XIII Getxoko Komiki azoka l XIII Salón del Cómic de Getxo

Transcripción

XIII Getxoko Komiki azoka l XIII Salón del Cómic de Getxo
el Balanzín
XIII Getxoko Komiki azoka l XIII Salón del Cómic de Getxo
10
edito
Bienvenidos a un nuevo número de El Balanzín, la revista del Salón de Cómic de Getxo, que este año cumple 13 años. El Salón se ha convertido en un referente
para cualquier aficionado a la historieta, pero sobre todo,
un punto de encuentro para los y las autoras del gremio,
un espacio que ha servido para ver crecer y evolucionar
a grandes artistas a su amparo.
Este año es, para nosotros, un año muy especial. Hace
10 años que comenzó la aventura de esta revista, una
aventura que nace con una doble intención:
Por una parte, establecerse como punto de encuentro
con los y las lectoras de todas las edades. En la mente
de todos nosotros ha estado siempre presente el espíritu de cabeceras míticas como el Tiovivo o Ipurbeltz,
revistas en las que toda la familia podía disfrutar de este
apasionante mundo de papel.
Por otra parte, la intención de El Balanzín siempre ha
sido dar voz a los autores vascos, autores de una calidad indiscutible que raramente encuentran un soporte
donde expresarse en viñetas.
A pesar de las crisis del sector y de la sociedad en general, el cómic continúa teniendo un espacio en el corazón de estos autores y en cuanto se presenta la ocasión
no dudan en coger los lápices para mostrar su amor
al medio. Un perfecto ejemplo de ello es el autor de la
portada, Patxi Pelaez, un ilustrador muy valorado por
el resto de dibujantes pero poco conocido por el gran
público por desarrollar su trayectoria en el mundo de la
animación. Patxi Pelaez destaca por su trabajo en el diseño de personajes aunque siempre ha sentido un gran
afecto por los tebeos que se plasma en la divertida serie
Auzomorro.
A través de estos 10 años hemos intentado ir conociendo nuevas voces y hemos encontrado gente fantástica,
artistas generosos y solidarios que han sabido hacer
suyo el proyecto logrando que crezca cada vez más.
Antes de que empieces con la lectura, queremos darte
las gracias a ti que nos estás leyendo. Sin ti nada de
todo esto tendría sentido. Queremos levantar la copa
contigo y brindar, por estos primeros diez años juntos.
Que disfrutes. ¡Salud!
Ongi etorri Getxoko Komiki Azokako El Balanzin
aldizkariaren ale berrira. Komiki Azokak 13. edizioa du
aurten eta denbora horretan istoriotxoen zaleentzako
ardatz eta, batez ere, gremioko egileen topaleku bihurtu
da; izan ere, azokaren babesean artista handi asko hazi
eta handitu dira.
Aurtengoa Azoka berezia da guretzat, duela hamar
urte ekin baikenion aldizkariaren abenturari, bi asmorekin.
Batetik, adin guztietako irakurleen topagune izatea. Tiovivo eta Ipurbeltz aldizkarien goiburu mitikoak gogoan
ditugu denok, aldizkari horien bitartez familia osoak goza
baitzezakeen paperezko mundu zoragarri horiez.
Eta bestetik, euskal egileei ahotsa ematea, kalitate
ukaezina izan arren nekez aurkitzen dituztelako bineten
bidez adierazteko euskarriak.
Sektorea eta gizartea, oro gar, krisian dauden arren, komikiek beren lekua dute oraindik egileen bihotzean eta,
aukera duten guztietan, gogoz heltzen diote arkatzari,
haien irudimena eta zaletasuna askatzeko. Horren adibide ezin hobea azalaren egilea da, Patxi Pelaez, hain
zuzen ere: gainerako marrazkilariek izugarri baloratzen
duten ilustratzailea da, baina jendeak ez du ezagutzen,
animazioaren munduan lan egin duelako. Patxi Pelaez
pertsonaien diseinuan gailendu da, baina beti maite izan
ditu komikiak, eta hori argi utzi du Auzomorro sail dibertigarrian.
