Publikacja w wersji pdf (rozmiar 6,6 MB)

Publikacja w wersji pdf (rozmiar 6,6 MB)

1
Cud natury
– dar spotkania
The miracle of nature
– gift of the meeting
Maravilla de la naturaleza
– un regalo para la reunión
2
3
4
5
6
Wy jesteście nadzieją świata, nadzieją Kościoła, wy jesteście moją nadzieją
(…) Wy jesteście pokoleniem, które zawiera w sobie przyszłość!
You are the hope of the world, the
hope of the Church, you are my hope
(…) You are the generation which holds the
future!
Vosotros sois la esperanza de la Iglesia
y del mundo, vosotros sois mi esperanza
(…) ¡Vosotros sois la generación que contiene el futuro!
(homilia Jana Pawła II podczas mszy inaugurującej pontyfikat, Watykan, 1978 r.)
(the homily of John Paul during the Mass for the
inauguration of his pontificate, the Vatican, 1978)
(Homilía de Juan Pablo II durante la misa de
inauguración del pontificado, Vaticano, 1978).
XXXI Światowe Dni Młodzieży 2016 to
wielkie święto młodości – wielkie święto wszystkich młodych duchem, przepełnionych radością Ducha Świętego.
To Wasze Święto. Idea ta zrodziła się
z potrzeby serc. Papież Jan Paweł II dostrzegał potencjał drzemiący w każdym
człowieku. Widział także ogromne pragnienie młodzieży do wyrażania siebie,
swoich emocji i ambicji. Z zaciekawieniem słuchał tego, co młodzi mają do
powiedzenia. Zawsze miał dla nich czas.
Następstwem tak otwartej wobec młodzieży postawy św. Jana Pawła II było
zaproszenie młodych ludzi do Rzymu
w Niedzielę Palmową Roku Odkupienia
(1984). Na zakończenie wizyty papież
Polak podarował młodym symbol –
Krzyż Światowych Dni Młodzieży – aby
nieśli go po całej ziemi jako znak miłości
Chrystusa. W Międzynarodowym Roku
Młodzieży (1985) młodzi ponownie odwiedzili św. Jana Pawła II. Rok później
spotkania te nabrały cyklicznego charakteru i przybrały nazwę „Światowych
Dni Młodzieży”. Odtąd co roku odbywa
się spotkanie z Ojcem Świętym. Idea
wspólnej rozmowy i modlitwy jest zatem
kontynuowana. To czas, który papież
ma dla młodzieży, a młodzież dla Boga,
Ojca Świętego i siebie. Od 2003 roku
wraz Krzyżem Światowych Dni Młodzie-
The 31st World Youth Day 2016 is a great
feast of youth – a great feast of all those
who are young in their spirit, who are filled
with the joy of the Holy Ghost. This is your
feast. This idea was born from the need
of the hearts. Pope John Paul II also discerned the potential latent in each person.
He also saw a huge need of the youth to
express themselves, their emotions and
needs. He always listened attentively to
what the youth wanted to tell him. He
always found the time for them. In consequence of his open attitude to youth,
Saint John Paul II invited young people to
Rome on Palm Sunday of the Year of the
Redemption (1984). At the close of their
visit, the Polish Pope gave a symbol to the
young – the World Youth Day Cross – for
them to carry it throughout the world as
a sign of the love of Christ. In the International Year of the Youth (1985), the young
visited Saint John Paul II again. After a year
these meetings took on a cyclical character and assumed the name of “World
Youth Day”. From that time a meeting
with the Holy Father was held every year.
Thus, the idea of a common conversation
and prayer is continued. This is the time
which the Pope has for the youth and the
youth has for God, the Holy Father and
themselves. Since 2003 the Icon of the
Mother of God, a powerful Mother who
La XXXI Jornada de la Juventud 2016 es una
gran festividad de la juventud, de todos
los jóvenes de espíritu y llenos de la alegría
del Espíritu Santo. Es vuestra festividad.
La idea nació de la necesidad de los corazones. El papa Juan Pablo II siempre percibía el potencial que duerme en cada ser
humano. Veía también la gran necesidad
que tienen los jóvenes para expresarse
a sí mismos, sus emociones y necesidades.
Siempre con curiosidad escuchaba lo que
le querían decir los jóvenes. Siempre tenía
tiempo para ellos. La consecuencia de esta
actitud tan abierta de san Juan Pablo II hacia jóvenes fue la invitación de la gente
joven a Roma al Domingo de Ramos el
Año Jubilar de la Redención (1984). Al final
de la visita, el papa polaco entregó a los
jóvenes un símbolo – la Cruz de la Jornada
Mundial de la Juventud – para que lo llevaran por todo el mundo como un signo
de amor de Cristo. El Año Internacional de
la Juventud, los jóvenes de nuevo visitaron
a san Juan Pablo II. Un año más tarde estas
reuniones adquirieron un carácter cíclico y
adoptaron el nombre de la “Jornada Mundial de la Juventud”. Desde entonces, cada
año tiene lugar el encuentro con el santo padre. La idea de un diálogo y oración
común se sigue continuando. El papa dedica tiempo a los jóvenes y los jóvenes, lo
dedican a Dios, a santo padre y a sí mis-
ży pielgrzymuje po świecie Ikona Matki
Bożej, potężnej Matki prowadzącej do
Chrystusa.
Światowe Dni Młodzieży odbywają się co
roku w miastach całego świata. W dniach
26–31 lipca 2016 r. Kraków, miasto św. Jana
Pawła II i św. Faustyny Kowalskiej, gościć
będzie pielgrzymów z całego świata, którzy
będą się tu wspólnie modlić i chwalić Boga.
Papież Franciszek w orędziu na tegoroczną uroczystość zachęca do uczynków miłosierdzia, w tym do przebaczenia bliźnim.
„Błogosławieni miłosierni, albowiem oni
miłosierdzia dostąpią” (MT 5,7) to motto,
które Ojciec Święty wybrał dla tegorocznych obchodów, jako zwieńczenie Jubileuszowego Roku Miłosierdzia.
Papież Franciszek podkreśla również potrzebę bycia miłosiernym w stosunku
do naszego otoczenia. Encyklika Ojca
Świętego Franciszka pt. ”Laudato si’.
W trosce o wspólny dom” jako pierwsza
jest poświęcona w tak dużym stopniu
środowisku naturalnemu. Papież zwraca
uwagę, jak ważny jest zrównoważony rozwój świata, w którego centrum jest człowiek, potrzebujący zasobów środowiska
do życia, ale również szanujący naturę.
Nawołuje do „nawrócenia ekologicznego”.
Dostrzega rosnące uwrażliwienie na środowisko, ale też wyraża obawę o dalsze
losy naszej planety.
„Laudato si’, mi’ Signore – Pochwalony
bądź, Panie mój”, śpiewał święty Franciszek z Asyżu. W tej pięknej pieśni przypomniał, że nasz wspólny dom jest jak siostra, z którą dzielimy istnienie, i jak piękna
matka, biorąca nas w ramiona: „Pochwalony bądź, mój Panie, przez siostrę naszą,
leads to Christ, has made its pilgrimage
through the world, along with the World
Youth Day Cross.
World Youth Day is held every year in cities all over the world. On 26-31 July 2016,
Cracow, the city of Saint John Paul II and
Saint Faustina Kowalska, will host pilgrims
from all over the world who will pray and
praise God together here.
In his message for this year’s celebrations,
Pope Francis encourages people to do
works of mercy, including forgiving one’s
neighbours.
“Blessed are the merciful, for they shall
obtain mercy” (Mt 5,7) is the motto that
the Holy Father has chosen for this year’s
celebrations which will crown the Jubilee
Year of Mercy.
Pope Francis also emphasises the need
to be merciful towards our environment.
The encyclical of the Holy Father Francis
entitled “On care for our common home.
Laudato si” is the first encyclical devoted
to such a large extent to the natural environment. The Holy Father points out how
important the sustainable development of
the world is, at the centre of which there is
man who needs environmental resources
to live, but also respects nature. The Pope
calls for “ecological conversion”. He discerns the growing environmental sensitivity, but also expresses his concern about
the further fate of the planet.
“Laudato si’, mi’ Signore – Praise be to
you, my Lord”, Saint Francis of Assisi sang.
In this beautiful song he reminded that
our common home was like a sister with
whom we shared our life and like a beautiful mother who opened her arms to em-
mos. Desde el año 2003, junto con la Cruz
de la Jornada Mundial de la Juventud, por
el mundo peregrina también el Icono de la
Virgen María, la Gran Madre que nos guía
hacia Cristo.
La Jornada Mundial de la Juventud se celebra cada año en las ciudades de todo el
mundo. Entre los días 26 y 31 de julio de
2016, Cracovia, ciudad de san Juan Pablo
II y de santa Faustina Kowalska, hospedará a los peregrinos de todo el mundo que
juntos acudirán aquí para rezar y alabar
a Dios. El papa Francisco en el mensaje
para el encuentro de este año anima a realizar las obras de misericordia, entre otros,
a perdonar a los prójimos.
“Bienaventurados los misericordiosos,
porque ellos alcanzarán misericordia”
(Mt 5,7) es el lema que el santo padre eligió para la celebración de este año como
culminación del Jubileo de la Misericordia.
El papa Franciso subraya también la necesidad de ser misericordioso respecto
a nuestro entorno. La Encíclia del santo
padre Francisco titulada “Sobre el cuidado
de la casa común Laudato si” es la primera encíclica dedicada en tanta medida al
medio ambiente. El santo padre señala la
importancia del desarrollo sostenible del
mundo, en cuyo centro está el ser humano
que necesita los recursos naturales para
vivir, pero que a la vez respeta la naturaleza. El papa llama a la “conversión ecológica”. Percibe la creciente sensibilidad al
medio ambiente, pero también expresa su
preocupación por el destino de nuestro
planeta.
“Laudato si’, mi’ Signore - Alabado seas,
mi Señor”, cantaba san Francisco de Asís.
7
8
matkę ziemię, która nas żywi
i chowa, wydaje różne owoce
z barwnymi kwiatami i trawami” [1].
Warto przypomnieć, że także św. Jan Paweł II wiele razy
upominał się o wspólną troskę
o środowisko naturalne.
„W swojej pierwszej encyklice
ostrzegł, że «człowiek zdaje
się często nie dostrzegać innych znaczeń swego naturalnego środowiska, jak tylko te,
które służą celom doraźnego
użycia i zużycia» [4]. Następnie zachęcał do globalnego
«nawrócenia ekologicznego»
[5]. Jednakże równocześnie
zauważył, że «zbyt mało wagi
przywiązuje się do ochrony
warunków moralnych prawdziwej „ekologii ludzkiej”»
[6]. Zniszczenie środowiska
ludzkiego jest sprawą bardzo
poważną nie tylko dlatego,
że Bóg powierzył człowiekowi świat, ale także dlatego,
że samo ludzkie życie jest
darem, który trzeba chronić
przed różnymi formami degradacji. Wszelka troska i dążenie do polepszenia świata
wymaga dogłębnych «zmian
stylów życia, modeli produkcji i konsumpcji, utrwalonych
struktur władzy, na których
opierają się dziś społeczeństwa» [7]. Prawdziwy rozwój
człowieka ma charakter mo-
brace us: “Praise be to you, my
Lord, through our sister, Mother Earth, who sustains and
governs us, and who produces various fruit with coloured
flowers and herbs” [1].
It should also be recalled that
Saint John Paul II also called
many times for the common
care of the natural environment.
“In his first Encyclical he
warned that «human beings
frequently seem to see no
other meaning in their natural environment than what
serves for immediate use
and consumption» [4]. Subsequently, he would call for
a global «ecological conversion» [5]. At the same time,
he noted that little effort had
been made «to safeguard the
moral conditions for an authentic “human ecology”».[6]
The destruction of the human
environment is extremely serious, not only because God
has entrusted the world to
us men and women, but because human life is itself a gift
which must be defended from
various forms of debasement.
Every effort to protect and
improve our world entails
profound changes in «lifestyles, models of production
and consumption, and the established structures of power
which today govern socie-
En ese hermoso cántico nos
recordaba que nuestra casa
común es también como una
hermana, con la cual compartimos la existencia, y como
una madre bella que nos acoge entre sus brazos: “Alabado
seas, mi Señor, por la hermana
nuestra madre tierra, la cual
nos sustenta, y gobierna y
produce diversos frutos con
coloridas flores y hierba” [1].
Merece la pena recordar que
también san Juan Pablo II en
numerosas ocasiones reclamó
el cuidado común de nuestro
entorno natural.
“En su primera encíclica, advirtió que el ser humano parece «no percibir otros significados de su ambiente natural,
sino solamente aquellos que
sirven a los fines de un uso inmediato y consumo» [4]. Sucesivamente llamó a una conversión ecológica global [5].
Pero al mismo tiempo hizo
notar que se pone poco empeño para «salvaguardar las
condiciones morales de una
auténtica ecología humana»
[6]. La destrucción del ambiente humano es algo muy
serio, porque Dios no sólo le
encomendó el mundo al ser
humano, sino que su propia
vida es un don que debe ser
protegido de diversas formas
de degradación. Toda preten-
9
10
ralny i pociąga za sobą pełne poszanowanie osoby ludzkiej, powinien być również
ukierunkowany na świat przyrody i «brać
pod uwagę naturę każdego bytu oraz ich
wzajemne powiązanie w uporządkowany
system» [8]. Dlatego zdolność człowieka
do przekształcenia rzeczywistości powinna być rozwijana na podstawie pierwotnego przeznaczenia rzeczy, wyznaczonego jej przez Boga [9].’ (Laudato si’)
Papież Franciszek, kontynuując dzieło św.
Jana Pawła II, poświęca ochronie przyrody
wiele uwagi i troski. Mówi, że niezbędne
jest globalne porozumienie, które winno
doprowadzić do zrównoważonego i zróżnicowanego rolnictwa, lepszego zarządzania zasobami leśnymi i morskimi, promowania efektywności energetycznej oraz
zapewnienia każdemu człowiekowi dostępu do wody pitnej.
Postulaty encykliki są bliskie Polakom.
Dbamy o równomierny rozwój naszej
Ojczyzny z poszanowaniem dóbr środowiska naturalnego. Polskie rolnictwo, leśnictwo i łowiectwo współdziałają ze sobą,
a korzystając z niezbędnych człowiekowi
zasobów środowiska, kierują się troską
o naturę.
W Polsce racjonalnie eksploatujemy zasoby leśne. Dzięki takim działaniom nastąpiła eksplozja gatunków, które dawno
zniknęły już z mapy zachodniej Europy.
Polskie łowiectwo przy ścisłej współpracy
z leśnictwem i rolnictwem pozyskiwało
i pozyskuje duże ilości zdrowej żywności,
nie powodując spadku liczebności zwierząt łownych.
Realizacja postulatów zrównoważonego rozwoju, o których mowa w encyklice
ties».[7] Authentic human development
has a moral character. It presumes full respect for the human person, but it must
also be concerned for the world around
us and «take into account the nature of
each being and of its mutual connection
in an ordered system».[8] Accordingly,
our human ability to transform reality
must proceed in line with God’s original
gift of all that is”. [9].” (Laudato si’)
Continuing the work of Saint John Paul II,
Pope Francis devotes a good deal of attention and concern to nature conservation.
He speaks of the necessity of a global
agreement which should lead to sustainable and diversified agriculture, the better
management of forest and marine resources, the promotion of energy efficiency and
ensuring access to drinking for everybody.
The postulates of the Encyclical are particularly close to the Poles. We take care of the
sustainable development of our Fatherland,
with respect for the resources of the natural environment. Polish agriculture, forestry
and hunting cooperate with one another
and, when using the environmental resources which are necessary for man, they
are always guided by the care of nature.
In Poland, we rationally use forest resources. Due to such actions, there was a huge
growth of species which had already long
ago vanished from the map of Western
Europe. In strict cooperation with forestry and agriculture, Polish hunting has
acquired and acquires large quantities of
healthy food, without causing a decrease
in the abundance of game animals.
The implementation of the sustainable
development postulates referred to in
sión de cuidar y mejorar el mundo supone cambios profundos en «los estilos
de vida, los modelos de producción y de
consumo, las estructuras consolidadas
de poder que rigen hoy la sociedad» [7].
El auténtico desarrollo humano posee un
carácter moral y supone el pleno respeto a la persona humana, pero también
debe prestar atención al mundo natural
y «tener en cuenta la naturaleza de cada
ser y su mutua conexión en un sistema
ordenado» [8]. Por lo tanto, la capacidad
de transformar la realidad que tiene el ser
humano debe desarrollarse sobre la base
de la donación originaria de las cosas por
parte de Dios [9]”. (Laudato si’)
El papa Francisco, al continuar la obra de
san Juan Pablo II, dedica mucha atención
y preocupación a la protección de la naturaleza. Dice que es indispensable un
consenso mundial que lleve, por ejemplo,
a programar una agricultura sostenible
y diversificada, a promover una gestión
más adecuada de los recursos forestales y
marinos, a fomentar una mayor eficiencia
energética, a asegurar a todos el acceso al
agua potable.
Los postulados de la encíclica son muy
cercanos a los polacos. Velamos por el
desarrollo sostenible de nuestra patria y
respetamos los bienes medioambientales. La agricultura, la silvicultura y la caza
colaboran entre sí. Al utilizar los recursos
ambientales indispensables para el ser humano, se guían siempre por el cuidado de
la naturaleza.
En Polonia explotamos racionalmente los
recursos forestales. Gracias a este tipo de
actividades, se produjo una explosión de
„Laudato si”, jest nie tylko szansą na poprawę stanu środowiska naturalnego, ale
również nadzieją dla człowieka żyjącego dzięki zasobom środowiska. „Troska
o wspólny dom” warunkuje zatem godne
życie każdego z nas. Warunkuje zdrowe
i bezpieczne życie przyszłych pokoleń.
Niech ta publikacja stanowi pamiątkę po
podarunku papieża Franciszka – wskazaniu
Polski jako gospodarza XXXI Światowych
Dni Młodzieży. Niech będzie jednocześnie
przypomnieniem roli człowieka w świecie:
Człowiek–Ogrodnik nie tylko tworzy i kreuje otoczenie, ale również pielęgnuje życie
w każdym jego przejawie, a troska o dobrostan stworzenia, dobrostan środowiska
naturalnego stanowi jedno z najważniejszych zadań dnia codziennego.
Prawdziwą pamiątkę schowajcie też w swoich sercach i duszach. Niech będą nią wspomnienia chwil, ludzi, odczuć i widoków.
the “Laudato si” Encyclical is not only
a chance for improving the state of the
natural environment, but also a hope for
a man who lives due to environmental resources. The “care for our common home”
is, thus, a condition for a dignified life of
each of us. It is a condition for the healthy
and safe life of the future generations.
Let this publication be a keepsake to remind you the gift of Pope Francis – the
designation of Poland to host the 31st
World Youth Day. At the same time, let it
remind you of the role of man in the world:
the Man – Gardener not only creates and
forms his environment, but also takes care
of life in any manifestation of it, while the
care for the welfare of beings and the welfare of the natural environment is one of
the most important tasks of everyday life.
