Terapia inhalada para dummies
Transcripción
Terapia inhalada para dummies
Terapia inhalada para dummies Dr. Gabriel Romero de Ávila Cabezón Dr. Jaime Gonzálvez Rey Grupo Gallego de Enfermedades Respiratorias Coautores del Manual “Las 4 reglas de la terapia inhalada” GABI Y JAIME Para Dummies es una serie de libros de aprendizaje que tienen como objetivo presentar guías sencillas para lectores nuevos en diversos temas. A pesar del título, el editor enfatiza que los libros no son literalmente para "tontos", sino para inexpertos o principiantes en una materia. A la fecha han sido publicados más de 1500 libros Para Dummies. DECLARACIÓN DE CONFLICTO DE INTERESES En el último año hemos realizado actividades de docencia e investigación financiadas por • Boehringer • Ingelheim. • • Chiesi. • • Ferrer. • • Gebro. • GSK. • Menarini. • Mundipharma. • Novartis • Pfizer Rovi. Sanofi Sandoz. Teva. Y: • Agamfec • Conselleria de Sanidade/ ACIS • Fundación Colegio Médico de Pontevedra • Fundación Semergen • GRAP • ISCIII • semFYC • Sogaisida • Sogametra Introducción: ¿Por qué una terapia inhalada? Comparación entre la vía inhalada y la vía oral Dosis Inicio de acción Distribución Efectos adversos Técnica de administración Vía inhalada Vía oral Menores Precoz Limitada a la zona de aplicación Menores Compleja Elevadas Lento Sistémica Elevados Sencilla Familias de inhaladores y modelos disponibles en España Inhaladores en cartucho presurizado (ICP) Inhaladores de polvo seco (IPS) IPS monodosis IPS multidosis ICP clásico Modulite® Alvesco® Aerolizer® Breezhaler® Handihaler® Accuhaler® Easyhaler® Ellipta® Forspiro® Genuair® Nexthaler® Novolizer® Spiromax® Turbuhaler® Twisthaler® Inhalador de vapor suave (IVS) Respimat® (todos ellos se (ninguno de ellos se puede asociar a (se puede asociar pueden asociar a una cámara espaciadora) a una cámara una cámara espaciadora) espaciadora) Inhaladores de polvo seco (IPS o DPI) Inhaladores de dosis medidas (IDM o MDI) ICP clásico Modulite® Alvesco® Respimat® (todos ellos se pueden asociar a una cámara espaciadora) vs IPS monodosis IPS multidosis Aerolizer® Breezhaler® Handihaler® Accuhaler® Easyhaler® Ellipta® Forspiro® Genuair® Nexthaler® Novolizer® Spiromax® Turbuhaler® Twisthaler® (ninguno de ellos se puede asociar a una cámara espaciadora) PROGRAMA 13. Bloqueo terminal 1. Dispositivos 2. Fármacos que contienen 3. ¿Terapia de fondo o de rescate? 4. Depósito pulmonar 5. Flujo inspiratorio 6. Uso de cámara espaciadora 7. Técnica de inhalación 8. ¿Hay que agitarlo? 9. Feedback para el paciente 10. Facilidad de transporte 11. Limpieza 12. Contador de dosis 14. Medio ambiente 15. Montaje del dispositivo 16. Eficiencia 17. Posibilidad de errores 18. Poblaciones especiales BALANCE NETO «¿Quién gana el combate?» 1. Dispositivos Inhaladores de polvo seco (DPI) Inhaladores de dosis medidas (MDI) ICP clásico Modulite® Alvesco® Respimat® (todos ellos se pueden asociar a una cámara espaciadora) vs IPS monodosis IPS multidosis Aerolizer® Breezhaler® Handihaler® Accuhaler® Easyhaler® Ellipta® Forspiro® Genuair® Nexthaler® Novolizer® Spiromax® Turbuhaler® Twisthaler® (ninguno de ellos se puede asociar a una cámara espaciadora) vs MDI: 4 DISPOSITIVOS POLVO SECO: vs 13 DISPOSITIVOS 2. Fármacos que contienen Fármacos en MDI SABA Salbutamol Fármacos en MDI Salbutamol Aldo Union® Cortic Budesonida Salbutamol Sandoz® Budesonida Pulmictan® Ventoaldo® Olfex Bucal® Ventolin® LABA Salmeterol Beglan® Betamican® Inaspir® Ciclesonida Alvesco® Fluticasona Flixotide® Flusonal® Serevent® Formoterol SAMA Ipratropio