Calidad científico-técnica
Transcripción
Calidad científico-técnica
Calidad en Atención Básica de Salud Dr. José Serrat Tarrés Brasilia, 3 junio 2004 OBJETIVOS n n Definición de calidad Dimensiones de la calidad y evaluación – Accesibilidad – Calidad científico-técnica • Efectividad • Eficiencia • Estructura – Satisfacción del usuario – Ejercicio-debate n n n Círculo de mejora continua de la calidad Política de calidad: Evaluación interna y externa Costes de la calidad y consecuencia de la no calidad Definición (i) Calidad asistencial en ABS “Cobertura adecuada por los servicios de ABS de las necesidades de salud actuales y potenciales de la comunidad” Definición (i) Calidad asistencial en ABS “Cobertura adecuada por los servicios de ABS de las necesidades de salud actuales y potenciales de la comunidad” Idoneidad de los servicios Definición (i) Calidad asistencial en ABS “Cobertura adecuada por los servicios de ABS de las necesidades de salud actuales y potenciales de la comunidad” Distribución, identificación, diagnóstico y manejo de problemas y aspectos relacionados con la salud de la población Definición (i) Calidad asistencial en ABS “Cobertura adecuada por los servicios de ABS de las necesidades de salud actuales y potenciales de la comunidad” Orientación a la promoción y prevención de la salud Planificación Adecuación d a id l i b i s e c c a Prestación del servicio Cal. C ientifi co -té cnica Satisfacción Resultado SALUD Definición (ii) Planificación Adecuación Prestación del servicio Resultado ad d i l ibi s ce ac Cal. C ientifi co -té cnica Satisfacción SALUD Garantizar servicios sanitarios accesibles que mejoren la salud de los pacientes o la comunidad, teniendo en cuenta la tecnología existente y los recursos disponibles, consiguiendo la adhesión y satisfacción de los usuarios Adecuación Grado en que la medida o el servicio se ajusta a las necesidades del paciente o de la población Accesibilidad BAR RER AS Grado en el que los servicios pueden ser obtenidos por la población de manera equitativa según sus necesidades Accesibilidad bArReRaS organizativas Accesibilidad bArReRaS organizativas MF 1 MF 1 1 1 2 2 MF 2 MF 2 Accesibilidad bArReRaS organizativas “3 recetas x visita” turnos de espera imposibilidad programación trámites burocráticos horarios accesib. telefónica Demora de programación Accesibilidad bArReRaS organizativas económicas copago adelanto de gastos nivel de cobertura Servicios privados Accesibilidad bArReRaS organizativas económicas culturales religión etnia raza idioma Accesibilidad bArReRaS organizativas económicas culturales emocionales ... Evaluación de la accesibilidad n n n Comparación a un standard: auditorias autoadministradas o auditorias externas Pacientes simulados Encuestas de opinión dirigidas al usuario del servicio Calidad científico-técnica Grado de competencia de los profesionales para utilizar de forma adecuada los conocimientos, tecnología y recursos a su alcance Calidad científico-técnica Grado de competencia de los profesionales para utilizar de forma adecuada los conocimientos, tecnología y recursos a su alcance Efectividad y eficiencia Calidad científico-técnica efectividad = “Resultados en salud” Gestión no clínica Calidad registros Gestión clínica Control metabólico DM II F.D.I. Sesiones x profesional-año Educación para la salud Cobertura pobl. Gestión económica Gto farm. x pac. Características de los indicadores Nombre del Indicador Características Dimensión Efectividad, eficiencia, riesgo accesibilidad, adecuación, satisfacción, continuidad asistencial Justificación Fórmula Explicación de términos Población Tipo Estándar orientativo Comentarios Estándar Estructura, procesos, resultados Calidad científico-técnica efectividad Indicadors grupals 