Untitled - Gobièrnu di Kòrsou

Transcripción

Untitled - Gobièrnu di Kòrsou
Buurtprofiel Roosendaal
Zone 34
Anno 2011
Een beeld van de zone Roosendaal te Curaçao
Ministerie
M
inisterie van
Sociale Ontwikkeling, Arbeid
en W
Welzijn
elzijn
2
Buurtprofiel Roosendaal
Voorwoord:
Het project buurtprofielen is een initiatief van het voormalig Sociaal Kennis Centrum.
Het project is gestart als kwalitatief deelonderzoek van de buurtmonitor. Al tijdens de informatiebijeenkomsten met de wijkvertegenwoordigers is de behoefte gebleken om in de
vorm van wijk- c.q. buurtprofielen een totaal-beeld van wijken vast te leggen.
Buurtprofielen hebben als doel inzicht te bieden in het ontstaan van de wijken, de huidige
situatie en het in kaart brengen van relevante ontwikkelingen.
Met de realisatie van buurtprofielen wil het Ministerie van Sociale Ontwikkeling, Arbeid
en Welzijn een bijdrage leveren aan een integrale wijkaanpak voor Curaçao. Door kennis
over de wijken te genereren en op een toegankelijke manier te presenteren ontstaat meer
kennis over de situatie in de wijken, kan beter ingespeeld worden op de daadwerkelijke
behoeftes van de bewoners en kunnen gerichte acties ondernomen worden.
De buurtprofielen hebben als ondertitel meegekregen:
Si mi sa mi pasado i mi presente mi por skohe mi futuro!
Door het verleden te kennen en het heden in kaart te brengen kunnen we onze
toekomst gericht bepalen.
Voor u ligt het buurtprofiel van de zone Roosendaal, wij hopen dat een ieder die geïnteresseerd is in deze zone baat zal hebben bij dit document.
Buurtprofiel Roosendaal
3
Inhoudsopgave:
Voorwoord
Inleiding
1.
Geografische positionering
2.
Historie en cultuur
3.
Sociaal-economische en demografische kenmerken
4.
Participatie
5.
Sociaal Kapitaal
6.
Leefbaarheid
7.
Veiligheid
8.
Gezondheid
9.
Sociale kaart
10.
Wijkontwikkeling
Bijlage 1:
Bijlage 2:
Bijlage 3:
Bijlage 4:
4
Profiel van zone Roosendaal
Geraadpleegde informanten
Literatuurlijst
Krantenartikel integrale wijkaanpak Gibraltar
Buurtprofiel Roosendaal
Inleiding:
In een buurtprofiel worden objectieve en subjectieve data naast elkaar gezet en met elkaar
in verbinding gebracht. Er worden bepaalde ontwikkelingen gesignaleerd en de beleving
van deze ontwikkelingen worden verwoord aan de hand van de verhalen van de inwoners
zelf.
Elk buurtprofiel begint met een geografische positionering. Daarin worden, aan de hand
van de op Curaçao algemeen gangbare zone-indeling, de grenzen van de zones duidelijk
weergegeven en wordt aangegeven welke wijken onderdeel van de betreffende zone uitmaken. Na de geografische positionering in hoofdstuk 1 volgt in hoofdstuk 2 een historische schets over het ontstaan van de wijken. In hoofdstuk 3 worden de
sociaal-economische en demografische kenmerken op een rijtje gezet. Daarin wordt een
situatieschets gegeven hoe de bevolkingsopbouw in de buurt er uit ziet en tevens de situatie ten aanzien van werk en inkomen.
Vervolgens wordt in de hoofdstukken 4 t/m 8 een nadere toelichting gegeven op de aspecten participatie, sociaal kapitaal, leefbaarheid, veiligheid en gezondheid. In hoofdstuk
9, sociale kaart, wordt weergegeven welke voorzieningen en organisaties er aanwezig zijn
in de wijken. Tot slot is in hoofdstuk 10 aandacht voor belangrijke ontwikkelingen in de
wijken, waarbij in ieder geval specifieke wensen en behoeftes van de bewoners worden
meegenomen en aandacht wordt besteed aan de “helden” uit de buurt.
Elk buurtprofiel wordt afgesloten met een 3-tal bijlagen. In deze bijlagen wordt een cijfermatige samenvatting van het profiel van de zone weergegeven, wordt aangegeven welke
personen een bijdrage hebben geleverd aan de totstandkoming van het profiel en wordt
een overzicht gegeven van relevante achtergrondliteratuur en aanvullende informatiebronnen.
Buurtprofiel Roosendaal
5
1.
Geografische positionering van de zone Roosendaal
Buurt: Roosendaal
Zonegebied: 34
Code: 5501
De zone Roosendaal omvat zeven buurten: Roosendaal, Mirla Plate, Gibraltar, Jenefu,
Selinda, Welatina, Sina Theresa, en twee gebieden: Heintje Kool en Gasparitu.
In Roosendaal zijn de volgende straten: Franklin Delano Rooseveltweg, Ceylonweg,
Cyprusweg, Heintje Koolweg, Mirla Plateweg, Timorweg, Welatinaweg, Plenchi di trafiko
Plasa Rafic Hariri en Schot-tegatweg West. In Mirla Plate: Franklin Delano Rooseveltweg
en Mirla Plateweg.
In Gibraltar: Kaya Algeciras, Kaya Gibraltar, Kaya Tarifa, Mirla Plateweg, Welatinaweg,
Franklin D.
6
Buurtprofiel Roosendaal
Rooseveltweg, Uruguayweg en Juan Hatoweg.
“Onlangs heeft een aantal straten
door de straatnamencommissie een
In Jenefu: Franklin Delano Rooseveltweg, Blan- naam gekregen. Veel straten zijn
quillaweg, en Welatinaweg.
vernoemd naar bekende personen
die vroeger in de buurt hebben
In Selinda: Blanquillaweg, Haitiweg, Providen- gewoond.”
ciaweg en Welatinaweg.
Elgenia Pieternella, sleutelinformant
In Welatina: Haitiweg, Bahamasweg, Biminisweg,
Cozumelweg, Cubaguaweg, Desiradeweg, Margaritaweg, Providenciaweg en Welatinaweg.
In Sina Theresa: Biminisweg, Cubaguaweg en Welatinaweg.
In Heintje Kool: Carriacouweg, Jumentoweg, Heintje Koolweg en Schotteweg West.
In Gasparitu: Atratoweg, , Coloradoweg, La Plataweg, Oude Nijlweg, Nijlweg, Plenchi di
trafiko Plasa Rafic Hariri, Tocantinoweg, Schotteweg West en Dr. Isaac S. Emmanuel Drive.
Bedrijf bij industrieterrein Heintje Kool
Buurtprofiel Roosendaal
7
2.
Historie en cultuur
Buena Vista, voorvader van Roosendaal
“De geschiedenis van Roosendaal
ligt verankerd in de historie van
Buena Vista. Buena Vista was de
grootste en dichtstbevolkte wijk van
Curaçao Eind jaren 70 van de vorige
eeuw heeft de overheid besloten dit
gebied op te splitsen in een aantal
kleinere zones. Zo is Roosendaal in
1981 om administratieve redenen
dus gescheiden van Buena Vista, net
als Heintje Kool, Selinda en Welatina”.
De wijk Roosendaal bestaat nog niet zo lang, pas
sinds 1981. Daarvoor maakte het gebied dat nu
Roosendaal heet, deel uit van de zone Buena Vista.
Buena Vista is feitelijk een Shellbuurt, maar dan
voor lokale inwoners. Toen in 1924 de Shell met
haar activiteiten begon had dat grote invloed op de
werkgelegenheid. Een werkgelegenheid waarin niet
volledig voorzien kon worden met uitsluitendl
lokale arbeidskrachten. Er werden arbeidskrachten
uit Bonaire, Suriname, Venezuela, Nederland en
later ook de Engelse eilanden zoals Trinidad en Bar- Juan (Janchi) Martina, sleutelinforbados aangetrokken. Daarnaast trokken de aan mant
Shell gerelateerde nevenactivi-teiten van CPM ook
Portugezen aan uit Madeira. Voor deze nieuwe arbeidskrachten moest woonruimte
geregeld worden. Er werden in korte tijd verschillende woonwijken uit de grond gestampt.
