Carta. Unitat de Comunicació i Imatge
Transcripción
Carta. Unitat de Comunicació i Imatge
d Protocolo de antibioterapia empírica en infecciones bacterianas comunitarias en el paciente pediátrico inmunocompetente. Unitat de Patologia Infecciosa i Immunodeficiències de Pediatria Servei de Farmàcia Servei de Microbiologia Servei d’Urgències de Pediatria Hospital Universitari Vall d’Hebron Enero 2015 TÍTOL DOCUMENT DATA DOCUMENT (a codificar per (a codificar per ESTÀNDARD Direcció Processos CODI Direcció Processos i Qualitat) VERSIÓ V1 PÀGINES 2 de 16 i Qualitat) INFORMACIÓ DEL DOCUMENT AUTOR/S: Cognom 1 Cognom 2 Nom Categoria Servei professional Melendo Soler Pérez Palacín Susana Pere Fernández Polo Aurora Martín Nalda Andrea Larrosa Escartín Nieves Facultatiu Unitat de Patologia Infecciosa i Especialista Immunodeficiències de Pediatria Facultatiu Unitat de Patologia Infecciosa i Especialista Immunodeficiències de Pediatria Farmacèutica Servei de Farmàcia Facultatiu Unitat de Patologia Infecciosa i Especialista Immunodeficiències de Pediatria Facultatiu Servei de Microbiologia Especialista Velasco Puyo Pablo Coordinador Servei d’Urgències de Pediatria Figueras Nadal Concepció Cap de Unitat de Patologia Infecciosa i Secció Immunodeficiències de Pediatria BREU RESUM DEL CONTINGUT: Se presenta protocolo de actuación sobre antibioterapia empírica en Urgencias de Pediatría de nuestro centro hospitalario consensuado entre los diferentes servicios y unidades implicados en el diagnóstico y tratamiento de la patologia infecciosa comunitaria. GESTIÓ DE LES MODIFICACIONS Periodicitat prevista de revisió: cada 3 años o en caso de que aparezcan novedades significatives que obliguen a su modificación. No es garanteix la validesa d’aquest document un cop imprès. La versió vigent està disponible en format electrònic al servidor. 2 TÍTOL DOCUMENT DATA DOCUMENT (a codificar per (a codificar per ESTÀNDARD Direcció Processos CODI Direcció Processos i Qualitat) VERSIÓ V1 PÀGINES 3 de 16 i Qualitat) 1. JUSTIFICACIÓ El consumo de antibióicos en la población infantil constituye el 25% del total en España. El pediatra, y más concretamente aquel que ejerce en un Servicio de Urgencias, suele realizar un diagnóstico más clínico que microbiológico y por lo tanto aplica un tratamiento empírico. Es importante tener presente que la antibioterapia en pediatría – de modo parecido al paciente adulto - se instaura de modo inapropiado hasta en un 60% de los casos, constituyendo un problema real que pone en riesgo el éxito terapéutico y maximiza la toxicidad y el desarrollo de resistencias. Una correcta política antibiòtica se beneficia de la realización de protocolos que faciliten una adecuada prescripción de los antibióticos por parte del profesional. Para la creación de dichos protocolos se deben tener en cuenta como factores principales: la identificación o sospecha del microorganismo responsable, el espectro de actividad antibacteriana del antibiótico con sus características farmacodinámicas y farmacocinéticas, la epidemiología local prestando especial atención a los datos de sensibilidad bacteriana y a la probabilidad de participación de microorganismos resistentes, la edad, comorbilidad y situación social del paciente, así como la localización y gravedad de la infección. 