E buki aki ta di: Pa mucha di 9 pa 12 aña

Transcripción

E buki aki ta di:
i
b
r
i
k
s
&
a
s
Le ku
k
n
a
r
F
Anne
Pa mucha di 9 pa 12 aña
Kon ta?
Den e buki akí bo ta bai siña hopi di Anne
Frank. Anne Frank ta un mucha muhé
hudiu. Dia el a hasi diestres aña el a haña
un diario di regalo. Anne gusta lesa i skirbi.
E tin idea di bai skirbi tur kos ku e ta haña
importante den e diario.
Bo ke sa mas di su bida?
Lesa mas di su bida na e eksposishon.
Traha tur e tareanan den e buki akí, pasobra tin
un sorpresa na final.
Eksito!
Ora bo weta e buki akí
bo mester lesa algu.
Den e buki di trabou akí tin
un plachi na kada tarea.
Kada plachi tin un nifikashon,
pa bo sa kiko bo mester
hasi. Semper e plachi ta
Esaki ke men ku bo
mester skirbi o pinta algu.
ariba na bo man robes.
Aki bo mester usa
internet pa haña
sa mas. Bo por
hasi esaki na kas
o na skol.
Awor bo tin ku bai
e eksposishon pa
haña e kontesta.
1
Start
Kiko bo sa kaba di Anne?
Skirbi algun palabra den
e blòki bashinan.
Skirbi aki un par di
palabra over di bo mes.
Anne
Bo mes
Kiko bo gusta hasi?
Kua buki bo gusta lesa?
Ki deporte bo ta hasi?
Na ki aña bo a nase?
Bida di Anne Frank
Anne i Margot tin un bida dushi.
Nan no sa ku nan mayornan tin hopi
preokupashon. Kos no ta bai bon na
Alemania. Tin hopi pobresa i hopi
hende ta sin trabou.
Dia 12 yüni 1929 Anne Frank ta nase
na Frankfurt am Main. E siudat akí
ta na Alemania. Famia Frank ta un
famia hudiu.
Tempu ku Anne tabatin kasi
kuater aña, Adolf Hitler ta bini na
poder na Alemania. E ta tira falta
di e gran desempleo i pobresa
riba e hudiunan. Mayornan di
Anne ta preokupá, pasobra Hitler
ta un diktador. Otto i Edith no ta
sinti nan safe mas i ta disidí di
bandoná Alemania i bai Hulanda.
19
31
38
1939
19
1941
1937
Anne ta bai ku su diario
na e lugá di skonde.
1932
40
e
ir ba aki
de nsá
e
i
o d um
b
k
ne el i
o
P ap
p
19
1930
19
Dia 6 yüli nan ta bai
skonde na Prinsengracht.
Einan tata di Anne tin su
negoshi, e yama Opekta.
Parti di patras di e ofisina
no ta wòrdu usá. Ei Otto
den sekreto a traha un
lugá di skonde. E ta haña
yudansa di algun di su
empleadonan.
29
2
3
193
19
3
19
6
42
19
34
1935
Ta mei 1940 i tin guera na
Hulanda tambe. Ehérsito
aleman a okupá Hulanda.
Anne i su famia awor no
ta safe mas ei tampoko.
Ta kasi imposibel pa hui.
Alemania ta invadí Polonia.
Inglatera i Fransia ta deklará
Hitler guera. Esaki ta komienso
di Di Dos Guera Mundial.
Emigrá
Pinta un flecha di Alemania pa Hulanda.
Skirbi aki na kua pais bo a nase.
3
Dos aña di biba skondí
den e kas patras.
4
Despues di tres dia den e kas patras Anne ta sigui skirbi
den su diario. E tin hopi kos di konta i e ta skirbi:
Tin un famia mas
ku ta buska un lugá
safe pa skonde.
Nan ta Hermann i
Auguste van Pels
ku nan yu Peter.
Esaki ta Fritz Pfeffer.
E ta un konosí di famia
Frank i Van Pels.
E tambe tin ku skonde.
E ta kompartí un
kamber chikitu ku
Anne. Anne no ta
gusta esaki mashá.
Pa e mes e espasio
ta mashá chikí!
‘A pasa asina tantu kos ku ta manera mundu a
bòltu di repente [...].’
Kiko abo lo hasi si bo sa
ku den dia bo mester ta
ketu ketu? Si bo tin ku
papia masha pokopoko i
kasi bo no mag di kana?
Pinta o skirbi den e
vaknan tres kos ku abo lo
bai e kas patras kuné.
Lesa i skirbi den
e kas patras
Miep Gies
E hendenan skondí
den e kas patras ta
haña yudansa di
kuater empleado
di Otto. Nan ta hiba
kuminda i tin be
tambe buki i revista
pa nan.
Johannes Kleiman
5
Bep Voskuijl
Victor Kugler
Anne gusta lesa. E ta lesa
hopi buki den e kas patras.
Tin be e ta skirbi kon e
ta haña e bukinan den su
diario.
Durante zomer di 1943
Anne ta gosa mas i mas
di su skirbimentu. E ta
kuminsá skirbi kuenta.
Tin be e ta inventá nan,
pero e ta skirbi kuenta
tambe ku a pasa di bèrdè
den e kas patras.
Anne ta skirbi te yena su
diario. E ta sigui skirbi
den dos otro skref.
Otto ta konsehá Anne pa
kopia frase bunita for di
buki. Anne ta gusta e idea
i e ta kuminsá ku un Buki
di Frase Bunita.
?
Den hèrfst di 1943
hopi be Anne ta sin
ánimo. Ki dia guera
ta kaba pa kaba?
Dia 4 o
ug
polis ta ùstùs 1944
hasi un
r
i ta are
stá nan edada
tur ku
ta skon
dí den
ek
patras.
Un hen as
de a re
nan. Nu
da
nka no
a sali n
kla ta k
a
en a re
da nan
.
!
6
Kon ta para ku nan?
Polis ta arestá tur e personanan skondí.
E diario di Anne ta keda atras. Miep Gies
ta warda e diario pa Anne.
nan
Ta hiba tur es
s
ka
e
n
skondí de
po
m
ka
patras
Westerbork, na
Hulanda.
1
Sigui e ruta siguiendo e flechanan di 1 pa 3.
di
Anne ta muri
edat
rm
fe
en
tifùs, un
n
kontagioso, de
na
Bergen-Belsen
man
ru
Su
.
45
mart 19
be
m
ta
a
am
m
i su
ta muri.
e úniko
Otto Frank ta
ondí
entre esnan sk
ku
as
tr
den e kas pa
a.
er
gu
e
í
iv
a sobrev
3
Despues ta
ku
manda Anne
po
m
ka
e
Margot
n
ho
as
tr
en
ns
di ko
na
n
Bergen-Belse
Alemania.
2
ortá nan
Djei ta transp
mpo
ka
pa
ku trein
n
ho
as
tr
en
ns
di ko
au
en
irk
Auschwitz-B
n
na
ki
A
a.
na Poloni
r di
fo
o
tt
O
rá
pa
ta se
t i Edith.
Anne, Margo
761 dia den e kas patras,...
Anne ta biba 761 dia den e kas patras. Ta mas
ku dos aña!
Durante tur e tempu ei e ta skirbi den su
diario, su buki di kuenta i su Buki di Frase
Bunita. P’esei nos sa kiko el a pasa aden, kiko
su sintimentunan tabata i kiko e ker a bira.
Dia 5 mei 1945 ehérsito
aleman ta kapitulá.
Hulanda ta liber atrobe.
Ora Otto Frank yega
Amsterdam bèk, Miep Gies
ta dun’é e diario di Anne.
Dos aña despues Otto ta
publiká e diario.
Anne Frank ker a bira eskritor. Bo ta kere ku su deseo
a keda kumplí?
Skirbi bo kontesta akibou.
.................................................................
.................................................................
.................................................................
.................................................................
.................................................................
.................................................................
Anne no tabata e úniko,...
Tabatin hopi mucha hudiu mas manera Anne. No ta tur
hende por a skonde. No ta tur hende a skirbi un diario.
A mata 6 mion hudiu den Di Dos Guera Mundial, entre
nan 1,5 mion mucha.
7
Bishitá kamber di Anne Frank
8
E kas patras a bira un museo.