Voor het hoger kader, met name Nederlanders, werden speciale luxe dorpen gebouwd,
zoals Emmastad en Julianadorp. De gewone arbeiders kwamen terecht in een soort kampen. In 1935 kwam er, door regulering van de overheid, verbetering in de huisvesting van
buitenlandse arbeidskrachten. Ze werden op nationaliteit gescheiden gehuisvest, bijvoorbeeld de Venezolanen in Suffisant, de Portugezen op Valentijn. Voor lokale arbeidskrachten werd niks geregeld. Sommigen bleven in hun “oude” buurt wonen, anderen
migreerden naar de stad. Ze eigenden zich een stukje grond toe en bouwden eenvoudige
huisjes van planken, kerosineblikken en zink. Zo ontstonden halverwege en eind jaren 20
verschillende krottenwijken in de periferie van de stad, waaronder Buena Vista.1 Buena
Vista bleef groeien, zeker toen in de dertiger jaren de toegangswegen verbeterd en geasfalteerd werden.2
“De mondi Julian in Noord Roosendaal was een van de weinige plekken op Curaçao waar
je de bruine Hokko kon vinden. De bruine Hokko is een vrij grote fazantachtige vogel.
Het mannetje is in zijn geheel donker van kleur en heeft een gele knobbel op de snavel.
Op zijn kop heeft hij een kleine zwarte hanekam. Het vrouwtje is bruin van kleur en
heeft een zwarte staart met smalle witte strepen. De kop is zwart en heeft opvallende
witte vlekken. Curaçao is niet de natuurlijke habitat van deze vogel. Oorspronkelijk
komt hij alleen voor in de ongerepte oerwouden van zuidelijk Mexico tot aan Noordwest Ecuador. In zijn gedrag lijkt de Hokko op een kalkoen. Hij leeft voornamelijkop de
grond en zoekt al scharrelend zaden en vruchten. De nacht brengt hij door op een tak
in een boom. De Hokko is een hele trouwe vogel, een paartje blijft hun hele leven bij
elkaar. Door overmatige jacht vanwege zijn smakelijke vlees, wordt hij helaas met uitsterven bedreigt.”
Frank Martinus Arion, sleutelinformant
1CBS (2003), Leefsituatie in enkele achterstandsbuurten van Curaçao; historische achtergronden en statistische feiten
2Janga, Lionel, Wijkontwikkeling op Curaçao
8
Buurtprofiel Roosendaal
Buena Vista was verdeeld in 3 gebieden: Pariba, Meimei en Pabou. In 1981 werd Buena
Vista opgesplitst in een aantal kleinere zones, waaronder Roosendaal.
Economische ontwikkeling
Behalve een geografische en demografische reden, lag er ook een eocnomische reden ten
grondslag aan de afsplitsing van Roosendaal. In de jaren 80 waren er in Roosendaal verschillende putten, windmolens en watertanken die als opslagplaats voor de overheid
fungeerden bij het rondbrengen van water in de omringende buurten. Deze tanks lagen
op een heuvel, ook wel Ser’i Tanki genoemd. De resten van een watertank, die er tot op de
dag van vandaag nog steeds staat, herinneren aan deze functie. De watertanken hadden
een ingesloten trap waardoor het op een kooi leek en het de toepasselijke bijnaam “trapi
makaku” kreeg. Op de plek waar nu de Cola Debrot school staat, stond vroeger ook een
watertank van beton.
Plantage Urdal
In het gebied waar nu Roosendaal is, was vroeger een plantage, plantage Urdal, ook wel
plantage Roosendaal genoemd. De plantage bestond uit een buitenhuis met tuinen
eromheen. Het huis dateert uit de 19e eeuw. Het landhuis is er nog wel, maar ligt
verscholen tussende bosjes en verkeert in slechte staat van onderhoud.3
Familiegrond
De “nieuwe” zone Roosendaal bestaat uit een verzameling familiegronden. De meeste van deze familiegronden zijn vernoemd naar de naam van de
eigenaarfamilie zoals bijvoorbeeld Sinia Teresa,
Gibraltar en Heintje Kool. Sinia Teresa was een vrij
groot gebied waar bekende families hebben
gewoond zoals de familie van Frank Martinus
Arion, de familie van Jandi Paula en de familie Nita.
Gibraltar was ook familiegrond. Vroeger was
Gibraltar overwegend “mondi”, met verspreid een
paar bewoners. In de jaren 90 is de wijk door FKP
volgebouwd met meer dan 100 volkswoningen. Dat
betekende een grote verandering voor de oorspronkelijke bewoners. Zij zagen zich geconfronteerd met veel nieuwe bewoners, wat als
behoorlijke onrust werd ervaren.
“Er zijn best veel bewoners of families in Roosendaal die al drie of meer
generaties in deze buurt wonen. De
grootste familie uit de buurt is familie Stroop, andere van oudsher
hier wonende families zijn:
-
familie Rondei
familie Juliana
familie Pieternella
familie de Windt
familie Maduro
familie Augustina
familie Pourier
familie Troeman
familie Wall
familie di “Foi”
familie di “Pasqual”
Op Heintje Kool stond een landhuis en er was een
hofi. Door CPM werd een heuvel in deze wijk, Seru Elgenia Pieternella, sleutelinformant
di Draga, afgegraven voor grintwinning. Dit grint
3Huijgers, D. En L. Ezechiëls (1992), Landhuizen van Curaçao en Bonaire, Amsterdam/Haarlem
Buurtprofiel Roosendaal
9
werd gebruikt om het water bij de CPM te dempen. Seru de Drag lag achter de plek waar
nu de benzinepomp van Buena Vista is gevestigd. Heintje Kool stond door de jaren heen
bekend om de vele sociaal-culturele activiteiten die er georganiseerd werden door en voor
de inwoners afkomstig van de Engelstalig eilanden, Trinidad en St. Lucia.
Pedro Luis Brion, Plantage Rozentak en Wela Tina
Op 6 juli 1782 werd Pedro Luis Brion4+5 geboren op Curaçao, zoon van de welgestelde ZuidNederlandse handelaar Pierre Brion en Marie Detrox. In de Santa Ana kerk in Otrobanda
werd hij gedoopt als Phillipus Ludovicus Brion. Als militair was Brion in Nederland in dienst in het leger van de Bataafse Republiek. Aan het eind van de 18e eeuw kwam hij terug
naar Curaçao en raakte betrokken bij de revolutionaire beweging op het eiland, waar hij
een prominente rol vervulde als militair en zakenman ten tijde van de Britse bezetting.
Hij raakte betrokken bij de Venezolaanse onPlantage Rozentak wisselde tussen afhankelijkheidsoorlog in 1813 en werd een jaar
1739 en 1824 zeer regelmastig van later door Simón Bolivar benoemd tot commaneigenaar:
dant van de vloot. Na in 1816 de Spanjaarden te
hebben verslagen in een zeeslag voor de kust, pro1739 Jacob van David Senior
moveerde hij tot admiraal. Enkele jaren later werd
1740 George Germa
Brion door tuberculose geveld en keerde ernstig
1750 Wijbrandus Backer
ziek terug naar zijn geboorte eiland Curaçao in 1821.
1756 Parnassim
Een dag na zijn aankomst overleed hij en werd be1756 Sara da Costa Gomez
graven op het landgoed van zijn familie, Plantage
1758 Arnoldus Padtbrugge
Rozentak6. Plantage Rozentak, ook wel Roose Tak
1766 Adriana Raphoen, weduwe genoemd, was een kleinere plantage grenzend aan
van Dirk van Uytrecht
het Schottegat, de joodse begraafplaats Beth Haim
1777 Hendrik Willem Both Hen- en plantage Blenheim. De plantage wisselde
driksen
veelvuldig van eigenaar, rond 1800 was het in han1791 Sara Schotborgh
den van de familie van Brion. De waarde van de
1796 Pierre Martin
plantage, die enkel uit grond bestond, er waren
1799 Jean Baptist Laurant
geen gebouwen en evenmin slaven, bedroeg in 1807
1801 Joseph Faulke
in totaal 2700 pesos. In 1847 werd Rozentak
1803 J. Van Mord. Henriquez
samengevoegd met de naastgelegen plantage
1809 Joseph Faulke
Blenheim. De komst van Shell aan het begin van de
1819 Frederik Wilh. Meuningh
20e eeuw maakte een eind aan alle plantages in de
1824 Pieter Phoel
buurt van de raffinaderij, ook plantage Rozentak
werd door de raffinaderij opgeslokt. Alleen de
Bron: Buzink genealogie,
Joodse begraafplaats Beth Haim bleef behouden.