Hamar urte hauetan ahots berriak ezagutzen saiatu gara eta jende zoragarriarekin egin dugu topo, gure
proiektua bere egitea eta haztea lortu duten artista eskuzabal eta solidarioekin.
Irakurtzen jarraitu baino lehen, eskerrak eman nahi dizkizugu zuri, irakurle horri. Zu gabe honek guztiak ez luke
zentzurik izango. Kopa zurekin batera altxatu eta elkarrekin egin ditugun hamar urteei topa egin nahi diegu.
Goza ezazu. Topa!
3
03 | EDITORIAL
Ilustración: Patxi Peláez
04 | SUMARIO.
Guión y dibujo: Danimaiz
05 | LA OFRENDA.
Guión y dibujo: Raquel Alzate
08 | SIN TÍTULO.
Guión y dibujo: Bruno Hidalgo
10 | UN PRECIO ACEPTABLE.
Guión: Koldo Azpitarte
Dibujo: Iñaket
14 | LA VERDADERA HISTORIA
DE PIN-UNO.
Guión y dibujo: Jali
16 | SOLDIER BOY.
Guión y dibujo: Álex Sanvi y
Sedyas
19 | EN PORTADA: PATXI
PELÁEZ
Entrevista: infame & co
22 | ANNO DOMINI.
Guión y dibujo: Guillermo
Zubiaga
24 | DE COLORES.
Guión: Infame & co
Dibujo: Manu Ortega
26 | SIN TÍTULO.
Guión: Katixa Agirre
Dibujo: Álex Orbe
29 | ESCUCHÉ EN BUCAREST.
Guión y dibujo: Alfonso Zapico
31 | BURDINJAUN.
Guión: Joaquín Agreda
Dibujo: Alberto Muriel
35 | XABIROI: EZTENA
BADUEN KOMIKIA.
Texto: Harkaitz Cano
Realiza:
Aula de Cultura de Getxo.
Ilustración de cubierta:
Patxi Peláez.
Impresión:
Gráficas IRUDI.
DEP. LEGAL:
VI 537-2010
Diseño:
infame & co.
Dirección editorial:
Euskal Irudigileak.
Cada viñeta-historieta es copyright
©2014 de su respectivo autor.
5
6
7
8
9
10
11
12
13
16
17
18
Patxi Peláez representa como nadie un tipo de ilustrador quizás
no suficientemente conocido por el gran público pero muy respetado por sus compañeros de profesión. Con casi 20 años de
dibujos a sus espaldas, su trayectoría está intimamente ligada
al mundo de la animación, especialmente al diseño de personajes. Conocemos un poco mejor a este gran autor.
P: ¿Cuáles fueron los tebeos que te llevaron a
querer ser ilustrador?
R: Leia cómics desde muy enano, pero quizás los
primeros recuerdos que tengo están asociados a
los cómics de superhéroes (Capitán América o Los
Vengadores) que dibujaba Sal Buscema. Luego
pasé a Mortadelo y Filemón, Zipi y Zape, Asterix
y Obélix, Tintín… digamos que siempre he sido un
gran aficionado al cómic y desde pequeño hasta
ahora mismo los he leido y comprado.
P: ¿Cómo recuerdas tus primeros pasos en el
mundo de la ilustración?
R: No lo recuerdo exactamente como un momento
concreto, sino que fue un proceso de evolución que
te lleva a ello. Empecé de dibujante de la mano de
Dibulitoon Studio en 1996 para hacer story boards,
clean up de animaciones, luego ya empecé a
animar. Este escenario me ha permitido dibujar
mucho. Cada vez me han llegado nuevos encargos
de ilustrar cuentos y son como nuevos pasos dentro
de mi carrera.
P. Han pasado casi 20 años desde entonces,
¿ha cambiado mucho el mundo de la animación
desde entonces?.
Un montón. Recuerdo, por ejemplo, que en el estudio
éramos mas de 20 personas. Todos dibujábamos a
lápiz y un par de ellos hacían sus pinitos en 3D en el
ordenador y aquello nos parecía muy extraño.