Keep the real keepsake in your hearts and
souls. Let it be the memories of moments,
persons, feelings and views.
las especies que hace tiempo ya habían
desaparecido de los mapas de Europa
Occidental. La caza polaca, en una estrecha colaboración con la silvicultura y agricultura, conseguía y sigue consiguiendo
grandes cantidades de alimentación sana,
sin que disminuya la cantidad de animales
de caza.
La realización de los postulados del desarrollo sostenible, de los que trata la encíclica “Laudato si”, no sólo constituye la
oportunidad para mejorar la calidad del
medio ambiente, sino también la esperanza para el ser humano que vive gracias a los recursos naturales. Por tanto,
el “cuidado de la casa común” condiciona
una vida digna de cada uno de nosotros.
Condiciona la salud y una vida segura de
las futuras generaciones.
Deseo que esta publicación se convierta
en un recuerdo del regalo del papa Francisco: la designación de Polonia como anfitriona de la XXXI Jornada Mundial de la
Juventud. Que sea a la vez un recordatorio
sobre el papel del ser humano en el mundo: el Hombre – Jardinero no sólo crea y
forma su entorno, sino también cuida la
vida en cualquiera de sus manifestaciones.
El cuidado por el bienestar de la creación,
el bienestar del entorno natural, constituye una de las tareas más importantes de
su día a día.
Conservad el verdadero recuerdo en vuestros corazones y almas: son momentos,
personas, sensaciones y paisajes.
Czapla biała
(Ardea alba)
11
12
Polska
Poland
Polonia
„Ucałowałem ziemię polską, z której wyrosłem. Ziemię, z której wezwał mnie Bóg
(…) Przybywam do was jako syn tej ziemi, tego narodu.”
Polska to kraj wyjątkowych krajobrazów
i dzikiej przyrody, począwszy od Morza
Bałtyckiego na północy, przez malownicze pojezierza, unikatowe obszary dolin
rzecznych, jak Bagna Biebrzańskie czy Dolina Narwi zwana polską Amazonką, aż po
szczyty gór na południu.
Polska to piaszczyste plaże wzdłuż klifowych brzegów, ruchome wydmy przypominające pustynię, jak też jeziora, rozciągające się w pasie pojezierzy.
Największe z nich to Śniardwy i Mamry.
Południe Polski to pas gór – Sudety z ich
najwyższym szczytem – Śnieżką i Górami
Stołowymi, zbudowanymi płytowo z poziomych warstw piaskowca, oraz Karpaty
z wysokimi Tatrami, Gorcami, Pieninami
i Beskidami.
Najbardziej cenne przyrodniczo miejsca
naszego kraju objęto ochroną obszaro-
Poland is a country of unique landscapes
and wild nature, starting from the Baltic
Sea in the north, through picturesque lake
districts, the unique areas of river valleys,
such as the Biebrza Swamps or the Narew
River Valley called the Polish Amazon, up
to the mountain peaks in the south.
Poland has sandy beaches along the cliff
shores, moving dunes – resembling a dessert, as well as lakes extending in the belt
of lake districts.
The largest lakes are Śniardwy and Mamry. In the south of Poland, there is the
mountain range of the Sudety with its
highest peak - Mount Śnieżka and the
Stołowe Mountains, with their plated
structure built from horizontal sandstone
strata, and there are the Carpathians,
with the high Tatra Mountains, the Gorce
Mountains, the Pieniny Mountains and
the Beskid Mountains. The most valuable
natural areas in Poland are covered by ar-
wą. W Polsce istnieją 23 parki narodowe,
122 parki krajobrazowe oraz ponad 1000
rezerwatów.
Sieć Natura 2000 zajmuje w Polsce prawie 20% powierzchni lądowej. W jej skład
wchodzi 849 obszarów siedliskowych oraz
145 obszarów ptasich.
(przemówienie powitalne Jana Pawła II na lotnisku Okęcie, Warszawa, 2 czerwca 1979 r.)
“I kissed the Polish soil from which I grew. The soil from which God called me.
(…) I come to you as a son of this soil, of this nation.”
(The welcome speech by John Paul II at the Okęcie Airport in Warsaw, 2 June 1979)
“He besado el suelo polaco en el que he crecido: la tierra de la que Dios me ha llamado
(…) Llego a vosotros como hijo de esta tierra, de esta nación”
(Discurso de saludo de Juan Pablo II en el aeropuerto Okęcie, Varsovia, 2 de junio de 1979)
ea-specific protection. In Poland, there are
23 national parks, 122 landscape parks and
more than 1,000 nature reserves.
The Natura 2000 network in Poland occupies
almost 20% of its terrestrial territory. It consists of 849 habitat sites and 145 bird sites.
Polonia es un país de paisajes extraordinarios y de naturaleza salvaje, empezando con el Mar Báltico al norte, pasando por los lagos pintorescos, áreas únicas de valles fluviales como Pantanos del Biebrza o Valle del Narew llamado “el Amazonas polaco” y terminando con las
cumbres de las montañas al sur.
Polonia tiene playas de arena a lo largo de orillas acantiladas, dunas móviles similares al desierto, así como lagos que se extienden en la
franja lacustre. A los más grandes pertenecen el Lago Śniardwy y el Mamry.
El sur de Polonia es una franja montañosa: los Sudetes con su pico más alto Śnieżka, los Montes Mesa, formados por placas de estratos horizontales de arenisca, los Cárpatos con los altos Tatra, los Gorce, los Pienines y los Beskides. Los lugares naturales más valiosos de nuestro país fueron sometidos a un sistema de protección. En Polonia existen 23 parques nacionales, 122 parques paisajísticos y más de 1000 reservas naturales.
La Red Natura 2000 ocupa en Polonia casi un 20% de la superficie terrestre. Se compone de 849 áreas de hábitats protegidos y 145 áreas de aves.
13
Małopolska
14
Małopolska to setki niezwykłych miejsc
z historią, tradycją i nowoczesnością.
Warto dla niej żyć, warto o niej pisać, warto patrzeć, jak się zmienia, bo jej uroda
i dostatek są wyjątkowe. Województwo
małopolskie jest najbardziej zróżnicowane pod względem ukształtowania terenu.
Góry i wyżyny stanowią ponad połowę
jego powierzchni. Urozmaicenie obszaru,
budowa geologiczna, jak również warunki
klimatyczne i glebowe wpłynęły na różnorodność przyrody i krajobrazu. Prawie cała
Małopolska położona jest w dorzeczu Wisły i zlewisku Morza Bałtyckiego.
To po Małopolsce można wędrować najsłynniejszymi pieszymi szlakami górskimi,
takimi jak: tatrzańska Orla Perć, pienińska Sokola Perć czy babiogórska Perć
Akademików. Gdyby ktoś nie wiedział, co
oznacza słowo „perć”…, to ścieżka w górach dla owiec i pasterzy, ale także ścieżka wydeptana przez kozice. Stąd nazwy
górskich szlaków. Na północ od Krakowa
odnajdziecie Szlak Orlich Gniazd czy Szlak
Warowni Jurajskich. Małopolski Szlak Papieski prowadzi z Krakowa i Kalwarii Zebrzydowskiej przez Beskidy, Gorce i Tatry
Małopolska consists of hundreds of extraordinary places with their own history,
tradition and contemporary features. It is
worth living for, it is worth writing about,
it is worth looking on how it changes, because its beauty and riches are exceptional. Małopolskie Voivodship is the most
diversified Voivodship in Poland in terms
of the relief of the terrain. Mountains
and uplands occupy more than half of its
surface area. The diversified relief of the
terrain, the geological structure and the
climate and soil conditions have brought
about the diversity of nature and landscapes. Almost the whole of Małopolska
is situated in the Vistula River basin and
the catchment of the Baltic Sea.
It is in Małopolska that you can hike along
the most famous mountain walking paths,
such as Orla Perć in the Tatra Mountains,
Sokola Perć in the Pieniny Mountains, or
Perć Akademików in the Babia Góra massif. If someone does not know what the
word “perć” means…, it is a mountain path
for sheep and shepherds, as well as a path
which has been trodden by chamois. Towards north from Cracow, you will find the
do Starego Sącza. To miejsca często niegdyś odwiedzane przez Karola Wojtyłę.
Małopolska – co warto przypomnieć – od
przeszło tysiąca lat związana jest z chrześcijaństwem. W 1000 roku powołano
biskupstwo archidiecezji krakowskiej. Następnie zaczęły powstawać tu kościoły,
klasztory oraz inne ośrodki, które stały się
Trail of the Eagles’ Nest and of the Jurassic
Strongholds. The Małopolski Papal Trail
leads us from Cracow and Kalwaria Zebrzydowska via Beskidy, Gorce and Tatra
Mountains to Stary Sącz. These sites have
been frequently visited by Karol Wojtyła
in the past.
Małopolska - which is worth noticing - has
de los Nidos de Águila (Szlak Orlich Gniazd)
o la Ruta de las Fortalezas del Jura (Szlak
Warowni Jurajskich). La Ruta del Papa de
Małopolska conduce de Cracovia a Kalwaria Zebrzydowska por los Beskides, los Gorce y los Tatra a Stary Sącz. Son lugares que
Karol Wojtyła solía visitar con frecuencia.
Merece la pena recordar que Małopolska
Małopolska son cientos de lugares extraordinarios donde se mezcla la historia,
la tradición y la modernidad. Merece la
pena vivir para ella, merece la pena escribir
sobre ella, merece la pena observar cómo
cambia, porque su belleza y prosperidad
son únicas. El voivodato de Pequeña Polonia es el más diversificado del país desde
el punto de vista orográfico. Las montañas
y los altiplanos ocupan más de la mitad de
su superficie. La diversidad del terreno, la
estructura geológica, así como las condiciones climáticas y de los suelos influyeron en la variedad de la naturaleza y del
paisaje. Casi toda Małopolska está situada
en la cuenca del Vístula y en la cuenca hidrográfica del Mar Báltico.
Es aquí donde se puede caminar por las
rutas de montaña más famosas tales
como: Orla Perć de los Tatra, Sokola Perć
de los Pienines y Perć Akademików del Babia Góra. Si alguien no lo sabe, la palabra
“perć” en polaco significa un sendero de
montaña para ovejas y pastores, así como
un camino marcado por las gamuzas. De
ahí los nombres de las rutas de montaña.
Al norte de Cracovia encontraréis la Ruta
15
Tatry
16
celem pielgrzymek, w tym: Sanktuarium
Bożego Miłosierdzia w Łagiewnikach,
Opactwo Benedyktynów w Tyńcu, Opactwo Cystersów w Mogile czy Sanktuaria
w Kalwarii Zebrzydowskiej i w Ludźmierzu.
Ponad połowę powierzchni Małopolski
zajmują obszary chronione, w tym 6 parków narodowych, 11 krajobrazowych,
10 obszarów chronionego krajobrazu
i 84 rezerwaty. Ponadto ochroną objęto
ponad 2 tysiące pomników przyrody. Na
obszarze Małopolski występują wszystkie
polskie duże ssaki drapieżne: niedźwiedź,
wilk, ryś czy żbik. W Tatrach można zobaczyć szarotkę alpejską i kozicę – symbole
środowiska niezmienionego działalnością
człowieka.
Na południu występują także naturalne źródła wód mineralnych, które mają
dobroczynne właściwości zdrowotne.
W miejscach ich występowania założono
uzdrowiska, których w Małopolsce jest
wyjątkowo dużo.
Szlaki piesze, rowerowe i samochodowe
ułożone w gęstą sieć, umożliwiają dotarcie
do niemal wszystkich najpiękniejszych
zakątków, w tym atrakcyjnych kulturowo
regionów wiejskich, słynących z rękodzieła i kulinariów. Małopolska, z bogatą ofertą produktów opartych na tradycyjnych
recepturach, zajmuje pierwsze miejsce
w Polsce pod względem liczby wyrobów
regionalnych zarejestrowanych w Unii Europejskiej.
been connected with the Christianity for
more than 1000 years. In 1000, the Cracow archdiocese was established. Subsequently, churches, monasteries and other
sites began to be erected here, to become
the destinations of pilgrimages, including
the Sanctuary of the Divine Mercy in Łagiewniki, the Benedictine Abbey in Tyniec,
the Cistercian Abbey in Mogiła, or the
Sanctuaries in Kalwaria Zebrzydowska and
Ludźmierz.
Protected areas occupy more than half of
the surface area of Małopolska, including 6
national parks, 11 landscape parks, 10 protected landscape areas and 84 nature reserves. Moreover, more than 2,000 nature
monuments are protected. In Małopolska,
all the large predatory mammals can be
found: bear, lynx and wildcat. In the Tatra
Mountains, edelweiss and chamois can be
seen – symbols of the environment which
has not been changed by human activities.
In the south, there are also natural sources of mineral waters with beneficial health
properties. Where these sources are located heath resorts have been established
and in Małopolska there are exceptionally
many of them.
Walking, cycling and driving trails make
up a dense network, making it possible
to reach almost all the most beautiful
spots, including the rural areas with their
rich culture, which are famous for their
handicrafts and cuisine. With its rich offer
of products based on traditional recipes,
Małopolska holds the first place in Po-
desde hace más de mil años está vinculada
con la fe cristiana. En el año 1000 se estableció el obispado de la archidiócesis de
Cracovia. Posteriormente, empezaron a surgir iglesias, monasterios y otros logares que
se convirtieron en destinos de peregrinajes,
entre otros: el Santuario de la Divina Misericordia en Łagiewniki, la Abadía de los
Padres Benedictinos en Tyniec, la Abadía
Cisterciense en Mogiła o los Santuarios en
Kalawaria Zebrzydowska y en Ludźmierz.
Más de la mitad de la superficie de
Małopolska la ocupan las áreas protegidas,
incluidos 6 parques nacionales, 11 paisajísticos, 10 áreas de paisaje protegido y 84
reservas naturales. Además, a la protección
se someten más de 2 mil monumentos de la
naturaleza. En el área de la Pequeña Polonia
aparecen todos los grandes depredadores
mamíferos: oso, lobo, lince o gato montés.
En los Tatra se puede ver la flor de las nieves y la gamuza: símbolos de un medio ambiente no alterado por la actividad humana.
En el sur, se pueden encontrar también las
fuentes naturales de aguas minerales que
poseen propiedades beneficiosas para la
salud. En los lugares donde aparecen, se
establecieron estaciones balnearias que
abundan en esta región.
Las rutas a pie, en bicicleta y en coche
constituyen una densa red que posibilita
llegar a casi todos los rincones más bellos
de Małopolska, incluidas las zonas rurales
ricas en cultura, famosas por la artesanía y
la cocina. La región, con una amplia oferta
de productos basados en recetas tradicio-
land in terms of the number of traditional
products which have been registered in
the European Union.
nales, ocupa el primer lugar de Polonia en
lo que respecta a la cantidad de productos
regionales registrados en la Unión Europea.
17
Kozica tatrzańska
(Rupicapra rupicapra tatrica)
Kraków
18
Szczególne miejsce na mapie Małopolski
zajmuje Kraków. Przez kilka stuleci to on,
a nie Warszawa był stolicą Polski. Kraków
jest nie tylko centrum nauki i siedzibą licznych instytucji kultury, ale przede wszystkim miastem świętego Jana Pawła II. Latem
1938 r. młody Karol Wojtyła rozpoczął
studia polonistyczne właśnie w Krakowie.
Zamieszkał przy ul. Tynieckiej 10 na Dębnikach. Warty odwiedzenia jest położony
przy ul. Franciszkańskiej Pałac Biskupi
czy Krakowskie Seminarium Duchowne,
w którym przyszły papież studiował.
Będąc tam, poczujecie się jakbyście już
tam kiedyś byli. Macie rację. To właśnie
tam, ze słynnego „okna papieskiego” Jan
Paweł II do późna w nocy prowadził słynne
dialogi z młodzieżą. Czasami nawet stojąc
na parapecie. W 2002 roku mówił m.in. tak:
JPII: Od pierwszego spotkania tu, w tym
oknie, minęły 23 lata i mnie 23 lata przy-
Cracow has a special place in the region of
Małopolska. For several centuries Cracow,
rather than Warsaw, was the capital of Poland. Cracow is not only a centre of science
and the seat of many cultural institutions,
but first of all it is the city of Saint John
Paul II. In the summer of 1938, it was exactly in Cracow that the young Karol Wojtyła
started his Polish philology studies. He resided at 10 Tyniecka Street in the Cracow
District of Dębniki. You should visit the
Bishop’s Palace situated in Franciszkańska
Street, or the Cracow Theological Seminary where the future Pope studied.
When you are there you will feel as if you
have already been there. You are right.
It was exactly there, in the famous Papal
Window, that John Paul II was engaged
until late at night in his famous dialogues
with youth. At times he would even stand
on the window sill. E.g. in 2002 he said this:
były. I ci, którzy wtedy, 23 lata temu, byli
tu, pod tym oknem na Franciszkańskiej,
mają też 23 lata więcej!
Młodzież: Też są młodzi!
JPII: Nic nie poradzimy! Jak są młodzi, to
są młodzi. Nie ma wyjścia.
“JP II: 23 years have passed since the first
meeting here, in this window, and I am 23
years older. And those who, 23 years ago,
were here under this window in Franciszkańska Street are also 23 years older!
Youth: They are young, too!
Un lugar particular en el mapa de Małopolska lo ocupa Cracovia. Durante varios
siglos fue capital de Polonia. Cracovia no
sólo es centro de enseñanza y sede de numerosas instituciones culturales, sino que
sobre todo es la ciudad de san Juan Pablo
II. El papa vivió en la calle Tyniecka 10, en
el distrito de Dębniki. Merece la pena visitar el Palacio Obispal, situado en la calle
Frańciszkańska, o el Seminario Clerical
de Cracovia, en el cual estudió el futuro
pontífice.
Al estar allí, sentiréis como si ya hubierais estado en este lugar. Tenéis razón. Es allí donde
en la famosa “Ventana del Papa” Juan Pablo
II hasta altas horas de la noche conversaba
con los jóvenes, a veces incluso estando de
pie en la repisa. En el año 2002, decía:
“JP II: Veintitrés años han pasado desde
nuestro primer encuentro en esta ventana. Y yo tengo hoy 23 años más. Los que
estuvieron aquí hace 23 años, bajo la ventana en Franciszkańska, también tienen
23 años más.
Jóvenes: ¡También son jóvenes!
JP II: ¡No podemos hacer nada para impedirlo!
Si son jóvenes, son jóvenes. No hay remedio.
Młodzież: « Sto lat »...
JPII: I Pietrek, co tu stoi, też mu te 23 lata
przybyło. Nic nie poradzimy. Jest tylko
jedna rada na to. To jest Pan Jezus. «Jam
jest zmartwychwstanie i życie», to znaczy — pomimo starości, pomimo śmierci
— młodość w Bogu. I tego wam wszystkim życzę. Całej młodzieży krakowskiej
i polskiej, i na świecie.
Młodzież: Kochamy Ciebie! Pobłogosław!