http://genealogie.buzink.com
4Hartog, Johan (1983), Biografia del Almirante Luis Brion, no 31, Bibliotheca de la academia nacional de la historia,
Estudios, Monografias y Ensayos, Caracas
5Palacios, Roberto (1983), Luis Brion, Primer Protector de America, Semblanza de Luis Brion, su significado y trascendencia para la Libertad del Hombre, Discurso de Orden
6Buzink genealogie, http://genealogie.buzink.com
10
Buurtprofiel Roosendaal
De Joodse begraafplaats Beth Bleinheim
Buurtprofiel Roosendaal
11
Door Venezuela wordt Brion beschouwd als een nationale held, om die reden wilde men
graag zijn laatste resten een speciale plek geven. 60 jaar na zijn overlijden, in 1882, worden
zijn resten naar Caracas overgebracht en in het Pantheón Nacional bijgezet. Zijn graf vinden op de voormalige Plantage Rozentak bleek niet gemakkelijk. Een oude inwoner van
de buurt, Ma Tina, ook wel Wela Tina genoemd, speelde hierbij een cruciale rol. Als dank
voor haar bijdrage kreeg Ma Tina een stuk terrein. Tot op de dag van vandaag wordt dit
gebied Welatina genoemd.
12
Buurtprofiel Roosendaal
3.
Sociaal-economische en demografische kenmerken
De zone Roosendaal heeft een oppervlakte van 1,48 vierkante kilometer. Met 1126 bewoners
per vierkante kilometer is Roosendaal is behoorlijk dichtbevolkt7.
Aantal inwoners
Terwijl in de meeste wijken van Curaçao het inwonersaantal daalt, is in Roosendaal het
aantal inwoners door de jaren heen erg stabiel gebleven. De Census van 1992 noemt een
aantal van 1656 inwoners, in 2001 is dat 1666.
Bewonerssamenstelling
Net als alle wijken op Curaçao heeft ook Roosendaal te maken met het fenomeen vergrijzing en ontgroening. Vergrijzing betekent dat het aantal ouderen (65-plussers) relatief
toeneemt. Met ontgroening wordt verwezen naar de maatschappelijke trend dat het aantal
jongeren onder de 15 jaar relatief afneemt. De cijfers uit de Census 1992, Census 2001 en
Buurtmonitor 2007 (BM 2007) laten dat duidelijk zien.
Tabel 1: ontwikkeling relatieve leeftijdsverdeling in Roosendaal
Voor wat betreft zowel de ontgroenings- als vergrijzingstrend wijkt Roosendaal niet af van
wat eilandelijk gangbaar is.
Naast ontgroening en vergrijzing heeft Curaçao te maken met een scheefgroei tussen het
aantal mannen en het aantal vrouwen binnen de samenleving. Er is sprake van een stijgend
vrouwenoverschot. De grootste vrouwen-overschotten worden aangetroffen in de zones
van de stadsregio’s, maar ook in Roosendaal wonen bovengemiddeld veel vrouwen.
De bevolking van Curaçao bestond volgens de respectievelijke Censusonderzoeken in 1992
uit 52,9% vrouwen en 47,1% mannen en vervolgens in 2001 uit 53,5% vrouwen en 46,5%
mannen. Tijdens de Buurtmonitor van 2007 blijkt de verhouding nog sterker scheef
gegroeid. Op dat moment is 54,5% van de bevolking van alle wijken die in de Buurtmonitor
zijn onderzocht man en 45,5% vrouw. In Roosendaal zijn in de Census van 1992, 2001 en
Buurtmonitor 2007 gemiddelde sexratio’s gemeten van respectievelijk 108, 122 en 127,3.
Dat betekent dat de verhouding vrouwen : mannen in 1992 in Roosendaal van 51,9% :
7Centraal Bureau voor Statiestiek (2001), Censusatlas 2001, Curaçao, Nederlandse Antillen
Buurtprofiel Roosendaal
13
48,1%, in 2001 een verhouding van 55,0% : 45,0% en in 2007 een verhouding van 56,0% :
44,0%. Het vrouwenoverschot groeit in Roosendaal dus harder dan gemiddeld op Curaçao.
Tabel 2: Sexratio (= aantal vrouwen per 100 mannen) in Roosendaal
Vergeleken met de andere aandachtswijken die in de Buurtmonitor zijn onderzocht,
wonen in Roosendal niet zo veel immigranten. Gemiddeld is 1 op de 5 à 6 inwoners van
Curaçao ergens anders geboren, in Roosendaal is dat 1 op de 8 à 9 inwoners.
Tabel 3: Bevolkingssamenstelling naar geboorteland in Roosendaal in 2001 en 2007
In Roosendaal blijkt het aantal immigranten de afgelopen jaren te zijn afgenomen.
Thuistaal
De meeste mensen in Roosendaal hebben het Papiamentu als eerste taal. Meer dan gemiddeld wordt in de huishoudens in deze wijk voornamelijk Papiamentu gesproken. Opvallend is ook dat er in Roosendaal vergeleken met andere buurten op het eiland veel minder
Nederlands en wat meer Spaans wordt gesproken in de thuissituatie.
14
Buurtprofiel Roosendaal
Tabel 4: Overzicht meestgesproken thuistaal in Roosendaal en Curaçao in 2001
Het grootste verschil tussen Roosendaal en het Curaçaose gemiddelde is dat in Roosendaal
minder mensen het Nederlands als meestgesproken thuistaal hebben.
Gezinsstructuren
Op Curaçao lijkt het aantal éénpersoonshuishoudens groeiende te zijn. In de Census van
1992 is 15,7% van de huishoudens als éénpersoons huishouden geregistreerd, in 2001 is dit
percentage gegroeid naar 20,7% en voor de 12 bestudeerde wijken in de Buurtmonitor 2007
wordt bijna ¼ (23,3%) als éénpersoonshuishouden aangemerkt. De wijk Roosendaal laat
min of meer dezelfde ontwikkeling zien, hier is het aantal éénpersoonshuishoudens tussen
1992 en 2007 gestegen van 15,4% in 1992 naar 21,4% in 2001 en 22,7% in 2007. In Roosendaal
runnen in verhouding meer vrouwen dan mannen in hun eentje een huishouden.
Gemiddeld bestaat in Roosendaal een huishouden in 2001 uit 3,1 personen. Dat wijkt niet
echt af van wat in andere wijken gemiddeld gangbaar is. Hiermee samenhangend is de
gemiddelde huishoudgrootte in Otrobanda ook relatief klein te noemen. Ondanks deze
gemiddelde huishoudgrootte en de relatief kleine woonruimtes, is het aantal meergezinshuishoudens in Roosendaal erg groot. Ruim 1 op de 10 huishoudens wordt beschouwd als
een zogenaamde “extended family”.
Tienermoeders
Het aantal tienermoeders, vrouwen die voor hun 20e minstens één kind krijgen, is in
Roosendaal hoog. Roosendaal hoort bij de 10 buurten waar het hoogste percentage tienermoeders voorkomt. Eilandelijk wordt zowel in de Censusonderzoeken als de Buurtmonitoren een gemiddeld tiener-moederpercentage tussen de 7 en 8% gemeten, in Roosendaal
is dat in 2001 12,6%. Jong moeder worden heeft grote consequenties voor het sociaaleconomische toekomstperspectief van deze vrouwen, zo blijktuit een recent door de Federatie Antilliaanse Jeugdzorg uitgebracht onderzoek8. Bijna alle jonge tienermoeders
stoppen voortijdig met school. Zwanger of met één of meer kleine kinderen is het ontplooien van een stabiele toekomst met persoonlijke ontwikkelingsmogelijkheden en een
onderwijs / arbeidscarrière
8Federatie Antilliaanse Jeugdzorg (2010), Jong & Moeder; een inventariserend onderzoek naar de situatie van tienermoeders op de Nederlandse Antillen
Buurtprofiel Roosendaal
15
niet gemakkelijk. Bovendien ontstaat vaak een moeilijk te doorbreken vicieuze cirkel, een
meisje van wie de moeder tienermoeder is heeft ongeveer achtmaal zoveel kans als elk
willekeurig ander meisje om zelf ook tienermoeder te worden.