2. OBJECTIU 1. Recordar la principal etiologia bacteriana de las infecciones más frecuentes en pediatria. 2. Insistir en el uso de tratamientos de primera elección. 3. Revisar los tratamientos de segunda línea. 4. Razonar el motivo de la cobertura antibiòtica en cada caso. 5. Aportar opciones adecuadas en caso de alergia confirmada a los β-lactámicos. 3. ÀMBIT D’ACTUACIÓ Servicio de Urgencias de Pediatría, tanto pediatras como médicos en formación y todos aquellos profesionales implicados en el tratamiento inicial de las infecciones comunitarias en pediatria de nuestro centro. 4. POBLACIÓ DIANA Pacientes pediátricos inmunocompetentes atendidos en Servicio de Urgencias Pediátricas del Hospital Universitari Vall d’Hebron con diagnóstico de sospecha de infección bacteriana comunitaria. No es garanteix la validesa d’aquest document un cop imprès. La versió vigent està disponible en format electrònic al servidor. 3 TÍTOL DOCUMENT DATA DOCUMENT (a codificar per (a codificar per ESTÀNDARD Direcció Processos CODI Direcció Processos i Qualitat) VERSIÓ V1 PÀGINES 4 de 16 i Qualitat) 5. ACTIVITATS Se realiza una descripción de la etiologia bacteriana más frecuente y del tratamiento antibiótico de elección de cada una de las de siguientes infecciones comunitarias: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. FARINGOAMIGDALITIS OTITIS MEDIA AGUDA / MASTOIDITIS SINUSITIS CELULITIS ORBITARIA MENINGITIS BACTERIANA NEUMONÍA ADQUIRIDA EN COMUNIDAD / SOBREINFECCIÓN RESPIRATORIA INFECCIÓN TRACTO URINARIO/PIELONEFRITIS AGUDA INFECCIÓN OSTEOARTICULAR INFECCION CUTÁNEA De manera concomitante a la redacción de este protocolo, este grupo de trabajo està llevando a cabo un protocolo diagnostico y terapéutico sobre la gastroenteritis aguda por lo que esta entidad no se incluye en el actual documento. 5.1. FARINGOAMIGDALITIS PATOLOGÍA ETIOLOGÍA Faringoamigdalitis bacteriana aguda PATOLOGÍA Estreptococo beta-hemolítico del grupo A Flora orofaríngea Mycoplasma pneumoniae Chlamydophila pneumoniae Estreptococos beta-hemolíticos de los grupos,C,G Tratamiento de elección Alergia a beta-lactámicos Penicilina V 25-50mg/kg/día (c/8-12h) vo 10 días. Faringoamigdalitis bacteriana aguda Amoxicilina 40mg/kg/día (c/12h) vo 10 días. Penicilina G benzatina: <27 kg: 600.000U IM dosis única >27kg 1,2MU IM, dosis única Azitromicina 10 mg/kg/día (c/24h) vo 5 días. Clindamicina 20mg/kg/día (c/8h) vo 10 días. No es garanteix la validesa d’aquest document un cop imprès. La versió vigent està disponible en format electrònic al servidor. 4 TÍTOL DOCUMENT DATA DOCUMENT (a codificar per (a codificar per ESTÀNDARD Direcció Processos CODI Direcció Processos i Qualitat) VERSIÓ V1 PÀGINES 5 de 16 i Qualitat) 5.2. OTITIS MEDIA AGUDA BACTERIANA / MASTOIDITIS PATOLOGÍA ETIOLOGÍA Streptococcus pneumoniae Haemophilus influenzae Moraxella catarrhalis Streptococcus pyogenes Staphylococcus aureus Otitis media aguda PATOLOGÍA OMA simple Tratamiento de elección Amoxicilina 80-90 mg/kg/día1 (c/8-12h) vo 7-10 días Amoxicilina-clavulánico 8090mg/kg/día (c/8h) vo 7 días2 Alergia a beta-lactámicos Azitromicina 10mg/kg/día (c/24h, primer día) seguido de 5mg/kg/día (c/24h) del 2º al 5º día vo6 Mastoiditis simple Mastoiditis con osteítis Mastoiditis + complicación intracraneal supurativa Amoxicilina-clavulánico 100mg/kg/día (c/8h) ev 7 días3 Cefotaxima 300mg/kg/día (c/6h) ev y cloxacilina 200mg/kg/día (c/6h) ev 15 días4 +/- Drenaje quirúrgico cefotaxima 300mg/kg/día (c/6h) ev. + cloxacilina 150200mg/kg/día (c/6h) ev +/metronidazol 30mg/kg/día ev* 6-8 semanas +/- Drenaje quirúrgico Levofloxacino 10mg/kg/día c/24h vo/ev5 7 días Levofloxacino 10mg/kg/día c/12-24h vo/ev5 7 días Levofloxacino 10mg/kg/día c/24h vo/ev5 + metronidazol 30mg/kg/día ev 6/8 semanas . 1 Amoxicilina vía oral a dosis altas (80-90 mg/kg/día) consigue concentraciones en oído medio que permiten erradicar neumococo resistente a penicilina 2 Amoxicilina-clavulánico será de primera elección en: menores de dos años (principalmente menores de 6 meses); otitis media aguda recurrente; falta de respuesta tras 48/72 horas de tratamiento con amoxicilina. 3 Si correcta evolución clínica y hemocultivo negativo, puede realizarse pauta secuencial, continuando con amoxicilina-clavulánico 80 mg/kg/día vo (a partir del tercer día aprox.). Completar pauta de 10 días. 4 Si correcta evolución con desfervescencia de clínica (aprox. al 5to día) se puede continuar con amoxicilina-clavulánico 100mg/kg/día ev hasta completar pauta de 15 días. 5 En menores de 5 años levofloxacino 20mg/kg/día (c/12horas). 6 En menores de 6 meses se mantendrá la pauta de 10mg/kg/día los cinco días. *Valorar según historia paciente No es garanteix la validesa d’aquest document un cop imprès. La versió vigent està disponible en format electrònic al servidor. 5 TÍTOL DOCUMENT DATA DOCUMENT (a codificar per (a codificar per ESTÀNDARD Direcció Processos CODI Direcció Processos i Qualitat) VERSIÓ V1 PÀGINES 6 de 16 i Qualitat) 5.3. SINUSITIS Sinusitis no complicada: Infección limitada a senos, sin osteítis. Sinusitis complicada: Sinusitis con osteítis +/- extensión anatómica PATOLOGÍA SINUSITIS PATOLOGÍA Sinusitis no complicada1 Sinusitis complicada Sinusitis complicada con complicación intracraneal supurativa ETIOLOGÍA BACTERIANA Streptococcus pneumoniae Haemophilus influenzae Moraxella catarrhalis Streptococcus pyogenes Staphylococcus aureus Flora orofaríngea Tratamiento de elección Amoxicilina-clavulánico 8090mg/kg/día (c/8h) vo. 15-21 días Cefotaxima 300mg/kg/día (c/6h) ev y cloxacilina 150200mg/kg/día (c/6h) ev 15 días +/- Drenaje quirúrgico Cefotaxima 300mg/kg/día (c/6h) ev y cloxacilina 150200mg/kg/día (c/6h) ev +metronidazol 30mg/kg/día ev 6-8 semanas +/- Drenaje quirúrgico Alergia a beta-lactámicos Levofloxacino 10mg/kg/día (c/12-24horas) vo 15-21días Levofloxacino 10mg/kg/día c/24h vo/ev 15 días Levofloxacino 10mg/kg/día c/24h vo/ev 6/8 semanas 1 Entre el 60-80% de las sinusitis no complicades se resuelven de manera espontánea y es por ello que la tendència es a recomendar el inicio de antibiótico en casos persistentes o complicados ( Martínez Campos et al. An Pediatr 2013) No es garanteix la validesa d’aquest document un cop imprès. La versió vigent està disponible en format electrònic al servidor. 