Turismo eta zerbitzu gida (PDF 5MB)

Transcripción

Turismo eta zerbitzu gida (PDF 5MB)
Turismoa
Turismo
Arrieta
Bakio
Barrika
Berango
Derio
Erandio
Fruiz
Gamiz-Fika
Gatika
Gorliz
Larrabetzu
Laukiz
Lemoiz
Lezama
Loiu
Maruri-Jatabe
Meñaka
Mungia
Plentzia
Sondika
Sopela
Urduliz
Zamudio
URIBE
BILBAO
BIZKAIA
GIPUZKOA
EUSKADI
ARABA
Bakio
Gorliz
Sopela Barrika
Bermeo
Lemoiz
Plentzia
Maruri-Jatabe
BI-2120
N-631
Urduliz Gatika Mungia Meñaka
Berango
Arrieta
BI-2121
Laukiz
Getxo
Fruiz
Gernika-Lumo
Loiu
Gamiz-Fika
Derio
Erandio
A-8
SANTANDER
Sondika
Zamudio
Lezama
N-637 Larrabetzu
BILBAO
Basauri
Galdakao
A-8
SAN SEBASTIÁN
FRANCIA
Turismo Bulegoak
Oficinas de Turismo
BAKIO
Basigoko Bide Nagusia, 3 (48130 Bakio)
Tel.: 946 193 395
[email protected]
GORLIZ
Eloisa Artaza, 1 (48630 Gorliz)
Tel.: 946 774 348
[email protected]
MUNGIA
Punto de Información Turística
Turismo Informazio Puntua
Izenaduba Basoa - Landetxo Goikoa (48100 Mungia)
Tel: 946 740 061
[email protected]
PLENTZIA
Erribera kalea, 23 (48620 Plentzia)
Tel.: 946 774 199
[email protected]
SOPELA
Loiola Ander Deuna, 28 (48600 Sopela)
Tel: 944 065 519
[email protected]
Surfing Euskadi
Euskadi Gastronomika
Konpromisoa Kalitate Turistikoarekin
Compromiso de Calidad Turística
Kalitate Turistikoa
Calidad Turística
Aurkibidea
Índice
Arrieta ...........................................................................................................................................
Bakio ..............................................................................................................................................
Barrika ..........................................................................................................................................
Berango .......................................................................................................................................
Derio ...............................................................................................................................................
Erandio .........................................................................................................................................
Fruiz ................................................................................................................................................
Gamiz - Fika ............................................................................................................................
Gatika ............................................................................................................................................
Gorliz ..............................................................................................................................................
Larrabetzu ................................................................................................................................
Laukiz ............................................................................................................................................
Lemoiz ..........................................................................................................................................
Lezama ........................................................................................................................................
Loiu ..................................................................................................................................................
Maruri-Jatabe ........................................................................................................................
Meñaka ........................................................................................................................................
Mungia ..........................................................................................................................................
Plentzia ........................................................................................................................................
Sondika ........................................................................................................................................
Sopela ...........................................................................................................................................
Urduliz ...........................................................................................................................................
Zamudio .......................................................................................................................................
Gastronomía, Euskadi Gastronomika ...............................................................
Ocio / Aisialdia ......................................................................................................................
Empresas de Ocio / Astiunerako Empresak ............................................
Cinturón de Hierro / Burdin Hesia ......................................................................
Ruta Medieval / Erdi Aroko Bidea ......................................................................
Playas / Hondartzak .........................................................................................................
Museos / Museoak .............................................................................................................
3
4
8
10
12
15
18
19
20
21
23
25
26
28
30
32
34
36
40
43
46
49
51
54
56
57
58
60
64
65
bat!
Altxor etnografiko
I. mendetik XIX. ko dugu.
V
X
n
ki
ie
rr
se
ba
ko
ta
er
B
mendera bidaiatu
errota eta Jainkoko
ko
u
tx
la
O
en
du
natzen
ditzakegu
Oraindik funeltzizioaren Kristo aurreko estela ikus
Istorio hunkigarri bat jakin nahi duzu?
Zergatik ote da horren preziatua?