JPII: Dziękuję wam za odwiedziny. Przyjdźcie jutro znów! Na dziś i na jutro niech
wam Bóg błogosławi. W imię Ojca i Syna,
i Ducha Świętego. Amen. Z Bogiem!
Warto znaleźć chwilę, aby obejrzeć jeden
z największych ołtarzy gotyckich w Europie autorstwa Wita Stwosza z drugiej połowy XV wieku. Można go zobaczyć w Kościele Mariackim – Bazylice Najświętszej
Marii Panny. Drewniane rzeźby prezentują
sceny z Pisma Świętego. Koniecznie trzeba
też się wdrapać na najwyższy punkt widokowy w Krakowie – wieżę o wysokości ok.
80 m, którą można odwiedzić podczas wizyty w Sanktuarium Bożego Miłosierdzia.
Sanktuarium to papież Jan Paweł II ogłosił
Centrum Światowego Miłosierdzia.
Mało jest miast na świecie, w których istnieją rezerwaty przyrody. Jednym z nich
jest właśnie stolica Małopolski. Mamy
tu ich aż pięć: Bielańskie Skałki, Bonarka
(rezerwat geologiczny), Panieńskie Skały
(wąwóz jurajski z wychodniami skał wapiennych, naturalny las bukowy i grądowy), Skałki Przegorzelskie czy Skołczanka
(rzadkie i zagrożone gatunki owadów).
Na terenie miasta znajdują się niewielkie obszary wchodzące w skład Zespołu
JP II: There is nothing we can do about it!
If they are young, then they are young. It
cannot be otherwise.
Youth : «Happy birthday »...
JP II: And Pete who is standing here is
also 23 years older. There is nothing we
can do about it. There is only one way to
deal with it. It is the Lord Jesus. «I am the
resurrection and the life», which means
— despite the old age, despite death —
youth in God. And this is what I wish to all
of you. The whole youth in Cracow, and in
Poland, and in the world.
Youth: We love you! Bless us!
JP II: Thank you for your visit. Come again
tomorrow. God bless you for today and
tomorrow. In the name of the Father, and
of the Son, and of the Holy Spirit. Amen.
Go with God!”
You should find some time to see one of
the largest Gothic altars in Europe, a wooden altar by Wit Stwosz from the second
half of the 15th century. It can be seen
at St. Mary’s Church – the Basilica of the
Most Blessed Virgin Mary. The altar sculptures show scenes from the Holy Writ.
You must absolutely climb to the highest
scenic point in Cracow – a tower about 80
m tall which you can visit when you are at
the Sanctuary of the Divine Mercy. Pope
John Paul II declared this Sanctuary to be
the World Centre of Mercy.
There are few cities in the world within
which nature reserves are located. Cracow
is exactly one of them. In it, we have as
many as 5 nature reserves, including: Bielańskie Skałki, Bonarka (a geological reserve), Panieńskie Skały (a Jurassic ravine
Jóvenes: «Cien años de vida»...
JP II: Y Pietrek que está aquí también tiene 23 años más. No se puede impedirlo.
Sólo hay un remedio. Es Jesús. «Yo soy la
resurrección y la vida», esto significa que
a pesar de la vejez, a pesar de la muerte,
existe la juventud en Dios. Es lo que os
deseo. A toda la juventud de Cracovia, de
Polonia y del mundo.
Jóvenes: ¡Te queremos! ¡Bendícenos!
JP II: Os doy las gracias por la visita. ¡Venid de nuevo mañana! Que Dios os bendiga para hoy y para mañana. En nombre
del Padre, del Hijo y del Espíritu Santo.
Amén. ¡Id con Dios!”
Merece la pena encontrar un momento
para ver uno de los altares góticos más
grandes de Europa: el altar de madera de
Veit Stoss (Wit Stwosz) de la segunda
mitad del siglo XV. Se puede verlo en la
Basílica de Santa María. Las esculturas del
altar presentan escenas de la Santa Escritura. También es imprescindible subir al
mirador más alto de Cracovia: la torre de
casi 80 m de altura, que se puede visitar
en el Santuario de la Divina Misericordia.
El papa Juan Pablo II proclamó este santuario Centro Mundial del Culto de la Divina Misericordia.
Hay pocas ciudades en el mundo dentro
de las cuales haya reservas naturales.
Una de ellas es precisamente Cracovia.
La ciudad cuenta con 5 reservas naturales: Bielańskie Skałki, Bonarka (reserva
geológica), Panieńskie Skały (barranco
jurásico con afloramientos de caliza, bosque natural de hayas y bosque natural
de robles y carpes), Skałki Przegorzelskie
19
20
„Kraków od najmłodszych lat mojego życia,
od lat dziecięcych jeszcze,
był dla mnie szczególną syntezą wszystkiego,
co polskie i co chrześcijańskie.”
(przemówienie powitalne Jana Pawła II na Błoniach,
Kraków, 6 czerwca 1979 r.)
“Since the earliest days of my life,
even since my childhood, Cracow has been
for me a special synthesis of all things
which are Polish and which are Christian.”
(The welcome speech by John Paul II in Błonia Commons,
Cracow, 6 June 1979)
Cracovia, desde los más tiernos años de mi vida,
ha sido para mí una síntesis particular de todo
lo que es polaco y cristiano.
(Discurso de saludo de Juan Pablo II en Błonia,
Cracovia, 6 de junio de 1979)
21
Jurajskich Parków Krajobrazowych, chroniących najwartościowsze tereny Jury Krakowsko-Częstochowskiej.
Są to fragmenty parków Bielańsko-Tynieckiego, Tenczyńskiego oraz Dolinek Krakowskich, a także ich otuliny. Niedaleko od
centrum Krakowa, na prawym brzegu Wisły, wapienne, jurajskie wzniesienia zwane
Wzgórzami Tynieckimi otaczają Tyniec.
Na stromej skale, około 40 m ponad poziomem Wisły, wznosi się zespół opactwa
benedyktynów – jeden z najcenniejszych
zabytków sakralnych w Polsce, sięgający
początków państwa polskiego. Tyniec stanowi część Bielańsko-Tynieckiego Parku
Krajobrazowego.
with limestone outcrops, natural beech
and oak-hornbeam forests), Skałki Przegorzelskie or Skołczanka (rare and endangered insect species). Within the city,
there are small areas which are part of
the Complex of Jurassic Landscape Parks
which protect the most valuable sites of
the Cracow-Częstochowa Upland.
These are fragments of Bielańsko-Tyniecki
and Tenczyński Parks, Dolinki Krakowskie
Landscape Park and their buffer zones.
Not far from the centre of Cracow, on the
right-hand side of the Vistula River, Jurassic limestone elevations, called Tynieckie
Hills, surround Tyniec. On a steep, limestone rock, about 40 m above the level of
o Skołczanka (especies de insectos raros y
en extinción). En el terreno de la ciudad se
encuentran pequeñas áreas que forman
parte del Conjunto de Parques Paisajísticos Jurásicos que protegen los terrenos
más valiosos del Altiplano de Cracovia y
Częstochowa. Se trata de fragmentos de
los parques Bielany-Tyniec, Tenczyński y
Dolinki Krakowskie, así como sus alrededores. Cerca del centro de Cracovia, a la
orilla izquierda del Vístula, las elevaciones jurásicas llamadas Colinas de Tyniec
rodean esta área. En una roca caliza empinada, a unos 40 m sobre el nivel del
Vístula, se erige el conjunto de la abadía
benedictina, uno de los monumentos sa-
Warto odwiedzić także wyjątkowe krakowskie skupiska zieleni. Ogród Botaniczny
Uniwersytetu Jagiellońskiego to położona
w samym centrum roślinna oaza. Znajdziemy w nim bogactwo gatunków, m.in.
największą w polskich ogrodach kolekcję
storczyków (około 500 gatunków) czy
ponad 100-letnie sagowce. To najstarszy
ogród botaniczny w Polsce (zał. w 1783 r.).
Najstarszą część Krakowa otaczają Planty
– ogród miejski o powierzchni 21,03 hektara.
Ten pierścień zieleni zalicza się do największych parków miasta. Błonia natomiast to
jedyna w Polsce 48-hektarowa łąka w granicach miasta. Tłumy wiernych czterokrotnie
witały właśnie tu papieża Jana Pawła II.
the Vistula River, there is the complex of
the Benedictine Abbey – one of the more
valuable church monuments in Poland,
which dates back to the beginnings of the
Polish state. Tyniec is part of Bielańsko –
Tyniecki Landscape Park.
You should also visit the exceptional green
areas in Cracow. The Botanical Garden of
the Jagiellonian University is an oasis of
vegetation situated right in the centre of
the city. You will find here a richness of species, including e.g. the largest orchid collection in Polish gardens (more than 500
species) or more than 100 years old sago
palms. The Garden is the oldest botanical
garden in Poland (established in 1783).
cros más valiosos de Polonia, que se remonta a los principios de la nación polaca.
Tyniec forma parte del Parque Paisajístico
Bielany-Tyniec.
Asimismo, merece la pena visitar las excepcionales zonas verdes de Cracovia. El Jardín Botánico de la Universidad Jaguelónica
es un oasis vegetal localizado en el pleno
centro de la ciudad. Aquí encontraremos
una gran cantidad de especies, entre otras,
la mayor colección de orquídeas en jardines polacos (más de 500 especies) o cicas
centenarias. Se trata del jardín botánico
más antiguo de Polonia (fundado en 1783).
La parte más antigua de Cracovia está rodeada por Planty: un jardín urbano situado
22
23
Tyniec
24
Królem zamków w naszym kraju jest najsłynniejsza polska średniowieczna budowla
– Wawel – miejsce koronacji i pochówków
rodzimych władców. Zamek jest otwarty
dla turystów, którzy podziwiają komnaty
królewskie, zbrojownię, skarbiec, jak również kryptę wieszczów narodowych, groby
królewskie czy jaskinię kresową z rzeźbą
zionącego ogniem smoka wawelskiego,
stojącą przy wejściu do groty.
Na północ od Krakowa rozciągają się inne
warte uwagi atrakcje turystyczne Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Liczne warownie
i świetnie utrzymane pozostałości zamków
słynnego Szlaku Orlich Gniazd: w Ogrodzieńcu, Będzinie, Korzkwi, Babicach,
Pieskowej Skale i Ojcowie. Charakterystycznym elementem krajobrazu Wyżyny,
chronionym przez Ojcowski Park Narodowy są wapienne skałki o fantastycznych
kształtach, a wśród nich najsłynniejsza
chyba Maczuga Herkulesa, stojąca jakby
wbrew prawom natury. Nasłonecznione
skałki nie tylko zachwycają wyglądem,
są także siedliskiem wielu rzadkich roślin
i zwierząt. W tutejszych jaskiniach schronienia szukają nietoperze. Niektóre z grot,
jak na przykład Jaskinia Łokietka, w której
wedle legendy miał ukrywać się ten słynny
król Polski, są udostępniane do zwiedzania.
The oldest part of Cracow is surrounded by
Planty – a city park with a surface area of
21.03 ha situated right in the centre of the
city. This green ring is of one the largest parks
in the city. In turn, Błonia is the only 48-hectare meadow in Poland within the city limits.
It is exactly here that four times crowds of the
faithful welcomed Pope John Paul II.
The king of the Polish castles is Wawel,
the most famous Polish medieval building
and the place where Polish rulers were
crowned and buried. The castle is open to
tourists who admire the royal chambers,
the armoury, the treasury, the crypt of
the national poet-prophets, royal tombs
or the karstic cave with a sculpture of the
fire-breathing Wawel dragon which stands
at the entrance to the cave.
North of Cracow, there are other interesting
tourist attractions of the Cracow-Częstochowa Upland. They include numerous
strongholds and perfectly well preserved
remnants of the castles on the famous
Trail of the Eagles’ Nests: in Ogrodzieniec,
Będzin, Korzkiew, Babice, Pieskowa Skała
and Ojców. A characteristic feature of the
landscape of the Upland, which is protected
by the Ojców National Park, are limestone
rocks with fabulous shapes, including perhaps the most famous Hercules’ Bludgeon,
which stands, as it were, against the laws
of nature. The sunlit rocks not only delight
with their appearance, but also provide
a habitat for many rare plants and animals.
Bats seek shelter in the local caves. Some of
the caves are open to visitors, including e.g.
the King Łokietek Cave, where, according to
a legend, this famous Polish king would hide.
en el pleno centro de Cracovia, con una superficie de 21,03 hectáreas. Este anillo verde
es el mayor parque de la ciudad. A su vez,
Błonia es la única pradera de Polonia de 48
hectáreas situada en las fronteras de la ciudad. Es aquí donde en cuatro ocasiones la
multitud dio bienvenida al papa Juan Pablo II.
El rey de los castillos polacos es Wawel: la
edificación medieval más famosa de Polonia, lugar de coronación y de entierro de los
monarcas polacos. El castillo está abierto
a los turistas que admiran las cámaras reales, la armería, la tesorería, así como la cripta de los poetas nacionales, los sepulcros
reales o la cueva cárstica con una escultura
del dragón de Wawel que arroja fuego, situada en la entrada a la caverna.
Al norte de Cracovia, se extienden otras
atracciones turísticas del Altiplano de Cracovia y Częstochowa dignas de atención.
El área cuenta con numerosas fortalezas y
vestigios en excelentes condiciones de los
castillos de la famosa Ruta de los Nidos de
Águila. Se trata de Ogrodzieniec, Będzin,
Korzkiew, Babice, Pieskowa Skała y Ojców.
El elemento característico del paisaje del
altiplano, protegido por el Parque Nacional
de Ojców, son las rocas calizas de formaciones fantásticas, incluida la famosa Maza
de Hércules que parece erigirse contra las
leyes de la naturaleza. Las rocas iluminadas
por el sol no sólo fascinan por sus vistas,
sino que también constituyen hábitat para
numerosas especies raras de fauna y flora.
En las cuevas buscan refugio los murciélagos. Algunas de las cavernas están abiertas
al público, como por ejemplo la Cueva de
Vladislao el Breve, en la cual, según la leyenda, se refugió este famoso rey de Polonia.
25
Maczuga Herkulesa
Hercules’ Bludgeon
Maza de Hércules
Wadowice
„Miasto mojego dzieciństwa, dom rodzinny, kościół parafialny, kościół
mojego chrztu św. (...). A tam była cukiernia... Po maturze chodziliśmy
na kremówki.”
(przemówienie Jana Pawła II z 16 czerwca 1999 r.)
Wieliczka
“The town of my childhood, the family home, the parish church, the
church of my Holy Baptism. (...). And there was a pastry shop...After
the secondary school final examination we would have cream cakes
there.”
(The speech by John Paul II on 16 June 1999).
26
To miasto rodzinne świętego Jana Pawła II.
Tu 18 maja 1920 r. urodził się papież Polak
i do 1938 mieszkał przy ul. Kościelnej 7.
O mieście rodzinnym Ojciec Święty wypowiadał się ze szczególnym sentymentem.
„Zawsze jednak wracam do tego miasta
z poczuciem, że jestem tu oczekiwany jak
w rodzinnym domu” mówił św. Jan Paweł II
podczas ostatniej pielgrzymki do Polski.
W Wadowicach działa muzeum, w którym można oglądać pamiątki z życia Ojca
Świętego. Jeśli będziecie w Wadowicach,
koniecznie zjedzcie słynne papieskie kremówki, tak przez niego uwielbiane.
It is the home town of Saint John Paul II. It
was here that on 18 May 1920 the Polish
Pope was born and until 1938 he lived at 7
Kościelna Street.
The Holy Father also spoke with a special
fondness about his home town. “Still, I always return to this town feeling that I am
expected here as I would be at my family
home,” Saint John Paul II said during his
last pilgrimage to Poland.
In Wadowice there is a museum where you
can see memorabilia from the life of the Holy
Father. When you visit Wadowice be sure to
have the famous “papal cream cakes” which
the Holy Father relished so much.
“Ciudad de mi infancia, la casa paterna, la iglesia parroquial, la iglesia de mi santo bautismo (...) Y allí estaba la pastelería...
Después de obtener el diploma, íbamos a comer pasteles con crema.
(Homilía de Juan Pablo II del 16 de junio de 1999)
Es la ciudad natal de san Juan Pablo II. Es aquí donde el 18 de mayo de 1920 nació el papa polaco y vivió hasta 1938 en la calle Kościelna 7.
El santo padre siempre hablaba sobre su ciudad con una afección especial. “Siempre vuelvo a esta ciudad con la sensación de que aquí me
esperan como en una casa familiar” decía san Juan Pablo II durante su último peregrinaje a Polonia.
En Wadowice funciona un museo en el cual se pueden ver los recuerdos de la vida del santo padre. Si estáis en Wadowice, tenéis que comer
los famosos pasteles de crema que tanto adoraba el pontífice.
Położona blisko 15 km od centrum Krakowa Wieliczka słynie z ponad 700-letniej zabytkowej kopalni soli. To w niej na
głębokości 101 metrów pod ziemią funkcjonuje największa na świecie podziemna
świątynia.
W 1978 roku, kiedy na Stolicę Piotrową
wybrano papieża Polaka, Kopalnię Soli
„Wieliczka” wpisano na Pierwszą Listę
Światowego Dziedzictwa Kulturalnego
i Przyrodniczego UNESCO (jako jeden z 12
obiektów z całego świata). Kopalnia słynie
też z podziemnego uzdrowiska i co ciekawe, nadal produkuje się tu sól.
Pielgrzymka w wielickich podziemiach to
wspaniałe kaplice, wykute w soli sakralne
rzeźby, unikalne widoki. Piękne komory,
korytarze i przejścia. Tutaj wiara daje siłę
na każdy kolejny krok.
Z okazji Światowych Dni Młodzieży kopalnia wydłuża godziny zwiedzania, przygotowała także dla pielgrzymów szereg
udogodnień.
Wieliczka, which is situated at a distance
of almost 15 km from the centre of Cracow,
is famous for its 700 years old, historic Salt
Mine. It is exactly at the Salt Mine that at
a depth of 101 m below the ground level
the largest underground church in the
world functions.
In 1978, when the Polish Pope was elected
in the Holy See, the “Wieliczka” Salt Mines
were inscribed onto the First UNESCO
World Heritage List of Natural and Cultural Sites (as one of the first 12 sites all over
the world) and, it is interesting to note,
salt is still produced here.
In Wieliczka, pilgrims can see underground magnificent chapels, religious
sculptures cut in salt, unique views. Beautiful chambers, corridors and passages.
Here, the faith gives the strength to take
each next step.
On the occasion of World Youth Day, the
Mine extends the visiting hours and has
prepared a number of amenities for the
pilgrims.
Situada a unos 15 km del centro de Cracovia, es famosa por su Mina de Sal con una
historia de más de 700 años. Es en la Mina
de Sal, a una profundidad de 101 metros
bajo tierra, donde funciona el templo subterráneo más grande del mundo.