Cromonas Nedocromilo Inalacor® Broncoral Neo® Foradil Neo® Atroaldo® Budesonida Aldo Union® Trialona® Beclometasona Beclo Asma® Atrovent® Becloforte Inhalador® Tilad® Becotide® Fármacos en MDI SABA + Cortic Salbutamol + Beclometasona Butosol® LABA + Cortic Salmeterol + Fluticasona propionato Anasma® Brisair® Inaladuo® Plusvent® Seretide® Fármacos en inhalador de partículas extrafinas Sistema Modulite® Formoterol + Beclometasona Formodual® Foster® Sistema Alvesco® Ciclesonida Alvesco® Sistema Flutiform® Formoterol + Fluticasona Flutiform® Fármacos en inhalador de vapor suave (Respimat®) LAMA Tiotropio Spiriva Respimat® LABA Olodaterol Striverdi Respimat® LAMA + LABA Tiotropio + Olodaterol Spiolto Respimat® Comparación de dosis diaria entre los diferentes corticoides inhalados Dosis bajas Dosis medias Dosis altas (µg/día) (µg/día) (µg/día) Adultos Niños Adultos Niños Adultos Niños (< 40 kg) (< 40 kg) (< 40 kg) Beclometasona 200–500 100–400 500–1000 400–800 > 1000 > 800 en ICP clásico Beclometasona 100–250 50–200 250–500 200–400 500–1000 400–800 en ICP partículas extrafinas Budesonida 200–400 100–200 400–800 200–400 > 800 > 400 Ciclesonida 80–160 (≥ 12 a) 160–320 (≥ 12 a) > 320 (≥ 12 a) 80–160 160–320 > 320 Fluticasona 100 (≥12 a) 200 (≥ 12 a) furoato 100 200 Fluticasona 100–250 < 100 250–500 100–250 500–1000 250–500 propionato Mometasona 200–400 (≥ 12 a) 400–800 (≥ 12 a) ≥ 800 (≥12 a) furoato 200–400 400–800 ≥ 800 MDI: 17 FÁRMACOS 54 PRESENTACIONES Fármacos en polvo seco monodosis LABA Formoterol Aerolizer® Broncoral Aerolizer® Foradil Aerolizer® Formoterol Aldo Union® Formoterol Stada® Neblik® Indacaterol Breezhaler® Hirobriz® Onbrez® Oslif® LAMA Glicopirronio Breezhaler® Enurev® Seebri® Tovanor® Tiotropio Handihaler® Spiriva Handihaler® Corticoides Budesonida Aerolizer® Miflonide® Cromonas Cromoglicato disódico Aerolizer® Frenal® Nebulasma® Nebulcrom® Fármacos en polvo seco monodosis Cromona + LABA Cromoglicato + Isoprenalina Aerolizer® Frenal Compositum LABA + LAMA Indacaterol + Glicopirronio Breezhaler® Ultibro® Ulunar® Xoterna® Fármacos en polvo seco multidosis SABA LABA Salbutamol Novolizer® Ventilastin Novolizer® Terbutalina Turbuhaler® Terbasmin Turbuhaler® Formoterol Novolizer® Formatris Novolizer® Turbuhaler® Oxis Turbuhaler® Accuhaler® Beglan Accuhaler® Salmeterol Betamican Accuhaler® Inaspir Accuhaler® Serevent Accuhaler® LAMA Aclidinio Genuair® Bretaris Eklira® Umeclidinio Ellipta® Incruse® Fármacos en polvo seco multidosis Corticoides Budesonida Fluticasona Easyhaler® Budesonida Easyhaler® Novolizer® Novopulm Novolizer® Turbuhaler Pulmicort Turbuhaler® Accuhaler® Flixotide Accuhaler® Flusonal Accuhaler® Inalacor Accuhaler® Trialona Accuhaler® Mometasona Twisthaler® Asmanex® Fármacos en polvo seco multidosis LABA + Cortic Formoterol + Beclometasona Nexthaler® Formodual Nexthaler® Foster Nexthaler® Formoterol + Budesonida Easyhaler® Bufomix Easyhaler® Turbuhaler® Rilast Turbuhaler® Symbicort Turbuhaler® Salmeterol + Fluticasona propionato Spiromax® DuoResp Spiromax® Accuhaler® Anasma Accuhaler® Brisair Accuhaler® Inaladuo Accuhaler® Plusvent Accuhaler® Seretide Accuhaler® LABA + LAMA Forspiro® Airflusal Forspiro® Vilanterol + Fluticasona furoato Ellipta® Relvar® Formoterol + Aclidinio Genuair® Duaklir Vilanterol + Umeclidinio Ellipta® Anoro® POLVO SECO: 20 FÁRMACOS 83 PRESENTACIONES MDI: 17 FÁRMACOS 54 PRESENTACIONES POLVO SECO: vs 20 FÁRMACOS 83 PRESENTACIONES 3. ¿Terapia de fondo o de rescate? Comparación de inhaladores Fondo Rescate Clásico Sí Sí MDI + Cámara Sí Sí MDI MDI