Aita Patxi
ÀQuieres conocer una historia
conmovedora? Pregunta
porquŽ se le estima tanto.
Mungia
BI-631
N-637
A-8
BILBAO
E-70
ARRIETA
ÁUn tesoro etnogr‡fico!
s
IX.
Con sus caser’o
os desde el siglo XVI al Xaœn
am
aj
vi
Olatxu, que
de
o
n
li
o
N-637
m
el
er
v
s
en la
Podemo
a estela precristaiadna
l
y
a
n
o
ci
n
Ja
fu
E-70
iglesi e inko.
Non lo egin / Dónde dormir
La Casa de Madera
Casa Rural/Landetxea
Tel.: 946 153 657
636 673 275
Non jan / Dónde comer
Bar/Restaurante
Herriko Taberna Jatetxea
Tel.: 946 153 171
Leku interesgarriak
Lugares de interés
~ Kristo Santua ala Kurtzeperio
baseliza (1747).
~ Andra Mari Eliza, tailu erromaniko
polikromatu ederrarekin.
~ Olatxuko Errota.
~ Jainkoko Elizaren Kristo aurreko
Estela oso zaharra.
~ Libaoko Plaza.
~ Martin Deunaren Eliza.
~ Aita Patxiren monumentua.
~ Ibilbideak.
~ La ermita del Santo Cristo
o Kurtzeperio (1747).
~ La iglesia Andra Mari con una
bella talla románica policromada.
~ El Molino de Olatxu.
~ La antiquísima Estela precristiana
de la Iglesia de Jainko.
~ La Plaza de Libao.
~ Iglesia Parroquial de San Martín.
~ Monumento de Aita Patxi.
~ Senderos.
3
aiak
Olatuak, pais eta txakolina
iko luzeena da.
a
k
iz
B
a
z
rt
a
d
n
Bakioko ho
etako batez
en
n
o
k
ri
tu
la
o
o
k
o
Kantauri itsas eta ardo mitikoaz gozatuko dugu.
y txakoli
s
je
a
is
a
p
,
s
Ola
ya m‡s larga
la
p
la
e
n
ie
t
Bakio
de Bizkaia.
una de las
e
d
s
o
m
ta
u
fr
is
D
ant‡brico
mejores olas del c vino
y de un
m’tico.
4
n Bizkaiko
a
t
e
o
z
u
a
a
d
ezezaguna
o
Lan
ik
n
a
m
o
r
r
e
dago gordeta
, XII. mendeko
oa
ik
n
a
m
ro
er
za
li
E
elaio
Hala nola, San P peto-petoa.
Eta estilo herrikoia
estilo erromaniko
duten beste asko.
les
Barrios rura
guardan
‡nico
el desconocido rom
de Bizkaia
BAKIO
Como la Iglesia rom‡nica
de San Pelaio. Puro
rom‡nico del XII.
Mungia
BI-631
N-637
A-8
BILBAO
Y otras muchas
de estilo popular.
N-637
E-70
E-70
5
Soiltasuna eta edertasuna
Elexpuruko jauregi barrokoak
eta Ormatzakoak, itxura
sendoa baina soila duenak,
zirrara eragiten digute haien
lasaitasun eta
edertasunagatik.
Austeridad y belleza
Este palacio barroco de
Elexpuru, y el de Ormatza,
de formas contundentes pero
austeras, impresiona por su
serenidad y belleza.
Leku interesgarriak
~ Andra Mari Parrokia.
~ San Pelaio Eliza.
~ Bere etxe galantak: Elexpuru eta
Ormatza Etxe Dotoreak.
~ Garai ezberdinetako Baserri
multzo zabala.
~ 4 Txakolin upategiak.
~Surf eskolak.
Lugares de interés
~ Parroquia de Andra Mari.
~ La Iglesia de San Pelaio.
~ Sus suntuosas mansiones:
Mansiones Señoriales de Elexpuru
y Ormatza.
~ Amplio conjunto de Caseríos de
diferentes épocas.
~ Las 4 bodegas de Txakoli.
~ Las escuelas de Surf.
egiten den.
Txakolina: ardo berezia, bisitatu non eta nola
6
Txakoli: un vino singular.Visita d—nde y c—mo se hace.