Sociaal-economische situatie
Roosendaal wordt beschouwd als een van de achterstandswijken van Curaçao en is als zodanig ook meegenomen in verschillende armoede-bestrijdings en sociale- en wijkontwikkelingsprogramma’s. Eén daarvan is “Atakando Probresa”9, een rapport gericht op het in
kaart brengen van de armoedesituatie in een aantal Curaçaose wijken en het aanreiken
van handvatten hoe deze situatie te verbeteren door middel van een integrale wijkaanpak.
Armoede op Curaçao is relatief, vergeleken met omringende Caribische en LatijnsAmerikaanse landen is Curaçao niet arm. Toch kent een aantal buurten een serieuze en
hardnekkige armoedeproblematiek, de verschillen tussen arm en rijk zijn erg groot, een
groot gedeelte van de bevolking leeft onder het bestaansminimum. In de Censusonderzoeken van 1992 en 2001 werd voor Roosendaal een gemiddeld huishoudinkomen berekend van respectievelijk Naf. 2.399 en Naf. 2.065 bruto per maand. In 2001 is het
gemiddelde huishoudinkomen voor heel Curaçao vastgesteld op Naf. 3.701, in 1992 was
dat Naf. 3.451. Dat betekent dat het inkomensniveau in Roosendaal in 1992 op 69,5% van
het gemiddelde Curaçaose huishoudinkomen zat. In de jaren daarna zijn de mensen in
Roosendaal er qua inkomen sterk op achteruit gegaan, in dat jaar verdienen zij gemiddeld
55,8% van het gemiddelde Curaçaose huishoudinkomen. Dat betekent dat veel mensen
in Roosendaal onder de absolute armoedegrens leven. In 2008 is door het CBS een algemene armoedegrens vastgesteld van Naf. 2.195
voor een gezin bestaande uit twee volwassenen en “Sommige mensen in Roosendaal
twee kinderen. De inschatting is dat meer dan de worden geassocieerd met specifieke
helft van de huishoudens in Roosendaal leven van beroepen. Binnen deze families
een inkomen onder deze armoedegrens. Dat wordt wordt dit beroep al jaren uitgeoebevestigd door de cijfers van de Buurtmonitor 2007, fend, of ze zijn gewoon bekend in de
daarin komt naar voren dat bijna 6 van de 10 buurt.
huishoudens (58,3%) moet zien rond te komen van Voorbeelden zijn:
een inkomen onder de Naf. 1.500. Het feit dat een
Jan “Peladö”: kapper
grote groep mensen (14,6%) leeft van een onder- Pasqual: betonvlechter
standsuitkering is waarschijnlijk gedeeltelijk bepa- Chachi Pieternella: maakte
lend voor het hoge armoedepercentage. Gemiddeld
blokken
genomen heeft op Curaçao 8,2% van de bevolking
familie Rondei: geiten
een onderstandsuitkering.
fokkers
familie Pourier en familie
Rondei: kippenfokkers
Jopi di bus 123, buschauffeur
Alves en familie Pieternella,
varkensfokkers
Elgenia Pieternella, sleutelinformant
9Reda Sosial (1999), Pobresa ban atake. Een sociaal-economische diagnose van de armoede op Curacao. Stichting
Fonds voor Sociale Ontwikkeling en Economische Bedrijvigheid, Curaçao
16
Buurtprofiel Roosendaal
4.
Participatie
Maatschappelijke participatie is één van de thema’s die gebruikt wordt om de kwaliteit
van leven in de wijken te meten. Hierbij gaat het om deelname aan onderwijs, arbeidsmarkt, sport, andere vormen van vrijetijdsbesteding en kerkdiensten.
Onderwijs
In zijn algemeenheid laat Curaçao een stijgende lijn zien voor wat betreft opleidingsniveau.
Steeds meer mensen hebben een hogere opleiding. Roosendaal is daar geen uitzondering
op.
Tabel 5: ontwikkeling opleidingsniveau inwoners Roosendaal 1992 en 2001
Het opleidingsniveau in de wijk Roosendaal stijgt geleidelijk, maar veel minder hard dan
in andere buurten. Het gevolg is dat in Roosendaal veel minder mensen een hoog opleidingsniveau hebben vergeleken met elders op Curaçao. Met hoog opleidingsniveau wordt
bedoeld het afgerond hebben van minimaal HAVO, VWO of een MBO opleiding. In 1992
is in Roosendaal 11,8% van de inwoners hoogopgeleid, in 2001 is dat 15,4% en in 2007 17,9%.
Gemiddeld heeft in 2007 op Curaçao 27,7% van de inwoners een hogere opleidingsachtergrond.
Maar weinig kinderen in Roosendaal bezoeken een kindercrèche of speelschool. Op
Curaçao is het aantal kinderen dat participeert aan een of andere vorm van voorschoolse
educatie de afgelopen jaren sterk gegroeid. Inmiddels gaat ongeveer 45 – 50% van alle
kinderen een gedeelte van hun baby/peutertijd naar de opvang of speelschool. In
Roosendaal is nauwelijks sprake van stijging, zowel in de Census 1992 als 2001 is een participatiegraad voorschoolse educatie naar voren gekomen van ruim 27%.
Buurtprofiel Roosendaal
17
Skol preparatorio Kola Debrot
In de basisschoolleeftijd valt voor Roosendaal een wat hoger percentage zittenblijvers op
dan gemiddeld. Een op de 4 à 5 kinderen van 13, 14 en 15 jaar uit deze buurt zit nog in het
basisonderwijs. Op latere leeftijd valt een hoog schooldrop-outpercentage op. In 2001 gaat
van alle 15 – 19 jarigen uit Roosendaal 71,1% naar school, eilandelijk is dat percentage ruim
10% hoger. Toch leidt dit niet tot een hoger schooldrop-outpercentage, zowel in
Roosendaal als op het hele eiland verlaat ruim 45% het onderwijs zonder diploma.
Arbeid
Van de aandachtsbuurten die in de Buurtmontior 2007 zijn onderzocht heeft Roosendaal,
met Seru Fortuna en Koraal Specht, de meeste werklozen. In Roosendaal is op dat moment
28,9% van de beroepsbevolking werkzoekend.
Tabel 6: werkloosheidspercentage in Roosendaal vergeleken met Curaçao in 1992,
2001 en 2007, 2008 en 2009
18
Buurtprofiel Roosendaal
Het Arbeidskrachtenonderzoek (AKO) dat door CBS in 2008 en 200910 is uitgevoerd laat
een duidelijk daling zin van het werkloosheidspercentage. In de AKO onderzoeken wordt
echter geen uitsplitsing naar wijken gemaakt waardoor niet vast te stellen is of Roosendaal
van deze daling mee profiteert.
Opvallend is dat de werkloosheid onder de vrouwelijke inwoners van Roosendaal bijna
tweemaal zo hoog is als onder de mannen. Van de mannen is 1 op de 5 (19,8%) werkzoekend, bij de vrouwen is dat meer dan 1 op de 3 (37,1%).
Tabel 7: werkloosheidspercentages in Roosendaal uitgesplitst naar geslacht
Het meest zorgwekkend is de werkloosheid onder jongeren. In Roosendaal lukt het jongeren, vooral meisjes, onder de 25 jaar heel moeilijk om aan een
baan te komen. In de Buurtmonitor is van de meisjes tussen de 15 en 25 jaar die niet naar
school gaan bijna de helft (49,3%) werkzoekend.
Tabel 8: jeugdwerkloosheidspercentage in Roosendaal vergeleken met Curaçao in 1992,
2001, 2007, 2008 en 2009
Sport
Uit de Buurtmonitor van 2007 blijkt dat het percentage van mensen dat woonachtig is in
de 12 bestudeerde aandachtsbuurten, van 4 jaar en ouder dat aangeeft minstens 1 keer per
week te sporten 19,4% is. Roosendaal scoort bijna 4 procentpunten lager, namelijk 15,5%.
Over het algemeen sporten vrouwen minder vaak, dat blijkt ook in Roosendaal het geval
te zijn. Van de vrouwelijke inwoners uit Roosendaal sport minder dan 1 op de 10 (9,0%)
regelmatig, bij de mannen is dat bijna 1 op de 4 (23,8%).