Mas ku un mion hende pa aña ta bishit’é!
Bo por bishitá e kas patras online tambe.
Bo tin kòmpiuter? Bishitá e kas patras riba
website di Fundashon Anne Frank.
Ora bo ta riba dje, kontestá e siguiente pregunta.
Anne i Fritz tur dos ta gusta sinta skirbi i traha
na e mesa. Pero tur dos ta haña mes chèns?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bishitá e otro kambernan di e kas patras tambe!
1
2
3
4
5
Bai www.annefrank.org
Klek riba Het achterhuis online.
Klek riba Ga direct naar binnen.
Klek riba e kashi di buki.
Sigui klek bai riba e portanan den e kas patras
te ora bo yega na e kamber di Anne Frank.
6 Klek riba e mesita di Anne.
Lo bo tende historia di un pleitu formal.
Kana bai parti di pafó
di e eksposishon
‘... mi tin gana di skirbi i esei mas ainda pa aliviá mi
kurason profundamente i kompletamente.’
9
Esaki Anne a skirbi
20 yüni 1942.
Anne su pertenensia
preferí
‘E kos k
uk
mas dus etubai mi ta hañ
hi
a
por skirb ta ku a lo méno
s mi
i loke m
i ta pens
sinti, sin
ai
o lo mi a
stek.’
Esaki A
nne a sk
irbi 16 m
10
art 1944
.
Anne su pertenensia preferí ta su diario.
Skirbi ta masha importante p’e. Si bo mester
ta ketu tur ora bai i bo no mag di sali pafó,
bo por aliviá bo kurason dor di skirbi.
Imaginá bo mes ku bo ta sinti bo hopi fèrdrit. Kiko bo ta hasi den e kaso ei?
Skirbié den e vak akí.
.......................................................................
.......................................................................
.......................................................................
.......................................................................
isen
E
hterhu
c
a
t
e
s
rehuiH
oteerp
nnt oapcnrhd
e
e
e
p
e
H
e
E
r
o
a
r
a
op
een N
aar dE
chool
e
s
s
N
i
e
t
l
r
i
a
e
a
m
l
d
anfa schuilp
e
arerondm
aeen
dre
g
raN
Naoan
Z
n
nladats
p
e
l
a
i
e
l
s
u
r
aa
socuohilt
h
N
D
e
i
c
l
s
n
i
i
m
infa
chool
nisom
d s
orTgheu
n
d
Z
a
n
l
r
a
l
e
e
i
s
Nueidt
rainl k in D
am
liefF
nd
eanmoim
n
a
g
i
l
F
r
r
s
o
e
i
d
Z
d
u
n Th e
nidtasrlaNne
u
hnukis i anN
T
edinrlDana
a
d
r
F
l
e
i
r
FamilNedeNreladned
naar
1 Marka un di e siguiente palabranan ku un rònchi:
t
Margo n
ne en
hu
rd. An
rd va n
rim inee
ezonde
gedi sc erda m, afg
joden
st
worden ceum in Am
nd
rla
Nede
odse Ly .
Ook in naar het Jo
en
enot
n
moete se leeftijdg
od
niet-jo
Buska palabra
t
Margo n
ne en
hu
rd. An
rd va n
rim inee
ezonde
getdi sc erda m, afg
argo
Men
n st
enenjod
Am
ne
rd
hu
in
n
An
wo
va
rd.
rdum
eend
dece
inrla
onLy
se
rimde
Ne
ez
od
sc
in
afg
Jo
di
k
,
mt
ge
enOo
naerardahe jdgenoten.
ten st
rden jod ummin
oeAm
fti
nd wo
ce
odse lee
Nederla
odse Ly .
niet-jo
Ook in naar het Jo
enoten
n
moete se leeftijdg
od
r
gle
Ku
niet-jo
tor
Vic to
r Kugle
nk voo
ilie Fra
De fam eplein.
Mer wed
r
r hun
huis aan
1
ustu s
t de tr
en me ng skam p
word
ga
door
uikers
derd
nd se
De on t Nederla oerd .
he
afg ev
na ar
bork
Wester
8 aug
Opekta
n van
s van
mag azij die niet
In het men sen
weten.
werken erd uikers
de ond
het
Opekta
n van
s van
mag azij die niet
In het men sen
weten.
werken erd uikers
de ond
bij van
de gea
llieerde
leg ers
11
in Fra
nkrijk.
Op dit
kaa rtje
hield
Otto
Joodse
de
bij
opm ars
van de
gea lliee
kind ere
rde leg
n in kam
p We
sterbor
k.
44
ijk.
er 19
Fra nkr
tem b moetenarm
3 seonpderduikers
rt na
ns po
ers in
gs
ht
tra
etigin
De ac t laatste
rd
verni
to wo
met he tratie - en
len . Ot rgot en
en
conc
in Po
hwitz n Edith , Ma
Au sc
n va
scheide
lijk de
werke
e
dan nu naderen, d
u
o
‘Z
de
ing
ee
erkelijk d(…
bevrijd aarover zov
)
w
e
u
n
,
w
n
ch
an
‘Zou d jding nadere vebeelvrijding maar die to
n om
19 42
ilig
beslu ite
5 juli
).bEeevnri waarover zo hsptéroken is, okjesachertig
Fran k, niet meer ve
(…
19
Ed ith
h
met
e
c
d
2
ro
g
g
ob k u
n
4
Ot to en voelen zic et zo goed
p
to
e
kt
s
in
19
rs,
o
tt
ie
de
li
1
Ze
jd
t m aa r d
t ni
ou
t.
n.
5 ju
ntze
evriat dais
An nes d te verlate ien gaat he Ot to werk
s in
oi, is, té elijkheid te 4
,
ar
nd
h thui
timgois
hrok o n webet w
h
c
n
Du itslannazi’s. Bove e Fran k, wa
ar de
c
s
elen zic met hu n
e
4
rk
na
a
vo
k
k
e
9
s
t
st
n
ijf
ili
‘I
1
ui
go
ro
n
e
dr
de
w
e gesp kamp prookje
fa m
be
verh
door
en Mar d. Ze spele met hu n
va n de
d geen
Fran k
An ne
unonoeitn Zou dit jaar, enk
s
lan
vaak
okm
! Iedere
n Ot to j mag als joo or Kugler
de ba nk
atie is, té
euwe
ct
en gaan
dr ijf va
Hi
an
n om
hu n ni
oproep . Concentrmoogi ik
heid te
Het be racht 263. t over aa n Vi heet voor ta
al in
nnet jes
nd.
ilig
beslu ite
onesn? inning sch
ng
he
vr iendi ar het st ra
dr ijf
Fran k, niet meer ve
Pr inse en draagt
e’rkelijk ar, 194w4o, rd
na
Ed ith
kend
h
. Het be
met
en
en zaooit(.w
E
te
ll
ouders
erw
.
e
e
zit ten es Kleiman
Ot to en voelen zic et zo goed
v
ja
).
n
d
c
b
be
o
rs,
’
..
ee
n
it
e
,
?
de
nn
t ni
ou
t.
n. Ze
om en
ek ta
ette
t
za m
ou d
aken.
nkednie
An nes d te verlate ien gaat he Ot to werk
en Joha .
pt Op
in
co
ar
nd
verkoo zelf jam te m
ekn ontz
thui s
wat da
en edeann est opdoewmorden? Z ning sche
Du itslannazi’s. Bove e Fran k, wa
Gies &
n Ot to
de
n zich et hu n
ili
dr ijf va dig hebt om
eknsdc.hEro deareten weet
in
t voele
st naar
n
ijf
m
rm’n ge
‘I
tt
e
door de va n de fa m
laat.
e
Het be
rw
e
p
n om
e
n
verhui geen bedr
Margo Ze spelen
t je no
e
ite
k
tz
hu
m
m
v
da
en
an k te
nk
l
an
slu
n
et
a
g
o
d
ne
k
d
m
d.
s in
joo
at
ilie Fr is niet be
k, be
de ba
m idde
r veili
Ot to Fr
gler
! Ie
dien om te
rok o
h thuiAn nnieuwe lan gaan vaak
ar
e oo
atiek
t
de fa m
ith Fran h niet mee met
deva n 3. Hij mag alsn Victor Ku taan
eetpw
ar ijf
hun
elen zic methu
nadr
wro
mt voor verraden. He resteerd
26
to en Ed
et jes en
n zic
.