2004_Abs 12 GRUP ACCESSIB. ACCESSIB. CONTINUITAT CONTINUITAT UAI UAI GESTIÓ GESTIÓ GESTIÓ GESTIÓ FORM / REC FORM / REC FORM / REC FORM / REC HIPERTENSIO HIPERTENSIO HIPERTENSIO DISLIPEMIA DIABETES DIABETES DIABETES ANTICOAGU. RCVS P. AGUTS P. AGUTS P. AGUTS NEN SA NEN SA BUCODENT. BUCODENT. BUCODENT. BUCODENT. BUCODENT. ATDOM ATDOM ATDOM ATDOM ATDOM GENT GRAN TREBALL S. TREBALL S. TABAC TABAC TABAC VACUNES INF VACUNES INF VACUNES AD COMUNITAT FARMÀCIA FARMÀCIA FARMÀCIA FARMÀCIA FARMÀCIA FARMÀCIA FARMÀCIA CATEGORIA MF, PED MF, PED MF PED MF PED UAU UAU UAU UAU MF, PED TOTS TOTS TS TOTS MF, PED, D DI, MF MF MF, DI MF MF DI DI MF MF PED MF MF PED, DI-P PED, DI-P ODN, AI ODN, AI ODN, AI ODN, AI ODN, AI MF, DI DI TS DI DI MF, DI, TS TS TS PED, DI-P MF, DI MF, DI PED, DI-P PED, DI-P MF, DI, UAU TOTS M, P, O M, P, O M, P, O M, P, O MF, DI MF, DI MF, DI N DESCRIPCIO INDICADOR 1 Visita espontània pel MF i PED 2 Visita espontània (mateix dia) 3 Qualitat de les interconsultes 4 Coordinació amb SM 5 Cartera de serveis 6 Utilització aplicatiu GIT 7 Actualització del RCA 8 Qualitat HCAP (TIS=14) 9 Qualitat HCAP (al·lergies) 10 Memòria d'activitat 11 Docència interna 12 Docència impartida 13 Recerca 14 Recerca multicèntric 15 Cribatge HTA adults 16 Seguiment amb ECG 17 Control òptim 18 Cribatge DLP adults 19 Control HbA1C <=7 20 Cribatge: macroangiopatia DM 21 TR: recomenacions 22 Tractament AO 23 Avaluació RCV en diana 24 Adequació antibiòtics (OMA) 25 Resolució cefalea (N01) 26 Derivacions lumbàlgia (L03) 27 Població infantil obesa 28 Dificultats visuals 29 Revisions bucodentals 4 anys 30 Revisions bucodentals 6 anys 31 Revisions bucodentals 12 anys 32 Tractament preventiu (càries) 33 Segellat de fisures 34 Cobertura programa ATDOM 35 Cribatge: risc social (ATDOM) 36 Seguiment del risc social 37 Valoració infermeria Barthel 38 Valoració sobrecàrrega cuidad. 39 Avaluació dels nivells de risc 40 Atenció als maltractaments 41 Atenció població immigrant 42 Cribatge tabaquisme adolesc. 43 Cribatge tabaquisme adults 44 Registre de l'hàbit tabàquic 45 Vacunació als 7 anys 46 Vacunació als 14 anys-dT 47 Cobertura vacunació antigripal 48 Activitats comunitàries 49 Prescripció de genèrics 50 VIFE 51 Novetats terapèutiques 52 Àudit prescripció crònica (PPC) 53 Cens de pacients incontinents 54 Pauta prescripció bolquers 55 Rati de bolquers supernit (S-N) MOD SCS SCS SCS SCS SCS SCS BGA BGA BGA BGA BGA BGA BGA BGA BGA BGA BGA BGA BGA BGA BGA SCS SCS BGA BGA BGA BGA BGA BGA BGA BGA BGA BGA SCS BGA BGA BGA SCS SCS BGA BGA BGA BGA BGA BGA BGA SCS BGA SCS SCS SCS SCS SCS SCS SCS OBJECTIU < 24 hores Assolir servei 95% Document Document > 95% > 95% Incrementar Incrementar Memòria MPD(3)OT(2) 1 sessió Col·lectiu: 1 Col·lectiu: 1 Incrementar Millorar 40% Incrementar 35% Incrementar Dis 25% dif65% 15% 85% Informar <15% >95% 70% 50% 50% 45% Incrementar Informar >6% >80% 80% >85% >90% 33% 100% Informatiu Incrementar Incrementar >80% 90% 80% >62% Demandes >20% >87% <2% Auditoria Cens <120 <30% STD OPT Partida 1-T 90% 95% 80% 90% 100% 99% 98% 99% 50% 60% 60% 75% 57% 78% 50% 65% 65% 55% 70% 73% 57% 77% 48% 63% 48% 74% 51% 88% 8% 40% 60% 70% 80% 50% 60% 90% 39% 50% 12% 22% 53% 87% 10% 7% 66% 84% 3% 2% 33% 7% 98% 69% 100% 7% 100% 86% 100% 58% 64% 81% 57% 86% 92% 88% 73% 80% 57% 82% 35% 88% 2-T 3-T 4-T Calidad científico-técnica eficiencia n n n Habitualmente una tasa El numerador o denominador acostumbra a ser un parámetro que mide consumo de recursos Ej: – Costes de prescripción de farmacia por paciente-año. – Peticiones RX por cada 100 visitas n n Muy valorado por los gestores de los servicios sanitarios El profesional como gestor de recursos Calidad científico-técnica eficiencia Observado Esperado Coste total por paciente 500 429 