10CBS, Resultaten Arbeidskrachtenonderzoek Curaçao 2008 en 2009
Buurtprofiel Roosendaal
19
Heintje Kool Ballpark (van honkbalclub Santa Maria Pirates Chipi)
Vrijetijdsbesteding
In de Buurtmonitor 2007 is aan de bewoners gevraagd in welke mate ze uitgaan, contact
hebben met familie en vrienden, hobbies hebben en/of vrijwilligerswerk doen. In
Roosendaal geven de mensen aan iets minder vaak dan gemiddeld aan het uitgaansleven
deel te nemen. Net als elders gangbaar is zijn het vooral de jonge mensen (15 – 34 jarigen)
die zeggen minstens éénmaal per maand uit te gaan. Het doen van vrijwilligerswerk is een
minder gangbare vrijetijdsbesteding bij de inwoners van Roosendaal. Met 8,6% heeft
Roosendaal de op één na laagste score, gemiddeld doet in de wijken uit de Buurtmonitor
12,8% vrijwilligerswerk.
Voor wat betreft hobbies kan opgemerkt worden dat in Roosendaal iets meer dan gemiddeld door de inwoners tijd besteed wordt aan een hobby, 57% van de inwoners besteed
minstens éénmaal per maand tijd aan zijn of haar hobby. Over het algemeen zijn er meer
mannen dan vrouwen die tijd investeren in een hobby, dat is in Roosendaal sterker het
geval. Van de mannen besteedt 65,1% tijd aan een hobby, bij de vrouwen is dat 50,8%.
Contact met familie en vrienden
Gemiddeld heeft op Curaçao ongeveer ¾ van de inwoners minstens 1 keer per week contact
met familie en vrienden. In Roosendaal ligt dat percentage wat lager, namelijk 61,0%. Er
is een verschil tussen mannen en vrouwen. Mannen hebben vaker contact met familie en
vrienden (63,9%) dan vrouwen (59,1%). Ook andere sociale contacten komen in
Roosendaal (46,8%) iets minder vaak voor dan in de andere wijken uit de Buurtmonitor
(50,6%).
20 Buurtprofiel Roosendaal
5.
Sociaal Kapitaal
Met sociaal kapitaal wordt gedoeld op de sociale netwerken en de weder-kerigheid van
contacten tussen mensen, vrienden, buren maar ook vreemden, alsook het onderlinge
vertrouwen dat daaruit voortvloeit. Eén van de aspecten van sociaal kapitaal is dus het
vertrouwen in de mensen in je omgeving. De mate van vertrouwen is o.a. belangrijk voor
de capaciteit van een collectiviteit om aan de verbetering van hun eigen leef- en woonklimaat te werken.
Vertrouwen
Als indicatoren voor dit vertrouwen zijn 4 verschillende soorten vertrouwen in de buurtmonitor gemeten:
a.
b.
c.
d.
graad van vertrouwen in “voor het individu belangrijke anderen”, oftewel
vertrouwen in mensen zoals je naaste buren, je huisarts en je collega’s;
graad van vertrouwen in “willekeurige anderen”, oftewel vertrouwen in bijvoorbeeld
willekeurige jongelui of ouderen in je omgeving;
graad van vertrouwen in “vertegenwoordigers van maatschappelijke instituties” die
actief zijn in je omgeving, zoals de wijkleiders, politici, religieuze leiders of een
politieagent in de wijk;
graad van “algehele vertrouwen in anderen”, oftewel de mate van vertrouwen in alle
eerder genoemde categorieën van mensen in de omgeving van de respondent.
In de Buurtmonitor van 2007 is een gesprek aangegaan met de hoofden van de
huishoudens. De hier gepresenteerde percentages geven dus de belevingswereld van de
hoofden van de huishoudens weer.
Tabel 9: overzicht aspecten van sociaal kapitaal Roosendaal, afgezet tegen de uitkomst
van alle 12 wijken uit de Buurtmonitor gezamenlijk
1 = vertrouwen in voor individu belangrijke anderen
2 = vertrouwen in willekeurige anderen
3 = vertrouwen in vertegenwoordigers van maatschappelijke instituties
4 = algeheel vertrouwen in anderen
Buurtprofiel Roosendaal
21
Het vertrouwen in de sociale omgeving is laag in Roosendaal. Vooral het lage vertrouwen
in “voor het individue belangrijke anderen” valt op. Maar ook willekeurige anderen worden
nauwelijks vertrouwd, niet specifiek en ook niet in zijn algemeenheid. Deze mate van
wantrouwen geldt ook voor vertegenwoordigers van maatschappelijke insitituties, maar
daarbij is het verschil met de gemiddelde score (17,3%) voor alle buurten uit de Buurtmonitor het laagst. In Roosendaal vertrouwt slechts 1 op de 10 respondenten (10,4%) van de
Buurtmonitor vertegenwoordigers van maatschappelijke instituties.
Sfeer en beleving sociale integraliteit
Het subjectieve oordeel over de sfeer en de beleving van de sociale integraliteit in de
bestudeerde wijken van de Buurtmonitor van 2007 wordt door ongeveer 80% van de respondenten als positief beoordeeld. Voor de zone Roosendaal vallen de scores wat lager uit
ten opzichte van de andere 11 wijken van de Buurtmonitor, 70,6% oordeelt positief over
het leefklimaat en 66,7% oordeelt positief over de sociale kwaliteit van de woonomgeving.
22
Buurtprofiel Roosendaal
6.
Leefbaarheid
Leefbaarheid is de door bewoners ervaren kwaliteit met betrekking tot het wonen die
bepaald wordt door het aanzicht van de woonomgeving en het gedrag van omwonenden
en anderen die in de woonomgeving verkeren. Hierbij kan men streven naar een schoon
en veilige wijk, maar ook het investeren in de sociale samenhang en de aanwezigheid van
de nodige voorzieningen is hierbij belangrijk.
Infrastructuur
In Roosendaal zijn de meeste bewoners tevreden over de infrastructuur in hun wijk. Voor
wat betreft straatverlichting vindt 82,4% dat die in voldoende mate aanwezig is. Met de
aanwezigheid van winkels is bijna iedereen (96,1%) tevreden, dat geldt ook voor het openbaar vervoer (92,2%), groenvoorzieningen (92,8%) en onderwijsvoorzieningen (87,6%).
Minder tevreden zijn de bewoners over de aanwezigheid van sport- en spelmogelijkheden
en jongeren- en ouderenvoorzieningen. Uit de Buurtmonitor 2007 blijkt dat door 55,6%
van de respondenten sportvoorzieningen gemist worden en speelmogelijkheden door
62,1%. Het aantal inwoners dat tevreden is over de aanwezigheid van jongeren- en ouderenvoorzieningen is behoorlijk laag, respectievelijk 32,7% en 6,5%.
Kwaliteit huisvesting
Op Curaçao bestaat de woningvoorraad voor het grootste deel uit eigendoms-woningen,
ongeveer 70% van de woningen is in eigendom van degene die het bewoont, 30% is een
huurwoning. Roosendaal wijkt hier van af. In 1992 zijn er in verhouding wat meer woningen in eigendom, in 2001 en 2007 is dat gezakt tot onder het eilandelijk gemiddelde. Deze
afname heeft direct te maken met de toename van het aantal huurwoningen doordat er in
de periode tussen 1992 en 2001 nogal wat sociale woningbouw is gerealiseerd in de wijk.
In 1997 zijn 101 volkswoningen van Fundashon Kas Popular (FKP) opgeleverd.
Tabel 9: overzicht ontwikkeling aantal eigendomswoningen in Roosendaal en Curaçao
Buurtprofiel Roosendaal
23
Van de 101 huurwoningen van FKP zijn er 4 speciaal aangepast voor gehandicapten en bejaarden.
Vergeleken met wat eilandelijk gangbaar is, worden in Roosendaal meer woningen als
“slecht” beoordeeld. Wel is er een positieve ontwikkeling gaande, tussen 1992 en 2001 is
het aantal als “slecht” beoordeelde woningen afgenomen van 15,2% naar 10,1%.
24 Buurtprofiel Roosendaal
De volkswoningen van FKP zijn technisch gezien goed in orde. In augustus werd een
gedeelte van Roosendaal getroffen door een “warwaru” (windhoos), waarbij heel veel
woningen hun daken zijn kwijtgeraakt. FKP heeft het onderhoud hiervan onmiddellijk
voor haar rekening genomen, binnen 2 dagen had elk getroffen huis weer een nieuwe
dakbedekking.
“Roosendaal is de afgelopen 30 jaar
twee keer getroffen door een windhoos. Een windhoos in de jaren 80
veroorzaakte veel schade aan huizen
en de infrastructuur. Vorig jaar werd
de wijk weer geraakt door een hoos,
gelukkig dit keer met minder schade ”.