Non lo egin / Dónde dormir
Apartamentos Rurales Turísticos
Ureta Landa Apartamentu Turistikoak
Tel.: 946 193 030 / 688 620 200
Agroturismo Bisalde Nekazalturismoa
Tel.: 639 212 355
Agroturismo Basarte Nekazalturismoa
Tel.: 605 026 115
Casa Rural Gaubeka Landetxea
Tel.: 635 708 668
Hotel Joshe Mari* Hotela
Tel.: 946 194 005
Pensión Arimune* Ostatua
Tel.: 946 194 022
Pensión Gaztelu Begi** Ostatua
Tel.: 946 194 924 / 636 927 731
Non jan / Dónde comer
Bar Pintxos Itxas Ondo Pintxo Taberna
Tel.: 946 194 004
Bar / Restaurante Birjilanda
Taberna / Jatetxea
Tel.: 946 194 750
Hotel - Restaurante Joshe Mari*
Hotel - Jatetxea
Tfno. 94 619 40 05
Pensión / Restaurante Gaztelu
Begi Ostatua / Jatetxea
Tel.: 946 194 924
Txakolin Upategiak
Bodegas de Txakoli
Doniene Gorrondona Txakolina
Tel.: 946 194 795
Abio Txakolina
Tel.: 657 794 754
Ados Basarte Txakolina
Tel.: 605 026 115
Zabala Txakolina
Tel.: 656 767 954
Restaurante Gotzon Jatetxea
Tel.: 946 194 043 / 946 194 330
616 087 027
Restaurante La Bakiense
Jatetxea
Tel.: 946 194 232
Asador Egia Erretegia
Tel.: 946 194 558
Bakioko Batzokia
Tfno. 94 619 47 75
Bar Itsas Argi Taberna
Tfno. 94 619 31 93
Bar Kai Taberna
Tel.: 627 735 044 / 650 266 699
Hamburgesería - Restaurante Burger
Bakio Hanburgesategi Jatexea
Tfno. 94 619 44 39
Pensión - Restaurante Arimune*
Ostatu - Jatetxea
Tel.: 946 194 022
Restaurante / Cervecera Eneperi
Jatetxea / Garagardotegia
Tel.: 946 194 065
Restaurante Kiroleta
Tel.: 946 194 040 / 699 082 108
Restaurante Sabinen Etxea Jatetxea
Tfno. 946 194 041
Restaurante Zintziri Errota Jatetxea
Tel.: 946 193 223
Gaztelugatxeko Donienera hurbilduko
gara: ez galdu aukera!
Nos acercamos a San
Juan de Gaztelugatxe:
ÁNo te lo pierdas!
7
Labar ikusgarriak
rdinak diren hiru
Eta elkarren artean oso ezbe
akoz eta Muriola.
hondartza: Barrika, Me–
erromaniiza. Bizkaiko
Andra Mari el
kegu.
za
bat ikus de
koaren leiho
da ere,
ba
. mendekoa
Eraikuntza XI
kiola ikus
iz
za
inak gehitu
rd
be
ez
lo
ti
es
dezakegu.
culares
Especta
acantilados
Y tres playas muy diferentes:
Barrika, Me–akoz
Y Muriola.
Iglesia de Santa Mar’a. Podemos ver una ventana del
rom‡nico bizkaino. Aunque la construcci—n data de
siglo XI podemos ver diferentes estilos a–adidos.
8
Leku interesgarriak
Lugares de interés
~ Butroe Ibaia: bertako landaretza
ugaria dakarren padura eta uringurunearekin lotutako hegazti
migratzaileentzako geldiunea.
~ Marmolezko eskultura: “Caridad”,
Elorduy Fundazioaren sarreran.
~ Itsaslabar ikusgarriak.
~ Barrikako Hondartza.
~ Meñakoz Hondartza.
~ Muriola Hondartza.
~ Andra Mari Eliza.
~ Ría de Butrón: marisma con
abundante vegetación autóctona y
zona de parada para las aves
migratorias del medio acuático.
~ Escultura en mármol: “Caridad”.