partículas extrafinas IPS monodosis Inhalador de polvo seco (IPS) multidosis Modulite® Alvesco® Terapia MART (Becl / Form) Sí No Inhalador de vapor suave (IVS): Respimat® Sí Sólo en EEUU Aerolizer® Sí No Breezhaler® Sí No Handihaler® Sí No Accuhaler® Sí No Easyhaler® Terapia BeMART (Bud / For) Ellipta® Sí No Forspiro® Sí No Genuair® / Novolizer® Sí No Nexthaler® Spiromax® Turbuhaler® Twisthaler® Terapia MART (Becl / Form) Sí No Terapia SMART (Bud / Form) Sí No 4. Depósito pulmonar Comparación de inhaladores MDI ICP Tamaño de partículas (µ) Depósito pulmonar (%) Depósito faríngeo (%) Clásico: general 1.4 – 8 7.8 – 34 53.9 – 82.2 ICP + cámara (1 pulsación) 2 – 3.2 11.2 – 68.3 31.2 ICP + cámara (varias pulsaciones) 2 – 3.2 15 10 Modulite® 1 – 2 31 – 34 33 – 58 Alvesco® 1 50 – 52 32.9 1 – 2 40 – 53 19.3 – 39 ICP partículas extrafinas Inhalador de vapor suave (IVS): Respimat® Comparación de inhaladores de polvo seco Tamaño de partículas (µ) Depósito pulmonar (%) Depósito faríngeo (%) 1 – 2 25 – 30 70 – 75 Aerolizer® 1.9 – 7.9 13 – 20 73 Breezhaler® 2.8 39 45 Handihaler® 3.9 17.8 71 Accuhaler® 3.5 7.6 – Easyhaler® – 18.5 – 31 – Ellipta® 2 – 4 – – Forspiro® – – – Genuair® / Novolizer® – 30.1 54.7 Nexthaler® 1.4 – 1.6 56 43 Spiromax® – 28 – 49 – Turbuhaler® 1.7 – 5.4 14.2 – 38 53 – 71.6 Twisthaler® 2 – 2.2 36 – 37 – Inhalador de polvo seco: General Inhalador de polvo seco (IPS) monodosis Inhalador de polvo seco (IPS) multidosis 5. Flujo inspiratorio Comparación de inhaladores MDI Flujo inspiratorio requerido (l/min) ICP Clásico: general 20 – 30 ICP + cámara (1 pulsación) ↓ ICP + cámara (varias pulsaciones) ↓ ICP partículas extrafinas Modulite® ↓ Alvesco® ↓ Inhalador de vapor suave (IVS): Respimat® ↓ Comparación de inhaladores de polvo seco Flujo inspiratorio requerido (L/min) Inhalador de polvo seco: General Inhalador de polvo seco monodosis Inhalador de polvo seco multidosis 30 – 60 Aerolizer® > 90 Breezhaler® > 90 Handihaler® < 50 Accuhaler® 30 Easyhaler® < 50 Ellipta® < 50 Forspiro® 60 – 90 Genuair® / Novolizer® 60 – 90 Nexthaler® 60 – 90 Spiromax® 50 – 60 Turbuhaler® 50 – 60 Twisthaler® < 50 Resistencia interna del dispositivo Baja Alta Comparación de inhaladores de polvo seco monodosis Flujo Dispositivos Depósito Depósito inspiratorio pulmonar orofaríngeo requerido (%) (%) (litros/min) > 90 Aerolizer® 13 – 20 73 Breezhaler® 39 45 < 50 Handihaler® 17.8 71 DMMA: Tamaño de las partículas (µm) 1.9 – 7.9 2.8 3.9 Comparación de inhaladores de polvo seco multidosis Resistencia Flujo Dispositivos Depósito Depósito DMMA: interna del inspiratorio pulmonar orofaríngeo Tamaño de dispositivo requerido (%) (%) las (litros/min) partículas (µm) Media 60 – 90 30.1 54.7 – Genuair® / Novolizer® 56 43 1.4 – 1.5 Nexthaler® Media – alta 50 – 60 Alta < 50 Spiromax® 28 – 49 – 2.01 – 2.63 Turbuhaler® 14.2 – 38 53 – 71.6 1.7 – 5.4 Accuhaler® 7.6 – 3.5 Easyhaler® 18.5 – 31 – – Ellipta® 15 – 27 – 2 – 4 Forspiro® – – – Twisthaler® 36 – 37 – 2 – 2.2 Inhaladores ¿Quién hace la fuerza que propulsa el fármaco? Flujo inspiratorio requerido Inhalador en El propio dispositivo Menor cartucho presurizado (MDI) Inhalador de El propio dispositivo Menor partículas extrafinas Inhalador de vapor El propio dispositivo Menor suave Inhalador en polvo El paciente Mayor seco (los inhaladores de polvo seco no estarán indicados en caso de obstrucción bronquial marcada ni para niños menores de 5 años o si padecen demencia avanzada) 6. Uso de cámara espaciadora Comparación de inhaladores MDI Tamaño Depósito de pulmonar partículas (%) (µ) ICP Depósito faríngeo (%) Flujo inspiratori o requerido (l/min) Clásico: general 1.4 – 8 7.8 – 34 53.9 – 82.2 20 – 30 ICP + cámara (1 pulsación) 2 – 3.2 11.2 – 68.3 31.2 ↓ ICP + cámara (varias pulsaciones) 2 – 3.2 15 10 ↓ Modulite® 1–2 31 – 34 33 – 58 ↓ Alvesco® 1 50 – 52 32.9 ↓ 1–2 40 – 53 19.3 – 39 ↓ ICP partículas extrafinas Inhalador de vapor suave: Respimat® 7. Técnica de inhalación Inhaladores ¿Quién hace la fuerza que propulsa el fármaco? Flujo inspiratorio requerido Técnica de inhalación Inhalador en cartucho presurizado (MDI) El propio dispositivo Menor Lenta y profunda Inhalador de partículas extrafinas El propio dispositivo Menor Lenta y profunda Inhalador de vapor suave El propio dispositivo Menor Lenta y profunda Inhalador en polvo seco El paciente Mayor Rápida y enérgica (los inhaladores de polvo seco no estarán indicados en caso de obstrucción bronquial marcada ni para niños menores de 5 años o si padecen demencia avanzada) Técnica de inhalación en un MDI: 1. Abrir y agitar. 2. Espirar – apretar – inspirar. 3. Aguantar la respiración. 4. Cerrar. 5. Enjuagar la boca. Técnica de inhalación con Respimat®: 1. Cargar y abrir. 2. Espirar – apretar – inspirar. 3. Aguantar la respiración. 4. Cerrar. 5. Enjuagar la boca. Técnica de inhalación con MDI + cámara: 1. Abrir y montar. 2. Espirar – apretar – inspirar. 3. Aguantar la respiración (o bien cambiar los pasos 2 y 3 por apretar – respirar dentro). 4. Cerrar. 5. Enjuagar la boca. Comparación de velocidad y duración de la nube entre distintos inhaladores Velocidad media del aerosol (m/s) Duración de la nube (s) Cartucho presurizado clásico 5.1 – 8.4 0.15 – 0.16 Cartucho presurizado de partículas extrafinas 2 – 2.7 0.21 – 0.36 Inhalador de vapor suave 0.8 1.5 Técnica de inhalación en un inhalador de polvo seco: 1. Abrir y cargar. 2. Espirar – inspirar. 3. Aguantar la respiración. 4. Cerrar. 5. Enjuagar la boca. 8. ¿Hay que agitarlo? Comparación de inhaladores MDI Clásico Sí (obligatorio) MDI + Cámara Sí (obligatorio) MDI partículas extrafinas Inhalador de polvo seco monodosis Inhalador de polvo seco multidosis Modulite® No importa Alvesco® No importa Inhalador de vapor suave (IVS): Respimat® No importa Aerolizer® No agitar Breezhaler® No agitar Handihaler® No agitar Accuhaler® No agitar Easyhaler® Sí (obligatorio) Ellipta® No agitar Forspiro® No agitar Genuair® / Novolizer® No agitar Nexthaler® No importa Spiromax® No agitar Turbuhaler® No agitar Twisthaler® No agitar 9. Feedback para el paciente Comparación de inhaladores MDI MDI Feedback Clásico: general Sensación del disparo ICP + cámara Sensación del disparo Ver el fármaco MDI partículas extrafinas Modulite® Sensación del disparo Alvesco® Sensación del disparo Inhalador de vapor suave: Respimat® Click al cargar Sensación del disparo El botón vuelve a su posición Comparación de inhaladores de polvo seco Inhalador de polvo seco monodosis Aerolizer® Breezhaler® Feedback Ver la pastilla Ruido con la inspiración Handihaler® Inhalador de polvo seco multidosis Accuhaler® Clic al cargar La pestaña vuelve a su posición Easyhaler® Bloqueo con la tapa puesta Clic al cargar Ellipta® Clic al cargar Forspiro® Clic al cargar Blisters vacíos Genuair® / Novolizer® Clic al cargar Color de la ventanilla Nexthaler® Clic al cargar Clic al inhalar Spiromax® Clic al cargar Turbuhaler® Clic al cargar Twisthaler® Clic al abrir (cargar) Sabor dulzón (lactosa) 10. Facilidad de transporte Comparación de inhaladores MDI Clásico Sí MDI + Cámara No MDI partículas extrafinas Inhalador de polvo seco monodosis Inhalador de polvo seco