6 TÍTOL DOCUMENT DATA DOCUMENT (a codificar per (a codificar per ESTÀNDARD Direcció Processos CODI Direcció Processos i Qualitat) 5.4. VERSIÓ V1 PÀGINES 7 de 16 i Qualitat) CELULITIS ORBITARIA PATOLOGÍA Celulitis orbitaria con puerta entrada cutánea Celulitis orbitaria sin puerta entrada cutánea ETIOLOGÍA Staphylococcus aureus Estreptococo beta-hemolítico Streptococcus pneumoniae Haemophilus influenzae Moraxella catarrhalis Streptococcus pyogenes PATOLOGÍA Tratamiento de elección Celulitis orbitaria con puerta de entrada cutánea o conjuntival aparente1 Cloxacilina 150-200 mg/kg/día (c/8h) IV 7días2 Amoxicilina-clavulánico 50mg/kg/día (c/8h) vo 7días CELULITIS PRESEPTAL4 Amoxicilina-clavulánico 80/100mg/kg/día (c/8h) vo/ev. 7días Celulitis orbitaria sin puerta de entrada cutánea o conjuntival aparente3 CELULITIS POSTSEPTAL Cefotaxima 300mg/kg/día (c/6h) ev. + cloxacilina 150-200mg/kg/día (c/6h) ev5 7 días Celulitis postseptal con complicación intracraneal Cefotaxima 300mg/kg/día (c/6h) ev + cloxacil·lina 200mg/kg/día (c/6h) ev + metronidazol 30mg/kg/día ev 6/8 semanas +/Drenaje quirúrgico Alergia a betalactámicos Levofloxacino 10mg/kg/día (c/24h) vo6 7 días Levofloxacino 10mg/kg/día (c/24h) vo/ ev6 7 días Levofloxacino 10mg/kg/día (c/12-24h) vo/ev6 + metronidazol 30mg/kg/día ev 6/8 semanas 1 Aparente a la exploración física o por la historia clínica del paciente. Control en 48horas: Si empeoramiento clínico se debe realizar TC e ingresar para tratamiento ev. 3 Se realizará TC de manera programada excepto si presenta clínica neurológica o afectación de movimientos oculares externos que se realizará TC urgente y se avisará al especialista. 4 Valorar el papel de metronidazol para cobertura de microorganismos anaerobios de la cavidad oral 5 Si correcta evolución con desfervescencia de clínica (aprox. al 5to día) se puede continuar con amoxicilina-clavulánico 100mg/kg/día ev hasta completar pauta de 15 días. 6 EnNomenores dela5validesa años Levofloxacino 20/mg/kg/día es garanteix d’aquest document un cop imprès.(c/12h). La versió vigent està disponible en format electrònic al servidor. 2 7 TÍTOL DOCUMENT DATA DOCUMENT (a codificar per (a codificar per ESTÀNDARD Direcció Processos CODI Direcció Processos i Qualitat) VERSIÓ V1 PÀGINES 8 de 16 i Qualitat) 5.5. MENINGITIS BACTERIANA EDAD Menores de tres meses ETIOLOGÍA Microorganismos canal del parto1 Microorganismos comunitarios2 Mayores de tres meses Microorganismos comunitarios 1 Escherichia coli; Listeria monocytogenes; Streptococcus agalactiae Neisseria meningitidis; Streptococcus pneumoniae; Haemophilus influenzae 2 PATOLOGIA Menores de 3 meses Mayores de 3 meses Tratamiento de elección Cefotaxima 200300mg/kg/día1 (c/6h) + ampicilina 200mg/kg/día (c/6h) ev Alergia a betalactámicos Levofloxacino 10mg/kg/día (c/24h) vo/ev Cefotaxima 300mg/kg/día (c/6h) ev + vancomicina 60mg/kg/día1 (c/6h) ev Levofloxacino 10mg/kg/día (c/24h) vo/ev2 1 Si posibilidad de presencia de neumococo elevaremos dosis de cefotaxima a 300mg/kg/día y en pacientes mayores de 3 meses añadiremos vancomicina 60 mg/kg/día. Recomendaciones de duración de tratamiento etiológico: meningitis meningocócica: 7 días. meningitis neumocócica y Haemophilus influenzae: 14 días. meningitis BGN o por Listeria monocytogenes: 21 días. 2 En menores de 5 años levofloxacino 20mg/kg/día (c/12h). No es garanteix la validesa d’aquest document un cop imprès. La versió vigent està disponible en format electrònic al servidor. 