CONCIENCIA DEL AHORA 2016.docx

Transcripción

CONCIENCIA DEL AHORA 2016.docx
Concienciadelahora2016v2/Kavindu/YogaEspacio
CONCIENCIADELAHORA
Notasdelcurso
PorKavindu
1. ¿PORQUÉLAMEDITACIÓNDECONCIENCIADELAHORA?...............................2
2. ¿QUÉESELAHORA?........................................................................................2
3. LASACCIONESSUTILESDEESTAMEDITACIÓN.................................................5
1. Reconocerelahoracomotransformación.......................................................5
2. Abrirteaunsentidodetotalidadyespaciosidad.............................................6
3. Dartecuentaquelaconcienciasurgedeunencuentro...................................6
4. Reconocertecomopresencialúcida...............................................................7
4. CUATROPRINCIPIOSQUEAPOYANLAPRACTICADECONCIENCIADELAHORA.9
5. LASDOSDIMENSIONESDELOSPENSAMIENTOS..............................................9
6. LAMEDITACIÓNYLOSPENSAMIENTOS.........................................................10
7. PRÁCTICASDEMEDITACIÓN..........................................................................12
1. CONCIENCIADELAHORA...............................................................................13
2. CONCIENCIADELOSPENSAMIENTOSCOMOENERGÍA.................................15
8. TAREASENCASA,FUERADELAMEDITACIÓNFORMAL..................................17
9. APÉNDICE......................................................................................................19
5. MANUALDEAYUDAPARALAVIDACOTIDIANA............................................21
6. LECTURASRECOMENDADAS..........................................................................23
1
Concienciadelahora2016v2/Kavindu/YogaEspacio
¿PORQUÉLAMEDITACIÓNDECONCIENCIADELAHORA?
Elvalordecobrarconcienciadelahoraduranteperíodosrelativamentelargosdetiempo
enmeditaciónyfueradelameditaciónradicaenelefectoliberadorquetieneesta
prácticaconrespectoaloshábitos-opatrones-mentalesyemocionales.
¿Porquéesvaliosaestaliberación?Siexaminascómoocurrelavidaparati,descubrirás
queestospatronestienentresconsecuenciaslimitantesentuvida:a)sonfactoresde
estrés,ansiedadyunavariedaddeemocionesaflictivasrecurrentes,b)constituyenun
fuertecondicionamientoentuperspectivadelavidayloqueesposible,llevándotea
2
funcionardemanerarepetitivayreactivayc)tiendenaproducirunsentidodeser
ancladoenelpasadoytemerosodelcambioydelodesconocido.
Sierescomoelcomúndelosmortalesraravezestásconscientedeestasituación.Es
bastanteprobablequelamayorpartedeltiempolapaseshabitandolarealidadvirtual
construidaporlostuspensamientos.Siesasí,quizánotehasdadocuentaquelos
eventosysituacionesgeneradosenestarealidadvirtualnoestánocurriendoenla
realidaddelmundofísico.
Cuandopierdesdevistaestehecho,puedespuedepasartantotiempohabitandola
realidadvirtualdetuspensamientosysiendolapersonaqueestosgeneran,quesete
olvidaquelavidasedespliegaenelpresentedetuexperienciainmediata.Estotellevaa
perderdevistaelaccesoalacreatividadyalainterconexiónquesehaceposiblecuando
estásplenamenteconscientedelabellezaylariquezadepotencialquesedespliega
momentoamomentoentuvida.
Enresumen,cuandotusentidodesersurgerepetidamentedeloshábitosdepensamiento
yemocióndeestarealidadvirtual,elresultadoesunaexistencialimitada,repetitivae
innecesariamenteangustianteydesconectada.
Cultivarconcienciadelahoraentuexperienciainmediataesunamanerasimplede
reconectarteconlanaturalezarica,complejaydinámicadecadamomentodeviday
experimentarcómotusentidodesersealigeraysevuelveflexible.Atravésdeuna
prácticaasiduaseirádisolviendoelhechizodelaexistenciarepetitiva,dandosurgimiento
aunarobustapazinterioryaccesoaununiversodeposibilidadesdeser.
¿QUÉESELAHORA?
Elahoraeselinstanteenqueocurretuexperienciasensorial.Todoloqueoyes,ves,
2
Concienciadelahora2016v2/Kavindu/YogaEspacio
hueles,gustas,ysientesenelcuerpo-incluyendolasemociones-,asícomoloquepiensas
yaseaverbalmenteoenimágenes,ocurreenelahora.
Esteinstantequellamamoselahorayquecontieneelfluirtuexperienciasensorial,
emocionalymental,tieneunaparticularidad:notieneunprincipioniunfin.Esun
instantequeseestáactualizandomomentoamomento.
Estoesmásfácildecomprendersilocomparas,porejemplo,con“cincominutos”.Cinco
minutosesunconceptoquesirveparaorganizareventosenlamente,yaseadelpasadoo
delfuturo.Porejemplo,recordarloquehicisteentallugarcontalpersona.Oplanearlo
quevasahacerentallugar.Puedesdecirqueestuvistecincominutosesperandoaalguien.