‘I k sch dereenop
uwt m
Hestt be
ooit na
goed
got vo
n
voor
enncentr
er aa
zijn pla es Kleiman
chdrt ijf
ing ko
ar
verhui
ik alrein
enrabe
ienndi nn ar het st ra nd
ders, Ot ten. Ze voele het niet zo rk t.
het ov bedr ijf heet
en Mar d. Ze spele met
vrhu
geng
rtrouwt
bevr ijd kers worden worden ge
d se
Fran k
ha nn
dstip
dt abnena an dat we n n erg
nkda.mCpo ellen zag m
nes ou
Pr in
r aagt
An ne
e
Ie
e
gledr
ti
!
to we
Ot to ve toe aa n Jo een later tij
laat.De
k
e
en
n Ot to j mag als joo
. Het
we lan gaan vaak
rdui
. Ze
‘H
te verla nd ien gaat
a
ders na
n
p
Ku
Ot
e
te
va
eu
an
d
de
n
an
r.
te
te
k
ou
e
or
ar
tr
ni
ijf
n
on
ee
e
ue
da
’
lan
zit
nd
ct
an
n
eim
n
,
n
en
ve
dr
Hi
ts
an
Vi
ba
ke
ge
hu
k, wa
be
hu ile
r. Op
ek ta
estaKl
ilie Fr
opro
aa n zij
et beDe
Het be racht 263. t over aa n be
nnor
nceb
zi’s. Bo
aleinct meeomoekn (...).zneagagren k
nnet jes
nd.
t heeft Josef Si lber
aken.
e Fran
havo
pt Op
Joet
ikam
t pla n
p voor de fa m n. Het is ni
ng
he
enhe
rl
ijf
Bemt
wiore da
or de na n de fa m ili
vr iendi ar het st ra
do
, en ik orden scen Victlt orOtKuto gle
verkoo zelf jam te m
over he Gies en
nd. Co
Pr inse en draagt
w o
t bedr es & co.
oikit
na
va
kote
rrade
steerd SS-officier Ka
n Ot to
n ezaegnbzena..u
n
ing gt
an. He
ba nk
Gi
ouders
M iep
mogen
rden ve rden gear re
dr ijf va dig hebt om
tw
verte
).t’ opd et eenno
wojk’
beteke ame cellaea‘H
bezit te nnes Kleim
bevrtoijdvraake
stersDe
rs rli
,
no
Het be
wo
et’n
nm
Otderduiat uu
engeee(.oenpskjoadnednawt wot. benbeurgiten t we ontdek n. Dat is werkneuiem
l dat je
an. Ze
neer on
en Joha .
.
: ‘N gedaloo
bauer.
endz en wijog
emlg
m idde
jl. Wan De
5 m ei
e
co
o
Gies
ij en
d
ar sefpt
heeft
Si lber
n
d
n
sk
ik
t
vr
iep
a
g
va
e
p
k
e
Vo
h
M
da
d
Gies &
g
ge
e
e
Jo
te
n
t Ka rl st aa
oze
vr?
elt zic
kt
zo’nu geeseten,wweataik
r kers
pla n om Kleim
baenng e kogel k rijg prettig helpeijln, zezegtdaarmwiSSee-on gronffioocie
an k vo , maa r maa
zeoegrtrreoubnwt, zijente
oanrd
, een
waarm
derdui
ilie Fr
rkest w
m
do
n
Opek ta maken.
nm
oh
r
De fa m Am sterda
enn
terw
n va
Joha
tijdstip
iterd
nnstd
te
rkoopt
agnilehne,t
gebleve
Ot to veod
an d
ainu
in
bplauw
t helpe
n later n n
ch
oaagle
toee
jh
nnee‘Jr, zen vsri
peteid
achter
Ot to ve om zelf jam
atdis
minde
ij g
‘S
a
0
veilig
ilene
to
Op he st ra ffen.
n om te esc
D
e
n
4
w
w
n
w
huJ
r. Op ee n e
.
n zij
an
e
9
en om
bt
ijf va n
t
n
aa
n
n
rg
1
e
..)
dr
he
e
e
eim
a
d.
e
zij
(.
zo
g
Ku
i
e
be
Kl
d
t
di
wt ete
jg Bep tu
ijk
t pla
zich
itslan
uhenri
st reng
end, e
eonn rtrouem
Victor novh
t je no
dstip
tijen
e in Du
bhaannnnnesglaterdm
arazomue wheeottese,d
h
‘N
euagilaoer?
a ig url ooruitzicht.’
ddel da
aa noJo
cnw
Ot
oemtogsteererls MkiepeGitonesvreaaenrgtpterentt
fa m ili
schuil Ottondveile
to in
nn
zein
en, wa jo
dvenoperterkeltknete
r. Op ee e
n zij
v
aan
Ot d at uu rlijk’,
Kugle jo
rltoga,an geksteJoscenohu
oergin
ndeeaenfr,m
pla
dnesan
ig
erg
oacoteh
m
m
; het d
an ne
‘Schuil ed
Victor eov
en
edp
Wn
pt.
en Bewede
t.sdeto
es: ‘N
jl.e
e owpban
h vr ij
iep Gi t ge
endnotIk
vaar loo n
ra
dil:beeeennekors
rlt Otgemtostenererns eMn
ksklpe,uien,n
Vo
iep Gi n
t, (.n..)
te
lg
elt zic
r de
ik
;gtrljo
kt
ij
e
tun
e
n
rte
o
o
e
e
oot.’
,
e
zegt M ee grh
ved
v
o
aa
b
w
e
st aa
r
d
il
u
e
an k vo , maa r maa
vr
t
e
m
v
n
rs
n
rd
u
Fr
ti
e
to
h
e
ic
e
e
tu
e
jk’
e
ke
o
p
m
a
h
h
).
he
la
ili
rli
dc
fgOta
m
ea-zrpin
itzn onderdui
nsw
daar
werk nee
rdtiszcjd e ovenerg
itduain
zeru
ven
r wo
ananeern es: ‘Nat uu aloo
De fa m
sterda
et
mptijl.o(…
vh
aar ik
odpejo
n
t.
aieaen
socte
r jl.onWm
Gi
ui
ejhen
netorlw
vbd
loedve- ilig in Am achtergeble
rde jaa
dtegevatrartestvrwaaohent hestlperaffen van.
aekcid
gt M iepin
olgde‘J nzseele
ging h
erss, m geef mfiVoeheskets
gdJeaokndsedte
vrri
daarnd
lpen, ze
gmeuijeitnnsta
ijn vie aar wij volb in zich ilizoerginenDuomitsland.
earntm.’een gronooderduikersOp
e
gte
i 1940 n‘Jgaooaderednewet v we‘O
ndaie
nz eIk
ik
rk
udnnedr D
st reng
ijl ze
dnaoin
or, onr edeein D
uitn
ete
elab
in
srd
‘Tot mh vrijfu
terwju
19 4 4
g ahemt eal gaeut w
ahsrsh
om
w
tovnasn,
er fam
id ord od
‘N
lpen va
e
m
te
e
a
r
en rt . D
ij
ik
p
d
e
in
d
m
n
e
d
d
o
n
n
p
a
r
g
a
o
jh
o
ie
o
e
het he ffen.
s
e
v
in
a
6 ju ni
m
d
J
il
v
ri
0
tt
a
m
k
o
Op
zic
e
n
n
,
v
4
m
o
n
e
n
n
e
ezrlog
elt n
kt
in
w
19
fanm
eeJ levenn
ig
ingeaf e osnovollu
e st ra
dse,nm jodeeenen
41
ahnettnd
an k voF ra r maa
g mij
lloegeneedr erinnn.’.’neringe
joden
st reng
fem
ilie Fr in m, maa
ari 19
r al le
werd ‘Na mei et de‘I kgogbeedrg
STER
ne ijhn;ujota
nijn, g in
berategm
dcem
hrst ddvec ooodned,en moeten md
rs
gd em
d
ij
ik
ve
De fa m Am sterda
t
n
o
le
ro
e
jo
ble
H
e
e
Feb ru
ik
e
z
bezette een GE LE 4nnen
rs
rk
g
it
;
g
h
ge
o
.