8 TÍTOL DOCUMENT DATA DOCUMENT (a codificar per (a codificar per ESTÀNDARD Direcció Processos CODI Direcció Processos i Qualitat) VERSIÓ V1 PÀGINES 9 de 16 i Qualitat) 5.6. NEUMONÍA COMUNITARIA / SOBREINFECCIÓN RESPIRATORIA PATOLOGIA Neumonía típica: sospecha infección neumocócica. Neumonía atípica1: sospecha infección por Mycoplasma pneumoniae, Chlamydophila pneumoniae.2 Sobreinfección respiratoria DEFINICIÓN Cualquier edad. Inicio de clínica con fiebre elevada y escalofríos. Radiografía muestra patrón alveolar. Afectación lobar. Edad escolar Clínica subaguda con tos seca y febrícula. Radiografía muestra patrón infiltrado bilateral. Pacientes con base de bronquitis o asma. Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis. 1 En niños mayores/adolescentes con cuadros graves debe pensarse en Legionella pneumoniae como etiología, especialmente durante brotes epidémicos. Se diagnostica mediante detección del antígeno en orina. 2 En niños mayores ( entre 5-15 años) PATOLOGÍA Neumonía típica sin necesidad ingreso Neumonía típica con necesidad ingreso Neumonía atípica Sobreinfección respiratoria Tratamiento elección Amoxicilina 80-90mg/kg/día (c/8h) vo 7 días Alergia a beta-lactámicos Levofloxacino 10 mg/kg/día vo/ev (c/24 h)3 7 días Penicilina G 200.000 400.000U/kg/día ( c/4-6h) ev 7-10 días1 Cefotaxima 300mg/kg/día (c/6h) ev + azitromicina 10mg/kg/día2 vo 14-21 días Azitromicina 10mg/kg/día vo 5 días Amoxicilina-clavulánico 8090/ ó 100mg/kg/día (c/8h) vo ó ev 7 días Levofloxacino 10 mg/kg/día vo/ev (c/12-24 h)3 7 días No es garanteix la validesa d’aquest document un cop imprès. La versió vigent està disponible en format electrònic al servidor. 9 TÍTOL DOCUMENT DATA DOCUMENT (a codificar per (a codificar per ESTÀNDARD Direcció Processos CODI Direcció Processos i Qualitat) VERSIÓ V1 PÀGINES 10 de 16 i Qualitat) 1 En caso de necesidad de ingreso hospitalario. Si correcta evolución clínica, realizar tratamiento secuencial, pasando a amoxicilina vo (80-90mg/kg) en 48horas si hemocultivo negativo. 2 3 En neumonías muy graves (ingreso en Unidad de Cuidados Intensivos). En menores de 5 años levofloxacino 20mg/kg/día (c/12h) . 5.7. INFECCIÓN DE ORINA (ITU) / PIELONEFRITIS AGUDA (PNA) PATOLOGÍA ETIOLOGÍA Escherichia coli Klebsiella spp. Proteus mirabilis Enterococcus spp. Infección de orina PATOLOGÍA PNA Tratamiento de elección Amoxicilina-clavulánico 100mg/kg/día (c/8h) ev 14días1,2 Cefixima 8mg/kg/día vo (c/24h)4 Cefixima 8mg/kg/día vo (c/24h)4 ITU baja Alergia a beta-lactámicos Gentamicina 6mg/kg/día ev (c/24h) 14 días Aztreonam 120-200mg/kg/día ev (c/6h)3 14 días Ciprofloxacino5 1020mg/kg/día c/8h vo 7 días Amoxicilina-clavulánico 50mg/kg/día (c/8h) vo 7 días Cefuroxima 15-30mg/kg/día vo (c/12h) No es garanteix la validesa d’aquest document un cop imprès. La versió vigent està disponible en format electrònic al servidor. 