multidosis Modulite® Sí Alvesco® Sí Inhalador de vapor suave (IVS): Respimat® Sí Aerolizer® Sí Breezhaler® Sí Handihaler® Sí Accuhaler® Sí Easyhaler® Sí Ellipta® Sí Forspiro® Sí Genuair® / Novolizer® Sí Nexthaler® Sí Spiromax® Sí Turbuhaler® Sí Twisthaler® Sí 11. Limpieza Comparación de inhaladores MDI Clásico Desmontar. Agua y jabón MDI + Cámara Desmontar. Agua y jabón, ¡¡sin frotar!! MDI partículas extrafinas Inhalador de polvo seco monodosis Inhalador de polvo seco multidosis Modulite® Desmontar. Aguar y jabón Alvesco® Desmontar. Aguar y jabón Inhalador de vapor suave (IVS): Respimat® Como se quiera Aerolizer® Trapo seco Nunca en medio húmedo Breezhaler® Handihaler® Accuhaler® Easyhaler® Ellipta® Forspiro® Genuair® / Novolizer® Nexthaler® Spiromax® Turbuhaler® Twisthaler® 12. Contador de dosis Comparación de inhaladores MDI Clásico Sólo el modelo moderno MDI + Cámara No MDI partículas extrafinas Inhalador de polvo seco monodosis Inhalador de polvo seco multidosis Modulite® No Alvesco® No Inhalador de vapor suave (IVS): Respimat® Sí Aerolizer® Cápsulas contadas Breezhaler® Handihaler® Accuhaler® Sí Easyhaler® Sí Ellipta® Sí Forspiro® Sí Genuair® / Novolizer® Sí Nexthaler® Sí Spiromax® Sí Turbuhaler® Sólo el modelo moderno Twisthaler® Sí 13. Bloqueo terminal Comparación de inhaladores MDI Clásico No MDI + Cámara No MDI partículas extrafinas Inhalador de polvo seco monodosis Inhalador de polvo seco multidosis Modulite® No Alvesco® No Inhalador de vapor suave (IVS): Respimat® Sí Aerolizer® Las cápsulas se terminan Breezhaler® Handihaler® Accuhaler® No Easyhaler® No Ellipta® No Forspiro® No Genuair® / Novolizer® Sólo Genuair® Nexthaler® No Spiromax® No Turbuhaler® No Twisthaler® Sí 14. Contaminación del medio ambiente Comparación de inhaladores MDI Clásico CFCs MDI + Cámara CFCs MDI partículas extrafinas Inhalador de polvo seco monodosis Inhalador de polvo seco multidosis Modulite® HFAs Alvesco® Inhalador de vapor suave (IVS): Respimat® No tiene propelentes Aerolizer® No tiene propelentes Breezhaler® Handihaler® Accuhaler® Easyhaler® Ellipta® Forspiro® Genuair® Nexthaler® Spiromax® Turbuhaler® Twisthaler® 15. Montaje del dispositivo Comparación de inhaladores MDI Clásico No MDI + Cámara Sí precisa MDI partículas extrafinas Inhalador de polvo seco monodosis Inhalador de polvo seco multidosis Modulite® No Alvesco® No Inhalador de vapor suave (IVS): Respimat® Sí precisa Aerolizer® Sí precisa Breezhaler® Handihaler® Accuhaler® No Easyhaler® No Ellipta® No Forspiro® No Genuair® / Novolizer® No Nexthaler® No Spiromax® No Turbuhaler® No Twisthaler® No 16. Eficiencia Fármacos en MDI SABA LABA SAMA mcg Dosis Precio Salbutamol Aldo Union® 100 200 2,79 Salbutamol Sandoz® 100 200 2,79 Ventoaldo® 100 200 2,79 Ventolin® 100 200 2,79 Beglan® 25 120 33,97 Betamican® 25 120 36,98 Inaspir® 25 120 36,98 Serevent® 25 120 35,42 Formoterol Broncoral Neo® 12 50 25,57 Ipratropio Atroaldo® 20 200 5,73 Atrovent® 20 200 5,73 Tilad® 2000 (2 mg) 112 22,35 Salbutamol Salmeterol Cromonas Nedocromilo Fármacos en MDI Cortic Budesonida mcg Dosis Precio 50 200 7,56 200 120 13,33 200 200 20,25 50 200 7,56 200 100 11,11 200 200 20,25 50 200 7,56 200 200 22,35 Ribujet® 200 200 22,35 Alvesco 160 60 32,78 Budesonida Aldo Unión® Budesonida Pulmictán® Olfex Bucal® Ciclesonida Fármacos en MDI Cortic Fluticasona mcg Dosis Precio 50 120 16,03 250 120 52,47 50 120 16,03 250 120 52,47 50 120 16,03 250 120 52,47 50 120 16,03 250 120 52,47 Becloforte 250 200 18,98 Becotide 50 200 3,50 Flixotide® Flusonal® Inalacor® Trialona® Beclometasona Fármacos en