Oquehablastecincominutosconalguien.Perodesdelaperspectivadetuexperiencia
viva,momentoamomento,osea,delahora,nohaycincominutos.Haysoloelinstanteen
queestásteniendolaexperiencia.Elahoranuncaempiezaynuncaacabaynotiene
duraciónpropia.Odichodeotramanera,esunmomentodetiemposintiempo.
Lapercatacióndeimpermanenciaenlameditación
Cuandocobrasconcienciadelahoraestáscentrandotuatenciónytusensibilidadenel
marcodetiempoyespacioenqueocurretuexperienciasensorial.Alhacerestopuedes
percatartedequetodoloquepercibesatravésdelossentidosesimpermanente.
Impermanentequieredecirqueestácambiandoconstantemente.
Cuandotevuelvesconscientedelanaturalezaimpermanentedetuexperienciasensorialy
mantienescuriosidadeinterésporesteconstantefluirduranteuntiemposostenido(unos
30minutos),tucuerpo,tusemocionesytumenteempiezanaaprenderalgoesencial:
cadainstanteesdiferente,todoestáenconstantecambio,cadainstanteesúnicoe
irrepetible.
Elconocimientodelanaturalezaimpermanentedetuexperienciatedesengañadela
ilusióndepermanenciadelasexperienciasdelpasado.Antelaevidenciadequetodoes
impermanente,lamentecomienzaasoltarelapegoaloseventosdelpasado.Al
disolverseestosapegos,sereplieganlasemocionesligadasaellos,disminuyendoasíel
estrésylaexperienciade“emocionesrezagadas”tancomúnenlossereshumanos.A
medidaquesedebilitaelapegoaloseventosdelpasado,sevadespejandolamentede
patronesnegativosdepensamiento,ysevaaligerandolasensacióndequiéneres.
¿Quéeslameditacióndeconcienciadelahora?
Esunaprácticaatravésdelacualpuedesreconocerelahoraymantenerteenla
experienciasensorialdelpresenteporperíodosmásomenoslargosdetiempo.Generar
3
Concienciadelahora2016v2/Kavindu/YogaEspacio
concienciadelahoraesenciertosentidomuysencillo,puessebasaenusarfacultades
mentalesqueyatienesyqueenpárrafosmásadelanteveremoscomolas“acciones
sutiles”deestapráctica.
¿Porquésenosescapaelahora?
Amenudolodifícildegenerarconcienciadelahoraymantenerteenellaradicaenel
hábitodeescapardelmomentopresente.Abandonaselahorayaseaporquelohallas
aburridoyteponesabuscaralgomásinteresante,osimplementeporqueelcontenido
narrativoydramáticodelospensamientosejerceunfuertepoderdeatracciónsobrela
atenciónylossentidos.
Estepoderdeatracciónsurgeenparteporquelanarrativadelospensamientosgenerala
sensacióndequeereselprotagonistadeunahistoriayundramainteresante;yenparte
porqueestanarrativaytuidentificaciónconellagenerafuertesemocionesquerefuerzan
supoderdeatracción.
Noobstante,amedidaquereconozcaslaspuertasdeaccesoalahorayteentrenesen
mantenerteenelpresente,loirásencontrandocadavezmásaccesibley,conunapráctica
asidua,cadavezmásespontáneo.Además,encuantodescubrasytebeneficiesdelpoder
creativoyrenovadordelaconcienciadelahora,seirávolviendouncentrodegravedad
natural,másatractivoqueeldramadelospensamientos.
4
Concienciadelahora2016v2/Kavindu/YogaEspacio
LASACCIONESSUTILESDEESTAMEDITACIÓN
Loquetepermitecultivarrelajadamentelaconcienciadelahorasoncuatroacciones
sutiles:
1)
2)
3)
4)
Reconocerelahoracomoconstantetransformación
Cobrarconcienciadelsentidodetotalidadyespaciosidad.
Descubrircómolaconcienciasurgeenunencuentro.
Descubrircómotusentidodesersevuelvapresencialúcida.
Veamoseldetalle:
1.
Reconocerelahoracomotransformación.
Esunaintenciónrelajadadedistinguirelahora,ydartecuentaquetodoloquesurge
enelahoraestáenconstantetransformación.Son,pues,dosaspectosdelahoraque
experimentasjuntos,puessebasanendosfacultadesnaturalesdelamenteque
trabajanjuntas:cuandoreconoceselahorasientescómotodocambia;ycuando
sientescómotodocambia,reconoceselahora.
a) Laprimeradeellaseslafacultaddereconocerelahoraquesurgedetu
experienciainmediata,diferenciándolodelarealidadimaginadaconstruidaporlos
pensamientos.Duranteuntiempoesútilque,enlameditación,mentalmente
digas“Hmm”paramarcarelmomentoenquetedascuentadequehasurgidoun
escenariovirtual,elno-ahora,generadoporlospensamientos.Escomosi
estuvieraapuntodeiniciarseunexcursiónalno-ahora,yaldartecuentaydecir
Hmmm,secancelalaexcursión,continúasenelahora.
Estapartedelaprácticatedevolveráelconocimientodirectoysentidodeloque
eselcontextovivo,inmediato,presente,delahora.Almismotiempote
deshechizarádelailusiónderealidaddelosescenariospensados,demaneraque
tengassiempreclaroquesonsolomapasyrepresentaciónynorealidadeso
verdadesuniversales.