Elgenia Pieternella, sleutelinformant
De woningen in Roosendaal zijn klein, de gemiddelde woningoppervlakte in deze wijk is 85 m2.
Ter vergelijking, over heel Curaçao gemeten had
in 2001 een woning gemiddeld een woonoppvervlakte van 125,9 m2. De afmeting van de
woning is voor veel mensen een van de redenen
om elders te willen gaan wonen. Opvallend bij
de motieven van mensen om elders te willen
gaan wonen is dat in Roosendaal 1 op de 9 respondenten (11,1%) stelt dat te willen omdat de
buurt hen niet aan staat. In geen enkele andere
buurt die in de Buurtmonitor is onderzocht
wordt dit zo vaak als motief genoemd.
Buurtprofiel Roosendaal
25
7.
Veiligheid
Bij vormen van onveiligheid op wijkniveau wordt gedacht aan zaken als overlast van omwonenden, van groepen hangjongeren, maar ook criminaliteit en vandalisme, verkeersoverlast en overlast van drugsgebruikers. Ook situaties waar dreiging van uit gaat
kunnen een gevoel van onveiligheid bij wijkbewoners teweeg brengen, zoals bijvoorbeeld
weinig verlichting of groepen jongeren die samenscholen
In de Buurtmonitor van 2007 geeft 77% van de respondenten uit Roosendaal aan zich veilig
tot zeer veilig te voelen. Dat is ongeveer net zo hoog als het gemiddelde van de 12
bestudeerde wijken.
Criminaliteit
In de Roosendaal is voldoende straatverlichting, dat geeft de bewoners een goed gevoel
van veiligheid. Op sommige plekken concentreren zich groepen hangjongeren, iets wat
bij veel bewoners een onprettig gevoel veroorzaakt. Er zijn plekken waar veel illegaal vuil
wordt gestort. Buurbewoners siganleren zelf een probleemgezin in de wijk. Dit gezin is
vaak betrokken bij diefstal, vechtpartijen en andere illegale activiteiten.
CWM Infrastructure (Curaçao Wegenbouw Maatschappij)
26 Buurtprofiel Roosendaal
8.
Gezondheid
De “gezonde wijken” benadering is gebaseerd op de gedachte dat actieve deelname van de
mensen waar het om draait, bijdraagt aan hun persoonlijke ontwikkeling en aan het versterken van beoordeling- en beslissings-vermogens. In achterstandswijken is in het algemeen
meer sprake van gemeenschapszin, hetgeen een goede mogelijkheid biedt de sociale norm
positief te beïnvloeden.
Gezondheidsverschillen hebben volgens de literatuur te maken met de sociaal-economische
positie van mensen, met hun gezondheidscultuur, hun huisvestingssituatie, hun opleidingsniveau en met het wel of niet hebben van werk. Deze verschillende factoren beïnvloeden
elkaar, maar het is moeilijk weetschappelijke bewijzen te vinden voor welke invloedsfactoren
het meest van belang zijn.
Gezondheidsbeleving
In de Buurtmonitor van 2007 hebben respondenten uitspraken gedaan over de beleving van
hun eigen gezondheid, maar ook over hoe zij denken dat hun huisgenoten hun gezondheid
beleven. De beleving van de inwoners van Roosendaal wijkt af van het gemiddelde in de 12
buurten van de Buurtmonitor, in die zin dat de hoofden van huishoudens hun eigen gezondheid minder positief beoordelen. Meer dan de helft (50,9%) beoordeelt zijn eigen gezondheid
als “gaat wel”, “slecht” of “zeer slecht”, in de overige buurten is dat gemiddeld 35,9%.
Ziektekostenverzekering
Uit de onderzoeksresultaten van de Buurtmonitor 2007 komt naar voren dat het aantal onverzekerden in Roosendaal hoger is dan gemiddeld (3,3%) is. Het hebben van een SVB-verzekering komt het meest voor, 41,2% van de inwoners van Roosendaal valt onder deze vorm van
ziektekostenverzekering, gevolgd door een PP verzekering (37.9%).
Tabel 10: overzicht ziektekostenverzekering Roosendaal, afgezet tegen de uitkomst van
alle 12 wijken uit de Buurtmonitor gezamenlijk
Buurtprofiel Roosendaal
27
Leefstijl
Iemands leefstijl is mede bepalend voor zijn of haar gezondheid. Eet- en drinkgewoonten en
rookgedrag zijn indicatoren voor een bepaalde leefstijl. In de Buurtmonitor zijn eetgewoontes
op twee manieren gemeten, objectief en een subjectief. In Roosendaal zegt ruim ¾ (77,0%)
van de geïnterviewde hoofden van huishoudens dat de eetgewoontes binnen hun huishouden
gezond zijn, terwijl het objectieve oordeel op iets meer dan de helft (51,3%) uitkomt. In
Roosendaal wordt in 13,7% van de huishoudens door het hoofd van het huishouden gerookt,
gemiddeld 10 sigaretten per dag gerookt.
“ Obesitas is een groot gezondheidsprobleem, ook bij ons in de buurt. Het
zou goed zijn om voorlichtingscampagnes voor jongeren te organiseren,
om gezonder te eten.”
Mevr. Tuman, buurtbewoner
Paradiso Bar Restaurant langs Franklin D. Rooseveltweg
28 Buurtprofiel Roosendaal
9.
Sociale kaart
Voor een beschrijving van dit onderdeel is gekeken naar de voorzieningen op wijkniveau,
waaronder openbaar vervoer, maar ook de aanwezigheid van verschillende voorzieningen
zoals een medisch centrum, bibliotheek, sportfaciliteiten, scholen, winkelvoorzieningen, etc.
Voorzieningen
“Tegenwoordig zijn er een botika en
supermarkten in de buurt. Vroeger
moest je naar Otrobanda en later naar
Sta. Maria. Gelukkig is het aantal
voorzieningen de laatste jaren in de
buurt gegroeid.”
In Roosendaal is een beperkt instellingen- en
voorzieningenaanbod terug te vinden. Voor een
aantal voorzieningen zijn de inwoners aangewezen
op andere buurten, voornamelijk het nabij gelegen
Buena Vista en/of Sta. Maria. In tabel 11 wordt een
Mevr. Tuman, buurtbewoner
overzicht van de voorzien-ingen gegeven.
In zone 34 Roosendaal is wel een grote aantal bedrijf-, detailhandelzaken en andere bijzondere
voorzieningen te vinden met een bovenwijkse functie. Deze zijn ongelijk verdeeld over de
zeven buurten Roosendaal, Mirla Plate, Gibraltar, Jenefu, Selinda, Welatina, Sina Theresa en
de twee gebieden Heintje Kool en Gasparitu. Als enige buurt binnen zone 34 heeft Roosendaal
twee scholen aan de Heintje Koolweg: Advent School en Skol Kola Debro, beide scholen voor
funderend onderwijs. Er waren 2 toko’s in Roosendaal, een aan de Andes Welatinaweg en
Panaderia Nobo aan de Mirla Plateweg. Beide voorzieningen zijn onlangs gesloten.
“Vèlt di tanki/vèlt di Roosendaal :
Van de jaren 60 tot 80 was dit veld dé
ontmoetingsplek voor mannen uit de
buurt. De liefde voor baseball werd er
met de paplepel ingegoten, ze
speelden van kleinsafaan. Ze vormden
een team en behaalden een grote
prestatie door een profesioneel team
uit de dubbel A-klasse, Alpha Zelbo, te
verslaan. Tegenwoordig is dit terrein
volledig ingericht als industrieterrein”
Elgenia Pieternella, sleutelinformant
Aan de belangrijke binnenwegverbinding, Heintje
Koolweg, zijn diverse bedrijven gevestigd: Curaçao
Wegenbouw Maatschappij N.V. (C.W.M.), Randolph Transport, ITACCA Timmerwinkel, Real
Power General Constractors N.V., B2B Garage,
Sunny Trading Company Inc., Autobody Garage
Humphrey Pieter, No Limit Bodyshop Auto Parts,
Soja Tire Service, Cecil Motoren Revisiebedrijf,
Rudmad Construction (RMC), gespecialiseerd in
ijzerwerk en Curaçao Engineering Constructors
N.V. (Cureng-con).
Aan de nabije gelegen Schottegatweg West ligt
Inter Tiles, gespecialiseerd in tegels en keukenmeubilair en International Machineries & Services
N.V.