En el año 1978, cuando se eligió al papa
polaco, las Minas de Sal “Wieliczka” fueron inscritas en la Primera Lista del Patrimonio Natural y Cultural de la UNESCO
(como uno de los primeros 12 lugares de
todo el mundo). La mina es famosa también por su balneario subterráneo. Lo interesante es que se sigue produciendo sal
en la mina.
Durante el peregrinaje a las galerías de
Wieliczka, se pueden admirar capillas maravillosas, esculturas sacras esculpidas en
sal, vistas únicas, hermosas cámaras, pasillos y pasajes. Aquí la fe da fuerza a cada
paso.
Con ocasión de la Jornada Mundial de la
Juventud, la mina prologó su horario de visitas y preparó una serie de comodidades
para los peregrinos.
27
Tatry
28
Tatry to najwyższe w Polsce szczyty i najgłębsze jaskinie oraz głębokie, polodowcowe jeziora przez pół roku skute lodem.
Znajdziecie tam wiele przyrodniczych skarbów niespotykanych w innych częściach
kraju. Charakterystyczne dla tego obszaru
są bory limbowe, licznie kwitnące szarotki,
skalnice, goryczki oraz białe sasanki.
Tu spokojnie żyją kozice, świstaki, norniki śnieżne oraz niedźwiedzie. Tylko w Tatrach gniazda w szczelinach skał zakładają
pomurniki, a orły przednie wyglądają tak
majestatycznie na tle niedostępnych turni.
W Tatrach w symbiozie ze środowiskiem
naturalnym żyją górale słynący z wielowiekowej tradycji pasterskiej i walki o przetrwanie na skalistej ziemi. Dziedzictwo
przyrodnicze i kulturowe jest w dużej
mierze chronione przez Tatrzański Park
Narodowy.
Chodząc krętymi górskimi ścieżkami, zauważycie czasem pięknie wkomponowane
w krajobraz ślady działalności człowieka:
szałasy, koliby, pomniki, tablice, krzyże
i kapliczki. Mijając je, warto poznać ich historię. W Tatrzańskim Parku Narodowym
zabytki sakralne są niezmiernie ważne
In the Tatra Mountains, there are the highest peaks in Poland, its deepest caves and
deep glacial lakes which remain frozen for
half a year. Due to this, in the Polish Tatra
Mountains you can find many natural treasures which cannot be encountered in other
parts of the country. The features which
are characteristic of this area include stone
pine forests, plentiful blooming edelweiss,
saxifrage, gentian and pasque flowers.
It is only here that chamois, alpine marmots,
European snow voles and bears live their
quiet lives. It is only in the Tatra Mountains
that wall creepers build their nests in rock
crevices and golden eagles look so majestic
against the background of inaccessible alps.
The Tatra Mountains are a place where
highlanders, who are famous for their centuries long shepherding tradition and their
struggle to survive on the rocky ground, live
in a symbiosis with the natural environment.
To a large extent, the natural and cultural
heritage is protected by the Tatra National
Park.
Hiking along the winding mountain paths,
at times you will see traces of human activities beautifully composed into the land-
En los Tatra se encuentran los picos más altos y las cuevas más profundas de Polonia,
así como lagos profundos cubiertos por el
hielo durante medio año. Gracias a ello, en
los Tatra polacos veréis numerosos tesoros
naturales que no se pueden encontrar en
otras partes del país. Muy característicos
de esta zona son los bosques de pinos, las
abundantes flores de las nieves, las saxífragas, las gencianas y las pulsatillas alpinas.
Es aquí donde viven con tranquilidad las
gamuzas, las marmotas, los topillos nivales y los osos. Únicamente en los Tatra,
en las grietas de las rocas, los treparriscos
construyen sus nidos, mientras que las
águilas reales vuelan majestuosamente
entre riscos inaccesibles.
En los Tatra, en simbiosis con el medio
ambiente, viven los montañeses, famosos
por su tradición pastoral de muchos siglos
y por la lucha para sobrevivir en la tierra
rocosa. El patrimonio natural y cultural es
en gran parte protegido por el Parque Nacional de los Tatra.
Caminando por los sinuosos senderos de
montaña, a veces veréis huellas de la actividad humana, integradas en el paisaje: cho-
Sasanka alpejska
(Anemone alpina L.)
29
i bardzo mocno związane w historią regionu. Do najważniejszych z nich należą:
krzyż na Giewoncie, pustelnia brata Alberta oraz kaplica na Wiktorówkach.
Najwyższym szczytem polskich Tatr są
Rysy (2499 m). Najgłębszym jeziorem
– Wielki Staw w Dolinie Pięciu Stawów Polskich (79,3 m). Szczytami uważanymi za
najpiękniejsze są: Mnich, Giewont i Mięguszowiecki Szczyt Wielki. Piesze wędrówki
po Tatrach ukochał sobie niegdyś papież
Jan Paweł II.
scape – shepherds’ sheds, monuments,
plaques, crosses and small chapels. When
you go past them it would be interesting
for you to know their history. In the Tatra
National Park, the religious monuments are
particularly important and very strongly
connected with the history of the region.
The most important of them include the
cross on Mount Giewont, Brother Albert’s
Hermitage and the chapel at Wiktorówki.
The highest peak of the Polish Tatra
Mountains is Mount Rysy (2,499 m). The
deepest lake is Wielki Staw in the Valley of
Five Polish Lakes (79.3 m). The peaks regarded as the most beautiful ones include:
Mnich, Giewont and Miguszowiecki Wielki. Pope John Paul II used to greatly love
hiking in the Tatra Mountains.
zas, cabañas de los pastores, monumentos,
lápidas, cruces y capillas. Pasando a su lado,
merece la pena conocer su historia. En el
Parque Nacional de los Tatra, los monumentos sacros son especialmente importantes
y están muy vinculados con la historia de la
región. A los más importantes pertenecen:
la cruz en el Giewont, la Ermita del Hermano
Alberto y la capilla de Wiktorówki.
El pico más alto de los Tatra polacos es el
Rysy (2499 m). El lago más profundo es el
Wielki Staw (79,3 m), ubicado en el Valle
de los Cinco Lagos Polacos (Dolina Pięciu Stawów Polskich). Se considera que
los picos más hermosos son: el Mnich, el
Giewont y el Mięguszowiecki Szczyt Wielki. El papa Juan Pablo II adoraba las caminatas por los Tatra.
„... ja z rodu jestem człowiekiem gór”
(Trzecia pielgrzymka Jana Pawła II do Polski. Przemówienie z 11 czerwca 1987 r.)
„...by origin, I am a man of the mountains„
(The third pilgrimage of John Paul II to Poland. The speech on 11 June 1987.).
“... yo vengo de la montaña”
(Tercer peregrinaje de Juan Pablo II a Polonia. Discurso del 11 de junio de 1987)
„Jeśli chcesz znaleźć źródło, musisz iść w góry, pod prąd,
Przedzieraj się, szukaj, nie ustępuj,
Wiesz, że ono musi tu gdzieś być… (-)
Strumieniu, leśny strumieniu,
odsłoń mi tajemnicę swego początku.
Pilnujcie mi tych szlaków, ja tu jeszcze przyjadę
w spokojniejszym czasie.”
św. Jan Paweł II
30
“If you want to find the spring you must
go into the mountains, uphill,
Struggle forward, seek, do not give up,
You know it must be somewhere nearby… (-)
A spring, a forest spring, disclose the secret of your origin.
Guard these trails for me, I will come here again
in quieter times.”
St. John Paul II
“Si quieres encontrar la fuente, debes proseguir hacia arriba,
contra corriente,
Empéñate, busca, no cedas,
sabes que ella tiene que estar aquí… (-)
¡Arroyo, arroyo del bosque, déjame ver el misterio
de tu principio!
Cuidad estas rutas para mí, en un tiempo más tranquilo
volveré por aquí”.
San Juan Pablo II
31
Gorce
32
Gorce to pasmo górskie leżące w Beskidach Zachodnich. Nazwa „Gorce” związana jest prawdopodobnie ze słowem
„gorzeć” (palić się, płonąć) i pochodzi od
sposobu uzyskiwania polan leśnych metodą żarową.
Zalesione, niezbyt wyniosłe góry, poprzecinane są głębokimi jarami potoków. Karpacka puszczańska fauna i flora pozostaje
dobrze zachowana w Gorczańskim Parku
Narodowym. Wilki i rysie nie mają tu problemu z upolowaniem jelenia, sarny, dzika
czy zająca. Polany gorczańskie nie ustępują urodzie alpejskim halom, a wiosną nie
brak na nich krokusów. Lasy kryją pamiątki niedawnej dramatycznej historii, mogiły
partyzantów i resztki szałasów, które służyły im za schronienie. Spokój i cisza dają
szansę na osobisty kontakt z przyrodą.
Niezwykle urokliwe w tym rejonie Polski
są tak zwane polany reglowe. Powstały
w wyniku działalności pasterskiej. Szałasy,
które stoją jeszcze do dzisiaj, są żywym
dowodem na piękno regionalnego budownictwa podhalańskiego i zagórzańskiego.
The Gorce Mountains is a mountain range
situated in the West Beskid Mountains.
The name of “Gorce” is probably related to
the word “gorzeć” („to burn”) and refers
to the manner of achieving forest clearings by the burning out method.
The wooded, not so high mountains are
intersected by deep stream ravines. The
Carpathian primeval forest fauna and flora
are well preserved in the Gorce National
Park. Here, wolves and lynxes do not find
it difficult to hunt down a deer, roe deer,
wild boar or hare. The beauty of the Gorce
clearings is equal to that of high alpine
meadows and crocuses abound in them in
the spring. The forests conceal the relics
from the not-too-distant dramatic history,
partisans’ graves and the remains of the
sheds where they once found shelter. The
quiet and silence provide opportunities
for a personal contact with nature. Glades
are extremely attractive in this region of
Poland. They formed as a result of shepherding. Sheds which remain even today
are living evidence to the beauty of regional Podhale and Zagórze building.
Los Gorce es una cordillera situada en los
Beskides Occidentales. El nombre “Gorce”
está relacionado probablemente con la palabra gorzeć (quemarse, arder) y se deriva
del método de obtener los calveros de bosque mediante la tala y quema.
Estos montes boscosos de altura mediana
están cortados por los barrancos profundos
de los arroyos. En el Parque Nacional de los
Gorce está bien conservada la fauna y flora
de los Cárpatos. Es aquí donde los lobos y
los linces no tienen problemas para cazar un
ciervo, un corzo, un jabalí o una liebre. Los
calveros de los Gorce pueden igualarse en
belleza con los pastos alpinos y en primavera
abundan en azafrán. Los bosques esconden
recuerdos de la reciente historia dramática
en forma de fosas de los partisanos y restos
de chozas que les servían como refugio. La
tranquilidad y el silencio ofrecen la posibilidad de tener un contacto personal con la
naturaleza. Las praderas en los antiguos bosques montanos adquieren una belleza excepcional en esta región de Polonia. Fueron creadas en consecuencia de la actividad pastoral.
Las cabañas que se erigen allí hasta hoy en
día son una prueba viviente de la belleza de la
arquitectura regional de Podhale y Zagórze.
33
Wilk szary
(Canis lupus)
„Ilekroć mam możność udać się w góry i podziwiać górskie krajobrazy,
dziękuję Bogu za majestat i piękno stworzonego świata. Dziękuję Mu za
Jego własne piękno, którego wszechświat jest jakby odblaskiem, zdolnym
zachwycić wrażliwe umysły i pobudzić je do uwielbienia Bożej wielkości.
W górach znajdujemy nie tylko wspaniałe widoki, które można podziwiać,
ale niejako szkołę życia. Uczymy się tutaj znosić trudy w dążeniu do celu,
pomagać sobie wzajemnie w trudnych chwilach, razem cieszyć się ciszą,
uznawać własną małość w obliczu majestatu i dostojeństwa gór.”
św. Jan Paweł II
34
“Whenever I can go into the mountains and admire the mountain
landscapes I thank God for the majesty and beauty of the created world.
I thank Him for His own beauty, a reflection of which, as it were, is the
universe, which can fascinate the sensitive minds and incite them to
adore the divine grandeur. In the mountains, we not only find magnificent
views to be admired, but also a school of life. Here, we learn to cope with
hardships in working towards our goal, to help one another in the difficult
moments, to enjoy the silence together, to recognise one’s smallness in
the face of the majesty and dignity of the mountains.”
St. John Paul II
“Cada vez que tengo la posibilidad de ir a las montañas y admirar
los paisajes de montaña, doy las gracias a Dios por la majestad y la
belleza del mundo creado. Le doy las gracias por su propia belleza que
parece reflejada en el universo, capaz de entusiasmar mentes sensibles
y despertarlas para que alaben la grandeza de Dios. En las montañas
encontramos no sólo paisajes maravillosos que podemos admirar, sino
también una especie de escuela de vida. Aquí aprendemos a aguantar
las dificultades en alcanzar el objetivo, a ayudarse mutuamente en
momentos difíciles, a disfrutar juntos del silencio, a reconocer nuestra
propia pequeñez en presencia de la majestad y grandeza de las
montañas”.
San Juan Pablo II
35
Pieniny
36
„Tu w górach przyjeżdża się, by stanąć przed
pewną rzeczywistością geograficzną, która
nas przewyższa i pobudza do zaakceptowania tej postawy, do pokonania samych
siebie. I widać tych piechurów, turystów,
alpinistów, tych wspinających się nierzadko, jak bohaterowie, którzy podążając za
milczącym słowem, słowem majestatycznym, odwieczną wymową gór, idą, wspinają
się i pokonują samych siebie, aby dotrzeć
na szczyty.”
“You come here to the mountains to face
a certain geographical reality which is
greater than we are and encourages us
to accept this attitude, to overcome ourselves. And you can see these hikers,
tourists, alpinists, those who more often
than not climb like heroes, who – following
a mute word, a majestic word, the eternal
expression of the mountains – go, climb
and overcome themselves to reach the
peaks.”
“Se viene aquí, a las montañas, para
situarse frente a una realidad geográfica que nos supera y estimula a aceptar
esta actitud, a superarse a sí mismo. Se
ven estos caminantes, turistas, alpinistas, que a menudo suben las montañas
como héroes, que siguiendo la palabra
silenciosa, una palabra majestuosa, una
eterna expresión de las montañas, suben
y se superan a sí mismos para llegar a las
cimas”.
św. Jan Paweł II
St. John Paul II
San Juan Pablo II
Te skaliste góry, schowane między Gorcami,
Tatrami i Beskidami od dawna przyciągają
uwagę malowniczością, podkreśloną przez
szachownicę pól uprawnych u ich podnóża.
Obszarowa ochrona przyrody na ziemiach
polskich rozpoczęła się właśnie w Pieninach w 1932 r. Wśród przyrodniczych skarbów tego regionu trzeba koniecznie wymienić niepylaka apollo. Ten rzadki i piękny
motyl przetrwał na naszych ziemiach tylko
w Pieninach, a przyczyniła się do tego jego
hodowla prowadzona przez pracowników
Pienińskiego Parku Narodowego.
These rocky mountains, hidden between
the Gorce, Tatra and Beskid Mountains,
have long attracted attention with their
picturesqueness which is underlined by
the checkerboard of the arable fields at
their base. It was exactly in the Pieniny
Mountains that in 1932 the area-specific
nature conservation was introduced in the
Polish lands. Among the natural treasures
in this region, it is absolutely necessary to
mention apollo butterfly. In our lands, this
rare and beautiful butterfly has survived
only in the Pieniny Mountains, also as
a result of its breeding by the staff of the
Pieniny National Park.
If you come to the Pieniny Mountains you
Estas montañas rocosas, escondidas entre los Gorce, los Tatra y los Beskides desde hace mucho tiempo atraen la atención
con sus vistas pintorescas, resaltadas
por los campos de cultivo con forma de
ajedrez situados a sus pies. La protección
de las áreas naturales en Polonia empezó
precisamente en los Pienines en 1932. Entre los tesoros naturales de esta región,
es imprescindible mencionar la mariposa
apolo. Esta especie hermosa y rara sobrevivió en nuestras tierras únicamente
en los Pienines gracias a la cría llevada
a cabo por los empleados del Parque Nacional de los Pienines.
Si estáis en los Pienines, encontrad tiem-
Jeśli będziecie w Pieninach, koniecznie
znajdźcie czas na spływ tratwami przełomem Dunajca. Jest on atrakcją turystycz-
37
38
ną na skalę europejską. Od ponad 200
lat, kiedy miały miejsce pierwsze spływy,
co roku korzystają z niego setki tysięcy
osób. Flisacy to ludzie niezwykli. Przenoszą swych gości – turystów – w świat dzikiej przyrody, legend i opowieści o tym,
co dla nich ważne i fundamentalne.
Szczególnym miejscem w Pieninach związanym ze św. Janem Pawłem II jest tzw.
Papieżówka.
Pieniny są maleńkie. Beskidy przy nich to
cała prowincja, a Tatry to Himalaje. Ale
to one uchodzą za najbardziej przyjazne
z polskich gór. Są słoneczne i rodzinne.
Znajdują cudowne wyważenie między
grozą piętrzących się skał i sielankowym
obrazkiem na ścianie. Raptem kilkanaście
kilometrów wapiennych wzgórz. I cała ta
przebogata przyroda, jakby ktoś udanie
zamknął u siebie w ogrodzie Półwysep
Apeniński. Garść przyrody z Alp, trochę
z toskańskich nizin, motyle i skrzące się
barwami kwiatów łąki. Trudno zapomnieć
te krajobrazy. Trudno tu nie wracać.
must find the time to go rafting down the
Gorge of the Dunajec River. It is a tourist
attraction at an European level. For more
than 200 years since the first rafting trip
took place hundreds of thousands of people took part in it every year. Raftsmen
are extraordinary people. They take their
guests - tourists – into the world of wild
nature, legends and stories about what
is important and fundamental for them.
A special place in the Pieniny Mountains
which is related to John Paul II is the
Papieżówka glade.
The Pieniny Mountains are minute. Compared with them the Beskid Mountains are
as big as a whole province and the Tatra
Mountains are as big as the Himalayas. But
it is they that are considered to be the most
friendly Polish mountains. They are sunny
and familiar. They strike a wonderful balance between the terror of towering rocks
and an idyllic picture on the wall. It is not
more than just a dozen or so kilometres
long limestone hills. With all this extremely
rich nature which seems as if someone has
managed to contain the Apennine Peninsula in his garden. Some nature from the
Alps, some from the Tuscan lowlands, with
butterflies and meadows glimmering with
the colours of flowers. It would be difficult
to forget these landscapes. It would be difficult not to return here.
po para hacer un descenso en balsas por
el cañón del Dunajec. Es una atracción
turística a escala europea. Cientos de
personas disfrutan de ella cada año desde hace más de 200 años. Los balseros
son personas extraordinarias. Trasladan
a sus huéspedes – los turistas – al mundo de la naturaleza salvaje, las leyendas
y los cuentos sobre lo que es importante y fundamental para ellos. Otro lugar
especial en los Pienines, relacionado con
Juan Pablo II, es la llamada “Papieżówka”,
un calvero con cabaña donde realizó un
retiro espiritual el cardenal Wojtyła.