Conlaprácticadescubrirásquepuedessoltarpatronesdepensamientolimitantes
odestructivosycrearnuevasperspectivasmáspoderosasparagenerarbienestar
paratiyparaelmundo.
b) Lasegundaeslafacultaddedartecuentaysentirconcuriosidadqueloque
percibesosientesesunfenómenodinámicoenconstantetransformación.Esto
esalgoquetodossabemosperonoesaloqueprestamosatención.Usualmente
cuandoprestamosatenciónnuestramentefuncionademaneraaprehensiva,
intentaagarrarlasexperiencias,losmomentos,lasimágeneslosonidos,los
5
Concienciadelahora2016v2/Kavindu/YogaEspacio
pensamientos.Queremosagarrarobjetosyhaceralgoconellos.
Elentrenamientodeestafacultadconsisteenquetesostengasrelajadamentela
experienciadecambioentodoloquesientesypercibes.Sentircómosiempre
surgealgoinesperado,siemprecambialoqueestápresente,siemprepasa,ynolo
puedesagarrar.Estapartedelaprácticairánutriendocadavezmáslaconvicción
profundadequenadaespermanente.
2.
Abrirteaunsentidodetotalidadyespaciosidad.
Esunaintenciónsutildedescubrirlaexperienciadequetucampodeconcienciaes
másabierto,inclusocomositendieraaexpandirsesutilmente.
Elsentidodetotalidadyespaciosidadesjustolaexperienciadequeestásalerta,
atentoyconscientedetodoloquesurgeenlossentidos,todojunto,comounatextura
globalampliaquesetransformamomentoamomento.
Abrirteaunsentidodetotalidadyespaciosidadesloqueexperimentascuandoves,
porejemploelmar,oungranbosque,justoelprimermomentoquelocontemplas.De
entradasienteseltododelmomento,lasensacióndeapertura,deexpansión,yde
totalidad.Estoterminaencuantoempiezasaverobjetososeresvivosseparados:un
venado,aquellapiedra,elriachuelo.Entoncesregresasalmododeatenciónque
separa,focalizaeindividualiza.
Enlaprácticadejasquesemezclenlassensacionesdelosdiferentessentidos:sonidos
conrespiración,oloreseimágenes,yhastalospensamientosquepasan(sinquete
metasenellos),dándotecuentaqueformanunatexturaunificadaycambiante.
Estapartedelameditación,ademásdesergozosayreconfortante,teayudarápara
quetumentesevuelvamenosobsesionadaconlaspartesymásdispuestaaabrirsey
reconocerlacomplejidadyamplituddeunasituación,adartecuentaquesiempre
puedesvermásdeloqueenunmomentodadoestásviendooconsiderando.
3.
Dartecuentaquelaconcienciasurgedeunencuentro.
Cadaqueunpatróndeluzllegaatusojos,elsentidodelavistalotomaparaconstruir
unaimagenmentaldeloqueves,elcualsevuelveconscienteparatidemanera
natural.Estoocurrecontodoslossentidos.Patronesdeenergíaendiferentes
configuracionesydinámicas“llegan”alaspuertasdelossentidosysiéstasestán
abiertas,ocurreunencuentro:elencuentroentreelsentidoylaenergía.Yaldarse
6
Concienciadelahora2016v2/Kavindu/YogaEspacio
esteencuentrosurgeconcienciajustodeloquellegóalaspuertas.
Enestemomento,porejemplo,estásconscientedeestasletras,comoformasycomo
símbolosconsignificadosysentido.Perosicierraslosojos,dejarásdeestarconsciente
deello.Losvuelvesaabrirysurgelaconcienciadeellonuevamente.Laconciencia
surgealencuentro.
Estaesunaspectodelapercepciónsensorialincreíblementeevidenteeinmediata,y
almismotiempoesmuyfácilnoverlaporqueestransparente.Esteaspectodela
prácticaconsisteendartecuentadequelaconcienciasurgeenunencuentro,yen
volverteconscientedecómosevagenerandolaconcienciadetodoloque
experimentas.Descubrirquecadasonido,cadapatróndeluz,cadapatróndeenergía
enelcuerpo,traeconsigoelpotencialdevolversealgoconsciente,comositrajerauna
lámparaqueseenciendealcontactoconlossentidos.Estaimagenpuedesermuy
reveladora:escomosienvezdequetufuerashacialosestímulosconunalámpara,
elloslleganaticonsupropialuz.
4.
Reconocertecomopresencialúcida.
Esteaspectodelaconcienciadelahoravadelamanoconelanterior.Amedidaque
vaspracticandomindfulnessconénfasisenconcienciadelahoranotarásquetu
sentidodesersealigera.Aldisolverselospensamientosyalperderfuerzasobretu
sentidodesermuchosdelosconceptoseideassobreti,tesientesligero,comosise
hubieravaciadounamaletaqueandascargando.Yhastadejasdeladolamaleta,ya
vacía,almenosporelperíododelameditación.Escomosielcontenidobiográficoo
históricoypsicológicoperdieratalfuerzaquedescubresquetúnoereseso,sin
embargoloquedesapareceessoloelcontenidoauto-referente,másnolaexperiencia
deestarconsciente,deestarpresente.Estoesreconocertecomopresencialúcida.