10 TÍTOL DOCUMENT DATA DOCUMENT (a codificar per (a codificar per ESTÀNDARD Direcció Processos CODI Direcció Processos i Qualitat) VERSIÓ V1 PÀGINES 11 de 16 i Qualitat) 5.8. INFECCIÓN OSTEOARTICULAR Edad < 3m 3 m-2/3años ETIOLOGIA Staphylococcus aureus Streptococcus agalactiae Enterobacterias Haemophilus influenzae S. aureus Kingella kingae Streptococcus pneumoniae H. influenzae > 2/3 años S. aureus Edad Tratamiento de elección <3 meses Cloxacilina 100-200mg/kg/día ev c/6h + cefotaxima 200mg/kg/día c/6h ev1 2/3 meses-2/3 años (o no vacunados de H. influenzae) > 2/3 años Amoxicilina-clavulánico 100mg/kg/día c/8h ev.2 Cefuroxima 100-150mg/kg/dia c/8h ev Cloxacilina 100-200mg/kg/día ev c/6h Cefazolina 40mg/kg/día c/8h ev. Alergia a betalactámicos Clindamicina 20 mg/kg/dia c/8h ev Clindamicina 20 mg/kg/dia c/8h ev/vo Clindamicina 20 mg/kg/dia c/8h ev/vo 1 Tras estabilidad clínica, se puede valorar pasar a amoxicilina-clavulánico 100mg/kg/día En lactantes más pequeños valorar: cloxacilina 100-200mg/kg/día ev c/6h + cefotaxima 200mg/kg/día c/6h ev 2 No es garanteix la validesa d’aquest document un cop imprès. La versió vigent està disponible en format electrònic al servidor. 11 TÍTOL DOCUMENT DATA DOCUMENT (a codificar per (a codificar per ESTÀNDARD Direcció Processos CODI Direcció Processos i Qualitat) VERSIÓ V1 PÀGINES 12 de 16 i Qualitat) DURACIÓN DEL TRATAMIENTO TOTAL: completar mínimo 3-4 semanas de tratamiento. Si osteomielitis vertebral, completar tratamiento hasta 6-8 semanas. TERAPIA SECUENCIAL: • La penetración ósea de muchos antibióticos es pobre (5-15%). Es por ello que deben utilizarse dosis altas de tratamiento ev que permitan una concentración de anitbiótico en hueso por encima de la CMI. • Características de la Terapia secuencial • Minimizar efectos secundarios de la antibioticoterapia sistémica prolongada. • Duración mínima de 4 semanas (3% fracaso). • Usar antibiótico con buena disposición endovenosa y oral. • Se limitará en formas no complicadas, buena evolución clínica y analítica y correcta adherencia a tratamiento. • No existe duración mínima de tratamiento endovenoso. AUNQUE SE DEBE ASEGURAR 4/5 DÍAS DE TRATAMIENTO EV. • Se acepta pasar a vía oral si cumple TODOS los criterios: • Afebril durante 48/72 horas • Disminución significativa de signos inflamatorios locales • Normalización cifra de leucocitos • Descenso 20% de VSG o del 50% de PCR. No es garanteix la validesa d’aquest document un cop imprès. La versió vigent està disponible en format electrònic al servidor. 12 TÍTOL DOCUMENT DATA DOCUMENT (a codificar per (a codificar per ESTÀNDARD Direcció Processos CODI Direcció Processos i Qualitat) VERSIÓ V1 PÀGINES 13 de 16 i Qualitat) 5.9. INFECCIÓN CUTÁNEA PATOLOGÍA Infección cutánea PATOLOGÍA Infección cutánea ETIOLOGÍA Staphylococcus aureus (sensible o resistente a la meticilina) Streptococcus pyogenes Tratamiento de elección Vía oral Cefadroxilo 30mg/kg/dia c/12horas1 7 días. Cefaclor 30mg/kg/día c/12horas. Alergia a beta-lactámicos Cefuroxima axetil 25mg/kg/día c/12h Cotrimoxazol 6-12 mg/kg/día c/12h vo Clindamicina 20 mg/kg/dia c/8h2 ev/vo Amoxicilina clavulánico 45mg/kg/día c/8h Vía endovenosa: Cloxacilina 100mg/kg/día c/6h Cefazolina 75mg/kg/día c/8h Amoxicilina clavulánico 100mg/kg/día c/8h Si MRSA-AC Cotrimoxazol 6-12 mg/kg/día c/12h vo 1 Problemas en abastecimiento de la presentación en suspensión No se dispone de clindamicina suspensión 2 No es garanteix la validesa d’aquest document un cop imprès. La versió vigent està disponible en format electrònic al servidor. 