Los Pienines son muy pequeños. Los
Beskides en comparación parecen una
provincia y los Tatra, los Himalaya. No
obstante, son estas montañas las que se
consideran las más amistosas de Polonia.
Son soleadas y familiares. Constituyen
un maravilloso equilibrio entre el pavor
de las rocas elevadas y los paisajes idílicos que solemos colgarnos en las paredes de nuestras casas. Son tan sólo unos
quince kilómetros de colinas calizas. Y
toda esta naturaleza abundante, como si
alguien hubiera encerrado en su jardín la
península itálica. Hay un puñado de naturaleza de los Alpes, un poco de las llanuras de Toscana, mariposas y praderas
que brillan con los colores de las flores.
Es difícil olvidar estos paisajes. Es difícil
no volver aquí.
39
Dunajec
Dunajec River
Dunajec
Niepylak apollo
(Parnassius apollo)
„Pieniny jest to mała, skalista, grupa gór, widoczna dobrze
już od Nowego Targu, ciągnących się od Czorsztyna
do Szczawnicy. Za Sromowcami przebija je Dunajec,
tworząc wśród nich kilka dużych zakrętów, którymi wije
się do Szczawnicy i to jest ich część najpiękniejsza.
Do rzeki spadają prostopadłe, białe, wapienne skały,
porosłe bujną roślinnością, a za każdym zakrętem
odkrywa się coraz to nowe, coraz piękniejsze i bardziej
poetyczne widoki...”
M. Orłowicz, Ilustrowany przewodnik po Galicyi, Lwów 1914
40
“The Pieniny Mountains is a small, rocky group
of mountains which can be seen well already from Nowy
Targ, extending from Czorsztyn to Szczawnica. Beyond
Sromowce they are cut through by the Dunajec River.
It creates among them several large bends and winds
through them – and this is their most beautiful part.
The river is flanked by steep white limestone slopes,
overgrown by lush vegetation, and every bend of
the river reveals another spectacular and poetical view...”
41
M. Orłowicz, An Illustrated Guide to Galicia, Lvov 1914
“Los Pienines es un pequeño grupo de montañas de
montañas rocosas, visibles ya desde Nowy Targ, que
se extienden de Czorsztyn a Szczawnica. Pasada la
aldea Sromowce, los atraviesa el Dunajec, creando
varias curvas de gran tamaño por las que fluye hasta
Szczawnica. Es la parte más bella de estas montañas.
Al río caen las rocas calizas, blancas, perpendiculares,
cubiertas por una abundante vegetación. A la vuelta de
cada esquina se pueden descubrir paisajes nuevos, cada
vez más hermosos y poéticos…”
M. Orłowicz, Guía ilustrada por la Galicia polaca, Lviv 1914
Pienińska Sokolica
Mount Sokolica in the Pieniny Mountains
Sokolica de los Pienines
Beskidy
42
Beskid Niski to najniższy fragment polskiej części łuku Karpat.
Magurski Park Narodowy chroni zalesione pasma Magury Małastowskiej i Wątkowskiej. Zalesione pasma łagodnych wzgórz
wyniesione są tu ponad rozległe łąki i pola uprawne okolicznych,
niezbyt ludnych wsi. Rejon ten stanowi korzystne siedlisko dla
orlików krzykliwych.
Beskid Niski to także obszar przenikania się różnych kultur. Ciekawe są zwłaszcza zabytki kultury rusińskiej, jak choćby drewniane cerkiewki.
Babia Góra – centralna część Babiogórskiego Parku Narodowego,
nazywana jest Królową Beskidów. To jedyna góra w całym paśmie,
której szczyt sięga wysoko ponad górną granicę lasu i kosodrzewiny. Zwieńczona jest czapą hal, na których znajdziemy alpejskie
rośliny niespotykane nawet w Tatrach.
Ma 1725 m n.p.m., co powoduje zróżnicowanie warunków klimatycznych i przekłada się na warunki siedliskowe. Zmieniają się
one wyraźnie w miarę wzrostu wysokości n.p.m., definiując pionową różnorodność szaty roślinnej. Pozwala to na wyróżnienie
na Babiej Górze pięter klimatyczno-roślinnych.
Jej szczyt często kryje się w chmurach, nawet gdy wokół świeci
słońce, co dało jej miano Matki Niepogód. Wyniosłość i względna
izolacja pozwala podziwiać ją także z daleka. Zagłębiając się w babiogórskie buczyny, jedliny i świerczyny, dotrzecie do zakątków,
które wyglądają, jakby nigdy nie były tknięte ręką człowieka, choć
ślady minionej działalności okolicznych mieszkańców przeplatają
się tu z przyrodą.
The Beskid Niski Mountains are the lowest fragment of the Polish part of the Carpathian arc. The Magura National Park protects the wooded ridges of Mount Magura Małastowska and the
Magura Wątkowska massif. The wooded ranges of gentle hills
rose here above the extensive meadows and arable fields of the
local villages with small populations. This area is a good habitat
for lesser spotted eagles.
The Beskid Niski Mountains are also an area where different cultures
intermingle. The interesting sites include in particular the monuments
of the Ruthenian culture, such as small wooden Orthodox churches.
Mount Babia Góra, the central part of the Babia Góra National Park, is called the Queen of the Beskid Mountains. It is the
only mountain with a peak reaching above the upper forest and
mountain pine limits. It is capped with glades with alpine plants
which cannot be found even in the Tatra Mountains.
Its elevation is 1,725 m a.s.l., causing differentiated climate conditions and affecting the habitat conditions. They distinctly change as
the elevation above sea level grows, causing a vertical differentiation
of the plant cover. As a result, climate and vegetation belts can be
distinguished on Mount Babia Góra.
It often hides in the clouds, even when the sun is shining, and for this
reason it has also been called the Mother of Bad Weather. Due to
its loftiness and relative isolation, it can also be admired from afar.
When you go deeper into the beech, fir and spruce woods on Mount
Babia Góra, you will reach spots which look as if they have never been
touched by man, although traces of the past activities of the local
residents intermingle here with nature.
El Beskid Bajo es el fragmento más bajo de la
parte polaca del arco de los Cárpatos. El Parque Nacional del Magura protege las sierras del
Magura Małastowska y Wątkowska. Las sierras
boscosas de colinas pequeñas se erigen por encima de extensas praderas y campos de cultivo
de las aldeas locales poco pobladas. La región
constituye un hábitat beneficioso para las águilas pomeranas.
El Beskid Bajo es también un área donde se entremezclan diferentes culturas. Se merecen un
interés especial sobre todo los monumentos de
la cultura rusina, como por ejemplo las pequeñas
iglesias ortodoxas de madera.
El Babia Góra – la parte central del Parque Nacional del Babia Góra – es llamado el “Rey de los
Beskides”. Es el único monte en todos los Beskides, cuya cima llega muy alto por encima del bosque y de pinos negros. Está coronada por pastos
en los que encontraremos plantas alpinas que no
se pueden encontrar ni siquiera en los Tatra.
Tiene 1725 m s.n.m., lo que produce una diversidad de condiciones climáticas que proporcionan
un hábitat ideal. Las condiciones, conforme crece la altura sobre el nivel del mar, cambian significativamente, produciendo la diversidad vertical
de la vegetación. Esto permite diferenciar en el
Babia Góra los pisos climáticos y vegetales.
El monte con frecuencia se esconde entre las
nubes, incluso si alrededor brilla el sol, de ahí su
nombre “Madre de Mal Tiempo”. Su altura y su
relativo aislamiento permiten admirarlo también
desde lejos. Entrando en la profundidad de sus
hayales, abetales y bosques de píceas, llegaréis
a los rincones que parecen intactos por la mano
humana, aunque las huellas de la antigua actividad de los habitantes locales se entremezclan
aquí con la naturaleza.
43
Rojnik górski
(Sempervivum montanum L.)
Śląsk
Puchacz
(Bubo bubo)
44
Śląsk jest wyjątkowo cennym przyrodniczo regionem Polski. Wynika to przede
wszystkim ze znacznej różnorodności
siedlisk przyrodniczych, wpływu Bramy
Morawskiej oraz stosunkowo ciepłego
klimatu. Leży tu Karkonoski Park Narodowy, który chroni najwyższą część Sudetów
wraz z ich najwyższym szczytem – Śnieżką. Nie na darmo góra ta nosi taką nazwę,
bowiem śniegu w Karkonoszach jest zawsze bardzo dużo. Wierzchołek Śnieżki
wystaje wysoko ponad bezleśne górskie
równiny zwane wierzchowiną, porośnięte
roślinnością do złudzenia przypominającą
arktyczną tundrę. Niżej zbocza Karkonoszy opadają stromo w dół, do skalnych kotłów. Przed tysiącami lat kotły te były wypełnione lodowcami, dziś w dwóch z nich
są urokliwe górskie stawy.
Unikalne formacje geologiczne, fantastycznie ukształtowane przez naturę piaskowce
Szczelińca to magnes, który przyciągał
ludzi, gdy turystyka była jeszcze w powijakach. Szczeliny w skałach z kolei stały
się siedliskiem nietoperzy, będąc również
doskonałym miejscem do gniazdowania
puchaczy, największych europejskich sów.
Silesia is a Polish region with exceptional
natural values. This results primarily from
a substantial diversity of natural habitats,
the impact of the Moravian Gate and the
relatively warm climate. It includes the
Karkonosze National Park which protects
the highest part of the Sudety Mountains,
with its highest peak – Mount Śnieżką
(Snowy). The mountain truly deserves
this name, because there is very much
snow in the Karkonosze Mountains. The
peak of Mount Śnieżka towers high above
the woodless mountain plains, called
“wierzchowina” (a flat mountain top),
which are overgrown by vegetation closely resembling the Arctic tundra. At lower
elevations, the slopes of the Karkonosze
Mountains steeply fall into rocky cirques.
Thousands of years ago these cirques
were filled with glaciers and now two of
them house lovely mountain ponds.
Unique geological formations, the sandstones of Mount Szczeliniec which had
been fabulously shaped by nature, were
like a magnet which attracted people
when tourism was still budding. In turn,
the crevices in the rocks became the hab-
Silesia es una región polaca muy valiosa
desde el punto de vista de la naturaleza.
Esto se debe sobre todo a la considerable
diversidad de los hábitats naturales, la influencia de la Puerta Morava y un clima
bastante cálido. Aquí está situado el Parque Nacional de los Karkonosze que protege la parte más alta de los Sudetes con
su pico más alto el Śnieżka (literalmente:
bola de nieve). No es casualidad de que
el monte lleve este nombre, ya que los
Karkonosze siempre abundan en nieve. El
pico del Śnieżka se erige por encima de las
llanuras de montaña desprovistas de bosques, cubiertas por una vegetación muy
similar a la de tundra ártica. En las partes
inferiores, las laderas de los Karkonosze
caen empinadas hacia abajo, a los circos
rocosos. Hace miles de años, en estos circos se encontraban glaciares; hoy, en dos
de ellos se encuentran los encantadores
estanques de montaña.
Las formaciones geológicas únicas, las rocas de arenisca del Szczeliniec formadas
con fantasía por la naturaleza, constituyen
un imán que atraía a la gente cuando el
turismo todavía estaba en pañales. A su
Śnieżne Kotły
Snowy Pits
Śnieżne Kotły
Lasy Gór Stołowych są dość silnie przekształcone przez ludzi, ale dają schronienie licznym gatunkom zwierząt. Górskie
torfowiska porastają między innymi tzw.
sosny błotne. Miejsca te chroni Park Narodowy Gór Stołowych.
Odwiedzając Śląsk, trzeba koniecznie
udać się do Sanktuarium na Jasnej Górze
(klasztoru oo. Paulinów). To miejsce wyjątkowe w historii i kulturze Polaków.
Pielgrzymują tu wierni z całego świata,
głównie w okresie 15 sierpnia, czyli święta
Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny.
Na Jasnej Górze oglądamy malownicze
wały i bastiony, które dawniej broniły
klasztoru, a teraz służą jako chodnik i droga krzyżowa.
itat of bats and also provided excellent
nesting ground for eagle owl, which is
the largest European owl. The forests of
the Stołowe Mountains have been quite
strongly transformed by man but also
provide shelter to numerous fauna species. The mountain peat-bogs are overgrown, among others, by mountain pines.
These places are protected by the Stołowe
Mountains National Park.
When you visit Silesia you absolutely
must go to the Sanctuary on Jasna Góra
(the Monastery of the Pauline Fathers).
This is a special place in the history and
culture of the Poles.
This is a destination of pilgrims from all
over the world, particularly around 15 August, i.e. the Feast of the Assumption of
the Blessed Virgin Mary. On Jasna Góra,
we can see picturesque embankments
and bastions, which used to protect the
monastery and now serve as a walkway
and the Way of the Cross.
vez, las grietas en las rocas se convirtieron
en hábitat para los murciélagos, siendo
también un lugar ideal para los nidos de
los búhos reales, los más grandes de Europa. Los bosques de los Montes Mesa
(Góry Stołowe) son transformados significativamente por el ser humano, pero
ofrecen refugio a numerosas especies de
animales. Las turberas de montaña están
cubiertas entre otros por los llamados
pinos de los pantanos. Estos lugares son
protegidos por el Parque Nacional de los
Montes Mesa.
Al visitar Silesia, es imprescindible hacer un
viaje al Santuario de Jasna Góra (monasterio de los padres paulinos). Es un lugar
especial en la historia y la cultura polacas.
Aquí peregrinan los feligreses de todo el
mundo, ante todo para el 15 de agosto, es
decir, para la festividad de la Asunción de
María. En Jasna Góra podemos ver murallas pintorescas y bastiones que antiguamente protegían el monasterio y ahora
sirven como acera y como Vía Crucis.
45
Częstochowa
„Czy wy wiecie, jak się
nazywają ci ojcowie i bracia
w białych habitach, co
tu się najwięcej kręcą po
Jasnej Górze? Nazywają się
paulini, synowie św. Pawła
pustelnika. Synowie św.
Pawła pustelnika i sami
pustelnicy – aleśmy im
urządzili pustelnię!”
św. Jan Paweł II
Stawaliśmy na tym świętym miejscu, przykładaliśmy niejako czujne pasterskie ucho, aby usłyszeć,
jak bije serce Kościoła i serce Ojczyzny w Sercu Matki. Jasna Góra jest przecież nie tylko miejscem
pielgrzymek Polaków z Polski i całego świata. Jasna Góra jest sanktuarium narodu.”
(homilia Jana Pawła II podczas mszy św. odprawionej pod szczytem Jasnej Góry, Częstochowa, 4 czerwca 1979 r.)
46
We stood at this holy place, we used our vigilant shepherds’ ears, as it were, to hear the heartbeat
of the Church and the heartbeat of the Fatherland in the Heart of the Mother, as Jasna Góra is not
only the destination of the Poles from Poland and the whole world. Jasna Góra is the sanctuary of
the nation.
(The homily of John Paul II during the Holy Mass celebrated at the foot of Jasna Góra, Częstochowa, 4 June 1979)
“Do you know how these
Fathers and Brothers in white
habits who are so busy on
Jasna Góra are called? They
are called Paulines, the sons
of St. Paul the Hermit. The
sons of St. Paul the Hermit
and hermits themselves
– we have arranged quite
a hermitage for them!”
St. John Paul II
Hemos venido aquí tantas veces, a este santo lugar, en vigilante escucha pastoral para oír latir
el corazón de la Iglesia y de la patria en el corazón de la Madre. En efecto, Jasna Góra es no sólo
meta de peregrinación para los polacos de la madre patria y de todo el mundo, sino también el
santuario de la nación.
(Homilía de Juan Pablo II durante la Santa Misa celebrada en Jasna Góra, Częstochowa, 4 de junio de 1979)
“¿Sabéis cómo se llaman
estos padres y hermanos en
hábitos blancos que siempre
andan por Jasna Góra? Se
llaman paulinos, hijos de san
Pablo ermitaño. Son hijos
de san Pablo ermitaño y son
ermitaños: ¡vaya ermita que
les hemos hecho!”
San Juan Pablo II
47
Ziemia Lubuska
48
To niezwykły fragment Polski. Park Narodowy „Ujście Warty” nazywany jest ptasim
królestwem. Ochrona ptaków oraz ich siedlisk jest podstawą funkcjonowania Parku.
W Słońsku mieści się tzw. Rzeczpospolita
Ptasia, stowarzyszenie osób, które tę część
kraju uznają za dobro wspólne ptaków i ludzi. Miłośnicy ptaków z całej Europy przyjeżdżają tu o różnych porach roku oglądać
ich przeloty, przyloty i odloty.
Nadwarciańskie rozlewiska mają kluczowe
znaczenie dla wielu gatunków. Specyficzne
warunki hydrologiczne oraz gospodarka człowieka (melioracja, koszenie i wypas) w dolinie
Warty i jej ujściowym odcinku wpłynęły na powstanie mozaiki siedlisk wodno-błotnych. Jest
to obszar ważny dla ptaków tak w czasie lęgów
i wychowywania młodych, jak i zimą. Większej
ptasiej różnorodności nie ma chyba nigdzie
w Polsce.
Park Narodowy „Ujście Warty” położony
jest przy zachodniej granicy Polski, w części
Pradoliny Toruńsko-Eberswaldzkiej, zwanej
Kotliną Gorzowską.
Brodziec krwawodzioby
(Tringa totanus)
It is an extraordinary part of Poland. The
Warta River Mouth National Park is called
“the Bird Kingdom”. The protection of
birds and the habitats where they live provides the basis for the functioning of the
Park. It is exactly here in Słońsk that “the
Bird Republic” has its seat – it is an association of persons who consider this part of
Poland to be a joint property of birds and
human beings. Bird lovers from all over
Europe come here in the different seasons
of the year to watch the passages, arrivals
and departures of the birds gathering here.
The wetlands on the Warta River are of
key importance for many bird species.
Their specific hydrological conditions and
human management (land amelioration,
grass cutting and grazing) in the Warta
River valley and its mouth section have
created a mosaic of wetland habitats.
This area is important for birds both in
the breeding period, in the period when
they teach their young and in the winter.
It seems that any greater avian diversity
cannot be found anywhere else in Poland.
The Warta River Mouth National Park is
situated at the western border of Poland,
in a part of the Torun-Eberswalde Ice Marginal Streamway, called the Gorzów Basin.
Es un fragmento extraordinario de Polonia.
El Parque Nacional de la “Desembocadura del Warta” es denominado “reino de las
aves”. La protección de las aves y de los
hábitats en los que viven son la base del funcionamiento del parque. Es aquí, en Słońsk,
donde se encuentra la llamada “República
de las Aves”, una asociación de personas
que consideran esta parte de Polonia como
un bien común de las aves y del hombre. Los
aficionados a las aves acuden aquí de toda
Europa en diferentes estaciones del año
para observar los desplazamientos, las llegadas y las salidas de las aves aquí reunidas.
Las rías del Warta tienen un significado
clave para numerosas especies de aves.