Buurtprofiel Roosendaal
29
Staal Antillen NV bij bedrijvengebied Gasparito
In Roosendaal, aan de hoofdweg Franklin D. Rooseveltweg zijn ook allerlei bijzondere functies
te vinden: Plaza Monarca Stores & Warehouses (units for rent), Parts For You Auto Parts,
Coach Sportbar, Domino’ s Pizza, Shemidafi’s Agencies, Shonma Auto Parts (sloperij en
verkoop van tweede handse onderdelen), Mario Tire Sales, Lizzie Hair Fashon (LHF), The
New Innovation Snack, Mall Edifisio Nos Esfuerso met Botika Nos Deseo, huisarts B.M.E.
Straal, Dra. E. Middelhof Rosario en Fysiotherapie Zita A.B. de Windt.
Aan dezelfde Rooseveltweg is Inter-Alfa N.V. Parfume Cosmetic Hair Cosmetic Assesories en
Paraiso Bar & Restaurant gevestigd. Ook de Samira Shopping Mall ligt aan deze straat, daarin
zijn de volgende zaken gevestigd: meubelzaak Economic Center, Hot Wheels Auto Parts, Pentecoastal kerk (Fundador-Misionero David Miranda), Jewelry N.V., Showroom Samira, Mahaira Hair Nail Beauty Studio, Assurantie-en Schadebemiddelaar Top, Ladycare N.V.
(Toilethygiene at a higher level), Dental Laboratorio Martinez, koeriersbedrijf Sujeidi Express,
Micky’s Car Care, A&M Snack, Toko Reny Jian Wu en een nummerkantoor van Sure Lottery.
Aan het Plenchi di trafiko Plasa Rafic Hariri is Real Deal Auto Sales Bodyshop & Painting te
vinden.
30 Buurtprofiel Roosendaal
Aan de twee hoofdwegen die de begrenzing zijn van Mirla Plate is ook een aantal bijzondere
functies aanwezig: Alves Supermarket, Blue Yel Group N.V., Señor Barata en een automonteurzaak zonder naam aan de F.D. Rooseveltweg en aan Mirla Plateweg Bar en Restaurant
Jielle, Barata Snack & Bar en een nummerkantoor van Joe Black.
In Gibraltar in een deelgebied van Roosendaal, waar woningen van Fundashon Kas Popular
(FKP) zijn gebouwd. Recentelijk is hier in het kader van de Integrale Wijkaanpak een multifunctioneel sportveld aangelegd. Momenteel is tevens een buurtpaviljoen met kleedkamers
en een snackfaciliteit in aanbouw. Aan de rand van Gibraltar zit een kapper, Barberia Elegancia, El Tipico Restorant en TER Zone Auto Center.
In Jenefu is alleen een nummerkantoor van Joe Black te vinden aan de Franklin D. Rooseveltweg. In Selinda zijn drie bijzondere functies te vinden: aan Blanquillaweg zit Toko
Agarie, aan Providenciaweg SGS Oil, Gas and Chemicals Services en aan de Welatinaweg #
124 is een appar-tementencomplex.
In Welatina aan de Bahamasweg zijn twee detailhandel zaken gevestigd: Rebibation Barbershop en Double Yan Snack.
Sina Theresa heeft alleen maar één vestiging, niet direct gericht op de bewoners, maar met
een toeristische functie: het betreft Weltina Appartments.
Weltina Appartments
Buurtprofiel Roosendaal
31
In het industriegebied Heintje Kool zijn de volgende bedrijven gevestigd: Vieira Equipment
N.V. Heavy Mix Concrete B.V., Dick Doof Constractor N.V., Stork & Wescar, zetel van Wescar
Credit Union (W.C.U.), Arlmco B.V. Master Painting (Autoschadebedrijf), Handelscentrum
Heintje Kool met D.W.M.C.
Curaçao veevoeder, W&W huis- en kantoormeubelen, Container Services. Turbo Machineshop, Event Dimensions (Imagineering Special Events & Moret), General Insulation and
Conservation Contractors N.V., Tiger Equipment& Services N.V., Japan Retail Company N.V.
en MAC (verkoop van accu’s voor auto’s).
In Gasparitu bij Palu Blanku is een bedrijvengebied ontstaan met de volgende zaken: Jacob
Tire Center, 7 Strea Snack, Vyndys Surinaams Restaurant, Kenny’s Center met Kenny’s Dry
Cleaning & Laundry Center, een nummerkantoor Joe Black, I-Sports Boutique, Nos Kushina
Krioyoyo Bar Chip Chip’s Place, International Bonded Couriers (IBC), El Piston Diesel Parts
NV, Venequip Curaçao, opslagplaats en werkterrein van wegenbouw-maatschappij MNO Vervat, Rivierre Super Auto Service en Staal Antillen N.V..
Beth Haim is de oudste Joodse begraafplaats (1656) van het Westelijk
Halfrond. Het kerkhof biedt plaats aan
ongeveer 5000 graven voor de Sefardische Joodse gemeenschap. Hun rijke
cultuur is o.a. terug te vinden in de
beroemde
bewerkte
marmeren
graftombes. De uitstoot van chemische stoffen door de directe buren, de
olierafinaderij, heeft echter veel
schade aan deze tombes veroorzaakt.
Aan het Plenchi di trafiko Plasa Rafic Hariri is benzine pompstation Vanddis N.V. en Carwash Palu
Blanku. Aan de Schotteweg West is een aantal auto
gerelateerde zaken gevestigd: Garage J.C. Dorego,
Gilimar Auto Suplies, Sandys Car Care Center. En
Setica N.V. Contractor. Aan de Dr. Isaac S. Emmanuel Drive, die de oostelijke begrenzing vormt
van het gebied Gasparitu, is Beth Haim Cemetery
te vinden een Joods Kerkhof.
Bron: www.curacaomonuments.org
Rebibation Barbershop/ Double - Yan Snack gelegen aan Bahamasweg
32
Buurtprofiel Roosendaal
Behalve het nieuwe sportveld in Gibraltar heeft Roosendaal geen sportfaciliteiten. Aan de
Heintje Koolweg is wel het bouwvallige Ballpark Heintje Kool gelegen, het honkbalveld dat
vroeger door de honkbalclub Santa Maria Pirates werd gebruikt voor trainingen en competitiewedstrijden. De Santa Maria Pirates speelden in de hoogste klasse van de Curaçaose
honkballcompetitie en zijn verscheidene keren kampioen en subkampioen geworden.
Tabel 11: overzicht voorzieningen in Roosendaal
Buurtprofiel Roosendaal
33
Vervolg tabel 11: overzicht voorzieningen in Roosendaal
Sociale Kaart
In de volgende tabel wordt een overzicht gegeven van organisaties en instellingen die in
Roosendaal gevestigd zijn. De organisaties worden geordend in 5 categorieën: wonen, werken,
weten, welzijn en zorg.
Tabel 12: overzicht Sociale Kaart in Roosendaal
34
Buurtprofiel Roosendaal
10.
Wijkontwikkelingen
Actuele ontwikkelingen
De meest recente belangrijke ontwikkeling voor de wijk is het feit dat Gibraltar (onderdeel
van Roosendaal) in 2009 is opgenomen als pilotwijk in een het meest recente programma
integrale wijkaanpak op Curaço: Plan Nashonal pa Desaroy Bario.
Wensen en behoeftes
Uit de Buurtmonitor, gesprekken met vertegenwoordigers van de wijk-organisaties en buurtbewoners en het Wijkactieplan van Gibraltar zijn een paar concrete behoeftes en
wensen naar voren gekomen:
•
•
•
•
•
•
de realisatie van een buurtcentrum, een wijkbewoner hoopt dat het gebouw van de
oude bakkerij aan de wijk wordt toegewezen en omgebouwd kan worden tot
buurthuis
de ontwikkeling van activiteiten en voorzieningen voor jongeren
het realiseren van een kinderopvangvoorziening, in de buurt is op dit moment
geen crèche
de ontwikkeling activiteiten en voorzieningen voor ouderen
de ontsluiting van Gibraltar
het realiseren van snelheidsremmende maatregelen.
In het kader van de integrale wijkaanpak is in 2010 in Gibraltar een start gemaakt met de
realisatie van een sportveld. Dit sportveld is inmiddels af en wordt intensief gebruikt door
de jongeren in de wijk. Het geplande paviljoen dat dienst zou doen als ontmoetingsplek
is helaas niet gerealiseerd.