13 TÍTOL DOCUMENT DATA DOCUMENT (a codificar per (a codificar per ESTÀNDARD Direcció Processos CODI Direcció Processos i Qualitat) VERSIÓ V1 PÀGINES 14 de 16 i Qualitat) 6. DOCUMENTS RELACIONATS GUIES, PROTOCOLS, RECOMANACIONS O ALTRES PROCEDIMENTS AMB ELS QUÈ ES RELACIONA TÍTOL DOCUMENT CODI Infección bacteriana aguda SNC. UPIIP (any) Infección neumocócica. UPIIP (any) Sinusitis y complicaciones. UPIIP (any) Tratamiento de la neumonia adquirida en la comunidad. UPIIP (any) Infección osteoarticular. UPIIP (any) Otitis media aguda y complicaciones. UPIIP (any) 7. BIBLIOGRAFIA 1. Shulman ST, Bisno AL, Clegg HW, Gerber MA, Kaplan EL, Martin JM, Van Beneden C. Clinical Practice Guideline for the diagnosis and management of Group A streptococcal pharyngitis: 2012 update by the infectious Diseases Society of America. CID 2012; 55:e86-e102. 2. Jackson H et al. Prevention of rheumatic fever. A comparative study of clindamycin palmitate and ampicilin in the treatment of group A hemolytic streptococcal pharyngitis. Clin Pediatr (Phila) 1973; 12:501-503. 3. Horton TM et al. A comparision of azhitromycin and penicillin V for the treatment of streptococcal pharyngitis. Am J. Med 1991; 91:235-265 4. Bass JW, Person DA, Char DS. Twice-daily oral penicillin for treatment of streptococcal pharyngitis: less is best. Pediatrics 2000; 105: 423-424. 5. Gerber MA, Spadaccini LJ, Wright LL; DEutsch L, Kaplan EL. Twice-daily penicillin in the treatment eo streptococcal pharymgitis. Am J Child 1985;139: 1145-1148. No es garanteix la validesa d’aquest document un cop imprès. La versió vigent està disponible en format electrònic al servidor. 14 TÍTOL DOCUMENT DATA DOCUMENT (a codificar per (a codificar per ESTÀNDARD Direcció Processos CODI Direcció Processos i Qualitat) VERSIÓ V1 PÀGINES 15 de 16 i Qualitat) 6. American Academy of Pediatrics, subcomitte on management of acute otitis media. Diagnosis and manegement of acute otitis media. Pediatrics 2004; 113 (5): 1451-1465. 7. Castillo F, Delgado Ruboi A, Rodrigo G, DE Lina C, Cervera J, Picazzo JJ. Consenso nacional sobre otitis media aguda. An Pediatr 2007; 66:603-10. 8. Chow AW er al. IDSA Clinical Practice Guideline fos Acute Bacterial Rhinosinusitis in children and adults. CID 2012; 54:1041-45 9. Martínez Campos L et al. Documento de consenso sobre la etiologia, diagnostico y tratamiento de la sinusitis. An Pediatr ( Barc). 2013; 79(5):330.e1-330.e12. 10. Wald ER et al. Clinical Practice Guideline for the diagnosis and management of acute bacterial sinusitis in children aged 1 to 18 years. Pediatrics 2013; 132: e262-280. 