Las condiciones hidrológicas específicas
y la actividad humana (drenaje, siega y pastoreo) en el valle del Warta y su tramo de
desembocadura, influyeron en la creación
de un mosaico de hábitats humedales. Es
un área importante para las aves tanto en el
período de puesta de huevos y cría de polluelos como en invierno. No hay otro lugar
en Polonia donde haya más diversidad aviar.
El Parque Nacional de la Desembocadura del
Warta está ubicado junto a la frontera occidental de Polonia y forma parte del Valle Glacial de Toruń y llamado Cuenca de Gorzów.
49
Pojezierze Drawskie
50
Drawa jest tajemnicza. Jak
na nizinną rzekę przystało,
przez większą cześć dwustukilometrowego biegu
płynie dość leniwie. Są
jednak odcinki, gdy staje
się bardziej niespokojna
i przypomina rzeki podgórskie. Jej dno pokrywa
żwir i piasek. Jeśli będziemy cicho, z pewnością na
trasach naszych podróży
spotkamy liczne bobry.
Za chwilę rzeka znów łagodnieje, a dno porastają
podwodne łąki. Miejsca te
są chronione przez Drawieński Park Narodowy.
Spływ kajakowy Drawą
jest główną atrakcją turystyczną parku.
Na terenie Drawieńskiego
Parku Narodowego występują ważne dla Wspólnoty Europejskiej siedliska przyrodnicze.
The Drawa is a mysterious river which, as lowland rivers usually do,
flows quite lazily for the most part of its 200 km course. However,
there are sections where it becomes restless and resembles submontane rivers. Its bed is covered by gravel and sand. If you are
quiet you will certainly meet many beavers on your travel routes.
After some distance the river becomes gentle again and the bed
is overgrown by underwater meadows. These places are protected
by the Drawa National Park. The kayaking trip down the Drawa
River is the main attraction of the Park.
In the Drawa National Park, there are natural habitats of importance for the European Community.
El Drawa es un río misterioso que, como río de llanura, durante
su curso de doce kilómetros de largo, fluye de forma bastante
vaga. No obstante, hay tramos en los que se vuelve más inquieto
y se parece más bien a los ríos de pie de monte. Su fondo está
cubierto por grava y arena. Si no hacemos ruido, seguramente en
los recorridos de nuestros viajes encontraremos numerosos castores. Después, el río de nuevo se vuelve más suave y su fondo
está cubierto por praderas subacuáticas. Estos lugares son protegidos por el Parque Nacional del Drawa. El descenso en piragua
por el Drawa es la mayor atracción turística del parque.
En el terreno del Parque Nacional del Drawa se hallan hábitats
naturales importantes para la Comunidad Europea.
51
Bóbr europejski
(Castor fiber)
Podkarpackie
52
Najbardziej na południe wysunięty chroniony skrawek Polski to Bieszczadzki Park
Narodowy. Obejmuje on najwyższą część
Bieszczadów, ze słynącymi z urody połoninami. Łąki te nie mają odpowiednika
w żadnych innych polskich górach.
Bieszczadzkie lasy, zdominowane przez
rudziejące jesienią buczyny, wydają się być
dzikie, ale tak naprawdę obfitują w ślady
minionej obecności ludzkiej. Tereny te
były dawniej gęściej zaludnione. Dziś, relikty opuszczonych wsi wykorzystują
niedźwiedzie, które po latach nieobecności zasiedliły Bieszczady.
W Bieszczadach występują rośliny i zwierzęta niespotykane w innych częściach
Polski, np. największy europejski wąż
Eskulapa.
Żubry zostały tu zadomowione przez
ludzi. Obecnie, jest to jedyne miejsce
w Polsce, gdzie niedźwiedzie i żubry mają
szanse spotkać się i w realnej walce rozstrzygnąć dylemat, komu należy się berło
króla karpackich lasów.
Jeśli szukacie samotności, niezwykłych,
twardych ludzi i unikalnych krajobrazów,
Bieszczady są idealnym miejscem.
The southernmost protected area
of Poland is the Bieszczady National
Park. It occupies the highest part of
the Bieszczady Mountains, with their
polonina meadows which are famous
for their beauty. These meadows
have no equivalents in any other Polish mountains.
The Bieszczady forests, dominated
by beech woods which become red
in the autumn, seem to be wild, but
as a matter of fact there are abundant traces of past human activities.
In earlier times these areas used to
be much more densely populated.
Today the remains of abandoned villages are used by bears which have
settled in the Bieszczady Mountains
after years of their absence.
In the Bieszczady Mountains, there
are plants and animals which cannot
be encountered in other parts of
Poland, particularly those that like
warmth, e.g. the largest European
aesculapian snake.
European bison were domesticated
here by man. At present, this is the
only place in Poland where bears
and European bison have a chance
to meet and resolve in a real fight
the dilemma which of them deserves to be called the king of the
Carpathian forests.
If you look for solitude, extraordinary, tough people and unique landscapes, the Bieszczady Mountains
are certainly an ideal place for you.
El rincón protegido más al sur de
Polonia es el Parque Nacional de los
Bieszczady. Abarca la parte superior de los Bieszczady con praderas
alpinas, famosas por su belleza. Estas praderas no tienen ningún otro
equivalente en Polonia.
Los bosques de los Bieszczady, dominados por los hayales que enrojecen en otoño, parecen salvajes, pero
en realidad abundan en huellas de la
antigua presencia humana. Antaño,
estos terrenos fueron mucho más
poblados. Hoy, los restos de las aldeas abandonadas las aprovechan
los osos que, tras años de ausencia,
volvieron a poblar los Bieszczady.
En los Bieszczady aparecen plantas
y animales que no habitan otras
partes de Polonia, en particular las
que prefieren el calor: por ejemplo,
la culebra de Esculapio, la serpiente
más grande de Europa.
Los bisontes europeos fueron trasladados aquí por el hombre. Actualmente, es el único lugar de Polonia
donde los osos y los bisontes tienen
la oportunidad de encontrarse y en
una lucha real resolver el dilema de
quién se merece el cetro del rey de
los bosques de los Cárpatos.
Si buscáis soledad, paisajes únicos,
gente extraordinaria y dura, los
Bieszczady seguramente son un lugar ideal para vosotros.
53
Świętokrzyskie
54
Góry Świętokrzyskie to najstarsze polskie
góry, ich najwyższą część obejmuje Świętokrzyski Park Narodowy. Nazwa pochodzi
od relikwii Krzyża Świętego, przechowywanych w klasztorze benedyktynów na
Łysej Górze, na którym miał umrzeć Jezus
Chrystus. Łysogórami czasem określa się
objęty parkiem najwyższy fragment Gór
Świętokrzyskich. To określenie wzięło się
od gołoborzy, czyli pozbawionych roślinności rumowisk skalnych, położonych na
zboczach porośniętych Puszczą Jodłową.
Jeden ze szlaków na Łysą Górę rozpoczyna
się od kamiennego pielgrzyma, nazywanego św. Emerykiem. Legend związanych z figurą jest bardzo wiele. Według najbardziej
popularnej pielgrzym skamieniał za swą
pychę, gdy stwierdził, że dzwony klasztorne na Świętym Krzyżu biją na jego cześć.
Od tej pory figura przesuwa się z prędkością jednego ziarnka piasku na rok, a gdy
dotrze na szczyt, nastąpi koniec świata.
Innym ważnym, choć znacznie rzadszym niż jodła gatunkiem drzewa chronionym przez Świętokrzyski Park Narodowy jest modrzew polski. Drzewo
to rośnie tylko w Środkowej Europie.
The Świętokrzyskie (Holy Cross) Mountains
are the oldest Polish mountains and the
Świętokrzyski National Park occupies the
highest part of them. The name of the mountains comes from the relic of the Holy Cross
kept at the Benedectine monastery on Mount
Łysa Góra on which Jesus Christ supposedly
died. The name of Łysogóry, as the highest
part of the Świętokrzyskie Mountains are
sometimes called comes from “gołoborze”, i.e.
rock debris uncovered by vegetation which is
situated on the slopes of these mountains
overgrown by the Fir Forest.
One of the trails to Mount Łysa Góra begins from the stone Pilgrim, called St.
Emeric. There are many legends related to
this statute. According to the most popular one, the pilgrim turned into stone for
his pride when he said that the bells in the
monastery on Mount Święty Krzyż tolled
to honour him. Ever since the statue has
moved by one grain of sand per year and
when it reaches the peak the world will end.
Another important tree species, though
much rarer than fir, which is protected by
the Świętokrzyski National Park is Polish
larch. This tree grows only in Central Eu-
Los Montes Świętokrzyskie son las montañas más antiguas de Polonia. En su parte
superior se encuentra el Parque Nacional
Świętokrzyski. El nombre de las montañas
se deriva de las reliquias de la Santa Cruz,
en la que se supone que murió Cristo, que
se conservan en el monasterio benedictino del Łysa Góra. El nombre Łysogóry
(literalmente: montes calvos), que es
como a veces se denomina el fragmento
más alto de los Montes Świętokrzyskie,
proviene de los ríos de piedra, es decir
escombros rocosos desprovistos de vegetación, situados en las laderas de estas
montañas, laderas cubiertas por el Bosque
Jodłowa (bosque de abetos y hayas).
Una de las rutas al Łysa Góra empieza con
un Peregrino de piedra, llamado san Emerico. Hay numerosas leyendas relacionadas con esta figura. Según la más popular,
el peregrino se convirtió en piedra por su
soberbia, cuando constató que las campanas del monasterio de Santa Cruz sonaban
en su honor. Desde entonces la figura se
desplaza con una velocidad de un grano
de arena al año. Cuando llegue a la cima,
tendrá lugar el fin del mundo.
55
Dla jego ochrony już prawie 100 lat temu
utworzono rezerwat na Chełmowej Górze,
który stał się zaczątkiem parku narodowego. Pomimo późniejszych zniszczeń
wojennych, rośnie tam ponad 300 modrzewi polskich o grubości przekraczającej
1,5 metra. Na terenie parku rośnie 51-metrowa jodła, uważana za jedno z najwyższych drzew w Polsce.
rope. In order to protect it, already almost
100 years ago, the nature reserve was
established on Mount Chełmowa Góra,
from which the National Park developed.
Despite later war damage, more than 300
Polish larches grow there, with their thickness exceeding 1.5 m. In the Park, there is
a 51 m tall fir which is considered to be one
of the tallest trees in Poland.
Aparte del abeto, otra especie importante,
aunque mucho más rara, protegida por el
Parque Nacional Świętokrzyski es el alerce
polaco. Este árbol crece solamente en Europa Central. Para protegerlo, ya hace casi
100 años se creó la reserva de Chełmowa
Góra, la cual dio lugar al parque nacional.
Pese a las devastaciones de la guerra, crecen allí más de 300 alerces polacos de un
grosor superior a 1,5 metros. En el terreno
del parque se encuentra también un abeto
de 51 metros de altura, considerado uno
de los árboles más altos de Polonia.
Lubelszczyzna
Polesie, choć nie leży na północy Polski,
najbardziej chyba spośród polskich krain
kojarzy się z daleką północą. Miejscowe
torfowiska i porastające je lasy, chronione w Poleskim Parku Narodowym, bardzo
przypominają Syberię. Region ten uważany
bywa za przykład arktycznej tundry i lasotundry. Wśród występujących tu roślin
wiele jest gatunków charakterystycznych
dla północy Europy, na przykład wierzba
lapońska i kosaciec syberyjski. Bardzo bogaty jest także świat zwierząt. Zwłaszcza
wśród związanych z torfowiskami bezkręgowców żyje wiele gatunków rzadkich
i reliktowych. Najciekawszym kręgowcem
jest żółw błotny. Ostatnio na terenie Poleskiego Parku Narodowego pojawiły się
niezwykłe domy dla owadów, są to pszczele barcie. Barcie to wydrążone dziuple
w drewnianych pniach, w których samoistnie zadomowiają się leśne pszczoły. Pełnią
one bardzo ważną rolę w ekosystemach
leśnych. Zapylają wiele gatunków drzew,
krzewów i roślin runa leśnego.
Roztoczański Park Narodowy jest najbardziej zalesionym parkiem narodowym
w Polsce, grunty leśne pokrywają 95,5%
powierzchni parku. Jego chlubą jest hodowla koników polskich. Dziś żyją one
w specjalnej ostoi na terenie parku niczym
wolni i dzicy przodkowie – tarpany, jedynie
zimą są dokarmiane przez ludzi.
56
Żółw błotny
(Emys orbicularis)
Although Polesie does not lie in the north
of Poland, it seems to bring the far North
to one’s mind to the greatest extent
among the Polish regions. The peat-bogs
here and the forests which grow on them,
protected by the Polesie National Park,
greatly resemble Siberia. This region is
considered to be an example of the Arctic
tundra and forest-tundra. The plants to be
found here include many species characteristic of the north of Europe, e.g. downy
willow and Siberian iris. The fauna is also
very rich. In particular, there are many rare
and relict species of invertebrates related
to peat-bogs. The mud turtle is the most
interesting vertebrate. Recently, in the
Polesie National Park extraordinary “houses for insects” appeared - they are tree
beehives. They are drilled holes in wooden
logs where forest bees spontaneously find
their home. The bees play a very important role in forest ecosystems. They pollinate many species of trees, shrubs and
forest undergrowth plants.
The Roztocze National Park is the most
wooded national park in Poland as forest
land represents 95.5% of the surface area
of the Park. The greatest attraction of the
Park is the breeding of Polish ponies. Today Polish ponies live in a special refuge
in the Park just as tarpans – their free and
wild predecessors – did and they are fed
by man only in winter.
Polesie (Polesia), aunque no se encuentra
en el norte de Polonia, es la región que
más se asocia con el alto norte. Aquí se
encuentran turberas cubiertas por bosques, muy similares a los de Siberia, protegidos en el Parque Nacional de Polesia. La
región es considerada como un ejemplo
de tundra ártica y tundra boscosa. Entre
la vegetación que aparece aquí hay muchas especies características del norte de
Europa, por ejemplo, sauce lapón y lirio de
Siberia. El mundo de la fauna también es
abundante. Sobre todo, en los terrenos de
las turberas aparecen numerosas especies
raras y relictas de invertebrados. El invertebrado más interesante es el galápago
europeo. Últimamente, en el terreno del
Parque Nacional de Polesia han aparecido casas extraordinarias para insectos.
Se trata de los huecos en los troncos de
árboles, que habitan espontáneamente las
abejas de bosque. Desempeñan un papel
muy importante en los ecosistemas forestales. Polinizan muchas especies de árboles, arbustos y vegetación del sotobosque.
El Parque Nacional Roztocze es el parque nacional más arbolado de Polonia,
los terrenos forestales cubren un 95,5%
de su superficie. El orgullo del parque es
la cría de “konik” (literalmente: caballito),
una raza de caballo doméstico originaria
de Polonia. Actualmente los “konik” viven
en una reserva especial en el terreno del
parque, igual que sus antepasados libres
y salvajes – los tarpanes. Únicamente en
invierno son alimentados por el hombre.
57
58
59
„Tu z wyjątkową mocą zdaje się przemawiać błękit nieba,
zieleń lasów i pól, srebro jezior i rzek. Tu śpiew ptaków
brzmi szczególnie znajomo, po polsku.”
(homilia Jana Pawła II, Zamość, 12 czerwca 1999 r.)
„Here the blue of the sky, the green of forests and fields,
the silver of lakes and rivers seem to speak with
an exceptional force. Here the song of birds sounds
particularly familiar, Polish.”
(The homily of John Paul II, Zamość, 12 June 1999)
Aquí parecen hablar con una fuerza excepcional el azul
del cielo, el verde de los bosques y de los campos, la plata
de los lagos y de los ríos. Aquí suena de modo muy familiar, polaco, el canto de los pájaros.
(Homilía de Juan Pablo II, Zamość, 12 de junio de 1999)
Roztocze
Mazowsze
60
Warszawa, stolica Polski, jest siedzibą
władz, prezydenta, parlamentu (Sejm i Senat) oraz premiera i Rady Ministrów.
Szczególnym miejscem, z pozoru zwyczajnym, jest lotnisko Okęcie. To tu św. Jan
Paweł II wykonał gest, który przeszedł do
historii świata i był nieodłącznym elementem wszystkich jego pielgrzymek. W tym
miejscu rozpoczynała się większość pielgrzymek Jana Pawła II do Polski. 2 czerwca 1979 roku, podczas pierwszej wizyty,
po wyjściu z samolotu ucałował ojczystą
ziemię. Gest ten – rozpoznawany na całym
świecie – rozpoczynał każdą pielgrzymkę
papieża.
Warszawa wyróżnia się na tle innych stolic
europejskich bogactwem zieleni w parkach i ogrodach, takich jak Łazienki Królewskie, zespół pałacowo-parkowy w Wilanowie czy Ogród Botaniczny w Powsinie.
Warszawa to jedyna europejska stolica,
która sąsiaduje z prawdziwą puszczą.
Kampinoski Park Narodowy utworzono,
aby tę puszczę chronić, by nie pochłonął jej gąszcz ulic i budynków, by jeszcze
długo służyła miastu i jego mieszkańcom.
Puszcza Kampinoska to puszcza na naj-
Warsaw, the capital of Poland, is the seat
of the authorities, the President, Parliament (consisting of the Lower House
(Sejm) and the Senate), the Prime Minister and the Council of Ministers.
The Okęcie Airport, seemingly ordinary,
is a special place. It is here that St. John
Paul II made a gesture which became part
of world history and was a permanent element of all of His pilgrimages. It is here
that most pilgrimages of John Paul II to
Poland started. On 2 June 1979, during His
first visit, the Pope kissed the native soil
after leaving the plane. This gesture – recognised all over the world – began each
pilgrimage of the Pope.
Compared with other European capitals,
Warsaw is distinguished by its rich greenery in parks and gardens, such as the Łazienki Royal Park, the palace and garden
complex in Wilanów or the Botanical Garden in Powsin. Warsaw is the only European
capital which lies next to a genuine primeval
forest. The Kampinos National Park was established to protect the primeval forest, to
prevent it from being taken over by a maze
of streets and buildings and to ensure that
Varsovia, capital de Polonia, es sede de autoridades, presidente, parlamento (Sejm y Senat), primer ministro y Consejo de Ministros.
Un lugar particular, aparentemente normal, es el aeropuerto Okęcie de Varsovia. Es aquí donde san Juan Pablo II hizo
un gesto que pasó a los anales históricos
del mundo y fue un elemento inseparable
de todos sus peregrinajes. En este lugar
empezaron casi todos los peregrinajes
de Juan Pablo II a Polonia. El 2 de junio de
1979, durante la primera visita, el papa tras
salir del avión, besó el suelo de su patria.
Este gesto – reconocible en todo el mundo
– iniciaba cada peregrinaje del papa.