No sabíamos si aquello iba a
funcionar pero en cuestión
de poco tiempo el 3D y la
informática sustituyó al mundo del lápiz. Entonces
había muchos estudios que trabajaban haciendo
pequeñas películas u otros servicios. Recuerdo que
había mucho trabajo y más tarde nuestro estudio dio
el paso a hacer producción propia. Había estudios
pequeños como Merlín en Bilbao. En Gipuzkoa
estábamos nosotros junto con Lotura. Poco a poco
yo me fui especializando y me quedé como dibujante
de personajes, haciendo dirección artística.
en portada
Patxi Peláez
El cómic es como ese
amor platónico que
siempre has tenido y
la animación es una
especie de matrimonio
de compromiso que
con el tiempo se ha
convertido en amor
verdadero
estilo quieren dar, si tienen unas referencias claras
de lo que quieren... Toda esta información me ayuda
a desarrollar un tipo de diseño u otro (más cartoon,
más realista, estilo Disney… por ejemplo.) Éste es
un paso básico. Luego me llega el guión, lo leo,
apunto los personajes, sus características físicas y
psicológicas y voy desarrollando sus personalidades
que posteriormente voy remitiéndo a la persona
responsable. Suele haber los típicos cambios, pero
es un proceso bastante natural.
P: Además de en animación has trabajado en
editorial. Uno de tus personajes más queridos y
recordados es el Olentzero. ¿Cómo nace la serie
de libros?
P.¿Qué tienes en cuenta a la hora de realizar
un diseño, cuáles las características que se te
exigen?
R: Fundamentalmente lo que hago es hablar con la
dirección de la película o dirección artística si la hay
y conversar sobre qué es lo que buscan, qué tipo de
R: La gente de Dibulitoon creó una pequeña editorial
para sacar una colección de libros. Entre ellos
estaba el Olentzero y me lo pidieron. Me encantó
el trabajo, sobre todo del número dos es del que
quizás más orgulloso me siento.
P: ¿Cómo es el cambio de registro?. ¿Es muy
diferente trabajar en editorial, en narrativa?
R: El hecho de conocer a la persona que te encarga
el producto es muy importante porque ya conoces
sus gustos. Había, además, información previa
sobre el tipo de libro que querían sacar y una vez
llegado al consenso del tipo de personaje, había
bastante libertad.
P: En el mundo del cómic has colaborado sobre
todo en Xabiroi.
R. Sí, el cómic me gusta mucho, pero en el momento
en que hacía Xabiroi estaba trabajando en animación
y me suponía cierto esfuerzo. Ya era padre de mi
hija mayor y fue precisamente la razón por la que
deje de hacerlo. Me costaba compaginarlo con el
mundo de la animación. Colaboré con la Federación
de ikastolas haciendo libros de texto, y en cada
libro había 3 páginas de cómic y aquel fue el modo
de contactar con Dani Fano. La unión de escritor y
dibujante era una característica del cómic y un reto
para Dani, formar equipos nuevos que pudiera dar
un aire nuevo, visiones distintas.
P: Otra de las características de Xabiroi
es que intenta acercarse al modelo
clásico francés,
revistas para
recoger posteriormente en álbum
y que esté bien retribuido para que
el dibujante trabaje con calma. ¿Te
ha llamado la atención este mercado, intentar
una aventura más larga?
20
R: Si, la verdad es que el cómic me gusta mucho y
cuando entré en Dibulitoon me ofrecía la posibilidad
de dibujar aunque sea en un medio diferente como
la animación. El cómic es como ese amor platónico
que siempre has tenido y la animación ha sido una
especie de matrimonio de compromiso que con
el tiempo se ha convertido en amor verdadero.
Siempre digo que igual me falta profesionalidad a la
hora de abordar el mundo cómic, porque no tengo
una técnica estructurada o interiorizada, pero si me
gustaría hacer uno al menos en mi vida.
P: Tu personaje más conocido se llama Auxo
Morro.
R: Sí, ese personaje venía ya creado. Los niños de
las ikastolas lo tenían ya como referencia en las
clases, los usaban para enseñar a los críos. Lo que
ocurre es que me llegó el personaje y de diseño
no me atraía demasiado, lo que propuse a Dani es
cambiarlos e intentar llevarlos a un estilo cartoon,
de animación, donde yo me sentía cómodo.
