encantadora. El tiempo lento cita la obertura de la ópera La calamita’ de cuori como un homenaje a su admirado Johann Christian Bach, con quien había coincidido en su primera visita a Londres; este movimiento incluye también una cadencia que evoca las ideas musicales previas. Finaliza el concierto con un rondó a modo de vivaz Allegretto, regresando una y otra vez al exquisito ritornello que fresco y ligero intenta dejar un buen recuerdo en el público. Mozartiana Mozartiana A orixe da Suite núm. 4 en Sol maior op. 61 vén da admiración que Chaikovski sentía por Mozart e, máis concretamente, por Don Giovanni, obra á que dedicou esta peza no centenario da súa estrea. Xa en 1884, Chaikovski tivo a idea de compilar unha suite con obras de Mozart, idea que non retomou até 1887, un ano cheo de viaxes e de acontecementos positivos no seu traballo como director invitado no Teatro Bolshói de Moscova, o que o levou ao éxito en Rusia e Europa e lle permitiu dirixir as súas propias obras. Así, a suite foi iniciada no transcurso dunha cura de augas no Cáucaso, onde o 17 de xullo escribiu: “…comecei a orquestrar as variacións mozartianas” e o 9 de agosto: “Concluín os últimos toques a miña Suite”. As catro partes da obra, bautizada polo autor como “unha reencarnación do pasado nunha obra contemporánea”, son orquestracións de pezas do compositor salzburgués. El origen de la Suite núm 4 en Sol mayor op. 61 viene de la admiración que Chaikovsky sentía por Mozart y, más concretamente, por Don Giovanni, obra a la que dedicó esta pieza en el centenario de su estreno. Ya en 1884, Chaikovsky tuvo la idea de compilar una suite con obras de Mozart, idea que no retomó hasta 1887, un año plagado de viajes y de acontecimientos positivos en su trabajo como director invitado en el Teatro Bolshói de Moscú, lo que le llevó al éxito en Rusia y Europa y le permitió dirigir sus propias obras. Así, la suite fue iniciada en el transcurso de una cura de aguas en el Cáucaso, donde el 17 de julio escribió: “…he comenzado a orquestar las variaciones mozartianas” y el 9 de agosto: “He concluido los últimos toques a mi Suite”. Las cuatro partes de la obra, bautizada por el autor como “una reencarnación del pasado en una obra contemporánea”, son orquestaciones de piezas del compositor salzburgués. A breve Xiga, é a Pequena Xiga para piano KV 574; o segundo, Minuetto, o Minuetto para piano KV 355; a suave Preghiera é a orquestración da transcrición para piano de Franz Liszt sobre o motete Ave Verum Corpus KV 618. Especial interese ten o movemento final: Mozart usou un tema da ópera de Gluck Os Peregrinos da Meca para as súas variacións para piano, e Chaikovski orquestra estas para o seu Tema e Variacións. A estrea tivo lugar en Moscova en novembro de 1887 nun concerto organizado pola Sociedade Musical Rusa dirixido polo propio Chaikovski nun programa que incluía tamén a súa Segunda Sinfonía. La breve Giga, es la Pequeña Giga para piano KV 574; el segundo, Minuetto, el Minuetto para piano KV 355; la suave Preghiera es la orquestación de la transcripción para piano de Franz Liszt sobre el motete Ave Verum Corpus KV 618. Especial interés tiene el movimiento final: Mozart usó un tema de la ópera de Gluck Los Peregrinos de La Meca para sus variaciones para piano, y Chaikovsky orquesta estas para su Tema y Variaciones. El estreno tuvo lugar en Moscú en noviembre de 1887 en un concierto organizado por la Sociedad Musical Rusa dirigido por el propio Chaikovsky en un programa que incluía también su Segunda Sinfonía. 25 ANIVERSARIO PRÓXIMOS CONCERTOS MARZO 2015 5 ORQUESTRA SINFÓNICA DE GALICIA JAKUB HRUSA / director ANDREA LUCCHESINI / piano Obras de Roussel, Saint-Saëns, Ravel 21.00 h. Auditorio de Galicia 13 REAL FILHARMONÍA DE GALICIA ANTONI ROS MARBÀ / director PABLO FERRÁNDEZ / violoncello 21.00 h. Auditorio de Galicia 19 LARS VOGT piano 21.00 h. Auditorio de Galicia AUDITORIO DE GALICIA Avda. do Burgo das Nacións, s/n 15705 Santiago de Compostela DESPACHO DE BILLETES Tel.: +34 981 571 026 573 979 OFICINA Tel.: +34 981 574 153 552 290 Fax: +34 981 574 250 www.compostelacapitalcultural.org www.auditoriodegalicia.org www.rfgalicia.org Obras de Dvorák 20.15 CONVERS@NDO CON PABLO FERRÁNDEZ Obras de Schubert Ciclo de Piano Ángel Brage