Varsovia se distingue de otras capitales
europeas por la riqueza de sus zonas verdes en los parques y jardines tales como el
Parque Real Łazienki, el conjunto de palacios y parques en Wilanów o el Jardín Botánico en Powsin. Varsovia es la única capital
europea que colinda con un verdadero
bosque primario. El Parque Nacional de
Kampinos fue creado para proteger este
bosque primario, para que no lo absorbiera una densa red de calles y edificios, para
que sirviera durante mucho tiempo a la
Kampinoski Park Narodowy
Kampinos National Park
Parque Nacional de Kampinos
61
lepiej w Europie zachowanych wydmach
śródlądowych. Trzy równoległe do Wisły
pasy wydm, o wysokości nierzadko przekraczającej dwadzieścia metrów, rozdzielone są terenami podmokłymi i zabagnionymi. Porastają je lasy, bory i roślinność
torfowiskowa.
Wisła dzieląca Warszawę na pół jest nie
tylko najdłuższą rzeką w Polsce, ale również ostatnią rzeką Europy z naturalnym
niemalże na całej długości, nieregularnym korytem, ze starorzeczami i małymi
wyspami. Nadają one jej charakter dzikiej
rzeki.
it may still serve the city and its residents
for a long time. The Kampinos Forest lies
on the best preserved inland dunes in Europe. Three dune belts parallel to the Vistula, with their height more often than not
exceeding 20 m, are separated from one
another by wetlands and swamplands. They
are overgrown by broadleaved and coniferous forests and peat-bog vegetation.
The Vistula River which divides Warsaw in half
is not only the longest river in Poland, but also
the last river in Europe with a natural, irregular channel over almost its entire course, with
oxbow lakes and small islands. They confer to
the Vistula a special character of a wild river.
ciudad y a sus habitantes. El Bosque de
Kampinos (Puszcza Kampinoska) está
situado en las dunas interiores mejor
conservadas de Europa. Tres franjas de
dunas paralelas al Vístula, que a veces
superan veinte metros de altura, están
separadas por los humedales y zonas
pantanosas. Los cubren los bosques,
incluidos los bosques de coníferas, y la
vegetación pantanosa.
El Vístula, que divide Varsovia en dos
partes, no sólo es el río más largo de Polonia, sino también el último río de Europa con un cauce natural e irregular en
casi todo su curso, con brazos muertos
y pequeñas islas. Proporcionan al Vístula un carácter especial de río salvaje.
62
63
Kampinoski Park Narodowy
Kampinos National Park
Parque Nacional de Kampinos
Łoś
(Alces alces)
Wielkopolska
“(…) I wish to stand here together with you, in this “Nest” of the
Piasts, in this cradle of the Church — here where more than
a thousand years ago religious education started on Polish soil.”
(The speech of John Paul II to pilgrims, Gniezno, 3 June 1979)
“(…) deseo encontrarme hoy junto con vosotros aquí, en el nido
de los Piast, en esta cuna de la Iglesia; aquí, donde hace más de
mil años se inició la catequesis en la tierra polaca.”
(Discurso de Juan Pablo II a los peregrinos, Gniezno, 3 de junio de 1979)
64
Województwo wielkopolskie położone jest
w środkowo-zachodniej części Polski. Jego
stolicą jest Poznań. Wielka Polska powstała dzięki ekspansji zachodniosłowiańskiego plemienia Polan w X wieku, tworząc
zręby polskiej państwowości. Stąd wzięła
się też nazwa naszego kraju. Pierwszą stolicą było wtedy wielkopolskie Gniezno.
Województwo wielkopolskie słynie z jeziora Lednica, położonego na Pojezierzu
Gnieźnieńskim, gdzie prawdopodobnie
w 966 r. odbył się chrzest Polski.
By chronić przyrodę regionu, utworzono
Wielkopolski Park Narodowy. Jego zadaniem
jest sprawowanie pieczy nad krajobrazem
ukształtowanym działalnością lądolodu,
który przed dziesiątkami tysięcy lat dotarł
tu ze Skandynawii. Dziś polodowcowe jeziora, ukryte wśród dobrze zachowanych
lasów, są prawdziwą ozdobą parku.
„(…) pragnę dzisiaj stanąć wraz z wami
tu, w tym piastowskim „Gnieździe”, w tej
kolebce Kościoła — tu, gdzie zaczęła się
przed tysiącem z górą lat katecheza na
polskiej ziemi.”
(przemówienie Jana Pawła II do pielgrzymów,
Gniezno, 3 czerwca 1979 r.)
Wielkopolskie Voivodship is situated in
the central western part of Poland. Poznań
is the capital of the Voivodship. Wielkopolska (Greater Poland) arose as a result of
the expansion of the West Slavic tribe of
Polans in the 10th century, creating the
foundations for the Polish statehood. The
name of our country came from them. At
that time, the first capital was Gniezno in
Wielkopolska.
Wielkopolskie Voivodship is famous for
its Lake Lednica, situated in the Gniezno
Lake District, where probably the Baptism
of Poland took place in 966.
In order to protect the nature in the region, the Wielkopolska National Park was
established here. Its purpose is the protect the landscape shaped by the impact
of the continental glacier which reached
here tens of thousands of years ago from
Scandinavia. Today glacial lakes, hidden
among well preserved forests, are genuine
jewels of the Park.
El voivodato de Gran Polonia está situado
en la parte central occidental de Polonia. La
capital del voivodato es Poznań. La Gran Polonia surgió gracias a la expansión de la tribu
eslava de polanos occidentales en el siglo X,
creando los fundamentos de la nación polaca. De ahí proviene también el nombre de
nuestro país. La primera capital por aquel entonces fue la ciudad de Gniezno, situada en
Wielkopolska. El voviodato de Gran Polonia
es famoso por su lago Lednica, localizado en
la Tierra de los Lagos de Gniezno (Pojezierze
Gnieźnieńskie), donde probablemente en el
año 966 se celebró el bautismo de Polonia.
Con el fin de proteger la naturaleza de
la región, se estableció aquí el Parque
Nacional de Wielkopolska. Su objetivo
consiste en proteger el paisaje formado
por la actividad de una capa de hielo que
hace decenas de miles de años llegó aquí
de Escandinavia. Actualmente, los lagos
postglaciales están escondidos entre los
bosques que son una verdadera joya del
parque.
65
Zimorodek
(Alcedo atthis)
Warmia i Mazury
66
Region słynie z pięknych jezior wkomponowanych w krajobraz leśny. Na jego terenie znajduje się: 8 parków krajobrazowych,
104 rezerwaty (największy i najstarszy w regionie jest Mazurski Park Krajobrazowy) oraz
Puszcze: Napiwodzko-Ramucka, Nidzicka,
Piska, Romincka i Borecka. Kraina Tysiąca Jezior, obejmująca środkową część Pojezierza
Mazurskiego, liczy blisko 2600 jezior, połączonych kanałami, w tym największe jeziora w Polsce – Śniardwy (113,8 km²), Mamry
(105 km²). Wielkie Jeziora Mazurskie słyną
z siedlisk rzadkich ptaków, takich jak kormoran, perkoz dwuczuby, łabędź niemy, czapla,
bocian czarny, łyska, kania czarna, orzeł przedni i bielik. Nad brzegami jezior można również
spotkać wydrę, bobra, żółwia błotnego, łosia
oraz wiele gatunków nietoperzy czy ważek.
Jesienią atrakcją regionu są rykowiska jeleni.
Mazury są finalistą konkursu na Nowe
Siedem Cudów Natury. W 2011 r. Kanał
Elbląski został uznany przez Prezydenta
Rzeczypospolitej Polskiej za pomnik historii. To żeglowna droga wodna o całkowitej
długości 151,7 kilometra. W skład kanału
wchodzą jeziora, których różnica poziomów sięga 100 metrów. Osobliwością na
skalę europejską jest zespół 5 pochylni,
po których przetacza się statki na specjalnych platformach.
This region is famous for its beautiful
lakes well composed into the forest landscape, including 8 landscape parks, 104
nature reserves and the primeval forests:
Napiwodzko-Ramucka, Nidzicka, Piska,
Romincka and Borecka Forests. In the
Land of the Thousand Lakes, which occupies the central part of the Mazurian
Lake District, there are almost 2,600 lakes,
which are connected by Mazurian canals.
Here, you can see the largest lakes in Poland: Śniardwy (113.8 km²) and Mamry
(105 km²). The Great Mazurian Lakes are
famous for their habitats of rare birds,
such as cormorant, great crested grebe,
mute swan, heron, black stork, coot, black
kit, golden eagle and white-tailed eagle.
You can also meet here river otter, beaver,
mud turtle, elk and many bat or dragonfly species. In the autumn, the attraction
of the region is the rutting season. It also
has nature reserves, including the largest
and oldest one in the region: the Mazurian
Landscape Park.
Mazury is the finalist of the competition
for New 7 Wonders of the World. In 2011,
the Elblag Canal was declared a monument of history by the President of the
Republic of Poland. It is a navigable waterway with a total length of 151.7 kilometres.
The canal includes lakes with the difference between levels reaching 100 metres.
A peculiarity at the European level is the
complex of 5 ramps where vessels are
rolled down on special platforms.
Perkoz dwuczuby
(Podiceps cristatus)
Es una región famosa por sus lagos hermosos, integrados en el paisaje forestal, incluidos 8 parques paisajísticos, 104
reservas y bosques primarios: Napiwodzko-Ramucka, Nidzicka, Piska, Romincka y
Borecka. La Tierra de los Mil Lagos, que
abarca la parte central de la Tierra de los
Lagos de Masuria (Pojezierze Mazurskie), cuenta con casi 2600 lagos, unidos
por canales. Aquí se pueden ver los lagos
más grandes de Polonia: el Śniardwy (113,8
km²) y el Mamry (105 km²). Los Grandes
Lagos de Masuria son famosos por los
hábitats de aves raras, tales como cormorán, somormujo lavanco, garza real,
cigüeña negra, focha común, águila real
y pigargo europeo. Se pueden encontrar
aquí también nutrias, castores, galápagos europeos, alces, así como numerosas
especies de murciélagos u odonatos. En
otoño, la gran atracción de la región son
las bramas de ciervos. Tenemos aquí también reservas naturales, tales como el Parque Nacional de Masuria, el más grande y
antiguo de la región.
Masuria es finalista del concurso para las
7 Nuevas Maravillas Naturales. El Canal
de Elbląg, en 2011, fue considerado monumento histórico por el Presidente de la
República de Polonia. Se trata de un canal
navegable con una longitud total de 151,7
kilómetros. El canal se compone también
de lagos, cuya diferencia de nivel alcanza
100 metros. El elemento único a escala
europea es un conjunto de 5 rampas, por
las que pasan los barcos en plataformas
especiales.
67
Podlasie
„Ja tu u Was byłem. Pilnujcie mi tych szlaków”.
Św. Jan Paweł II
“I was here with you. Guard these trails for me”
St. John Paul II
“Yo estuve aquí. Cuidad estas rutas para mí”.
San Juan Pablo II
68
Najbardziej znanym na świecie polskim
parkiem narodowym jest prawdopodobnie Białowieski Park Narodowy. Puszczę
Białowieską wybrano na miejsce, gdzie
żubr miał wrócić do natury. Plany te udało się pomyślnie zrealizować. Dziś żyje tu
największe na świecie wolne stado tych
zwierząt. Żubr jest najpotężniejszym, ale
nie jedynym wyjątkowo cennym mieszkańcem tego obszaru. Ogromne drzewa,
które same w sobie tworzą unikalne ekosystemy, są domem wielu niespotykanych
w zwykłych lasach organizmów. Puszcza
Białowieska razem z puszczami: Knyszyńską, Kurpiowską, Augustowską, Romincką,
Borecką i Piską oraz jeziorami północnej
Suwalszczyzny tworzą tzw. Zielone Płuca
Polski.
Puszcza Białowieska stanowi unikatowy
na skalę międzynarodową przykład dziedzictwa kulturowo–przyrodniczego miejscowej ludności.
Niedaleko Białowieży płynie rzeka Biebrza,
która prawie w całości jest objęta ochroną
Biebrzańskiego Parku Narodowego. Jego
największym skarbem są bagna, torfowiska
i szuwary zajmujące rozległą Dolinę Biebrzy.
The Białowieża National Park is probably
the best known Polish national park in the
world. The Białowieża Forest was chosen
as the site of reintroduction of European
bison into nature. This task was carried
out with a great success. Today, the largest free roaming herd of these animals
in the world lives here. Bison is the most
powerful but not the only exceptionally valuable dweller of the Forest. Huge
trees which create unique ecosystems
themselves are home to many organisms
which cannot be met in ordinary forests.
The Białowieża Forest, together with the
Knyszyńska, Kurpiowska, Augustowska,
Romincka and Borecka Forests, as well as
the lakes in the northern Suwałki region,
constitute the so-called Green Lungs of
Poland.
The Białowieża Forest is a unique example
at the world scale of the cultural and natural heritage of the local population.
The Biebrza River which flows near Białowieża is almost completely covered by the
protection in the Biebrza National Park.
Its greatest treasures include swamps,
peat-bogs and rushes which occupy the
El parque nacional polaco más conocido
en el mundo es probablemente el Parque Nacional de Białowieża. El Bosque de
Białowieża fue elegido como lugar donde
el bisonte europeo volvería a la naturaleza.
Esta tarea se cumplió perfectamente. Hoy
vive aquí la manada más grande del mundo
de estos animales. El bisonte es el habitante más grande del bosque, pero no es su
único animal valioso. Los enormes árboles,
que construyen en sí ecosistemas únicos,
son hogar para numerosos organismos que
no podemos encontrar en bosques normales. El Bosque de Białowieża, junto con
los Bosques de Knyszyn, Kurpie, Augustów,
Rominta, Borki y Pisz, y con los lagos de la
Región de Suwałki, constituyen los llamados “Pulmones Verdes de Polonia”.
El Bosque de Białowieża es un ejemplo
único a nivel mundial de patrimonio cultural y natural de la comunidad local.
Cerca de Białowieża fluye el río Biebrza, casi
en totalidad protegido por el Parque Nacional del Biebrza. Su mayor tesoro son los pantanos, las turberas y los juncales que ocupan
el extenso Valle del Biebrza. Los pantanos
del Biebrza viven gracias al río que cada año
Biebrzańskie bagna żyją dzięki rzece, która
każdej wiosny wylewa niczym Nil. Teren ten
jest przez większą cześć roku praktycznie
niedostępny dla ludzi, co sprawiło, że stał
się dogodnym siedliskiem dla wielu rzadkich
zwierząt. Bagna biebrzańskie były ostatnim
miejscem, gdzie łosie przetrwały okres nadmiernych polowań. Jest to największy park
narodowy w Polsce o powierzchni 59 223 ha.
W dolinie rzeki, jednym z ostatnich ptasich
azyli w Europie, można spotkać dubelta,
wodniczkę, cietrzewia, sowę błotną i orlika
grubodziobego.
Narew – rzeka przepływająca przez północno-wschodnią Polskę, jest bardzo specyficzna. Nie płynie zwyczajnym nurtem, ale
co chwilę rozdziela się na mniejsze koryta,
by za chwilę znów się połączyć w całość.
Jej odnogi tworzą prawdziwy wodny labirynt. To jedyna w Europie rzeka anastomozująca – czyli warkoczowa, tworząca od
Suraża do Rzędzian sieć rozgałęzionych,
równoległych koryt. Ten jej niepowtarzalny
odcinek, zwany Polską Amazonią, chroni
Narwiański Park Narodowy. Najlepiej zwiedzać go drogą wodną, spływając kajakiem
lub charakterystyczną łodzią zwaną pychówka. Kieruje się nią za pomocą specjalnego długiego wiosła, którym trzeba się
odpychać od dna rzeki.
Dziś mało kto pamięta, że w połowie
XX wieku bóbr został w Polsce niemal doszczętnie wytępiony. Jednym z niewielu
miejsc, gdzie można było zobaczyć ślady
jego obecności były okolice jeziora Wigry
i rzeki Czarna Hańcza. Na terenie objętym
obecnie Wigierskim Parkiem Narodowym utworzono wówczas dwa rezerwaty, których celem była ochrona bobrów.
extensive Biebrza River Valley. The Biebrza swamps live due to the river which
floods the adjacent land every spring like
the Nile. For the most part of the year this
area is practically inaccessible to humans
and as a result it has become a convenient
habitat for many rare species. The Biebrza swamps were the last pace in Poland
where elk survived a period of excessive
hunting. This is the largest national park
in Poland with a surface area of 59,223 ha.
You can meet here great snipe, aquatic
warbler, black grouse, short-eared owl and
spotted eagle for which the valley is one of
the last bird refuges in Europe.
The Narew River flowing through
north-eastern Poland is a specific river
which does not run in the main channel,
but often separates into smaller channels,
only to integrate again into one whole.
Its branches create a true water maze. It
is the only anastomosing or braided river in Europe, which creates a network of
branched, parallel channels, from Suraż to
Rzędziany. The Narew National Park protects exactly this inimitable section of the
Narew River, called “the Polish Amazon”. It
is best to visit the Narew National Park by
water, in a kayak or a characteristic “punt”.
It is moved by a special long oar which is
pushed against the river bed.
Hardly anyone remembers today that in
the middle of the 20th century beavers
were almost completely exterminated. The
area of Lake Wigry and the Czarna Hańcza
River are some of the few places where
traces of their presence could still be seen.
On the site which is now part of the Wigry
National Park, at that time two nature re-
en primavera se desborda como el Nilo. Este
terreno durante la mayor parte del año es
prácticamente inaccesible para el hombre, lo
que causó que se convirtiera en un hábitat
cómodo para numerosas especies raras de
animales. Los pantanos del Biebrza fueron el
último lugar de Polonia, en el cual los alces
sobrevivieron el período de caza excesiva.
Es el parque nacional más grande de Polonia y cuenta con una superficie de 59 223 ha.
Aquí se puede encontrar la agachadiza real,
el carricerín cejudo, el gallo lira, el búho campestre y el águila moteada, para los cuales el
valle es el último asilo en Europa.
El Narew – río que recorre Polonia nororiental – es un río único, porque no fluye
con un curso normal, sino que cada dos
por tres se divide en cauces más pequeños para posteriormente volver a unirse.
Sus brazos forman un verdadero laberinto acuático. Es el único río anastomosado
de Europa, es decir, un río trenzado que
forma una red de cauces ramificados y paralelos, desde Suraż hasta Rzędziany. Este
tramo único del Narew, llamado “el Amazonas polaco”, es protegido por el Parque
Nacional del Narew. La mejor manera para
visitar este parque es por el río, haciendo
un descenso en piragua o navegando con
un bote característico llamado “pychówka”.
Se mueve mediante un remo largo que hay
que empujar desde el fondo del río.
Hoy en día, ya casi nadie se acuerda de que
a mediados del siglo XX el castor fue casi
totalmente extinguido en Polonia. Uno de
los pocos lugares donde se podían ver las
huellas de su presencia eran los alrededores
del lago Wigry y el río Czarna Hańcza. En el
terreno protegido actualmente por el Parque
69
70
Żyło im się tu tak dobrze, że
z czasem zaczęto je odławiać
i przenosić w inne rejony kraju.