P: ¿En qué estás trabajando ahora?
R: Hay cosas pendientes pero no las digo porque
igual no salen. Lo más inmediato es ilustrar una
serie de cuentos para Elkar sobre la historia del
País Vasco. Tengo pendiente, además, hacer el
diseño de unos personajes para el teaser de un
largometraje que se llama “Magic Veil”.
P: Frente a los equipos en animación, en el
mundo libro o cómic se trabaja en solitario o
en grupos mucho más reducidos. ¿Dónde te
sientes más cómodo?
R: Siempre me ha gustado trabajar
en el estudio con gente al lado.
Es lo que hago desde hace 17
años y es algo que siempre
enriquece, te permite ver tu
trabajo desde otros ojos. Eso
es algo que echo en falta
ahora en casa. Aunque estás
más solo, tiene la ventaja
de permitirte administrarte
los tiempos y planificar el
trabajo de otro modo.
Son dos formas de
trabajar distintas
pero a las que
encuentro cosas
positivas.
P: ¿Cuál es
tu
proyecto
soñado?
R: Seria trabajar
en un proyecto de
animación potente, con
una buena financiación,
un equipo creativo potente,
donde
la
maquinaria
funcionase perfectamente
y el producto final sea de
empaque.
Ese seria uno de los
sueños, el otro hacer
algún cómic.
21
22
23
24
25
26
27
29
30
31
32
34
XABIROI: EZTENA BADUEN KOMIKIA
Hondartzan dago umea eta hondartzan dago
mundua. Umeak lauki bat marrazten du haren
hatzekin eta bineta haren barrura ekarri nahi du
kanpoko mundua. Laukiaren barruan ez dago harea besterik. Laukitik kanpo bezalaxe, bestalde.
Zein da ezberdintasuna, beraz? Lauki horrekiko
balizko kontrola, gure bizitza kontatzeko orri zuriarena, gure koplak asmatzeko askatasunaren
deskubrimendua. “Zein da zure neurtitza?” galdetzen digu Apple-ek bere azken “komiki irristakorra” –zer dira, bestela iPhone eta iPad ditxosozko
horiek?– saldu nahi digularik, lotsagabe. Nork
esan zuen poesia hilik zegoela? Biba poesia! Haurrak hondartzan jarraitzen baitu. Ez aleak zenbatzen, marrazkiak egiten baizik. Agian ziri batekin
orain, jabetu baita ziriarekin finago marraz dezakeela. Eta jakina da unibertsoan izarrak adina
hondar ale dagoela hondartzan. Osatu, beraz,
bataren ispilua bestean. Marraztu mundua hondarretan. Hasi oreka bat bilatzen munduaren eta
bere errepresentazioaren artean. Horrela hasten da dena. Jolas bat bezala. Fantasiaren erresuman ez da zuk nahi duzun hori baino sartzen;
lauki hori eta marra horiek territorio boteretsua
dira gustuko mundu bat eraikitzeko. Eta merkea
da. Kobazuloetan egiten ziren marrazkiak ere
low cost ziren, nahiz eta orain milioika euro gastatu behar izan haien erreplikak egiten (lezioa:
kobazulo gehiago bagenitu marrazturik, erreplika
gutxiago egin beharko genituzke; 90. hamarkadan euskal zinea egin izan balitz, ez genuke orain
“epokako filmak” egiten dirutzarik gastatu beharko. Garrantzitsua baita garaian garaikoa egitea). Gero hondartzan ezkutatutako xabiroi bat
zapaldu eta mina zer den ikasten duzu. Ziria edo
arkatza zorrotzak baziren, zorrotzagoa are xabiroiaren eztena. Alde iluna ezagutzen duzu, ifrentzu itzaltsua. Bizitzaren pozoia. Eta hark ere lauki
horren barruan lekua behar duela erabakitzen
duzu. Ez baita makala norbere fantasia min kolektibo baten zerbitzura jar daitekeela deskubritzea. SOS deia egiten ari den euskal komikiarentzat sos batzuk jarri ditu Ikastolen Elkarteak. Dani
Fano delako sokorrista bat –komikiaren sorosle,
le roi du Xabiroi– bikoteak osatzen hasten da.