Elbeneficiodeesteaspectodelaprácticaesdejardetomarpersonaltodoloque
pasa,reducireldominiodelpasadosobretusentidodeser,yredescubrirtunatural
capacidaddetransformarteyreinventarte.
c) TRESMANERASDEDESCONECTARSEDELAHORA
Asícomoesimportantereconocerelahoracomoalexperienciasensorialfluidaenel
ahora,ayudamuchocobrarconcienciadelasmanerasenquetedesconectasdelahora.Si
examinastuexperienciameditativa,notarásquetumentesedesconectadelahoraen
granparteporquesurgenpatronesdepensamientoquesinproponérteloconstruyenuna
7
Concienciadelahora2016v2/Kavindu/YogaEspacio
realidadimaginadaquedominarápidamentetuexperiencia.Larealidadimaginadaquete
desconectadelahoraesdetrestipos:1.Futuro2.Pasado.3.Comentario.
1. Futuro.Eslarealidadimaginadaquetienequeverconaccionesarealizarenun
futurocercanoolejano.Planes,proyectosypendientesentranenestacategoría.
2. Pasado.Eslarealidadimaginadaquetienequeverconeventosqueocurrieronel
pasadorecienteoantiguo.Recuerdos,rencores,hubieras,habrías,reflexiones
correctivas:“porquénohiceestooaquello”.Unavariantecomúnes“arreglarel
pasado.”Porejemplo,imaginarquedijistealgoquenodijiste,comosipudieras
modificarloseventosqueocurrieron.
3. Comentario.Eslacapadenarrativaycomentariosobreloqueestáocurriendoen
elpresente,osobretimismo.Cuandoessobreloqueestáocurriendoescomola
narracióndeunpartidodefútbolporuncomentaristadeportivo.Frecuentemente
lanarrativaconllevaunjuiciodebuenoomaloounapreferencia“megusta”“no
megusta.”Cuandoessobretimismo,elcomentariotomaformadeinstrucciones,
amonestaciones,juicios,yenalgunoscasos,insultosatimismo.Porejemplo:“No
seastonto,yaconcéntrate”.
Quépasaconlossentidoscuandotedesconectasdelahora
Cuandolamenteconstruyefuturo,pasadoocomentarios,ocurreuncambioimportante
enlamaneraenqueoperatusensibilidadsensorial:lossentidos(vista,oído,olfato,gusto,
cuerpoypensamientos)sedesconectandelarealidadinmediatayseorientanhaciala
realidadimaginada.Alorientarsehacialarealidadimaginada,lossentidosintentan
conectarseconloqueestáocurriendoenella:escuchar,ver,oler,gustarysentirloque
estáocurriendoenlaescenaimaginada,yaseafuturo,pasadoocomentariosobreel
presenteosobreti.
Porejemplo,cuandorecuerdasvívidamenteunadiscusiónacaloradaquetuvistecon
alguienhaceunashorascomenzarásaescucharlaspalabrasquesedijeron,averelrostro
delapersonaydealgunosotroselementosvisualesquerecuerdasdeaquellaescena,
inclusooloresysensacionescorporalestalescomolaposturadetucuerpo,oalgunaotra
sensaciónquesehayamemorizado.
Cuandolossentidosseorientanhaciaelpasado,elfuturooelcomentario,sedesconectan
hastaciertopuntodelarealidadinmediata.Esdecir,sereducelacapacidaddecaptarlo
queocurreentuentornofísico.Porejemplo,puedesestarsentadoenunabancadel
parque,metidoencavilacionessobreunfuturoqueesperasqueocurra,ypuedepasar
alguienconocidofrenteatiynoloves.OpuedeocurrirunsonidoXynoloescuchas.
8
Concienciadelahora2016v2/Kavindu/YogaEspacio
CUATROPRINCIPIOSQUEAPOYANLAPRACTICADECONCIENCIADEL
AHORA
Paraayudarteaconectarlossentidosconturealidadinmediata,heaquícuatroprincipios
queseaplicanatodaslasprácticasdeconcienciaplena(Mindfulness)delacualla
concienciadelahoraesunaversión.Estoscuatroprincipiosserándegranayudaparaque
lasaccionessutilesdeconcienciadelahoraresultenmásefectivasyfácilesdeactivar.
Receptividadesnorechazar,noretenerynoperseguirexperiencias.
Claridadesmantenerunacuriosidadalavezprofundaydesapegadahaciatupropia
experienciasensorialtransitoria,sintratardeexplicarlaenconceptos.
Calmaeslaquietudquesurgeenticuandohasdejadodecrearunentornomental
polarizado.Entoncestuatencióndejadesertiradadeunladoparaotroyseestabilizacon
suavidadalintegrarseconlapercepciónclara.
Amorincondicional,eslaconexiónapreciativayempáticahaciatodoloquecontactas
internooexternoenelaquíyahora.
Implicacionesenlameditación
Lasaccionessutilesqueactivasenlameditacióngeneranunaaproximacióndiferenteala
percepciónsensorial:envezdedejartellevarconladefinicióneinterpretaciónquetu
mentegeneraenprimerainstancia,yquetiendeafijarseycongelarse,tesensibilizasala
transformaciónconstantedeloquepercibesatravésdelossentidos.Estosehaceposible
alnotratarderechazarniretenerloquepercibesosientes,ysinañadirleningúnjuicio,
etiquetaosignificado.Alcontemplarloscomofenómenostransitoriossentibles,los
patronesdepensamientoyemocióntiendenadesactivarse.