d
,
e
m
o
er
de
n
n
e
25
in
d
ju
te
H
n
n
ht
b
p
g
e
e
ku
:
a
’
ht
perluoegn,
rijgetevvna
ac
f.nd
n
Zo4
veili
eito-ul,vlaJtioe
iele
llan
se
jod.d
).oem
af m n93v8deen
der om agni
en .19
lede(…
verplic
dooofg
r woo
hepors
rgen om lan
ecarg
bm
ajo
; joden neie
19 42 s jaar en ou eren6drju
erlakotidojd
ei or
zich zo
e
its
aar Ho e Nederland b. erg
f smdo
kl
42
dtsetennmsagpespedarieanrd
tr
rde jaa ij volbloedgean
naer
ebvscro
sdnsesod,ori
e in Du
Vaits
rsgen even; fijo
. n ze od’ op hun
detra
eitilto
g jdnesn:le‘Ievne1rstindtw
dfvuik
6li 19
ndjkva
fa m ili
sig
1933 n van d
neD
eroa,m
n
n de Du gde
rlaili
, edoeantiaodte
is.
ijn vie
gM
1963ju
sbdla
en aa
Ne moe oord ‘Jo
joods
er
reeidin ti‘O
hneie).ritnin
eleern
anitrdd
uaruw naarrjam
gnesn afg
bdeig
in
‘Tot m furt. Daar w vader in
ontkom
aurs
is heel onetd.het w el zien w ie
mcd’napituillaie
ets
te
in
w
eDala
am (…
D
in
d
c
g
p
b
.
o
tr
o
u
n
e
e
o
e
g
sn
r
e
eren te DU IK EN r de grm
n
n
o
e
r
n
fi
s
ir
l
e
d
e
m
d
e
rs
o
ob
o
e
e
zi’
a
tt
d
d
k
s
e
b
e
n
pr
o
’n
n
o
ER
n
de
n
g
ezer,uitsin joderieja
de na
deor
fam
e v s.’ niet in
s do
naw,r,emto
42
. O ND
de ik
hut on
erjo
el
M
190
n
en
itsin
hvvtteaetnndgd in
dee-cem ri, dablers
in Fra ijn, ging mij ij werd
pijoc.lm
li 4
vm
deVe
. iken ilt in een
‘I k ginpekvrs
du
joDu
19 41
ie
doeerdDijit
ilijk
soddneesekllaendbteij koon
6 ju19
volu
n
la
ER
r te
etarlcsh
r woon
r alnlede LE
deoe
m
ru ari
schu
H
gST
tteaa
z
O
rem
zeen
rom
om
H
eozrsn
el eron
m ilie
be
en doeverg
’ emrsbeg .’
o-A
voeugnte
faen
heGE
ot god
detk
25 Feb
vnle
rde jaa ij volbloedis n
zenn
februa inma doeonNrdom
ku
al,in
ht on
d.
joden ar Holland. rlanrdgost zijen het
knple
eord
De
sedele
licte
EN ee
adrg
on
r om
en
in
. Zo
dkew
rp
ner
deIK
engr
adtt
df.eean
ve
41
DU
ob
seacrsahrovd
ik
‘Oncnh
,ri
),sM
ijn vie
r de
ll
42
jo
prde
goro
adaebrrle
drag
ERou
enenenaMaar zijn do.l
an
a
nto
len jo
1939
stlainndscadeauenndieetein
erd
v8lu
n
3
(…
d
ERen
a
e
ar
n
b
al
in
onde
ari 19
de19
o
9
it
r ei
s
e
jaND
ert en
p
O
jo
d
.’
s
1
3
ru
s.ST
ik
u
fm
kl
s
s
hu
5
tte
N
el
m
3
n
ze
n
LE
n
tm
en
n
in
e
te
na
D
eb
ze
‘Tot m furt. Daar w vader in
o
ig
Ve
9
n
w
m
a
‘I
e
ro
ik
en
An
o
g
ik
t
hu
F
ee
g
n
6
Va
GE
be
1
llnlevin
Ze in pog
va
d Voaoru kige jarre
inen en
op
pnw
oie
ooo aarm
eefil aardeattgen
25
’nn
pa rk
ar he
en.id
nd
tendu
193
kuilt
ed
od
nade
rlaree
de
rsht
Zohu
r om
de
sc
ens is.
enrobeg
kelic
e. ‘Jo
rd
deon
nk
Ne
rs evoeaM
en
deredg n.goe‘Pa
veuirp
jood
ea
adrileb
luk bea
ur vagn al rgja
ooili
w g rd gezet.’ jodg
n faadH
m
ie nd
wag
pa
derd
fa
’netw
en ou et
wra
44
on42
vueeddnrjeegnin
n st
g mhijant van rd
he
zetdr
bro
al le
re19
,m
in Fra ijn, gin
Deen
lsto
deei
s jaar hun m
fm
kler
‘I k gijin. vors
o1nl9vanv3kade8nr,nevedinm
el zie
ar,
hu
o chgeop
rtelle
naan
directe
ber 19
39
snnd
svdbeeen.laaDnar ik
beefteorAnom
ne s
‘Ionm
ojo
nig
rs
desrla
Va
dr ie
va n ze
l we
zbeilele
e
Nezi’
le
’n
ze liefstellsacnd. Hoijetwe e
r,
fe
ptem
v
in na
a
it
ber 19
c
m
n.
e
rla
he
ale
is.
nde
ls. nd rd ‘Jood’ oporod
e
men er Nende
se
n
e
n
e
ja
ta
ar
M
m
te
H
,
s
n’
rh
0
d
de
Pe
de
d
ko
e
5
e
’
w
d
a
ha
u
r
ve
jo
ite
e
4
te
.’
e
p
f.
ek
d
d
le ing sin
t
orul,tw
19
jo r, d ar Hoit ontm rlands
.’ s
ilie Va het woo In
n sp
w iewjo bied voor
dzeoesoridk arg
1 sep
oijtte
ar nhewe
19
n 41
hzijo’n
o (19
naee
etm
a.t30nri) in,belanmdo ’n
Opekdtae krg
obonleksela
mc
ie
rsNa
de fa m
ge
met
g
el zie
ijdntem
-A
nou
rs
a ik oo e Nedn sheeet nm
aeaebrd
rd
rdui ke achterhu is:
bij de
zi’s sn verboden
n va1d9e33dnie
fezehrbefotevru
193 4
ene
saepm
r,to
ooredM
a ot ssonri ik
laterin
re onde
de na
zije
a,Nmoo ik
ing.
got z
oegeefscdik
ie ande
1903 6
94
um
agumerikin
le
.’evar akgrw
(…) MMollnate
e b
m
e-A
l ereid
alb
adercteuVororavAnsanenoenpdenMz.ar’n
19319
en er dr Pels.
n dob
zijm
ij onesdn
Ze
ek kom
en vd
btm
gesoncoard
er b er
Va n
gdin
osden. dDaaarardatoN
ens de
o
ja
d
H
ed
r
m
e
iruewde geplukijkig
ro
een we de fa m ilie
’
e jar
palgrken
go
r
o
a
o
g
g
t.
a
o
Na
en
Vo
er
e
e
w
m
a
v
e
or
. t demr, di’n llen. ‘Pa
n z als veerjjaar,in rd ge.’ezder k
pa
aa n.
hu is:
n’ en
esc. em ,
tend
stra
sen. Vo he
achter
1939
ta M
hu neva
rte in d
d
enlewet supermen
eb, trOopekja
0
nd
laso
ssal
n veg
ropvem
lw
av isc19 4
39
kain
r ik
‘ra
Hij
en
trla
de
ari
w)Aninaneha
rk
or t
teeoktm
1937
eiland.
heeft
aletn g
ro
Ne
em
o’s, Sl
ijn zets op etaefe
ar
er 19
ui ker.
rho
mits
g
in
ne
waam
nen
g pa
ers
een so sen, hom 10Du
ste Maarg
desn.
derin
en
initetin’og
onderd
joer
tem b
orge
nd
n spru
wre
orits
6 au
ra
(19
zijtw
in 1fe9b2ru
ht ste es.