Entrada de la Fundación Elorduy.
~ Los espectaculares acantilados.
~ La Playa de Barrika.
~ La Playa de Meñakoz.
~ La Playa de Muriola.
~ La Iglesia de Santa María.
Non lo egin / Dónde dormir
Non jan / Dónde comer
Albergue Turístico Barrika
Surf Camp Aterpetxe
Turistikoa
Tel.: 946 774 497 / 656 792 766
Casa Rural Gane Landetxea
Tel.: 946 761 683
946 762 587 / 615 741 034
Casa Rural Zearretabarri Landetxea
Tel.: 639 492 732
Bar / Restaurante Batzoki Taberna
/ Jatetxea
Tel.: 645 727 012
Bar/restaurante Cantabrico
Taberna/Jatetxea
Tel.: 946 772 337
Bar/restaurante Golfo Norte
Taberna/jatetxea
Tel.: 944 046 208
Bar/restaurante Ipar-Alde
Taberna/Jatetxea
Tel.: 946 772 159
Bar/restaurante Itxasgane
Taberna/Jatetxea
Tel.: 946 772 671
Bar/restaurante Milagros
Taberna/jatetxea
Tel.: 946 770 235
Bar Nagusien Etxea Taberna
Tel.: 946 773 243
BARRIKA
Sopela
Berango
Getxo
N-637
A-8
N-637
BILBAO
N-637
E-70
E-70
Elorduy Fundazioaren
eraikina oso polita
da. Eta sarreran
duen marmolezko
eskultura oso
interesgarria da.
Muy hermoso es el edificio de la
Fundaci—n Elorduy. Y muy interesante
su escultura de m‡rmol en la entrada.
9
egun arte
r
au
g
k
ti
e
rr
au
Histori
ak, industria aurreko
xe
et
rr
do
,
ra
u
kt
te
ki
ar
Historiaurreko
instalazioak, errotak eta harrobiak,
tenplu interesgarriak
eta izaera zibileko
eraikinak
BERANGO
aurkituko ditugu.
Getxo
N-637
A-8
N-637
BILBAO
N-637
E-70
hasta el presente
Desde la prehistoria
t—rica; Casas Torre;
is
eh
pr
ra
tu
ec
it
qu
ar
ir
Podemos descubr
instalaciones preindustriales,molinos y canteras,
templos de interŽs y edificios de car‡cter civil.
E-70
10
Leku interesgarriak
Lugares de interés
~ Arene Bunkerra eta Burdin
Hesiaren Memoriala.
~ Eleizaldeko Multzoa.
~ Kurtzio historiaurreko
aztarnategia.
~ Munarrikolanda Mendilerroa –
Ibilbide Megalitikoa.
~ Otxandategiko Basagoitiko
eta Berango-Uriarteko Dorreak.
~ Agirre eta Ikaza Jauregiak.
~ Sasiarte Etxea.
~ Guzmango Domingo Deunaren
Eliza.
~ Santa Ana Baseliza.
~ Udaletxea eta Eskola zaharrak.
~ Otxandategiren Monumentua.
~ Memorial Cinturón de Hierro y
Bunker Arene.
~ El Conjunto Eleizalde.
~ El Yacimiento Prehistórico de Kurtzio.
~ El Cordal de Munarrikolanda - Ruta
Megalítica.
~ Las Torres de Otxandategi, de
Basagoiti y de Berango-Uriarte.
~ Los Palacios de Aguirre y de Icaza.
~ La Casa Sasiarte.
~ La Iglesia de Santo Domingo de
Guzmán.
~ La Ermita de Santa Ana.
~ La Casa Consistorial y las antiguas
Escuelas.
~ El Monumento a Otxandategi.
Interpretazio Zentroan Burdin
Hesi mitikoari buruzko
xehetasunak ezagut
ditzakegu.
En el Centro de Interpretaci—n
En el Centro de
podemos conocer detalles
del
Interpretaci—n
podemos
m’tico ÒCintur—n deconocer
HierroÓ.detalles del m’tico
ÒCintur—n de HierroÓ.