Paracaptarestoconmásclaridad,consideraquelospensamientostienendos
dimensiones:elahoraylarepresentación.Veamosestoafondo.
LASDOSDIMENSIONESDELOSPENSAMIENTOS
Aligualquelossonidos,losolores,olasformasvisuales,lospensamientosson
impresionessensorialesquesurgenenelahora;noobstantetienenunpoderincreíble:
sonloselementosqueproducenunescenariovirtualimaginado.Lospensamientos
construyenlosrecuerdos,losplanes,losjuiciosylasexplicacionessobretodaslascosas,
situacionesypersonas;yalhacerloconstruyenunaideadenosotrosmismosydeotros.
9
Concienciadelahora2016v2/Kavindu/YogaEspacio
Depensamientosestáhechoelmundopersonalquehabitasprácticamentetodoel
tiempo.
Tantoparalameditacióncomoparalavidaesmuyútilyliberadorsaberquelos
pensamientostienendosdimensiones:elahoraylarepresentación.
Lospensamientoscomoeventosenelahora.Porunlado,lospensamientossonun
eventomentalquesesiente.Sesientenenelcerebro,enelrostro,enelpecho,enel
abdomen,enelsuelopélvico,etc.Asícomoelcaloroelfríotienenunacaracterística
energética(térmica)sentible,deigualmaneralospensamientostienenunacaracterística
energéticasentible.Dichobrevemente:lospensamientossesientenenelmomento
4
presente,esfácilconstataresto,silointentas. Lospensamientoscomorepresentación.Porotrolado,lospensamientos,yasean
recuerdos,planes,cavilaciones,conjeturas,reflexiones,juicios,oexpectativas,producen
unarealidadvirtualquesólonosotrosexperimentamos.Estaesladimensiónde
representacióndelospensamientos:re-presentanalgoquenoestápresente.La
representaciónescomounapelículacuyoguiónesproducidoensumayoríaporpatrones
repetitivosdepensamiento(ideasfijasyprocesosmentalesreiterados)quegeneranla
ilusióndeunprotagonistaquesentimossernosotros.Esdecir,larepresentacióngenerada
porlospensamientoshabitualesgeneraunaidentidadhabitual.
LAMEDITACIÓNYLOSPENSAMIENTOS
Lameditacióndeconcienciaplenadelahoraesunentrenamientoqueteayudaa
distinguirladimensiónderepresentacióndelospensamientos,aprendiendoano
involucrarteconlapelículaquecomienzaadesplegarse,desvaneciéndoseasíla
identificaciónquegenera.Estosetefacilitaenormementesiduranteelprocesodescrito
temantienessintiendoelcuerpomientrassurgensetransformanypasanlassensaciones
somáticasgeneradasporlospensamientos.
Implicacionesdelaprácticaentupensamiento
Entrenarteamorarenelahoraydejarirelpasado,asícomoelcondicionamiento
vinculadoaél,noimplicaquerenunciesautilizarconceptosoagenerarperspectivascon
lasideas.Elefectoqueestaprácticatieneentuspensamientosessercreativoconellosy
alavezmantenerunaligerezayflexibilidad.Tepermitedejardetomarcomoalgo
personallaspalabraspropiasoajenas.Ysobretodo,teayudaanoperderdevistaqueson
sóloideasyporlotantosonimperfectasinterpretacionesdealgoqueyapasóoaúnnoha
10
Concienciadelahora2016v2/Kavindu/YogaEspacio
pasado.
Amedidaquelaprácticamadureentinotarásquecadaveztomasmenoscomoalgo
personallassituacionesconfrontantesdelavida,conlocualéstastenderána
transformarseenpuertasdeaccesoalacreatividad.Deestamanerapodráshonrarmejor
tusaspiracionesmásimportantes.
11
Concienciadelahora2016v2/Kavindu/YogaEspacio
PRÁCTICASDEMEDITACIÓN
12
Concienciadelahora2016v2/Kavindu/YogaEspacio
1. CONCIENCIADELAHORA
Líneadetiempo
Acciónsutil/principio
(min).
1
Sólosentado.Nohaynadaquehacer.Sientetuposturaytuasiento.Sientetu
presenciaconscienteenelahora.
5) Receptividad.Iniciaunaactituddedejarser,dejarirymantenerteconectadocon
tuexperienciainmediata.Nohaynadaquerechazar,nadaqueretenerynadaque
perseguir.
6) 10-35 Reconoceelahora.Cuandolamenteempieceagenerarno-ahora,mentalmentedi
Hmmm,sinjuicio,sincomentarios,sininvolucrarteenelescenariovirtualdelos
pensamientos.Secancelalaexcursiónalno-ahora.
Almismotiemposientecómotodoloquesientesypercibesestáenconstante
transformación.Siemprehayexperienciadequealgonuevosurgió,dequetodo
estácambiando,yquesiemprehayalgoquecesaypasa.
Ábreteaunsentidodetotalidad.Cobraconcienciadelasensaciónde
espaciosidadquesurgealcobrarconcienciadetodoloquesurgeatravésdelos
sentidos,globalmente.