strs
41
u ko
ertig(…
Du
1 sep
metn
letle
19
ik. 30in
te men ek in naziedevo
)n vijfe
arg
al
biht
en ko
Hi
j als ac
neveen
ili
dezeefot
Mik
ndIn
noaar d
zwar
jd
pl
e
n ec
r
bi
39
d
zijge
193 4
er erbi derdui kfam
o
er
derla vena
odsen
a
19
honger va n 19 44
rd
geen
Si nti,
n
o
e
lat
rb
zi’
c
Ne
hr
is
a
v
en
er
s
to
sc
ll
in
a
b
itz Pfeff
Door
w
en
on
r
n.
guits- et.’
oaalbrgumoget aardaD
m
pt
t n
32
chde
die naar H
w inte esten v
kojmt Fr va n de twee
ptem
naor
w
or jode
19
r.r Hi
den, Ro geha nd ica
de
vo
se
41
be
jo
ke
in de
1
In
m
z
19
ed
ui
.
rj
is
M
ve
In
en
en
het w tigdu
nn
nord
enbi
Inde
s de
terr ik alskvfuert a/Ml werd .’ge
enstge
45 in
s
in
enjod
dse ke
nlgde
ste on
odoe
rw
volken
komen
19
u
ht
1
ge
tw
rb
joo
ve
u
z
Vo
te
n
ac
3
.
ve
ko
en
nd
ee
er n.
19
en
rla
j als
is es
ili
Voor acht’. In
a ran
M’n wain
n.els
Vooral
felteten’keaa ze
wi
tafe de ik
Nede
er erbi derdui kfam
senk
lln
honger va n 19 44 zi’ws et
geheim
he
n om .
rmen de ‘K
en
jn
iscta
itz Pfeff
Door
on
en
dessna
r
peen
avris
epste
en
n, Fargoit1o9p2 9 volg
suer
plu
mense eden is bi
t nd
t ‘ra
, Sl19
gaan
4an0
als
w inte esten va n
38or
komt Fr va n de twee
ne.n op
d em
o’sei
bouw
het di
nd
nd
mm
r 19
st
ne
n so
mla
193347
nd
in de
m ber
w
itsglan
ho
msbeee
n,ke
dseits
Durin
iten in oorden . Ze ka mpen,
geborevoopr 1M
19
grote l meer.
veer
aat be
Inge
duize
in het
noits
In nove dse kenn is
0 joo
zi-Du
re
2 jun
beslu
chtmstenses 3010
.00na
Du
tie
ope10
19 45
tw intig
1930
joo
e na
ar te
Hitlers va
n 9 ht
nazi’s
te verm
doden.
entra
voedse
zw
plek in n.
nazi’
n.i,Di
. Zij
rla nd Vooral in
is een
tionaal0
de en
zijn ec nagoSige
r en de in Europa t zijn conc te kunnen ht
Nede
en
.
mpe
macht
37
is ge
tleim
he
en nt19 4kken
hoge zi’s
land. O
j, de Na
Vic
Vic to
nk
nkF,reaenisnje
aie
e
a
l
er d
tsdm
uNie
van Ott
192 5.
de
de vijf
zit in
van
Ann e
ep 7)
chool.
klas (gro
tessoris
de Mon
Bep Vo
de
de vijf
zit in
van
Ann e
ep 7)
chool.
klas (gro
tessoris
de Mon
Bep Vo
skuij
skuij
knie
er de
l ond tsla nd.
l al sne
e taa eren uit Dui
erla nds
dse kind
de Ned
ere joo
krijgt
Ann e zitten and
de klas
ook
Ann e
) mag
9.
(3 jaar
n, 192
Margoturt am Mai
Fra nkf
even
vastho
knie.
er de
l ond tsla nd.
l al sne
e taa eren uit Dui
erla nds
dse kind
de Ned
ere joo
krijgt
Ann e zitten and
de klas
uden.
ou sc
hit z
Sa ntr
Miep
)
(G ies
ou sc
ach
s, het
uilplaat
De sch o’s bed rijf.
van Ott
hit z
Bij
. Bij Ann
Bij Ann
33
192199
ER,
HITsLland
F
L
S
O
ISDI an Duit
CRA
baas v
geen
bben
tsers he . Bovend ien
hu la
ge gd
litZij
m
nhan
gevenDuits
.
Verenid. ffen. Deacpo
Aade
d. in
zijn ar geldschulden
t met lannt
em
m . ht en hoge
d
t slech Du its
s geno
r geijtro
e
begi nazi’zw
aa nlode
ssenHi
tler
uitslan de 29
Eerst
ensen zijnaa
gaat he isis. Deze
pa rt
rden
ns
ka nnop
wom
19
maken
de
18). he crde
mennd
r en
in
kt tij In 14 -19
denHi
tlepr
oble
ve ie n oorlog.
nnd wor
om isc
(19
Bo
en
aa
on
le
m
n.
log
ld
al
ee
la
ec
j or
do
el ge its19eft
t hijde jode nen voor
33 ko
da
t ve
Inhe
gtin
oeoo
en
k in Du
m
an
ze
er
en
d
r
pl
an
len tle scrim
heime
is.
ol f Hi
di
rs beta
waa rd
meer
iren ge
ren.
wi nnaa Ad
niet s
m ilita
d dat
d verlo
met gel
ken lan
spelen
Kin der
n –en van
e woo
mer
appelijk slaa pka
een sch ook de Pels.
De gem er. Het is
van
uste
eet kam n en Aug
Herman
mo
n en
kind ere er.
Joodse gas kam
de
naa r
en Frit
z
Frit z
die
erd uik
l hun
de ond
in van bij hoevee
e jaar
het beg Edith
Van af Otto en . In die twe tim eter en
hou denrs groeien der tien cen
eter.
dochte Ann e ruim
centim
groeit zo’n vijf
Margot
die
op weg
ertje
Het kam(Du ssel).
Pfeffer
e en
chwit
van Aus kan w
wie
perron
Op het nazi-ar tsen
kijken niet .
en wie
terh uis
ste foto
de laat t is.
aak
ien wel
missch Margot gem
Dit is
e en
van Ann
eders
Fra nk
rgot
en Ma rg en -B e
An ne
mp Be
jven
het ka Edith bli
en
Ot to
strea di hudiu
e
van Ann
van Ann
ertje
Het kam(Du ssel).
Pfeffer
tjes Eva
ndinne het
op
r vrie
met haaLed erm ann
ne
speelt
Ann e rg en San
Goldbe eplein.
Mer wed
erd uik
l hun
de ond
in van bij hoevee
e jaar
het beg Edith
Van af Otto en . In die twe tim eter en
hou denrs groeien der tien cen
eter.
dochte Ann e ruim
centim
groeit zo’n vijf
Margot
7. eed
e (tw
193
Ann
juli
e van
link s)
speelt
het
der in – het
e
ikt on
nk du e gedeelt
rst
ilie Fra
va n
De fam nd e achte t bedrijf
taa
n he
leegs
is – va
rhu
achte
.
Fra nk
Ot to
tjes Eva
ndinne het
op
r vrie
met haaLed erm ann
ne
speelt
Ann e rg en San
Goldbe eplein.
Mer wed
e
(tweed
van link
s) spe
elt met
vriendi
nnetjes
, juli
1937.
met vrie
ndinne
tjes ,
juli 193
7.
10 m
din
st uk ke ilita iren ge
m
en
word
rua ri
en
. In feb
taking opgepa kt acht .
br
en
brua ris
De Fe dse ma nn ka mpen ge en
.
mens
427 joo ncentratie
veel
teren
co
ga an te protes veel
am
na ar
t
sterd
eg en
g me
In Am om da art ze sta kin
n
an de
sta ke
zi’s sla
De na neer.
ld
gewe
in
Ann e
d en
gelan
g.
n. En
len aa r de oorlo
tle
va lt Po
lan d rklaren Hi oorlog in
enits
hij
d Du
ve
va n de zegd dat
gelan Fra nk rijk
ar
vriendi
g.
n. En
begin
ge
elt met
len aa r de oorlo Dit is het tler heeft nvallen , ma or.