Non jan / Dónde comer
Asador Iturgitxi Erretegia
Tel.: 946 681 286
Asador Berango
Tel.: 946 680 652
Cervecera La Palmera Garagardotegia
Tel.: 946 680 733
Cervecería El Molino Garagardotegia
Tel.: 946 681 334
Cómida rápida Josu Etxea Otordu
lasterreko jatetxea
Tel.: 946 682 024
Hamburguesería On Egin
Hanburgesategia
Tel.: 946 682 543
Hamburguesería T1 Hanburgesategia
Tel.: 946 088 341
Restaurante Batzokia Jatetxea
Tel.: 946 680 007
Restaurante Bentatxu Jatetxea
Tel.: 946 680 158
Restaurante Laratza Jatetxea
Tel.: 946 682 079
Restaurante Olagorta Jatetxea
Tel.: 630 993 734 / 659 502 377
946 680 407
Restaurante Santa Ana Jatetxea
Tel.: 946 681 010
Restaurante Txokoa Jatetxea
Tel.: 946 680 961
11
Belardiak, mahastiak, ortuak eta... teknologia
kotan landa
Gaur egun, eremu as
giroari eusten zaio oraindik ere.
Han-hemenka belardiak, mahasti txikiak,
negutegiak eta ortuakne horretan.
ru
daude ingu
A-8
12
E-70
Prados, vi–edos, huertas y... tecnolog’a
plias zonas
En la actualidad, am
siguen mantiendo un ambiente rural
Es un entorno
salpicado de prados,
DERIO
N-637
peque–os vi–edos,
BILBAO
invernaderos y huertas.
E-70
tuen artean
EtaÉ mahasti eta or
tazio Zentroa
Teknologiaren Interpre
aurkituko dugu.
ertas
Y... entre vi–edos y hu
de Interpretaci—n
encontramos el Centro
de la Tecnolog’a.
Derioko hilerria artista bikainen
eskulturaz betetako museoa da.
ÒEuskal artearen urrezko aroaÓ.
El cementerio de Derio es un museo
de esculturas de grandes artistas.
ÒLa Edad de Oro del Arte VascoÓ.
Leku interesgarriak
Lugares de interés
~ Arteaga Centrum.
~ Antzinako gune historikoa, Cristobal Deunaren Elizaren inguruan.
~ Isidro Deunaren Eliza.
~ Esteban Deunaren Baseliza.
~ Udaletxea.
~ Errekalde Parkea.
~ Uribe Parkea.
~ Teknologiaren Interpretazio
Zentroa. BTEK.
~ Bizkaiko Parke Teknologikoa.
~ Kultur Birika.
~ Arteaga Centrum.
~ El antiguo núcleo histórico, en
torno a la Iglesia de San Cristóbal.
~ La Iglesia de San Isidro.
~ La Ermita de San Esteban.
~ El Ayuntamiento.
~ El Parque Errekalde.
~ El parque Uribe.
~ Centro de Interpretación de la
Tecnología. BTEK.
~ Parque Tecnológico de Bizkaia.
~ Kultur Birika.