Datecuentacomotodogeneraconcienciaalencuentroconlossentidos.Cada
sonido,cadasensación,hastalasemocionesypensamientos,“traensupropia
lámpara”queseenciendealcontactoconlossentidos.
Sientetupresencialúcida.Sincontenidonarrativo,sinideasdeti…sealigerala
sensacióndeser.Yesclaroqueestásconsciente,presente,alerta,ytemantienes
conscientedeello.
35
Períododeasimilación.Sideseas,agradéceteestetrabajoconunsaludo.Relaja
laposturaypontecómodo.Nohaynadaquehacer,manténlamente
desocupada.
13
Concienciadelahora2016v2/Kavindu/YogaEspacio
Durantelapráctica.Datecuentacuandotusentidodesersehaorientadohaciala
realidadimaginada,ypermitequesereorientehaciaelahora.
Variantes:
Meditaciónconojosabiertos:haztodaopartedelaprácticaconlosojosrelajadamente
abiertos.Manténconcienciadelespacioylaluz,másquedelosobjetos.Dejaquetu
miradaoscileconsuavidad,sinfijarlaenunpuntoysintensartusojos.Parpadea
naturalmente.
14
Concienciadelahora2016v2/Kavindu/YogaEspacio
2. CONCIENCIADELOSPENSAMIENTOSCOMOENERGÍA
Estaesunaprácticamuyefectivaparaaprenderasoltarelpensamientodiscursivo,no
dejarteseducirporsucontenidonarrativosinosentirsucalidadenergéticaypermitirle
quesedisuelvaenelespaciodelaconciencialúcida.
Seutilizanpreguntasparaindagarenlaexperiencia.Recuerdaquesupropósitoes
darlefiloalamiradainterior,noencontrarrespuestasconceptuales.Notienesqueusar
todas,talvezunaodosdelasquesesugieren,lasquetefuncionenmejor.Permitequela
preguntaseconviertaenunamaneraincisivadeverinternamente.Notaquépasaconla
corrientedelpensamientodiscursivocuandoestásconscientedeestamanera.
1
Sólosentados.Nohaynadaquehacer,sientetupresenciaconscienteenelaquíy
ahora.
Receptividad.Iniciaunaactituddedejarser,dejarirymantenerteconectado
contuexperienciainmediata.Nohaynadaquerechazar,nadaqueretenery
nadaqueperseguir.
5
10
15
Integrarlaatención.Posatuatenciónenlassensacionesdelarespiración
(contacto,temperatura,movimiento,tensión)demanerarelajada.
Abrirelsentidodelcuerpo.Sientetucuerpoglobalmenteyaprofundidad.Toma
concienciaespecialmentedelassensacionesdetemperatura,tensión,movimiento
ycontactoydelos“gestos”corporalesasociadosaltonoemocional.Permiteque
semezclenconlarespiración.
Abreelsentidodelamente.Datecuentadelmomentoenquesurgeun
pensamientoenelcampodeconciencia,déjaloserydéjaloir.
Aplicaalgunadelassiguientespreguntas,unaalavez,muyespaciadas.Permite
quelapreguntaseconviertaenunamaneraincisivadeverinternamente:
•
•
•
•
•
¿Quépasaenmicuerpofísico-emocionalcuandomeenfrascoenun
pensamiento?
¿Quépasaenmicuerpocuandosueltounpensamientoconelcualmehabía
enfrascado?
¿Enquépartedelamentesedisuelveunpensamiento?
¿Dequépartedelamentesurgeunpensamiento?
¿Dequétamañoesunpensamiento?
15
Concienciadelahora2016v2/Kavindu/YogaEspacio
¿Quétanlargoeselespacioentreunpensamientoyotro?
Períododeasimilación.Relajalaposturaypontecómodo.Nohaynadaquehacer,
manténlamentedesocupadaynosalgasdeprisa.
•
30
Durantelapráctica:sientelacalidadenergéticadelospensamientos.
16
Concienciadelahora2016v2/Kavindu/YogaEspacio
TAREASENCASA,FUERADELAMEDITACIÓNFORMAL
Atravésdeestecursodemeditaciónpodrásentrenarteagenerarconcienciadelaquíy
ahoratantoenmeditacióncomofueradelameditación.Fueradelameditaciónpuedes
hacerestasprácticasdurantetuvidacotidiana.
1.Detenteyséconscientedelahora1minuto.Atravésdeldía:cadacierto
tiempodetenteunmomentoycobraconcienciadelahoradondeseaque
estés.Puedesponerunaalarmadeunrelojoteléfonocadahoraymedia,por
ejemplo,ydetenertecadavezquesuene.
2.Hazconscientementeunaactividadcotidianaqueusualmentehaces
enpilotoautomático.Hazsólolasaccionesnecesarias,sinhacerotra
cosa,nipensarennada.Porejemplo,desayunar:desayunasinleerperiódicosnivertele
niplaticar,sinosolamentesintiendolossaboresdeldesayunoytuexperienciaglobalde
desayunar.Cadaquetumenteseescapealfuturooalpasado,regresaalpresente.
Algunasactividadessugeridasparaestatarea:
• Lavartelosdientesenelahora
• Ducharteenelahora
• Desayunar–ocomer-enelahora
• Caminarenelahora,noimportaadóndevayas.
• Vestirteenelahora.