Po
s) spe
lt
link
tle
va
. Hi
l aa
e van
ng vo
lan d rklaren Hi oorlog in
ropa
(tweed
niet za toch ba
Duits
hij Eu
nd
Ann e
ve
t
de
er
rla
n
n
da
rijk
en zij
gin va gezegd ma ar Nede
Fra nk
mens
,
eft
het be
Dit is . Hitler he l aa nvallen voor.veel al jod en .
rla nd
pa
t za
ba ng
Voor
Nede
t
Eu ro
er in
nd nie n er toch
rla
dit nie
e leg
Nede
en zij
Duits
dat hij eren de
mens
n het
lof te
ard
veel
en .
asie va Hitlers be n bomb rd am en
Invnd
rla
al jod
ge
tte
Voor
Nede ontda nk s
ka–nie en . Na vijf da
na
va n Ro zich over.
pa
en er in
tiedit
zemsya n erica
n des de tler en
um
ar tij,
na pt
pa rti
itse leg
er
do
t hij
ntrqu
oi. Hij
ijVo
datra
n, Ro dage
taalgenen
rt
Hi
t ce
nd
zonude
nc
teen
n
de
ch
se leg
ere
en zijn e Arbeidersp en en
het Duarbe
heMa
ssa
pa
co
ha
r
n
ee
jo
lof
nd
na
n
ard
n.
or
ers
va
ge
tle
ak
de
rla
zij
deaa ien m n. Vo
its Ha nsNedelan d. Op
nars
Hi
en
enasie ns ze
Inn’
Du
en
tle
n bomb rd am
rw
en
Adolf tische Du its j haten de jodlemen in
heet
et. te
tle
hetDuits
nd
s we
nk Hi vijf dage
ense
tte
rlog.he
jod
sten
volken Inv
en
ve
dage
oe
rm
de
er.eft
gehtje
en
jij
ge
m: ‘Al
Borw
n Ro
on
nazinHi
Zi
ov
ss
pe
–br
jonzic
m
n.
av isc
een oo
‘ra
ko
en in r teg en he kend , kom
teen
um vaDit er
deen
en . Na
t su
tge
socia lis em iti sch. va n alle prob pa rtij
erem
orve
33ne
vo
Ino’s, Sl la nd.
de to
’.or
19
n ht
denkjo
m
geen
zou do het centr nd se leg
te
nelssoan
ch
rs
nen,
tis
In
gtke
enwi
ho
ld
woon i een leraa en afg ere
fel
its
erze
s na
ers
s ee
rin
pl ta lln
de
zi’
seac
hebben nd ien
ge
zijn an n de schu rs va n Hitle
ze
derla
e ris
en
Inre
Duits
itserhe
hebb
rim
. na
erin
im‘K
men
ennazi-Du
ders
keer
sc
en
nd
itsers
ve
en
het Ne
hu
di
e Du
ge
opin
antle
jod en
jod
stht
plu
ar te
gaHi
oe
n
als
geeft
38
ec
zwde
plnek
rw
geven d. Aa nhan
Veel Du zijn ar m. Bo chulden
19
ndi,ge
n
met de beurt .’
lanndde
r zij
enne
kent
man
tege
besve
ili
beire
Si
er its
men
maa
tta
emd.
dsise ge
In
zi’
lan
en
lds
els
keDu
n de
ve
’.
en
no
In
joo
na
its
rk
ge
te
aa
a
nk
st
ht
no
en
0
ge
d
t
m
Du
ac
we
fel
wi
s
pt
Hij
e
ch
j zi’s
lln
Ro
ze 10
ica
30.00
na
nazi’ achtde
n,
9 op
s nd
eta
. Zina
quoi. een
risde
tionaalDu itslan ns de Eerst
ha
enzi’
vaernen
jo
Massa
ge nd
ge
den.‘KDi
opna
an en ho
wordenn dedmga
de Na
heeft
goge
en
pen.
Ha ns itslan d. Op we
ennde
naals
18).
en
kk
1938 plu be
nd
ar tij,
kt tijde
pa rtij,
lkne
heet
aaitslan Hitle
pa
s
tieka m
Du
em
voan
rtijDu
mrber
t zekesy ge
dsna
getje
jij
gemaa rlog (1914 -19 ld aa n de zijn paIn
m: ‘Al
en zijn e Arbeidersp en en
nazin er
ncentra
akennove nacht st aa de
Dit jon toen in r teg en he kend , kom
ge
oo
da 0 joo
Hitler
en
30.00
de
ienn9mop 10rlon.
naar co
g. Die
Adolf tische Du its j haten de jodlemenein
Wereld d moet veel Hi
tle
ndva
her eft
nazi’s pe
gen ze
n oo
Zi
bb
ze
obdw ijd j
goge
len en den. Bove or ee
en de
taen
m enn.
e pr
keer
en he
bem
socia lis em iti sch. va n allw
jo
Du itslan19aa
33rsko
rtiaa r
erelrs
vo ze sy na er na pa kk entratiekabr
n
de
pa
de jod .’
n
t
ne
tis
In
n.
nn
m
en
ld
n
ee
,
re
me
tle
an
nc
rlo
plan
beurt
sc.hu
zijn
veer
over wi sclan
Er isrs va neHi
d in
rim
de dage
Staten
naar co
n dend
icus
aa n de
heime
,
nnetjes
93 0
opm ars
n –en van
e woo
mer
appelijk slaa pka
een sch ook de Pels.
De gem er. Het is
van
uste
eet kam n en Aug
Herman
biba skondí
terh uis
o de
mei 19
Op 5
jd.
bevri
4
.......
e in
Ann e
2
19319
t een
tim mer naa r
kuijl
g
Bep Vos de toegan
er van
.
st om
De vad e dra aika verbergen
special terh uis te
het ach
d Ott
e in
tjes Eva
ndinne het
op
r vrie
met haaLed erm ann
ne
speelt
Ann e rg en San
Goldbe eplein.
Mer wed
193 1
het
skuij
Op dit
hiel
kaa rtje
19 4 4
W
19 4 4
3 Na kua aña bo a haña bo palabra?
NGER
ER
1942
TO
NH
I
W
R
E
ER
TG
SN
NO
1943
ODEH
J
N
E
E
2
D
11394
DUIK
44
19
19
NDER
R
1942
EN
O
T
K
I
4 Lesa bon loke tin skirbí den
S
U
N
-RED
ED
N
TO
1942
JD
SE
N
D
sE
N
O
rO
e vak i kontestá e preguntanan.
D
kJeED
E
i
O
1
u
D
J
2
5
d
4
r
3
N
4
E
9
119
E
De
d
19
Deerson
WETT
1941
duik
r
e
N
d
E
S
n
D
R
Eo
38
DJLeO
TEN
HNEI-T
191395
ENNWET
ODED
J
E
T
S
T
E
S
E
D
L
A
W
R
AL ETTEN
S IST TEW
933
RR
N
LEEK
D
T
I
T
93819315
H
,
E
1
T
HW
CN
LER ANSA
E
1938
F-HIT
nd R S
SLL
la
A
O
R
s
T
N
E
it
D
3
S
E
u
L
I
A
3
T
IT sNvW
19
K
HLR
anEDT
AL
TE
D
SaSaE
LKERRI,SNACRHATb
E
T
I
D
rs
H
F
ndT
laH
Kiko a pasa ku Anne den e aña ei? rs De helpe
uitAsC
ADOvLan DN
lpe
baas
De he
knie.
er de
l ond tsla nd.
l al sne
e taa eren uit Dui
erla nds
dse kind
de Ned
ere joo
krijgt
Ann e zitten and
de klas
Edith
huis aan
Bep Vo
razia
l
ste foto
de laat t is.
aak
ien wel
missch Margot gem
Dit is
e en
van Ann
nk en
5 juli
ach
s, het
uilplaat
De sch o’s bed rijf.
van Ott
Sa ntr
Miep
)
(G ies
o Fra
r hun
h
et zic s
. Zij mo
nazi’
n brief voor de
n
d
jgt ee
sluite
ot kri in Duitslan ders be
Ma rg
ou
n om
Ha ar
melde werken. n.
an
ike
du
te ga
der te
om on
l
h
et zic s
. Zij mo
nazi’
n brief voor de
n
d
jgt ee
sluite
ot kri in Duitslan ders be
h rg
zicMa
ar ou
om
n. Ha
moet
slden
me
rke
zi’
Zij
.
ief
de na
an we duiken.
een br
voor
te nga
r te
sluite
de
krijgt Duitslan d
be
on
ot
rs
om
in
Ma rg
ou de
n om
Ha ar
melde werken. n.
an
t een
duike
te ga
tim mer naa r
kuijl
g
der te
Bep Vos de toegan
om on
er van
.
st om
De vad e dra aika verbergen
hit z
ou sc
special terh uis te
Sa ntr
het ach
Miep
)
(G ies
l
2 Buska e palabra akí den e eksposishon.
n af
Ze gaa
en de
joods.
en vier
nk is
agoge
ilie Fra
De fam naa r de synn.
en toe feestd age
joodse
nk voo
ilie Fra
De fam eplein.