450 400 371 379 391 350 300 250 200 387 409 416 BAD15 BAD12 352 150 100 50 0 BAD10 1,04 Índ. Eficiencia Impactos 357.669 BAD09 0,93 437.392 1,05 215.956 Sobreconsumo o Ahorro Ahorro, respecto al Estándar 0,97 136.233 Calidad científico-técnica eficiencia Coste (€) Farmacia x paciente: bruto Obs € Esp , esperado ( ) y ajustado por acg Ajustadas 300 255 250 200 253 224 255 231 229 223 263 234 275 260 237 226 253 224 150 100 50 0 BAD10 1,13 Índ. Eficiencia Impactos (€) 661.896 BAD09 1,03 103.074 BAD15 1,12 344.223 BAD12 1,05 157.555 Estándar Calidad científico-técnica eficiencia EAP 12 Segmentación de la casuística (mediante EDC) para un EAP concreto y análisis de eficiencia a partir de la carga de morbilidad (mediante Acg) diferencial respecto al Estándar. CAR14 – Hipertensión, sin complicaciones graves Visitas €Farmacia EAP 14,2 717 Esperado 20,2 719 Índ. Eficiencia 0,70 1,00 Impactos 9.428 27.956 1.567 Pacientes Prevalencia x 1.000 Pacientes EAP: 141,3 Estándar: 122,9 30% EDC asociados EAP % Pacientes, por acg Estándar EAR11 33% 34% MUS01 23% 20% CAR11 17% 20% 25% EAP 20% Estándar 15% 10% 5% 0% 4910 4100 4410 4420 3600 Visitas x paciente (EAP – Estándar) 18,7 25,3 8,3 13,6 11,6 17,7 13,7 19,4 14,9 21,0 €Farmacia x paciente (EAP – Estándar) 922 913 522 494 559 557 877 840 505 570 Calidad científico-técnica eficiencia € Farmacia x paciente: bruto 400 EAP 12 y esperado ( ) 350 300 250 200 150 100 50 0 AGM MRB AGJ BTG JLG AEF JPR ACD ACD Medicina Familiar Impactos, ahorro ( € 300000 200000 100000 0 -100000 -200000 JPR AEF Pediatría ) y sobreconsumo ( ) Calidad científico-técnica Grado de competencia de los profesionales para utilizar de forma adecuada los conocimientos, tecnología y recursos a su alcance Auditorias de estructura Evaluación de la calidad científicotécnica n n n n Monitorización de la efectividad: Indicadores trimestrales de proceso yy cada resultado. Cada imperfección errorIndicadores es un de salud poblacional: afectos de tétanos x tesoro... 1000.000 hab Monitorización de la eficiencia: Indicadores trimestrales de eficiencia. Auditorias de estructura: Centros asistenciales ...son oportunidades para aprender. y equipamiento Certificación de la competencia Satisfacción del usuario Nadie puede darme el bienestar que yo creo que necesito... E. Kant Satisfacción del usuario ¿en el centro? ¿canales comunicación? ¿escuchamos su opinión? Satisfacción del usuario explicaciones trato escucha confianza intimidad Satisfacción del usuario = 12% n 38 centros 1430 encuestas n Satisfacción Cumplimiento indicadores 76% predictores de satisfacción: – – – – no aburrirse comodidad habitación trato demás residentes no sufrir por pertenencias Evaluación de la satisfacción del usuario n n n n Encuestas de satisfacción periódicas Buzones de sugerencias Reclamaciones Comité asesor del centro A continuación le voy a leer una serie de afirmaciones, que usted debe valorar del 1 al 10, según sea su grado de satisfacción respecto a ella. MF Me parece bien el tiempo que pasa entre que yo pido visita y el profesional me ve en la consulta Me parece aceptable el tiempo que pasa entre la hora en que estaba citado y el momento en que entro en la consulta Siento que mi intimidad está preservada en la consulta Dedica suficiente tiempo a escuchar lo que le tengo que decir Comprendo las explicaciones que me da Estoy satisfecho del trato que me da Confío en sus consejos y recomendaciones DI PED ODN AI TS UAU Satisfacción del usuario ABS 12: 2001 MF n Dem. Prog. 1 2 3 4 5 6 ABS 64 100 109 100 104 34 521 6’8 6’3 6’6 6’4 6’4 6’0 6’4 Dem. Sala espera 6’3 6’1 5’6 5’6 5’8 4’6 5’8 Intim. 8’6 8’3 8’5 8’7 8’3 8’0 8’4 tº Compr. escucha Explic. 