13
Non lo egin / Dónde dormir
Hotel Holiday Inn Express Bilbao***
Hotela
Tel.: 944 868 240
Albergue / Residencia Mañarikua
Aterpetxea / Egoitza
Tel.: 944 036 888
Casa Rural Arri-Ortua Landetxea
Tel.: 944 543 044 / 636 161 832
Hotel Seminario*** Hotela
Tel.: 944 659 700
Hotel Spa Aisia Derio*** Hotela Spa
Tel.: 944 317 680
Pensión Udondo** Ostatua
Tel.: 946 564 909 / 659 757 752
Non jan / Dónde comer
14
Restaurante Artebakarra Jatetxea
Tel.: 944 541 292
Restaurante / Hotel / Spa Aisia
Derio Jatetxea / Hotela / Spa
Tel.: 944 317 680
Asador Taskas Erretegia
Tel.: 946 741 210
Bar / Restaurante Amaiketako
Taberna / Jatetxea (hamburguesas
/ hanburgesak)
Tel.: 944 540 106
Bar / Restaurante Arteaga Taberna
/ Jatetxea
Tel.: 944 544 367
Bar / Restaurante Astintze Taberna
/ Jatetxea
Tel.: 944 520 237
Bar / Restaurante Batzokia Taberna
/ Jatetxea
Tel.: 944 542 810
Bar / Restaurante Iazi Taberna /
Jatetxea
Tel.: 944 542 956
Bar / Restaurante Pozgarri Taberna
/ Jatetxea
Tel.: 944 543 599
Cafetería / Restaurante Zirikada
Jatetxe Kafetegia / Jatetxea
Tel.: 944 545 045
Restaurante / Café Zutoia Jatetxea
/ Kafea
Tel.: 944 540 271 / 675 423 161
Restaurante / Cafetería Elda Jatetxea
/ Kafetegia
Tel.: 944 543 565
Restaurante Aldekone Jatetxea
Tel.: 944 540 026
Restaurante Ezkertza Jatetxea
Tel.: 944 544 476
Restaurante Oso Pardo Derio Jatetxea
Tel.: 944 540 027
Restaurante San Isidro Jatetxea
Tel.: 944 540 798
Restaurante Txoko Ona Jatetxea
Tel.: 944 541 542
Restaurante Urbe
Tel.: 944 540 986
Batzar gelak
Salas de reuniones
Hotel Holiday Inn Express
Bilbao*** Hotela
Tel.: 944 868 240
Hotel Seminario*** Hotela
Tel.: 944 659 700
Hotel Spa Aisia Derio*** Hotela Spa
Tel.: 944 317 680
Katering enpresak
Empresas de catering
Hotel Spa Aisia Derio*** Hotela Spa
Tel.: 944 317 680
1.000
ria
urtetako histo
etik,
giroko elizate izat
a
nd
la
:
da
t
a
b
u
ed
hi
industria ri izatera.
Eraldaketa er
rente da.
tura gotikoan errefe
Andra Mari eliza arkitek
ia du.
militar ikaragarr
Dorreak itxura
benetan
giratzen badugu
Zehatz-mehatz be
harrituko gara.
Martiartutarrena, Bizkaiko gotikoaren
hilobi interesgarrienetako bat da.
El ÒMortueroÓ de los Martiartu es uno de los
m‡s interesantes sepulcros del g—tico bizkaino.
1.000 a–os de historia
Es un ejemplonsformaci—n: de
de tra
dad industrial.
anteiglesia rural a ciu
La iglesia de Santa Mar’a es un referente en la arquitectura g—tica.
Su torre ofrece un imponente aspecto castrense. Fij‡ndonos bien nos llevaremos sorpresas.
Leku interesgarriak
Lugares de interés
~ Andra Mari Eliza.
~ Martiartutarren Hileta
Monumentua.
~ Martiartu Dorrea.
~ Akarlandako Eremua.
~ Astrabuduako Tres Cruces auzoa.
~ Cristobal Deunaren Baseliza.
~ Faoeta (Enekuri) Auzoa.
~ Bernabe Deunaren Baseliza.
~ Bilboko itsasadarra.
~ “Gasolino” itsasontzia.
~ La Iglesia de Santa María.
~ El Monumento Funerario de los
Martiartu.
~ La Torre Martiartu.
~ El Área de Akarlanda.
~ El Barrio Tres Cruces de
Astrabudua.
~ La Ermita de San Cristóbal.
~ El Barrio de Faoeta (Enekuri).
~ La Ermita de San Bernabé.
~ La ría de Bilbao.
~ El barco “Gasolino”.
15
Txalupa hauek Erandio eta Barakaldoko
ibaiertzak lotzen dituzte.