MDI mcg Dosis Precio SABA + Cortic Salbutamol + Beclometasona Butosol® 100 / 50 200 5,17 LABA + Cortic Formoterol + Fluticasona propionato Flutiform® 5 / 50 120 32,86 5 / 125 120 45,79 10 / 250 120 71,81 Salmeterol + Fluticasona propionato Anasma® 25 / 50 120 41,28 25 / 125 120 59,98 25 / 250 120 81,38 25 / 50 60 41,28 25 / 125 60 59,98 25 / 250 120 81,38 25 / 50 120 41,28 25 / 125 120 59,98 25 / 250 120 81,38 25 / 50 120 41,28 25 / 125 120 59,98 25 / 250 120 81,38 Inaladuo® Plusvent® Seretide® Fármacos en inhalador de partículas extrafinas mcg Dosis Precio Sistema Formoterol + Formodual® Modulite® Beclometasona Foster® 6 / 100 120 51,52 6 / 100 120 51,52 160 60 32,78 mcg Dosis Precio Sistema Alvesco® Ciclesonida Alvesco® Fármacos en inhalador de vapor suave (Respimat®) LAMA Tiotropio Spiriva Respimat® 2,5 60 47,61 LABA Olodaterol Striverdi Respimat® 2,5 60 41,68 LAMA + LABA Tiotropio + Olodaterol Spiolto Respimat® 2,5 / 2,5 60 81,49 MDI: 17 FÁRMACOS 54 PRESENTACIONES PRECIO MEDIO POR RECETA: 34,60 € Fármacos en polvo seco monodosis LABA Formoterol Indacaterol Aerolizer® Breezhaler® mcg Dosis Precio Broncoral Aerolizer® 12 60 30,69 Foradil Aerolizer® 12 60 30,69 Formoterol Aldo Union® 12 60 22,54 Formoterol Stada® 12 60 22,54 Neblik® 12 60 30,69 Hirobriz® 150 30 50,13 300 30 50,13 150 30 50,13 300 30 50,13 150 30 50,13 300 30 50,13 Onbrez® Oslif® Fármacos en polvo seco monodosis LAMA Glicopirronio Tiotropio Breezhaler® Handihaler® mcg Dosis Precio Enurev® 44 30 47,61 Seebri® 44 30 47,61 Tovanor® 44 30 47,61 Spiriva Handihaler® 18 30 49,06 Fármacos en polvo seco monodosis Cortic LABA + LAMA Budesonida Indacaterol + Glicopirronio Aerolizer® Breezhaler® mcg Dosis Precio 200 60 9,57 200 120 19,14 400 60 18,50 400 120 33,86 Ultibro® 85 / 43 30 86,02 Ulunar® 85 / 43 30 86,02 Xoterna® 85 / 43 30 86,02 Miflonide® Fármacos en polvo seco multidosis mcg Dosis Precio SABA Terbutalina Turbuhaler® Terbasmin Turbuhaler® 50 100 5,78 LABA Formoterol Novolizer® Formatris Novolizer® 6 60 15,35 12 60 30,69 Oxis Turbuhaler® 4,5 60 11,51 9 60 23,01 Beglan Accuhaler® 50 60 35,61 Betamican Accuhaler® 50 60 38,70 Inaspir Accuhaler® 50 60 38,70 Serevent Accuhaler® 50 60 37,09 Turbuhaler® Salmeterol Accuhaler® Fármacos en polvo seco multidosis LAMA Aclidinio Umeclidinio Genuair® Ellipta® mcg Dosis Precio Bretaris® 322 60 47,61 Eklira® 322 60 47,61 Incruse® 55 30 45,27 Fármacos en polvo seco multidosis Cortic Budesonida Easyhaler® Novolizer® Turbuhaler® mcg Dosis Precio 100 200 15,95 200 200 27,04 400 100 27,04 Novopulm Novolizer® 200 200 28,76 400 100 28,76 Pulmicort Turbuhaler® 100 200 15,95 200 100 15,95 400 100 29,04 Budesonida Easyhaler® Fármacos en polvo seco multidosis Cortic Fluticasona Mometasona Accuhaler® Twisthaler® mcg Dosis Precio Flixotide Accuhaler® 100 60 16,03 500 60 52,47 Flusonal Accuhaler® 100 60 16,03 500 60 52,47 Inalacor Accuhaler® 100 60 16,03 500 60 52,47 Trialona Accuhaler® 100 60 16,03 500 60 52,47 Asmanex® 200 60 29,07 400 60 51,14 Fármacos en polvo seco multidosis LABA + Cortic Formoterol + Beclometasona Formoterol + Budesonida Nexthaler® Easyhaler® Turbuhaler® mcg Dosis Precio Formodual Nexthaler® 6 / 120 120 54,33 Foster Nexthaler® 6 / 120 120 54,33 Bufomix Easyhaler® 4,5 / 160 120 51,39 9 / 320 60 51,39 Rilast Turbuhaler® 4,5 / 80 120 51,39 4,5 / 160 120 51,39 9 / 320 60 51,39 4,5 / 80 120 51,39 4,5 / 160 120 51,39 9 / 320 60 51,39 4,5 / 160 120 51,39 9 / 320 60 51,39 Symbicort Turbuhaler® Spiromax® DuoResp Spiromax® Fármacos en polvo seco multidosis LABA + Cortic Salmeterol + Fluticasona