8’6 8’5 8’4 8’2 7’9 7’4 8’2 9’2 8’7 8’5 8’7 8’5 8’2 8’7 Trato Confª 8’9 8’9 8’6 8’9 8’2 7’9 8’6 8’8 8’7 8’6 8’7 8’1 8’0 8’5 Media IC sup 8’3 8’0 7’9 8’0 7’7 7’2 7’9 8’6 8’2 8’1 8’2 8’0 7’5 8’0 Debate 1500 1600 1600 1400 1400 1200 1000 1200 1000 1000 800 800 600 600 400 400 200 200 0 0 Gasto 2003 ($) MF 1 100 pac. Gasto 2003 ($) MF 2 150 pac. Debate Satisf: 90% 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 10 Gasto 2003 ($)/pac. RS: 70% Satisf: 75% 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 MF 1 10 Gasto 2003 MF 2 ($)/pac. RS: 85% Debate MF1 + MF2 NO CULPABILIZAR ¡¡¡¡ MEJORAR !!!! Cuando no hay calidad ... n 40-45% FALTA CONOCIMIENTO !!!! – Formación continuada – protocolización n n 50-55% PROBLEMAS ORGANIZATIVOS 5% ACTITUD !!! – Councelling – Cambio trabajo – Incentivación Círculo de la mejora continua de la calidad Planificar analizar re- evaluar implantar Círculo de la mejora continua de la calidad Planificar n analizar n n n re- evaluar implantar Identificar problemas Definir problemas Priorizar Considerar todas las dimensiones (accesibilidad, calidad científico-técnica y satisfacción) Círculo de la mejora continua de la calidad Planificar n analizar n n n n re- evaluar implantar Cuantificar la situación de partida Acotar el problema Identificación causas Comprobación de las causas Propuesta de medidas correctoras Círculo de la mejora continua de la calidad Planificar n analizar re- evaluar implantar Implantación de medidas correctoras Círculo de la mejora continua de la calidad (MCC, PDCA) Planificar n analizar n n re- evaluar implantar Re-evaluación Monitorización, vigilancia periódica Comparación con la situación de partida Política Programa Estrategias Plan interno de calidad Objetivo Tener calidad en la organización, a un precio razonable y asumible Cómo ? Planificando Plan escrito Método Mejora continua de la calidad Duración Acotado en el tiempo, ± 4 años Ámbito Mínimo todas las dimensiones Evaluación externa de la calidad n n n n n n Realizada por una institución independiente Certificación: ISO 9000 Acreditación: Joint Commission on Acreditation of Health Care Organizations (JCAHO) Reconocimiento profesional y público de que los servicios sanitarios de una institución determinada son de calidad. Voluntaria Agentes: Organismo acreditador, definición stándares, equipo evaluador Evaluación externa de la calidad n n n n n ISO = CERTIFICACIÓN Existencia de manuales, procedimientos generales y procedimientos específicos. Procedimiento escogido por cualquier organización Certificado específico: Introducción, objetivos y campo aplicación... Util para normalizar procesos repetitivos de riesgo n n n n n n JCAHO = ACREDITACIÓN Revisión respecto a estándares prescriptivos Específico del sector sanitario Distinto para cada ámbito del sector Acreditan la organización de manera global, y no un procedimiento Ideal para que los clínicos adapten su práctica Modelo EFQM Agentes L I D E R A J E Resultados Personas Política y estrategia Asociaciones y recursos P R O C E S O S Resultados en las personas Resultados en los clientes Resultados en la sociedad Innovación y aprendizaje R E S U L T A D O S C L A V E Coste por unidad buena de producto Costes de la calidad Costes de fallos Costes totales de calidad Costes de evaluación más prevención 0% defectuoso Calidad de conformidad 100% conforme Consecuencias de la no calidad X Planificación Prestación del servicio Resultado X X ? ? ad d i il b i s ce c a Cal. C ientifi co -té cnica Satisfacción SALUD Improductividad Inadecuación Falta equidad Barreras Baja cobertura Ineficacia Ineficiencia Def. estructura Insatisfacción Mala imágen Plan de salud Plan estratégico Q RR FDI INV HH “Algunos miran las cosas como son, y se preguntan por qué. Yo prefiero mirar las cosas como podrían ser, y preguntarme por qué no...” Bernard Shaw