• Manejarenelahora.Quieredecir,sóloenfocarteenmanejar
amablemente,sinponermúsicaninoticiasniusarteléfonos,nihacer
planes.
• Ponerteloszapatos.Lentamente.
• Hacercolaenelbancooenotrolado.
3.Nocuenteshistoriasdelpasado.Abstentederepasarelpasado,yaseaentumenteo
contándoseloaotros,loqueseaquehayaocurrido.Enresumen,nogeneres
unanarrativadehistoriapersonal.
17
Concienciadelahora2016v2/Kavindu/YogaEspacio
4.Cuandoalguiendispareunaflechanotepongasenfrente.Esdecir,notomesnada
personal.Notalatendenciaatomarpersonallascosas,especialmentesipueden
herirteohalagarte.Hazteaunladoydejapasarlaspalabrascomosifueranuna
flechaquenotetoca.Norepasesentumenteloquepasó.
5.Reconoceloscambiosdetusentidodeser.Tomaconcienciacómocambiatusentido
deserendistintoscontextos.Comorolesomáscarasquesurgen.Nota
losrolesmásrecurrentes.Sideseassermásincisivo,pregúntate,¿cuálde
todosestos“yo”realmenteerestú?
6.Nohablesdeticontigo.Unodeloshábitosmáscomunesdelser
humanoesgenerar conversacionesobsesivassobreunomismo.
Ademásdecrearunasensacióninternadequedualidad(unyo
hablándoleaotroyo),muchasdeestasconversacionesconllevanlavoz
deunyoamonestandoodándoleainstruccionesaotroyo.“Ya
concéntrate,Kavindu”.Ademásfrecuentementeesjuiciosayhastainsultante:“québruto
eres,Kavindu.”Laprácticadenohablarcontigodetiesincreíblementeliberadoray
poderosa.Sellevarálailusióndedualidadylaexperienciapsicológicadeconflictocontigo
mismo.
18
Concienciadelahora2016v2/Kavindu/YogaEspacio
APÉNDICE
TRABAJANDOCONPATRONESMENTALESYPROLIFERACIÓN
Elsentidodeserdeunserhumanocomúnmentesurgeapartirdehábitosopatrones
mentales-emocionalesrepetitivos.Lospatronesmentalessontendenciasde
pensamientosembradasenelpasadoyqueinvolucranconstruccionesmentales
cargadasdeemocionesqueparecentenerunímpetupropio.
Algunospatronesmentalescomunesson:preocuparse,criticarojuzgar,repasarun
eventopasadodolorosoensayandovenganzaverbalofísica,planearelfuturo
incesantemente,perderseenensoñacionesidílicas,buscarculpables,erigirsecomo
víctima,rumiarelpasado,narrarloqueestásucediendo,darteinstrucciones,
amonestarte,pensarcatastróficamente,irritarteporcualquiercosa,etcétera.
PROLIFERACIÓN
Lospatroneslospodemosreconocerporunacaracterísticacomún:laproliferación.En
resumen,laproliferacióneslaabundantecreacióndepensamientofantasiosoqueen
parteesverbalyenparteconsistedeimágenes.Ademáslaproliferaciónconlleva
inevitablementeunacontracciónenelcuerpoemocionalquesentimoscomotensión.En
lameditaciónesimportantereconocerlaproliferación.Enuniniciolonotaráscuandoya
llevastiempogirandoenunpatrónmental,peroamedidaquevayasadquiriendo
experienciaenlaprácticacomenzarásadistinguirelmomentoenqueseiniciala
proliferación,consuabundanciadepensamientosysutonoemocionalamenudo
intenso.
Yaseaquevislumbreslaproliferaciónensuiniciootedescubrasbieninmersosenun
patrón,eltratamientoeselmismo:dejarlosserydejarlosir;esdecir,nolosalimentasni
losconviertesenenemigos.Lostomascomoloqueson,sintiendoreceptivamentela
energíapsicofísicaarropadaenideasysensacionesmentales,ydejasquesedisuelvan
anteelojodelaconciencialúcidaamedidaqueserelajalatensiónquehansuscitado.
Porsupuesto,algunosdeestospatronessonmásomenosligerosypodrásdartecuenta
deellosydejarlosirconrelativafacilidad,mientrasqueotrossonpesadosydensos,
menosvisiblesalaconciencialúcidaytuidentificaciónconellospuedesertanintensa
queparecencasiimposiblesdesoltar.Losqueseencuentranenlascapasmásprofundas
detuidentidadestánmásarraigadosysonaúnmenosevidentesyserequerirámucha
pacienciayclaridadparareconocerlosyserreceptivosconellosamedidaquese
desvanecen.
19
Concienciadelahora2016v2/Kavindu/YogaEspacio
SOBRELAPERSUASIÓNDELOSPATRONES
Esdivertidonotarquelospatronesparecenquererconvencertedequesonvitalespara
tuvida.Dehecholostiendesaexperimentarcomoaccionesdelamenteparaprotegerte
dealgoqueteamenaza,oparabeneficiarytraerteseguridad.Enparteporesolescrees
tanto.Perorealmenteloúnicoqueestáamenazadooqueestábuscandoseguridades
unaideadeserqueessólounaidea.Silovesconhumoresmásfácildejarlosir.