Non lo egin / Dónde dormir
Albergue Akarlanda
Tel.: 902 540 999
Arribeiti Zarra (Casa Rural)
Tel.: 944 710 491
Hostal Rural Paratene
Tel.: 944 710 005
Non jan / Dónde comer
16
Restaurante La Roca del Fraile
Jatetxea
Tel.: 944 314 141
Asador / Cervecera Erandio Erretegi
/ Garagardotegi
Tel.: 944 533 857
Asador Motabarri Erretegi
Tel.: 944 670 768
Restaurante Aitkeri Jatetxea
Tel.: 944 530 912 / 619 455 396
Restaurante Anaiak Jatetxea
Tel.: 946 548 274
Restaurante Asia Bao (chino) Jatetxea
Tel.: 946 080 059
Restaurante Atxaerandio Jatetxea
Tel.: 944 530 113
Restaurante Dandaka Jatetxea
Tel.: 944 530 006
Restaurante Estambul Doner Kebab
Jatetxea
Tel.: 632 163 779
Restaurante Fuente de Oro (chino)
Jatetxea
Tel.: 944 671 786
Restaurante Goss Jatetxea
Tel.: 944 314 205
Restaurante Izei Gorri Jatetxea
Tel.: 944 672 940
Restaurante Katea Jatetxea
Tel.: 944 536 221 / 944 672 498
Restaurante La Estrella Jatetxea
Tel.: 944 670 798
Restaurante La Torre de Martiartu
Jatetxea
Tel.: 944 632 017
ERANDIO
N-637
A-8
BILBAO
E-70
E-70
Estos botes unen las orillas
de Erandio y Barakaldo.
Restaurante Montenegro Jatetxea
Tel.: 944 753 910
Restaurante Oasis Jatetxea
Tel.: 946 552 846
Restaurante Pinubarri Jatetxea
Tel.: 944 676 104
Restaurante Sagarrondo Jatetxea
Tel.: 946 558 779
Taberna Akesolo Jatetxea
Tel.: 944 670 665
Taberna Arra Jatetxea
Tel.: 946 764 410
Taberna Asua Jatetxea
Tel.: 944 531 597
Taberna Bar El Coto (Kebab) Jatetxea
Tel.: 622 128 685
Taberna Baserri Jatetxea
944 674 695
Taberna Cafetería Asuaran Jatetxea
Tel.: 944 531 063
Taberna Campero Jatetxea
Tel.: 944 673 474
Taberna Celes Jatetxea
Tel.: 944 530 191
Taberna El Valle Jatetxea
Tel.: 944 170 575
Taberna Elordui Jatetxea
Tel.: 944 673 610
Taberna Erandio Bekoako Batzokia
Jatetxea
Tel.: 946 022 203
Taberna Astrabuduako Batzokia
Jatetxea
Tel.: 946 554 882
Taberna Batzoki Goikoa Jatetxea
Tel.: 944 533 857
Taberna Goikolanda´s Tavern Jatetxea
Tel.: 944 710 458
Taberna Gure-Leku Jatetxea
Tel.: 946 565 519
Taberna Makro Jatetxea
Tel.: 944 533 740
Taberna Mesón Obieta Jatetxea
Tel.: 944 670 142
Taberna Novak Jatetxea
Tel.: 946 120 890
Taberna On-Egin Jatetxea
Tel.: 944 755 950
Taberna Ula-Ula Jatetxea
Tel.: 944 043 180
Taberna Wodka Jatetxea
Tel.: 944 670 663
Txakoli Motagane
Tel.: 944 670 007
Cervecera Ategorri Garagardotegi
Tel.: 944 170 194
Cervecera El Trenti Garagardotegi
Tel.: 944 670 653
Cervecera Goikolanda Garagardotegi
Tel.: 944 673 314
Katering enpresak
Empresas de catering
Carramaida Catering
Tel.: 655 846 348
Gastro-Lunch
Tel.: 944 532 354
17
izkaiko
Salbatore Deuna: B
aurrealde erromaniko
interesgarrienetako bat.
Erromanikoa,
Errenazimentua
koa.
eta Barro
Rom‡nico,
Renacimiento
y Barroco
las
San Salvador: una de
portadas rom‡nicas m‡s
interesantes de Bizkaia.
Mungia
BI-631
Non jan / Dónde comer
FRUIZ
Derio
N-637
A-8
BILBAO
N-637
Herriko Taberna
Tel.: 946 154 968
Restaurante Aizpuru Jatetxea
Tel.: 946 153 627
E-70
E-70
18
Leku interesgarriak
Lugares de interés
~ Fruizeko harrobi basaltikoak.
~ Fruizeko Salbatore Deuna Eliza.