Mer wed
de
aan het
de vijf
zit in
van
hun huis
Ann e
voor
ep 7)
chool.
Fra nk
klas (gro
tessoris De fam ilie ein.
epl
de Mon
Mer wed
r
r Kugle
19 42
brenge
ei
het
der in – het
e
ikt on
rd en
nk du e gedeelt
ri wo
rst
ilie Fra
va n . In feb rua en
kt
De fam nd e achte t bedrijf
ing
.
gepa
he ua ristak
taa
va nFe
bracht
en op
leegs
is –rd
en br e ma nn
en ge
rhuwo
De
ds
ka mp mensen
achte
ri nk .
rua
en .
el
427 joo ncentratie
Fraen
feb
ve
ter
to
In
es
an
.
Ot
. ar co rd am ga en te prot met veel
taking opgepa kt achtna
br
en
brua ris
Am ste da arteg sta king
De Fe dse ma nn ka mpen ge en In
om
ze
ns
. ken s sla an de
sta
en
el me
427 joo ncentratie
ve
ter
zi’
an
co
en
otes
el na neer.
am ga ge
na ar
tedpr met veDe
lan
ld
sterd n.
En
eg en
g. g
gewe
aa
rlokin
In Am len
da art ze
sta
Po
n om tle
r de oo
va ltke
Hi an
lan d starklna
zi’ns sla oorlog in hij
are
Duits
De
er.
dat
nede
rijk ve
va n
ze
zegd ma ar
weld
heten
Fra nk
gegin
,
eft ge
het be
terh uis’ n.
t Ach
Dit is . Hitler he l aa nvallen voor.
In ‘He ilie Van Daa
ng
pa
za
de fam
niet
Eu ro
ch ba
rla nd
n er to
Nede
en zij
mens
veel
en .
rla nd
al jod
or
Vo
Nede
er in
niet
itse leg
t hij dit
de
het Du belof te da ard erenAuguste
ie va n
am en
n bomb
Invas nk s Hitlers dage
man n Ro tte rd
f
– on da en . Na vij Her
va n
h over.
um
zic
er
do
ntr
ceoi. Hij se leg
zou Peter hetqu
ers ssa de
n
rla nd
ee
Ma
Duits
Ne
Op
tlan d.
hij
Ha ns he
heet
Aug uste
heet geeft
Duits m: ‘Als we jij
terh uis’
getje
t Ach
naziIn ‘He Dussel.
n
Dit jon toen in r teg en he kend , kom
Herman
Albert
de
ze
hebb
keer
jod en
.’
met de beurt
hij
heet
aa n de
heten
terh uis’ n.
t Ach
In ‘He ilie Van Daa
de fam
op
epen .
e tro
nk rijk
ieerd
in Fra
n geall
ing va Norm an dië den va n t
La nd
n
tte lan
word
st va
de ku n de beze Deze dag
lle
n.
Ze wi bevrijde
pa
Eu ro genoem d.
y
D- da
op
epen .
e tro
nk rijk
ieerd
in Fra
n geall
ing va Norm an dië den va n t
La nd
n
tte lan
word
st va
de ku n de beze Deze dag
lle
n.
wi
jde
Ze
vri
pa be
Eu ro genoem d.
y
D- da
eriuit Am en
vooral
zen
bestaan n, Canade
troepen , Franse n.
llieerde
Russen Engelse
De gea Engelsen,
zie je
kanen, Op deze foto
Polen.
n
en zij
ieerd
feest,
geall
g. De
t al ge
ch en
Dinsda era l word rla nd jui aa l
de
Ov
Dolle
ma rs. nsen in Ne ga at helem
in op
g
de me bevrijding Deze da
t.
het
ma ar
dach
eg . De
em d:
te vro sn el als gedag’ geno blijft
niet zo ‘Dolle Dins Nederla nd en .
n
t
nd
word e deel va
itse ha t zuiden
tst
he
n in Du
groo
t
he
an de n later is
jl
ma
ke
ter wi r wacht.
nog
ar we
vrijd
Een pa derla nd be ba rre winte
n
va n Ne n nog ee
de
noor
ze
Peter
terh uis’
t Ach
In ‘He Dussel.
Albert
n
Hi
ac
ge
Da
n snel
le jode ka mpen.
epste
n gebr d ha ng t.
alen
mense ze ka mpe
omuw
bo
het di
t hoof
n, ings or pen om
de
iten in oorden . Ze ve
ietig
mpe
ven he
naar
beslu
n.tw
tiekarn
deon
trein
hen bo
nazi’s
te verm
iaal
entra spen
ecdo
n per k nood lot
en de in Europa t zijn conc te kunn
de
r
or
el
tle
w
ht
p Hi
n
el
Da
deac
den
es, Be en
Jobr
ett.en w
ng
igen
haw
al le jo gska mpen. mensen sn mpen ge
iep Gi
erdte
kaen
ndof
t ho
. tig in
door M
ze st
zo
j zijn de omen
n om
deOo
Frit z
holpen Kleiman. Zi dergedok
. n he
na
vern ie ontwor pe
ararhet henur
bove
es
rden ge
eninna od loge
r tre
t be en
is on
pekt
vadereciaal dege
n pa
kers wo r en Joha nn ilie Fran k
of
k nogaat
uijl, de sp dennewnorop
m
p rdui
Bede
etelhen een straat n.
en
n Vosk
mw
an te w
or Kugle n dat de fa
De, on
Jo
et
ha
m
er
cten
Gies
ig
Jo
n
Vi
at
se
de
en
iep
te
jl,
od
, en
ert w
ui
n va
wor
we
n de
zijsk
wee
door M . ZijVo
zo
den jo
sluite
d nd
ijf .die an va n M iep kers.
zocht
dren
an
beok
holpen
Er wor rd. Nieman kent het af een door
m
hergt ed
inde
derdui
rden ge ha nnes Kleim k is on
r , de
te
dees
n Gi
n voor
n de on
A’ be
gestuu
Java
Jo
kers wo
Fran
jl,kde
Oo
ui
ten va
AZZI
izen ee
derdui or Kugler en de fa m ilie
n Vosk n Bep, we
t
De on
Een ‘R rna de hu
va
aa
ten da
jl, Vict
en Joha
Vosk ui dr ijf die we va n M iep, rs.
w ijk w
sten
Oo
t
be
an
he
ui ke
naar
in het Gies, de m
derden
uren .
n
n de on
at gebe
pa kt
Ook Ja wetenstva
n opge met hen ga n straat of
Ooneen
Bep,
t an
n ar
hem
vana
w.at er iten va n ee t worden.
odse
urten
n jo
beee
ch
slu
dw
ktdeen
ange
paor
gew
gaat
het af een doorzo
n em
nt of
at
. Ni
he
n opEr
ke
ra
rd
or
ne
et
te
st
uu
m
vo
n
an
m
erst
eebe
een.n
ZInA’
ornde
odse weet watge ‘R
n va
ize
tw
hu
n iteAZ
den jo
slu
d
dech
Ee
azo
rnor
do
Er wor rd. Nieman kent het af
wnaa
an n
ijkee
te
wor
Kleim
n vo
A’ be
gestuu
nn es
Joha
AZZI
izen ee
Een ‘R rna de hu
aa
w
Gies
ijk
w
Miep
Frit z
Dolle
in op
ma a
te v
niet
wo
gro
no
E
v
n
n om
jna ge
mense eden is bi
st
grote l meer.
voedse
.......................................................................
n ze
.......................................................................
en
Brande
nde syn
agoge
tijdens
de Kris
tallnach
t. Plaa
ts onb
eke nd,
novemb
er 193
8.