Etxetik gertu elkar ezagutzen ez duten marrazkilari eta idazleak elkarri aurkeztea bezain zeregin
itxuraz erraza alkimia ariketa bilakatzen du. Eta
geroztik, joan dira ia hamar urte, hogeita hamar
aldizkari baino gehiago, dozena erdi albumetik
gora. Ez hondartza, baizik eta euskal komikiaren
35
basamortua artxipielago bihurtzen lagundu dutenak. Alkimia aipatu dut eta ez da dohakoa parekotasuna: nekez topa daiteke ingelesez young adult,
gaztelaniaz juvenil eta euzkaraz gaztetxo deitzen
zaion publikoa baino blandiblu nahasiagorik. Nor
da gaztetxoa, zehazki? Hamaika urteko haurra?
Hamahiruko nerabea? Hamaseiko gaztea? Eskergarria da gaztetxoei heldu bezala zuzentzen
zaien aldizkari bat, nerabe bat lehen aldiz heldutzat hartzen duenak betirako irabazi baitu haren
bihotza. Alex Sanvirekin batera Haur besoetakoa
harribitxia eman digun Unai Iturriagari entzun
nion behin Atxagaren Bi anai irakurrarazi ziotenean sentitu zuela lehen aldiz literaturaren ziztada, nerabeen gauzak nerabeei kontatuak, paternalismorik gabe. Dani Fanori berari ere irakurri
diogu ze inportantea izan zen beretzat ama umeentzako komikiak erosteari utzi eta kioskoko goiko
apalekoak eskura ematen hasi zitzaion eguna.
Horra bortxa eta horra sexua. Ez zizkion etorkizunekoak ezkutatu nahi izan, nerabe batentzat konturatu orduko atzo bihurtzen den zerbait baita
etorkizuna. Gurasokeriaz hartzen gaituen gizarte hiperbabestaile honetan xabiroiaren ziztadak
ezinbesteko papera betetzen du. Talentuak ez
baitu deus balio haur baten baitan talentu hori
ispilatu dezakeen ispilurik gabe. Ez diezaiegun
etorkizuneko marrazkilariei ispilu hori uka.
Dena lainoetan eta dena pilula homeopatikoen
eskalan kontsumitzen den garaiotan (kantu batek
Youtubeko lehen hogei segundoetan jokatzen ei
du bere etorkizuna; idazle batek balio duena bere
azken txioaren arrakastaren baitan datza), ez
gara guztiz kontziente sasoi batean kabezera
esaten zitzaion horren garrantziaz. Jeff Bezos,
Amazon-en jabeak 250 milioi dolarren truk The
Washington Post erosi zuenean, zer erosi zuen
funtsean, porrot egindako negozio batez haratago? Urteetako prestigioa, izenburu bat, azpian
zorrak zituen karpa eder bat, gero eta publiko
urriagoa duena bere harmailetan. Baina baita
mundua ordenatzeko modu bat ere, iragazki bat,
garia eta lastoa bereizteko galbahe bat. Kasurik
onenean, iritzi publikoari zer pentsa emateko
itsasargia; txarrenean, artaldea enkarrilatzeko
bulldozerra. Egunkari edo aldizkari bat ez baita
bertan euren burua nabarmendu nahi duten ego
buruargien pilaketa hutsa, mundu kaotiko bat ordenatu nahi duen atlas ttipia baizik. Aldizkari batek –edozein aldizkarik– hautu bat egiten du, jendea bilatzen du bertan parte har dezan,
batuketaren 1+1=2 logika hutsaz haratagoko algoritmo biderkatzaile bat bilatzen du. Ez baita
kontua, Real Madrilen azken fitxaketek garbi
erakutsi duten bezala, taldea izarrez hornitzea
bakarrik. Jokoa banatu eta elkarrekin jokatzen
jakin behar da, taldearen mesedetan nor bere
posturik onenean jartzen. Eta Xabiroi ere bada
kabezera bat jada, eskubide osoz. Aldizkari honek Dani Fano lemazainaren gidaritzapean egin duenak ez dauka preziorik: lekua
egin die plazarik ez zuten euskal komikigileei. Plaza zabala eta irekia, txoko ezberdinak dituena,
ospelean zein eguzkitan, jolaserako, umorerako,