propionato Accuhaler® mcg Dosis Precio 50 / 100 60 45,86 50 / 250 60 55, 42 50 / 500 60 74,78 50 / 100 60 45,86 50 / 250 60 55,42 50 / 500 60 74,78 50 / 100 60 45,86 50 / 250 60 55,42 50 / 500 60 74,78 50 / 100 60 45,86 50 / 250 60 55,42 50 / 500 60 74,78 Airflusal Forspiro® 50 / 250 60 45,44 50 / 500 60 61,32 Relvar® 22 / 92 30 51,52 22 / 184 30 51,52 Anasma® Inaladuo Plusvent Seretide Forspiro® Vilanterol + Fluticasona furoato Ellipta® Fármacos en polvo seco multidosis LABA + LAMA mcg Dosis Precio Formoterol + Genuair® Aclidinio Brimica® 12 / 340 60 70,25 Duaklir® 12 / 340 60 70,25 Vilanterol + Umeclidinio Anoro® 22 / 55 30 70,25 Ellipta® POLVO SECO: 20 FÁRMACOS 83 PRESENTACIONES PRECIO MEDIO POR RECETA: 43,80 € MDI: POLVO SECO: 17 FÁRMACOS 20 FÁRMACOS vs 54 PRESENTACIONES 83 PRESENTACIONES 34,60 € 43,80 € 17. Posibilidad de errores Causas más frecuentes de fracaso de un inhalador • Falta de cumplimiento terapéutico • Deficiente técnica inhalatoria Errores frecuentes en la maniobra inhalatoria y su presencia en pacientes respiratorios MDI Polvo seco Colocar en posición incorrecta < 1 % > 10 % No agitar > 10 % – No exhalar antes de la inspiración 1 – 10 % > 10 % Exhalar sobre la boquilla < 1 % > 10 % No adaptar bien la boquilla en la boca < 1 % – No coordinar la pulsación con la inhalación > 10 % – Inspiración incorrecta > 10 % > 10 % Efecto freón–frío 1 – 10 % – Pulsar varias veces 1 – 10 % – 18. Poblaciones especiales Comparación de inhaladores MDI Clásico Cualquiera MDI + Cámara MDI partículas extrafinas Modulite® Alvesco® Inhalador de vapor suave (IVS): Respimat® Inhalador de polvo seco monodosis Inhalador de polvo seco multidosis Aerolizer® Breezhaler® Handihaler® Accuhaler® Easyhaler® Ellipta® Forspiro® Genuair® Nexthaler® Spiromax® Turbuhaler® Twisthaler® Cualquiera Niños Tipo de inhalador más adecuado según edad y condiciones físicas 0 – 3 años ICP + Cámara con mascarilla 4 – 5 años > 5 años Adultos ICP + Cámara con mascarilla o boquilla ICP con o sin cámara Inhalador de polvo seco Buena Flujo inspiratorio Inhalador en cartucho coordinación entre del paciente presurizado la inhalación y la ≥ 30 litros / min Inhalador en polvo seco activación del Inhalador de vapor suave dispositivo Flujo inspiratorio Inhalador en cartucho del paciente < 30 litros / min Mala coordinación Flujo inspiratorio entre la inhalación del paciente y la activación del ≥ 30 litros / min dispositivo Flujo inspiratorio del paciente < 30 litros / min presurizado Inhalador de vapor suave Inhalador en cartucho presurizado con cámara Inhalador en polvo seco Inhalador de vapor suave Inhalador en cartucho presurizado con cámara Inhalador de vapor suave ¿Buena coordinación entre la inhalación y la activación del dispositivo? NO SI ¿Flujo inspiratorio ≥ 30 l/min? Inhalador en cartucho presurizado. Inhalador en polvo seco. Inhalador de vapor suave. ¿Flujo inspiratorio ≥ 30 l/min? Inhalador en cartucho presurizado. Inhalador de vapor suave. Inhalador en cartucho presurizado con cámara espaciadora. Inhalador en polvo seco. Inhalador de vapor suave. Inhalador en cartucho presurizado con cámara espaciadora. Inhalador de vapor suave. Reglas generales Menores de 5 años Inhaladores que no requieran esfuerzo por su parte MDI+ cámara Durante una crisis de broncoespasmo Inhaladores que no requieran gran capacidad inspiratoria MDI Pacientes con problemas de movilidad en las manos Inhaladores que no requieran técnica compleja Demencia MDI+ cámara MDI MDI + cámara Nuevos inhaladores Cualquiera si le ayuda otra persona Pacientes con vida activa