Dziś bobry spotyka się niemal
w całej Polsce, ale Wigierski Park
Narodowy wraz z resztą Pojezierza Suwalskiego i Puszczy Augustowskiej zasługuje na miano ich
matecznika. W Wigrach, w pokamedulskim klasztorze Jan Paweł II
spędzał kilkudniowy urlop podczas pielgrzymki do kraju. Było to
w czerwcu 1999 roku. Między Ełkiem a Wigrami można
pielgrzymować Szlakiem Papieskim „Tajemnice Światła”. To wyjątkowa okazja do poznawania
Boga, historii i przyrody pięknych
ziem: mazurskiej, augustowskiej,
sejneńskiej i suwalskiej, na trasie
liczącej około 170 km, prowadzącej przez malownicze miasta
i wioski, Puszczę Augustowską,
rezerwaty przyrody oraz Wigierski Park Narodowy. Poszczególne
etapy tego całorocznego Szlaku
Papieskiego można pokonywać
na różne sposoby: pieszo, na
rowerze, a zimą – na nartach.
Ważne jest, aby przemierzając te
przepiękne okolice, znaleźć czas
na rozważanie wielkiego przesłania, jakie zostawił nam Jan Paweł II
w „Tajemnicach Światła”.
serves were then established to
protect beavers. They lived so
well here that in time they began to be caught and moved to
other areas of the country. Today
beavers live almost throughout
Poland, but the Wigry National
Park, together with the remainder of the Suwałki Lake District
and the Augustowska Forest,
deserve to be called their true
refuge. It is here in Wigry, in
a post-Camedolite monastery,
that John Paul II rested for several days during his pilgrimage to
his homeland. It was in June 1999. Between Ełk and Wigry you can
travel down the Papal Trail of
the Mysteries of Light. This is
a special opportunity to become
acquainted with God, the history
and nature of the beautiful lands
in Mazury and those around Augustów, Sejny and Suwałki, on
a route about 170 km long, going
through picturesque towns and
villages, the Augustowska Forest,
nature reserves and the Wigry
National Park. The particular
stages of this year-round Papal
Trail can be travelled in different ways: walking or cycling and
skiing in the winter. When you
travel through these beautiful
areas you need to find the time
to reflect on the great message
which John Paul II left to us in the
Mysteries of Light.
Nacional del Wigry, se establecieron entonces dos reservas que
tenían como objetivo proteger los
castores. Vivían aquí tan bien que
con el tiempo se empezaron a capturar y a desplazar a otras regiones
del país. Actualmente, los castores
viven en casi toda Polonia, pero
el Parque Nacional del Wigry y el
resto de la Tierra de los Lagos de
Suwałki (Pojezierze Suwalskie) y
del Bosque de Augustów se merecen el nombre de población parental. Es aquí, en Wigry, en el antiguo
monasterio camaldulense, donde
Juan Pablo II pasó sus cortas vacaciones durante el peregrinaje a su
patria. Fue en junio de 1999.
Entre Ełk y Wigry se puede viajar por la Ruta del Papa Misterios de la Luz. Es una ocasión
particular para conocer Dios, la
historia y la naturaleza de la bella tierra de Masuria, Augustów,
Sejny y Suwałki, en un itinerario
que cuenta alrededor de 170 km
y conduce por ciudades y aldeas
pintorescas, el Bosque de Augustów, las reservas naturales y el
Parque Nacional del Wigry. Las
rutas particulares de la Ruta del
Papa se pueden recorrer todo el
año de diferentes maneras: andando o en bicicleta y en invierno, en esquí. Atravesando lugares
hermosos, lo importante es encontrar tiempo para reflexionar el
gran mensaje que nos dejó Juan
Pablo II en los Misterios de la Luz.
71
Żubr
(Bison bonasus)
Puszcza Białowieska
72
Puszcza Białowieska to polski skarb
narodowy. Stanowi unikalny przykład
kulturowego i przyrodniczego dziedzictwa. Człowiek od wieków gospodarował na tym terenie, korzystając
z bogactwa tutejszych lasów. Już w XVI
w., dzięki specjalnym przywilejom królewskim, na terenie Puszczy polowano,
łowiono ryby, wycinano i spławiano
drewno czy hodowano pszczoły. To
mieszkańcy tych okolic oraz bogactwo
kulturowe, religijne i etniczne, jakie ze
sobą wnieśli, ukształtowały Puszczę. Te
lasy to ich dziedzictwo.
Dziś cała Puszcza stanowi przedmiot
szczególnej troski ze strony państwa.
Około 15 procent jej powierzchni zajmuje Park Narodowy. Na pozostałym
obszarze Puszczy Lasy Państwowe
chronią unikalny charakter tego miej-
Białowieża Forest is a national treasure of Poland. It is a unique example of
cultural and natural heritage. For ages,
a man has managed this area, obtaining resources from the local forests. As
early as in the 16th century, the royal
privileges allowed hunting, fishing, logging, timber rafting and bee-keeping in
the Białowieża Forest. These were the
local communities supported by cultural, religious and ethnical richness
they had brought that have formed the
Forest. These forests constitute their
heritage.
Today, the entire Białowieża Forest is
an issueof particular concern for the
Polish State. Approximately 15% of its
area is covered by the Białowieża National Park. At the remaining area, the
State Forests – National Forest Hold-
sca poprzez zabiegi pielęgnacyjne,
w tym również usuwanie drzew chorych i stwarzających zagrożenie dla
ludzi. Dzięki wieloletniemu doświadczeniu leśników udało się zachować
piękno Puszczy Białowieskiej dla następnych pokoleń.
ing protects the unique nature of this
site by taking maintenance activities,
including removal of trees that are
diseased or pose a threat to people.
Longstanding experience of the foresters has helped them preserving beauty
of the Białowieża Forest for the future
generations.
El Bosque de Białowieża es el tesoro nacional polaco. Constituye un ejemplo único de patrimonio cultural y natural. El hombre desde hace
siglos explotaba este terreno, aprovechando la riqueza de los bosques locales. Ya en el siglo XVI, gracias a privilegios reales especiales, en
el terreno del Bosque se cazaba, se pescaba, se criaba abejas, se talaba y se transportaba madera por el agua. Fueron los habitantes de los
alrededores, junto con su riqueza cultural, religiosa y étnica, los que formaron el Bosque. Estos bosques son su patrimonio.
Hoy en día, todo el Bosque es objeto de un cuidado especial por parte del Estado. El Parque Nacional ocupa alrededor del 15 por ciento de
su superficie. En el área restante, los Bosques Estatales protegen el carácter único de este lugar mediante cuidados especiales, incluida la
eliminación de árboles enfermos que constituyen una amenaza para la gente. Gracias a la larga experiencia de los silvicultores, conseguimos conservar la belleza del Bosque de Białowieża para las próximas generaciones.
73
Pomorze
74
Wbrew pozorom to nie górskie potoki
i lawiny najbardziej zmieniają krajobraz
ziem polskich, ale falujący Bałtyk i wiejące wzdłuż wybrzeża wiatry. Choć działają
z niewielką mocą, za to wytrwale. Mogą
niszczyć, ale mogą też budować. Mierzeja
Łebska w Słowińskim Parku Narodowym
powstała z naniesionego przez morze piasku. Ten sam piasek tworzy dziś ruchome
wydmy, które w ciągu roku mogą przemieścić się nawet o 10 metrów. Kroczące góry
piasku o wysokości dochodzącej do 40 metrów zasypują lasy. Po latach spod piasku
wychodzą obumarłe pnie drzew, a na piasku usiłują osiedlić się pionierskie gatunki
traw. Gdy uda im się utrwalić podłoże, zaczyna tworzyć się gleba, pojawiają się inne
rośliny i krzewy, w końcu wyrasta las.
Największa polska wyspa Wolin leży między Morzem Bałtyckim a Zalewem Szcze-
Despite appearances, it is not mountain
streams and avalanches that change to
the greatest extent the landscape of Polish lands, but the undulating Baltic Sea
and the winds blowing along the coast. Although their impacts are slow, but they are
persistent. They can destroy, but they can
also build. The Łeba Sandbar in the Słowiński National Park emerged from the sand
deposited by the sea. Today the same sand
creates moving dunes which can move
even 10 metres. The moving sand hills with
their height reaching 40 m cover forests.
After years pass dead tree trunks come
out of the sand and pioneering grass species try to colonise the sand. When they
manage to consolidate the ground, soil
begins to form, other plants and shrubs
appear and finally a forest grows.
Wolin, the largest Polish island, lies be-
A pesar de las apariencias, no son los arroyos de montaña ni las avalanchas los
que más cambian el paisaje de las tierras
polacas, sino el Báltico ondulado y los
vientos que soplan a lo largo de la costa.
Lo hacen con poca fuerza, pero de manera
persistente. Pueden destruir, pero también
pueden construir. El cordón literal de Łeba
en el Parque Nacional Słowiński surgió por
la arena introducida por el mar. La misma
arena crea hoy las dunas móviles que a lo
largo del año pueden desplazarse hasta 10
metros. Las montañas móviles de arena que
alcanzan una altura de 40 metros, cubren
los bosques. Tras años, de la arena salen los
troncos de árboles muertos y en la arena
intentan crecer las especies pioneras de hierbas. Cuando logran fijar el fondo, empieza
a crearse el suelo, crecen otras plantas y
arbustos y finalmente, aparece un bosque.
cińskim. Najlepiej zachowany fragment
przyrody tej wyspy jest pod ochroną Wolińskiego Parku Narodowego. Park nie kończy
się wraz z lądem, ale sięga daleko w głąb
morza. Włączono do niego także obszar
wód przybrzeżnych, co dało mu miano
pierwszego w Polsce parku morskiego.
tween the Baltic Sea and the Szczecin
Lagoon. The best preserved fragment of
the nature on this island is protected by
the Wolin National Park. The Park extends
beyond the land, reaching far into the sea.
It also includes the area of coastal waters;
for this reason it has been called the first
marine park in Poland.
Wolin, la isla más grande de Polonia, está
situada entre el Mar Báltico y la Laguna de
Szczecin. El fragmento natural mejor conservado lo protege el Parque Nacional de Wolin.
El parque no termina con la tierra, sino que
sigue mar adentro. Se incluyó en él también
el área de aguas litorales, por eso se le llama
el primer parque marítimo de Polonia.
75
Woliński Park Narodowy
Wolin National Park
Parque Nacional de Wolin
„Morze... Przemawia ono do człowieka szczególną
mową. (…) Oto bowiem poprzez tę dal, która się otwiera przed oczyma człowieka stojącego na brzegu, z kolei przed oczyma żeglarza wśród morskich przestrzeni,
prowadzi droga do wielu na świecie miejsc, do krajów
i kontynentów. Do wielu ludów i narodów.”
76
(homilia Jana Pawła II podczas liturgii słowa, Gdynia, 11 czerwca 1987)
77
“The sea... It speaks to man in a special language.
(…) Indeed, it is through this far vista which opens to
a man standing on the shore, then in front of the eyes
of a sailor on the open seas, that a road leads
to any places in the world, to countries and continents.
To many peoples and nations”.
(The homily of John Paul II during the Liturgy of the Word, Gdynia, 11 June 1987)
“El Mar... Se dirige al hombre con un lenguaje particular. (...) Aquí, de hecho, a través de esta distancia que
se abre ante los ojos del hombre que está a la orilla, y
ante los ojos del navegante que está entre áreas marinas, conduce un camino a muchos lugares del mundo,
a países y continentes, a pueblos y naciones.”
(Homilía de Juan Pablo II durante la celebración de la palabra, Gdynia, 11 de
junio de 1987)
Wędrująca wydma w Słowińskim Parku Narodowym
Wandering dunes in the Słowiński National Park
Duna móvil en el Parque Nacional Słowiński
Na zakończenie
Conclusion
Conclusión
78
„(…) Święty Franciszek, wierny Pismu
Świętemu, proponuje nam uznanie przyrody za wspaniałą księgę, w której Bóg do
nas mówi i przekazuje nam coś ze swego piękna i dobroci: «z wielkości i piękna
stworzeń poznaje się przez podobieństwo
ich Stwórcę» (Mdr 13, 5), a «Jego potęga
oraz bóstwo stają się widzialne dla umysłu
przez Jego dzieła» (Rz 1, 20). (…)” (Laudato
si’, 12). Troska o dobrostan Bożego stworzenia to wymagające i poważne zadanie.
Zaszczepienie w młodych sercach solidarnej odpowiedzialności za stan środowiska
naturalnego to jednak nadzieja dla świata
i przyszłych pokoleń.
Laudato si’: „217. «Na świecie jest coraz
więcej (…) zewnętrznych pustyń, ponieważ pustynie wewnętrzne stały się tak
rozległe» [152]. Kryzys ekologiczny jest
wezwaniem do głębokiego wewnętrznego nawrócenia. Musimy jednakowoż
uznać, że niektórzy zaangażowani chrześcijanie i ludzie modlitwy pod pretekstem
realizmu i pragmatyzmu często drwią
z troski o środowisko naturalne. Inni są
bierni, niechętnie zmieniają przyzwyczajenia i stają się bezładni wewnętrznie.
“(…) Saint Francis, faithful to Scripture, invites us to see nature as a magnificent book
in which God speaks to us and grants us
a glimpse of his infinite beauty and goodness. «Through the greatness and the beauty of creatures one comes to know by analogy their maker» (Wis 13,5); indeed, «his
eternal power and divinity have been made
known through his works since the creation
of the world» (Rom 1,20). (…)” (Laudato si,
12). The care of the welfare of God’s creatures is a demanding and responsible task.
However, instilling in young hearts the solidarity-based responsibility for the state of
the environment is the hope for the world
and for the future generations.
Laudato si: “217. «The external deserts in
the world are growing, because the internal deserts have become so vast» [152].
For this reason, the ecological crisis is also
a summons to profound interior conversion. It must be said that some committed
and prayerful Christians, with the excuse
of realism and pragmatism, tend to ridicule expressions of concern for the environment. Others are passive; they choose
not to change their habits and thus be-
“(…) San Francisco, fiel a la Escritura, nos
propone reconocer la naturaleza como un
espléndido libro en el cual Dios nos habla
y nos refleja algo de su hermosura y de
su bondad: «A través de la grandeza y de
la belleza de las criaturas, se conoce por
analogía al autor» (Sb 13,5), y «su eterna
potencia y divinidad se hacen visibles para
la inteligencia a través de sus obras desde la
creación del mundo» (Rm 1,20). (…)” (Laudato si, 12). Cuidar el bienestar de la creación
divina es una tarea exigente y responsable.
Inculcar en los corazones jóvenes una responsabilidad solidaria por la calidad del
medio ambiente ofrece esperanza al mundo
y a las futuras generaciones.
Laudato si: “217. Si «los desiertos exteriores se multiplican en el mundo, es porque
se han extendido los desiertos interiores»
[152]. La crisis ecológica es un llamado
a una profunda conversión interior. Pero
también tenemos que reconocer que algunos cristianos comprometidos y orantes,
bajo una excusa de realismo y pragmatismo, suelen burlarse de las preocupaciones
por el medio ambiente. Otros son pasivos,
no se deciden a cambiar sus hábitos y se
Potrzebują
„ekologicznej
konwersji”,
a skutki spotkania z Jezusem Chrystusem
powinny być widoczne w relacji z otaczającym ich światem. Życie powołaniem, by
być obrońcami dzieła Bożego, jest istotną
częścią życia uczciwego, nie zaś czymś
opcjonalnym ani też drugorzędnym elementem doświadczenia chrześcijańskiego.”
W homilii wygłoszonej w 2002 r. św. Jan
Paweł II podkreślał: „Z młodymi należy
żartować. Ale trzeba też być i bardzo poważnym, i bardzo wymagającym. Oni sami
chcą, by być wymagającym wobec nich.
Będąc poważnym i będąc wymagającym,
udzielając podstawowych odpowiedzi,
musi się także umieć radować, cieszyć
wraz z nimi z ich młodości: z wielkiej obietnicy, jaką stanowią poprzez ten prosty
fakt, że są młodzi”.
Niech XXXI Światowe Dni Młodzieży pozostawią w pamięci pielgrzymów wspaniałe
wspomnienia, aby wyruszyli w dalszą drogę z bagażem nowych, dobrych doświadczeń oraz pamięcią pięknych krajobrazów
polskiej przyrody.
come inconsistent. So what they all need
is an “ecological conversion”, whereby
the effects of their encounter with Jesus
Christ become evident in their relationship
with the world around them. Living our
vocation to be protectors of God’s handiwork is essential to a life of virtue; it is not
an optional or a secondary aspect of our
Christian experience.”
In his homily in 2002 St. John Paul emphasised: “You need to joke with young people. But you also need to be both very serious and very demanding. They themselves
want us to be demanding towards them.
When you are serious and very demanding, when you give the basic answers, you
must also know how to enjoy, be happy together with them because of their youth:
because of the great promise which is the
simple fact that they are young”.
Let the wonderful memories of the 31st
World Youth Day remain in the pilgrims’
memories so that they continue to travel
on their road taking with them new, good
experiences and the memories of the
beautiful landscapes of Polish nature.
vuelven incoherentes. Les hace falta entonces una conversión ecológica, que implica dejar brotar todas las consecuencias
de su encuentro con Jesucristo en las relaciones con el mundo que los rodea. Vivir
la vocación de ser protectores de la obra
de Dios es parte esencial de una existencia
virtuosa, no consiste en algo opcional ni
en un aspecto secundario de la experiencia cristiana”.
En la homilía pronunciada en el año 2002,
san Juan Pablo II subrayaba: “Con los jóvenes está bien bromear. Pero hay que
ser también muy serios y muy exigentes
con ellos. Ellos mismos quieren que sea
así. Siendo serios y exigentes, dándoles
respuestas fundamentales, hay que saber
también divertirse, alegrarse con ellos por
su juventud, por la gran promesa que representan con el simple hecho de ser jóvenes”.
Que la XXXI Jornada de la Juventud deje
en la memoria de los peregrinos recuerdos
maravillosos para que sigan su camino con
un bagaje de nuevas, buenas experiencias
y con una memoria llena de paisajes de la
naturaleza polaca.
79
Zdjęcia:
Archiwum Nadleśnictwa Białowieża: 72
Agnieszka i Włodek Bilińscy: 11, 13, 25, 27, 29, 31,
38, 39, 43, 44, 45, 46, 48, 49, 50, 51, 52, 53, 55, 56,
59, 62, 63, 65, 67, 71, 75, 77, 79
Jarosław Chyra: 73
East News/Laski Diffusion: 3
Karolina Kościerzyńska: 79
Shutterstock: 1, 9, 14, 15, 17, 18, 21, 22, 24, 26,
33, 35, 37, 41, 60, 61, 66, 80
Zenon Żyburtowicz/East News: 47
Mapy: Joanna Walczykowska
Projekt, skład, fotoedycja: Karolina Krämer
isbn: 978-83-8010-10 4-3
© Copyright by Ministerstwo Środowiska
Warszawa 2016
Wszelkie prawa zastrzeżone | All rights reserved
Publikacja przygotowana przez
Grupę Wydawniczą BOOKMARK SA
na zlecenie Ministerstwa Środowiska
Lis pospolity
(Vulpes vulpes)