DESCUBRIRPATRONES:
Atravésdelasemana,oinclusodurantevariassemanasomeses,tesugieroestastareas
quepuedensermuyefectivaparatrabajarconpatrones:
1. Tomanota.Díaadíallevaundiario,dondeapunteselolospatronesque
hayasdetectadoquesedispararon.Consultalalistadepatroneshabituales
devezencuando.Cadaquetedescuentaqueunohasurgido,
simplementedi,mentalmente,“Hmmm.”Ydéjaloir.Noleañadesjuicioni
explicaciónnianálisisalguno.Noeresbuenonimaloportenerlosnipor
soltarlos.
20
Concienciadelahora2016v2/Kavindu/YogaEspacio
5.
MANUALDEAYUDAPARALAVIDACOTIDIANA
ALGUNOSPATRONESMENTALESTIPICOS
Estaseccióndelapéndicetepermitiráhacertemásconscientedelospatronesmentalesemocionalesqueteimpidencultivarconcienciadelahora.Tesugieroleerdetenidamente
cadaunodeestospatrones.Aprendeadescubrirlosentuvidacotidiana.Cadaquetedes
cuentaqueunohasurgido,simplementedi,mentalmente,“Hmmm.”Ydéjaloir.Nole
añadesjuicioniexplicaciónnianálisisalguno.
1. Preocuparse:Darlevueltasobsesivamenteaunasuntocuyasoluciónnoestáala
mano.Lamentesesueltadándolevueltasadistintasconsideraciones
sobreaccionesquehacerenelfuturopróximo.Laemoción
dominanteesansiedad.
2. Criticar/Juzgar:Usualmenteconrespectoaunapersona,ounomismo:“soyasí”,“es
así...“esun...“
Variantessutiles:
a. Criticaraotrapersonaporcaerenpatrones.
b. Criticaraotrosporcriticar.
Nota:Criticarojuzgarserefiereareduciraunaetiquetaaunserhumano.Por
supuestoparhacerloserequierefiltrar,sesgar,exagerar,polarizar.
Espartedeunacadenitadondegenerasaunsospechoso,lelevantascargos,lollevas
anteeljuez,lojuzgas,lohallasculpableylocondenasyleejecutaselcastigo.La
condenaeslaetiqueta,eljuicio,ylaemociónaflictiva..
3. Tomarpersonalloquealguiendice.Lonotasporqueempiezasadefenderteya
atacar.
21
Concienciadelahora2016v2/Kavindu/YogaEspacio
4. Compararse:Porquéyosíyellano;yohubierahechoesto,porquénopuedehacer
comoyo.O:estoyporencima,osuperior,oestoypordebajooinferior,o“somos
iguales.
5. Coludir:Uniropiniones,juiciosopuntosdevistajuntoconlosdeotrapersona,para
sustentarlostuyos.Enotraspalabras:buscarquiencoludacontuspatrones,para
darlesfuerza.
6. Planear:Darlevueltasyvueltasaplanificaracciones,cuandonoesapropiado
hacerlo.
7. Vengarse.Usualmentelovesenlameditacióncomoestarrepasandounayotravez
unasituaciónpasada,yensayarrespuestasquetepermitanvengarte,odesquitarte
oganarlealapersonaquesientesquetederrotóolastimó.
8. Convertirseenvíctima;Mehicieron,medijeron,mecriticaron,meagredieron,no
meayudan,nomeapoyan,porquésiempreyo?Etcétera..
9. Buscarculpables:Deberhabersidofulano,seguroquezutanolohizo...Osuversión
enprimerapersona:“Yonofui”,o“Esmiculpa”.
10. Devaluarlaimagendeotros:“realmenteesuninepto”,“buenoparanada”.Poner
etiquetasqueridiculizanomenosprecianaotros.
11. Elpensamientoasociativointensoydesconectado.Lamentesevahilandocosassin
aparentesentido,brincandodeuntemaaotro,deunrecuerdoaotro,sinaparente
tonnison.Avecessonplanesopendientesantiguos,norealizados,quesiguenenel
fondodelamentedandovueltascomoremolinosquenosepuedendisolver.
12. Ensoñar.Esparecidoalanterior,peroserelacionamásbienconcrearsituaciones
fantasiosas.Claroquesiestásescribiendounanovelaouncuento,ensoñares
necesarioymuyútil.
13. Narrarlasituación.Darseinstrucciones,otratardecontrolarloqueestásucediendo
pasoapaso.“Voyadarlavueltaalaesquina”,“ah,voyacruzarlacalle,y…este
cuatequésecree?”…etcétera.
14. Rumiar.Lamentemasticandoeventosdelpasado,regodeándoseenellos,yaseapor
loplacenteroquefueron,oporlodesagradablesquefueron.Alrumiarvas
invirtiendoenergíaemocionalenabundantesjuicioseinterpretacionespersonales
delassituacionespasadas.
15. Loshubieras...Lamenteentregadaarepasarsituacionesdelpasadointroduciendo
respuestasdistintasquenosehicieron.
22
Concienciadelahora2016v2/Kavindu/YogaEspacio
6.
LECTURASRECOMENDADAS
-
Mindfulness:lameditacióndeconcienciaplena.PorKavindu.EditorialKairós.
Mindfulnessenlavidacotidiana:dondequieraquevayasahíestás.JonKabat
Zin.EditorialPaidós.
23

Documentos relacionados