11. Beckham JD, Tyler K, IDSA. Initial management of acute bacterial meningitis in adults: summary of IDSA guidelines. Rev Neurol Dis 2006; 3:57-60 12. Haas H et al. Antibiotic management of pediàtric presumptive bacterial meningitis (rational, methods, course, and fllow-up). Med Mal Infect 2009; 39 (7-8): 647-58. 13. Sarlangue J, Castella C, Lehours P. First and second line antibiòtic therapy for bacterial meningitis in infants and children. Med Mal Infect 2009; 39 (7-8): 521-30 14. Lenderello G, Pontali E, Torresin A, Milano G, Ansaldi F, Feasi M, Usiglio D. An unexpected streptococcus pneumoniae strain, J Chemorther 2014 Jun; 26 (3): 173-5 15. Schauner S, Erickson C, Fadare K, Stephens K. Community-acquired pneumònia in children: a look at the IDSA guidelines . J Fam Pract 2013 Jan; 62 (1): 9-15. 16. Devitt M et al. PIDS and IDSA issue management guidelines for community-acquired pneumònia in infants and Young children. Am Fam physician 2012 Jul 15; 86(2): 196202. 17. Fitzgerald A Mori R, Lakhaupaul H, Tullus K. Antibiotic for trating lower urinary tract infection in children . Cochrane Database Syst Rev 2012 Aug 15;8 18. Strohmeier Y, Hodson EM, Willis Ns, Webster AC, Craig JC. Antibiotics for acute pyelonephritis in children. Cochrane data base Syst Rev 2014 Jun 28;7. 19. Dodwell ER et al. Osteomyelitis and sèptic arthritits in children: corrent concepts. Curr Opin Pediatr 2013 Feb; 25 (1): 58-63. 20. Pääkkönen M1, Kallio PE, Kallio MJ, Peltola H. Management of osteoarticular infections caused by Staphylococcus aureus is similar to that of other etiologies: analysis No es garanteix la validesa d’aquest document un cop imprès. La versió vigent està disponible en format electrònic al servidor. 15 TÍTOL DOCUMENT DATA DOCUMENT (a codificar per (a codificar per ESTÀNDARD Direcció Processos CODI Direcció Processos i Qualitat) VERSIÓ V1 PÀGINES 16 de 16 i Qualitat) of 199 staphylococcal bone and joint infections. Pediatr Infect Dis J. 2012 May;31(5):436-8. doi: 10.1097/INF.0b013e31824657dd 21. Dennis L. Stevens, Alan L. Bisno, Henry F. Chambers, E. Patchen Dellinger, Ellie J. C. Goldstein,Sherwood L. Gorbach, et al. Practice Guidelines for the Diagnosis and Management of Skin and Soft Tissue Infections: 2014 Update by the Infectious Diseases Society of America; CID 2014; 59: e10-e52. 22. Manrique Martínez, J. Saavedra Lozano, JA. Gómez Campderá, G. Álvarez Calatayud. Guía de Tratamiento de las Enfermedades Infecciosas en Urgencias Pediátricas. 3a ed. Madrid: Drug Farma, 2010. 23. FA. Moraga Llop, MJ Cabañas Poy. Guía de Antiinfecciosos en Pediatría.. 8a ed. Barcelona: Ergón, 2014 24. J Mensa, JM. Gatell, JE. García-Sánchez, E.Letang, E. López Suñé, F. Marco. Guía terapéutica antimicrobiana. 23a ed. Madrid: Antares, 2013 25. R.Piñeiro Pérez, C.Calvo Re, AF Medina Claros, J. Bravo Acuña, L. Cabrera García, CM Fernández-Llamazares, MJ. Mellado Peña.Uso empírico de antibióticos en niños en España. Resultados de una Encuesta Pediátrica Nacional 2012 (Estudio ABES). Anal Ped. 2013;79(1): 32-41. 26. Unitat de Patologia Infecciosa i Immunodeficiències Pediàtriques. Disponible en: http:// www. upiip.com No es garanteix la validesa d’aquest document un cop imprès. La versió vigent està disponible en format electrònic al servidor. 16