Baluartenan
De zone Roosendaal heeft op verschilllende terreinen ‘baluartenan’ voortgebracht:
muzikanten, politici, sporters, etc. Enkele bekenden zijn:
•
Amador Nita:
•
Pedro Luis Brion:
•
Soraida Juliana:
•
Rudsel “Little” Leito:
•
Didi “Chikitin” Grigorio:
politicus, medeoprichter van Frente Obrero
Libera shon 30 di Mei (FOL). Was een van de leiders
bij de arbeidersstaking van 30 mei 1969.
militair, zeeman en vrijheidsstrijder,
rechterhand van Simon Bolivar in de Venezolaanse
onafhankelijkheidsoorlog in de 19e eeuw
sporter, beste vrouwelijke softball pitcher
Van Curaçao, hielp het Curaçaose en Antilliaanse team
aan een groot aantal overwinningen en medailles.
muzikant in een van Curaçaos populairste
bands, ERA
pitcher van Sta. Maria Pirats
Buurtprofiel Roosendaal
35
•
Alejandro “Jandi” Paula:
•
Frank Martinus Arion
36 Buurtprofiel Roosendaal
socioloog / wetenschapper die voor het
eerst de geschiedenis van de slavernij op
Curaçao vanuit het perspectief van de lokale
Curaçaoenaar heeft onderzocht en beschreven;
was een korte periode (interim)
minister president van de voormalige
Nederlandse Antillen
Schrijver van verschillende boeken waarvan
de bekendste is Dubbelspel , een roman waarin
door middel van het vertellen over een groep
dominospelende vrienden, op een duidelijke
manier een beeld wordt geschetst van de
identiteit van Curaçao, de bewoners, de
tradities, de moraal, etc..
Bijlage 1:
Profiel van zone Roosendaal
* Aantal vrouwen op 100 mannen
** Aantal hoog opgeleiden personen per 100 laag opgeleide personen
Buurtprofiel Roosendaal
37
Bijlage 2: Geraadpleegde informanten
Dit buurtprofiel is tot stand gekomen dankzij de inzet en waardevolle bijdrage van velen.
Speciale dank gaat uit naar de wijkvertegenwoordigers en alle bewoners die tijdens verschillende bijeenkomsten zeer veel informatie hebben aangeleverd:
•
•
•
•
•
•
•
•
alle betrokken bewoners van Roosendaal
mevr. Shirley Plantein
mevr. Jeanette Juliet-Pablo
dhr. Frank Martinus Arion
dhr. Stanley Ignacio
mevr. Elgenia Pieternella
mevr. Tuman
dhr. Juan “Janchi” Martina
38 Buurtprofiel Roosendaal
Bijlage 3: Literatuurlijst
Arion, Frank M. (1973), Dubbelspel, Amsterdam
Bakhuis, Y. & M. Sevriens, Problematiek van wijken in achterstandssituaties op Curacao.
Task Force Antilliaanse Jongeren in samenwerking met Unidat di bario, Plataforma
Otrobanda en Fundashon Pro Souax, Curaçao
Brenneker, P. (1969-1975) Sambumbu: volkskunde van Curaçao, Aruba en Bonaire. Curaçao
1969-1975, Volume 1-10
Centraal Bureau voor de Statistiek (2002), Censusatlas 2001, Curacao, Nederlandse
Antillen
Centraal Bureau voor de Statistiek (2003), Leefsituatie in enkele achterstandsbuurten van
Curacao. Historische achtergronden en statistische feiten, Curaçao
Centraal Bureau voor de Statistiek (2010), Resultaten Arbeidskrachten-onderzoek Curacao
2009, Curaçao
Dienst Cultuur en Educatie (1994), Nieuw beleid: Project wijkbeheer en vernieuwing,
Curaçao
Dienst Cultuur en Educatie (1996), Relato final orientashon Rayon 2, Curaçao
Dienst Cultuur en Educatie (2000), Samenwerken aan Integrale Wijkaanpak, Curaçao
Directie Kultureel Educatieve Zaken (KEZ) / Eilandgebied Curaçao (1996) Cultureel
Educatief Wijkbeleid Curacao 1997-2000, Curaçao
Federatie Antilliaanse Jeugdzorg (2003), Ruimte voor de jeugd; een inventarisatie onderzoek
naar bestaande faciliteiten voor kinderen en jongeren in verschillende wijken van Curaçao,
Curaçao
Federatie Antilliaanse Jeugdzorg (2010), Jong (&) Moeder. Een inventariserend onderzoek
naar de situatie van tienermoeders op de Nederlandse Antillen, FAJ in samenwerking met
SIFMA, in opdracht van Samenwerkende Fondsen Aruba en Nederlandse Antillen, Curaçao/ Sint Maarten
Grupo di trabou IPK/ UNA (1993), Kultura, base pa desaroyo propio di Korsou. Nota di
diskushon pa e seminario 20-21 di mart 1993, Curaçao
Hartog, Johan (1983), Biografia del Almirante Luis Brion, no. 31, Estudios, Monografias Y
Ensayos, Caracas
Buurtprofiel Roosendaal
39
Huijgers, D. & Ezechiels (1992), Landhuizen van Curaçao en Bonaire, Amsterdam / Haarlem.
Janga, Lionel, Wijkontwikkeling op Curaçao, Curaçao
Kultura propio (1996), Barionan, base pa un nashon, Curaçao
Leue, H. (1993), Hende ta sostenè lok’e e mes a yuda krea!, Curaçao
Martina, C. (1995), Buurtcentrum een van de mechanismen voor de ontwikkeling van de
buurtbewoners, Curaçao
Palacios, Roberto (1983), Luis Brion; Primer Protector de America, Discurso de Orden,
Edicones del Congreso de la Republica, Caracas
Programmasecretariaat Integrale Wijkaanpak Curaçao (2010), Integrale wijkaanpak
Curaçao 2009 – 2019. Deel I: Nos ta kere. Deel II: Nos ta hasi! Plan di akshon di bario Montana, Sapate, Gibraltar, Rooi Santu i Scharloo Abou / Fleur de Marie.
Reda Sosial (2003), Atakando Pobresa. Armoedebestrijding door integrale wijkaanpak,
Stichting Fonds voor Sociale Ontwikkeling en Economische Bedrijvigheid, Curaçao.
Sociaal Kennis Centrum Curaçao (2007), Verslag Buurtmonitor (tabellenboek), Curaçao
Sociaal Kennis Centrum Curaçao (2007), Verslag Buurtmonitor (narratief), Curaçao
Wallée, M. (2010), Mapa Kultural di Kòrsou, Het Startbureau Foundation, Curaçao
40 Buurtprofiel Roosendaal
Bijlage 4: Krantenartikel integrale wijkaanpak Gibraltar
Colofon
Buurtprofiel Roosendaal
Teksten:
Indigo Blue consult
In opdracht van:
Ministerie SOAW
Foto’s:
Tysha Photography
Sociaal Kennis Centrum
Grafische vormgeving:
Ariadne Faries
Print/Distributie:
Ministerie SOAW
Informatie:
Ministerie SOAW
Sector Familie en Jeugd
Apna gebouw 5e verdieping
Tel: 466 93 43
Ministerie
M
inisterie van
Sociale Ontwikkeling, Arbeid
en W
Welzijn
elzijn
42 Buurtprofiel Roosendaal

Documentos relacionados

Untitled - Gobièrnu di Kòrsou

Untitled - Gobièrnu di Kòrsou enkele andere wijk op Curaçao kent dezelfde oor- 18e eeuw waren verschillende landen sprong. Boca is ontstaan in de turbulente 18e eeuw in Europa in oorlog met elkaar. Ze en is het directe resultaa...

Más detalles

Untitled - Gobièrnu di Kòrsou

Untitled - Gobièrnu di Kòrsou weergegeven en wordt aangegeven welke wijken onderdeel van de betreffende zone uitmaken. Na de geografische positionering in hoofdstuk 1 volgt in hoofdstuk 2 een historische schets over het ontstaan ...

Más detalles

Untitled - Gobièrnu di Kòrsou

Untitled - Gobièrnu di Kòrsou in de wijk de daadwerkelijke behoefte van de wijk kennen en op basis hiervan gerichte acties kunnen ondernemen m.b.t. wijkverbetering, wijkontwikkeling en wijkbehoud. Si mi sa mi pasado i mi presen...

Más detalles