Joha
Miep
nn es
Kleim
an n
Polder
Polder
Brande
nde syn
agoge
tijdens
de Kris
tallnach
t. Plaa
8.ens
tijd
ge193
agoer
emb
syn
nov
nde
ndend,
Braeke
ts onb
de Kris
t.
tallnach
Plaats
onbeke
nd, nov
ember
weg,
Amster
dam
1943
Gies
weg,
Amster
dam
1943
193 8.
gle
tor Ku
r
Kiko a pasa den Di Dos Guera Mundial den e aña ei?
Vic
Bep Vo
Vic to
Bep Vo
skuij
r Kugle
skuij
l
r
l
.......................................................................
.......................................................................
Kinder
Kinder
en krij
gen ete
n uit
een gaa
rkeuken
.
en
12
Abo awor!
Kaba e siguiente frasenan:
Kon bo ta sinti bo ora bo ta lesa un buki ku bo gusta?
Ora mi ta lesa un buki ku mi gusta,
......................................
2
.......................................................................
.......................................................................
Unda ta bo lugá preferí pa lesa?
Mi gusta lesa mi buki
....................................................
.......................................................................
.......................................................................
Den mi kama – den un palu – den un stul di sosiegu – den sofá – …
3
i
8
Kana bai parti di paden
di e eksposishon
Esaki Anne a skirbi
5 novèmber 1942.
‘E siman akí mi a lesa hopi i traha poko. Ta asina kos
meste bai na mundu, i mi ta sigur ku asina nos lo
progresá tambe.’
13
No ún buki
14
Anne ta skirbi tantu ku mashá lihé su
diario ta yena. Bo tabata sa ku Anne su
diario no ta ún buki so, ma ta konsistí
tambe di skref i blachi lòs?
Anne ta skirbi kuenta tambe den un buki
di kuenta. Tin be tambe e ta kopia frase
bunita for di buki i skirbi nan den su Buki
di Frase Bunita.
Buska i lesa e fragmento tokante e pruga na e eksposishon.
Lesa sobrá di e kuenta aki i despues bo ta skirbi fin di e kuenta bo mes!
El a slep pasa dor di mi dedenan, e bestianan ei ta teribel lihé.
[ ... ] Mi a ku’é i
......................................................
.......................................................................
.......................................................................
.......................................................................
.......................................................................
.......................................................................
.......................................................................
Kon abo ta lesa?
15
Ora mi ta lesa, mi ta Mi ta lesa na bos abou pa mi mes – mi ta lesa duru – mi ta
lesa sin zonido – mi ta lesa pa mi ruman
.......................................................................
.......................................................................
5
Ki ora bo gusta lesa mas? Ora bo tin fakansi – promé ku bo drumi –…
.......................................................................
.......................................................................
Anne ta lesa hopi buki den e kas patras.
1
2
Kana bai e parti di paden di e eksposishon.
Kontestá e siguiente pregunta:
Ken tabata trese e bukinan e kas patras?
I pakiko?
.......................................................................
.......................................................................
.......................................................................
.......................................................................
6
Bai un lugá kaminda bo por
skirbi trankil
Esaki Anne a skirbi
21 sèptèmber 1942.
‘… Mi a lesa Een zomerzotheid [...] kuater biaha kaba i
te ainda e situashonnan [...] ta pone mi hari.’
16
Un frase bunita
Bo tambe ke pensa un frase bunita?
Kiko ta un frase bunita, bo ta puntra bo mes.
Un frase bunita por ta grasioso, òf nèt kontrali mashá emoshonante.
Ku e wega akí huntu boso por traha
un frase bunita over di Anne Frank.
1
2
3
Kon tin ku hasié?
Kue un blachi.
Un pa un boso ta skirbi un palabra akibou i tapa loke a skirbi ku e blachi.
No laga otro mira ainda loke a skirbi.
Ora tur a haña bùrt, ta pone algun palabra aserka pa e bira un frase bunita.
Palabra 1 (Skirbi aki loke Anne ta hasi)
. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ............................
Palabra 2 (Skirbi aki unda Anne ta)
. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .............................
Palabra 3 (Skirbi kon Anne ta sintié)
. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .............................
Palabra 4 (Skirbi ki ora e ta sosodé)
. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .............................
Palabra 5 (Skirbi finalmente pakiko Anne ta hasi e kos akí)
. . . . . . .. . . . . . .............................
Bo no ta haña e frase akí bunita? Wak den un buki ku bo gusta,
podisé bo ta haña un bunita frase den dje.
17
Skirbi bo frase nèchi asina den e leshi.
Bo por hasi hopi kos ku e leshi:
1 Bo por kòrta e leshi i kolog’é ku
un magnet.
……………………………………………………………………………………
2 Bo por duna un amigu
òf un famia di bo e
……………………………………………………………………………………
Seyna
hier
Plaats
u jij!
t!
je kaar
‘Je kan altijd en overal lezen want
je kan je boek gewoon meenemen.’
……………………………………………………………………………………
ka n
leest,
s
boek
nage
een
perso
je in
e de
neer
en ho
‘Wan
leu k.’
denk
d ik
lf be
t vin
je ze
n. Da
zie
t
er ui
Doris
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
te
even st
ef
eel
g h Het li a rn.’
no
.
ta
om apen
la n
fijn
sl
za k
et
ga
een
dh
ik
et
v in
dat
sm
or
‘I k
n vo deken
leze
de
er
d
on
Na
Marit
‘Ik hou van grappige boeken.
Het mooiste boek dat ik ooit
heb gelezen, gaat over een muis
Hansel
‘Wa nne
er ik lees
, dan kom
in een fant
ik
asiewere
ld terecht.’
die de hele wereld rondreist.’
N oa
jes en als
verhaalt
rijf zelf
ik ze met
‘Ik sch
versier
i vind,
ik ze moo
.’
en glit ters
stif ten
l
oufa
……………………………………………………………………………………
18
Bo buki preferí
19
Lesa i skirbi ta ruman di otro.
Si bo ta lesa hopi, di mes bo ta bai skirbi mihó.
Traha un rònchi rònt di e sorto di buki ku abo ta preferá lesa:
buki prèt
buki romántiko
buki di suspenso
buki di deporte
buki di bestia
kuenta di ada
buki di historia
buki di horor
buki di den espasio
Of, mi no ta lesa buki, ma mi gusta lesa: (yena)
....... .................................
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . .........................................
E sorpresa!
1 Buska e frasenan ku bo a skirbi kaba den e buki akí.
Bo ta haña nan riba pagina 12 i 15.
2 Weta e sifra den e vlèk di enk.
3 Skirbi tur e frasenan akibou. Paga tinu:
skirbi nan na e lugá korekto! Sifra 2 riba liña 2,
sifra 8 riba liña 8, i asina bo ta sigui bai.
1 Ora mi ta lesa den mi buki
2
3
2
. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ...............................
3
. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ...............................
5
6
5
. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ...............................
6
. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ...............................
8
8
. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ...............................
Kerido eskritor,
Bo a skirbi un rondel. Rondel ta un poesia di ocho liña.
Kopia tur kos riba e siguiente página.
Bon! Bo ta un berdadero poeta!
20
Mi poesia
……
………………
…
………………
……………
……………
………
………………
…
………………
……………
………………
…………
……………
………
………………
……
………………
…
………………
……………
………………
……………
………………
……………
………
………………
………………
……………
………………
……………
…………
……………
……………
………………
……………
………………
……………
………………
……………
………………
…………
…………
……………
………………
……………
………………
…
……………
Kolofon
Teksto
Fundashon Anne Frank
Lies Schippers
Sanne Verstraete
Realisashon
Josephine de Man
Saskia Oldenhof
Diseño
Joost Luk
Fotografia
Juul Hondius
Tradukshon
Chila Bolivar
Derecho
Portrètnan di famia © Fundashon Anne Frank, Amsterdam/
Fondo Anne Frank, Basel
© Juul Hondius fotografie

E buki aki ta di: Pa mucha di 9 pa 12 aña

Transcripción

Documentos relacionados

Sint-Anna, nijvere volkswijk