jenero beltzerako, zientzia fikziorako, egunerokotasuna salatzeko, bai eta argiak itzali ondoren
haurra nerabe bihurtzen den lurralde delikatu horretan xirriak egiteko ere. Ez naiz hemen Xabiroien parte hartu duten gidoilari eta marrazkilari
guztiak aipatzen hasiko, nahikoa da esatea euskal komikigintzan nor den ia guztiak pasa direla
eta pasatzen direla aldizkaritik, eta kanpoan
prestigioa izan arren gurean erabat ikusezin ziren hainbat ezagunago zaizkiola orain hari esker
euskal irakurlegoari (izar gonbidatuak ez aipatzeagatik, jakina, Arthur Suydamek egindako azal
antologikoak lekuko). Gure telebista publikoak euskal gidoilariak gutxietsi eta langabeziara bidaltzen dituen bitartean, Xabiroik besozabalik hartu ditu. Xabiroik
aktibatu egin du komikia Euskal Herrian, ekosistema bat eman dio eta kutsatu egin du idazleen
artean gidoiak egiteko grina eta gogoa. Luzemetrai proiektu gehienak kimera hutsean geratzen
diren bitartean, istorioak sortzen darrai komi-
36
kiak, isilean eta eztenka, harrabots handirik egin
gabe. Euskal Herrian gehiegi arranguratzen gara
gure patuaz: ez omen da gurean dirurik HBOk
egiten dituen telesailak egiteko. Talenturik ere
ez, ados. Eta ezta egongo ere, harrobia landu
ezean... Baina egin genitzake askoz ere merkeago geure telesail eta film marraztuak Xabiroiri
esker. Ez naiz esateaz sekula nekatuko: komikia
da zinema perfektua. Gidoilariak eta marrazkilariak adostutakoa baino ez da agertuko binetaren
barruan. Ez dago mugarik, ezpada egileen irudimena eta talentuarena. Zinema dinosauro astuna da, “Kanpoko eszena. Egunez. Zeru urdina”
jar dezakezu goiburu gisara, baina gero, filmatzeko eguna iristen denean, akaso zerua urdina
egongo da eta akaso ez. Zinema zuzendari handiak ere desesperatzen ziren, ez da gure kontua
bakarrik. John Fordek, The Stagecoach (La diligencia) errodatzen ari zen bitartean, bere laguntzaileen abisuak entzun behar izaten zituen
behin eta berriro, racord arazoak zirela medio:
zaldiak nonbait, mantaz estalita agertzen ziren
eszena batean, eta mantarik gabe hurrengoan.
Ford maisuaren erantzuna: “Mantekin edo mantarik gabe, garrantzitsua dena filma amaitzea
da”. Eta komikia ere filma da. Racord arazo gutxiagorekin. Zeru urdin gehiagorekin.
Zenbat erakusketatan ikusi ditugu film ederren
story boardak? Hitchcock eta Fellini marrazkilari
trebeak ziren, horrek lagundu zien gero film
hobeak egiten. Zergatik ez enkargatu filmen
story boardak komikigileei, sistematikoki? Nekez
dago gure artean horren tradiziorik, baina gutxik
kontrolatuko dizute story boardaren bidezko kontaketa komikigile batek bezain ondo. Ez hori bakarrik: komiki marrazkilari baten begiak hobetu
egingo du gero errodaia, ideia berriak emango
dizkizulako. Komikiaren aldeko apustua egitea estrategikoa da kultur arloan. Komikia sekuentziala
da, komikiak istorio on bat galdatzen du, komikia
zinea da zinearen abantaila gehienekin eta haren
desabantailarik gabe. Komiki tradizio onik ez
duen herri batek nekez izango du inoiz zine traidizio on bat. Gizarte lobotomizatu samar baten
harrera pobreak baino ez dio komikiari huts egiten. Tamalez, Hegoaldean ez gara Iparraldean
bezain zibilizatu; ongi egosi gabeko garunen bazterreko artetzat jotzen du oraindik askok komikia. Haientzat kalte, esango genuke, galera denona ez balitz.