Inhaladores pequeños y portátiles Resto Adaptar el inhalador a su estilo de vida MDI Polvo seco Evitar cámara MDI Polvo seco CONCLUSIÓN BALANCE NETO POLVO SECO: MDI: 6 PUNTOS vs 6 PUNTOS • SIEMPRE INDIVIDUALIZAR. • NO HAY UN INHALADOR MEJOR QUE OTRO, SÓLO EL MEJOR PARA ESE PACIENTE. • ADAPTAR EL INHALADOR AL PACIENTE Y NO AL REVÉS. Dos reglas básicas: ¿Qué pauta de tratamiento voy a prescribir? (Elegir siempre las pautas más sencillas y con el menor número de dispositivos posible) ¿Cómo es el paciente al que estoy tratando? (Adaptar siempre el inhalador a la persona, y no al revés) CONSENSO ENTRE PROFESIONAL Y PACIENTE MUCHAS GRACIAS BIBLIOGRAFÍA • Consenso SEPAR – ALAT sobre terapia inhalada. Área de Asma de SEPAR, Área de Enfermería de SEPAR, Departamento de Asma ALAT. Arch Bronconeumol 2013;49(Supl 1):2–14. • ERS / ISAM Task Force Report. What the pulmonary specialist should know about the new inhalation therapies. Eur Respir J 2011;37:1308–1331. • Giner Donaire J, Basualdo Martín L, Casan Clará P et al. Normativas SEPAR: Utilización de fármacos inhalados. Arch Bronconeumol 2000;36:34–43. • Inhalando sonrisas. Algo más sobre inhaladores. Coord.: Esperanza Sánchez. Sociedad Española de Neumología y Cirugía Torácica (SEPAR). Editorial Respira. Barcelona, 2012. • Plaza V. Terapia inhalada. Teoría y práctica. Grupo Luzán 5. Madrid, 2011. • Plaza V. Neumología práctica para Atención Primaria. Marge Médica Books. Barcelona, 2011. • De Miguel J, Jareño J, Gaudó J. Manual de Neumología en Atención Primaria. EMISA. Madrid, 2009. • Sauret J. Historia de la terapia inhalatoria. Editorial Ergón. Madrid, 2007. • Hochrainer D, Hölz H, Kreher C et al. Comparison of the aerosol velocity and spray duration of Respimat Soft Mist inhaler and pressurized metered dose inhalers. J Aerosol Med 2005 Fall;18(3):273–82. • Clark AR, Hollingworth AM. The relationship between powder inhaler resistance and peak inspiratory conditions in healthy volunteers: Implications for in vitro testing. J Aerosol Med 1993 Summer;6(2):99–110. • Guía de actuación clínica EPOC – asma. Sociedad Española de Medicina de Urgencias y Emergencias – Asociación Gallega del Asma y la EPOC. A Coruña, 2004. • Global Strategy for the Diagnosis, Management, and Prevention of COPD (revised 2011). Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease (GOLD). Disponible en: www.goldcopd.org • Pocket Guide for Asthma Management and Prevention (for Adults and Children older than 5 Years). Global Initiative for Asthma (GINA). Updated 2011. Disponible en: www.ginasthma.org. • Global Strategy for Asthma Management and Prevention. Global Initiative for Asthma (GINA). Updated 2011. Disponible en: www.ginasthma.org. • Pocket Guide for Asthma Management and Prevention in Children 5 Years and Younger. Global Initiative for Asthma (GINA). 2009. Disponible en: www.ginasthma.org. • Global Strategy for the Diagnosis and Management of Asthma in Children 5 Years and Younger. Global Initiative for Asthma (GINA). 2009. Disponible en: www.ginasthma.org. • Guía Española de la EPOC (GesEPOC). Arch Bronconeumol. 2012;48(Supl 1): 2–58. • Grupo de trabajo de la guía de práctica clínica sobre Atención Integral al paciente con Enfermedad Pulmonar Obstructiva Crónica (EPOC). Desde la Atención Primaria a la Especializada. Sociedad Española de Medicina de Familia (semFYC) y Sociedad Española de Neumología y Cirugía Torácica (SEPAR); 2010. • GEMA 2009. Guía española para el manejo del asma. Madrid, 2009. • GEMA para pacientes. Guía española para el manejo del asma. Madrid, 2011.