Herrialde bakoitzari jenero bat dagokiola esan
ohi du Rodrigo Fresan idazleak. Badirela ipuinestatuak eta nobela-estatuak. Argentina, Fresanen aburuz, ipuin-estatua genuke, Cortazar eta
Borges bezalako ipuingile apartak eman dituena
37
eta nobelagile ez hain apartak. Zergatik? Herrialdearen historia gorabeheratsu eta urduriak, bere
zirkunstantzia soziopolitiko ezegonkorrek, ez dutelako nobelak idazteko patxadarik uzten. Horregatik eman ei ditu ipuingile hobeak, presaka eta
in progress, trantsito etengabean urjentziaz idatzi eta zuzentzeko jenero askoz ere aproposagoa
delako ipuina nobela baino; herrialdearekin hobeki sintonizatzen duena, beraz. Iban Zalduak gurera ekartzen zuen Fresanen teoria, gu ere agian
ipuin-herria garela esateko. Eta ipuin-herria izan
beharrean komiki-herria bagina? Pobreak bagara, egin dezagun povera artea, baina egin dezagun ondo, sor ditzagun horrelako plazak, Xabiroi
bezalakoak. Irizpide ekonomiko hutsari jarraiki
ere komeni zaigu. Esan, bestela: zenbat milioi
euro behar dira film txar bat egiteko? Eta zenbat
komiki on egin daitezke milioi bat eurorekin? Esan dezadan pellokeria bat, amaitzeko: aldizkari
bat objektu bat da. Eta objektu bat etxean gordetzen baduzu (berdin da zein den arrazoia: utzikeria, fetitxismoa, bibliotekario arima, Diogenesen
sindromea...), urteen poderioz denboraren makina bihurtzen da objektu hori. Begira bestela zer
gertatu den gure garai bateko Ipurbeltz, Habekomik, Cimoc edo Víbora haiekin. “Horrelakoak ginen, beraz. Kezka haiek genituen sasoi hartan”,
esango dugu aldizkari haiek berriz irakurtzean.
Garai bateko zientzia fikziozko istorioetan zein
profeta eskasak izan ginen ikusita barre egingo
dugu eta harritu ere egingo gara tarteka, akaso,
zenbait gauza guztiz gaizki egin ez genituela ikustean. Aldizkari bat, berrirakurri egin daiteke. Eta
denok dakigu berrirakurtzea zer den: berrasmatzea, garai batean sobera estimatu ez genituen
marrazteko moduak gehiago preziatzea, denborarik ez geneukalako irakurri ez genituen letra
ttipiko elkarrizketak berdeskubritzea. Geure kontraesanak eta sinesmenak kalibratzea. Nortasun
bat eraiki eta denboran hark iraun dezan lan egitea.
Interneteko lainoak, txioak eta eguneroko bizitza
isuri etengabean doaz, garai globalizatu likidoan
bizi ei gara. Baina ez gaitezen engaina: objektuek
biziraungo gaituzte.
Datu bat: Gurutze Gorriak adierazi duenez, aurten erruz jaitsi da marmoken bisita Euskal Herriko kostaldean. Apenas egon den marmokek
heldutako igerilaririk. Xabiroiaren eztenak, ordea, hondarraren azpian ezkutatuta, ez du etenik
izan. Topa eta urte askotarako, Xabiroi.
Harkaitz Cano (2014-09-16)
BESTELAKO ERAKUSKETAK - EXPOSICIONES PARALELAS
XIII
GETXOKO KOMIKI AZOKA
SALÓN DEL CÓMIC DE GETXO
10 RAZONES PARA CONSUMIR PRODUCTO JUSTO
Autor: Colectiva
Gobela Polikiroldegi
ALVAROSCOPIO
Autor: Alvarortega
Bizkaiako Zubia
Puente Bizkaia
JALIGRAFÍA
Autor: Jali
Bar Glass-House
FANGO
Autor: Jon Juarez
Bar Jai Alai
Jaligrafía
Autor: Jali
Café Glass-House

Documentos relacionados