~ Salvador Deunaren Aurrealde
Erromaniko ederra.
~ Kristo Santuaren “Kurtzeperioa”.
~ Las canteras basálticas de Fruiz.
~ La Iglesia de San Salvador de Fruiz.
~ La bella Portada Románica de San
Salvador.
~ El Humilladero del Santo Cristo.
ia aldaketarik gabe!
,
k
ia
r
r
e
s
a
b
o
XVII. mendek betiko moduan ehotzen jarraitzen dute.
artoa
ones!
Errotabarri errotan
apenas modificaci
in
s
,
II
V
X
lo
l sig
ÁCaser’os de
ri
El Molino Errotabar
continœa con la molienda
tradicional de ma’z.
BI-631
N-637
GAMIZ-FIKA
Derio
BILBAO
N-637
Non jan / Dónde comer
Txakoli Uriarte
Tel.: 659 674 595
Asador Sidrería Fika Erretegi
Sagardotegia
Tel.: 946 153 602 / 946 153 603
Asador Duene Erretegia
Tel.: 946 153 403
Bar / Restaurante Alaia
Taberna / Jatetxea
Tel.: 946 154 773
Bar / Restaurante Taberna Ibaiondo
Jatetxea
Tel.: 946 742 714
Bar / Restaurante Taberna Zarra
Taberna / Jatetxea
Tel.: 946 153 570
Leku interesgarriak
Lugares de interés
~ Errotabarri errota. 655 726 588.
~ Fikako Martin Deunaren Eliza.
~ Atxispeko San Pedro eta bere Erdi
Aroko hilobia.
~ Jesus Gurutziltzatuaren ala
“Kurtzeperioa” baseliza.
~ Gamizko Ander Deunaren ºEliza.
~ Molino Errotabarri. 655 726 588.
~ Iglesia San Martin de Fika.
~ San Pedro de Atxispe y su sepulcro
medieval.
~ Ermita de Jesús Crucificado o
“Kurtzeperioa”.
~ Iglesia de San Andrés de Gamiz.
A-8
E-70
E-70
Non lo egin / Dónde dormir
Casa Rural Agarre
Landetxea
Tel.: 667 441 579
Txakolin Upategiak
Bodegas de Txakoli
19
a eta txakolina
o
d
r
a
g
a
s
Fruta, lua: Bizkaiko eraikin
Butroeko Gazte
t.
adierazgarrienetako ba
y txakoli
Fruta, sidra
El Castillo de Butr—n:
uno de los edificios
m‡s emblem‡ticos
de Bizkaia.
GATIKA
BI-631
Derio
Non jan / Dónde comer
N-637
A-8
N-637
Butroi Upategia
Tel.: 660 280 882 / 639 469 738
Butroiko Txosna
Tel.: 946 151 555 / 679 212 131
Alboka Taberna
Tel.: 946 151 558
Laku-Etxe
Tel.: 946 151 565
Restaurante Lur Gatika Jatetxea
Tel.: 946 156 344
Restaurante Mirabilla Jatetxea
Tel.: 946 151 438
Restaurante Urondo Jatetxea
Tel.: 946 155 760
Leku interesgarriak
Lugares de interés
~ Gatikako Andra Mari Eliza.
~ Butroeko Gaztelua.
~ Butroeko Gaztelua inguratzen duen
parkea.
~ XVII. eta XVIII. mendeko baserriak.
~ Butroe ibaia eta ibar paisaia.
~ Iglesia de Santa María de Gatika.
~ El Castillo de Butrón.
~ El Parque que rodea al Castillo de
Butrón.
~ Caseríos del s. XVII y XVIII.
~ Río Butrón y paisaje de vega.
BILBAO
E-70
E-70
Non lo egin / Dónde dormir
Casa Rural Caserío Butrón
Tel.: 649 477 441 / 660 091 251
Txakolin Upategiak
Bodegas de Txakoli
20
Itsas kutsua
errak.
Labarrak eta kala ed
Sabor marinero
Acantilados
y bellas calas.
Itsasargi moderno honetatik hurbil,
kosta defendatzeko garai bateko
bateriak ikus ditzakegu.
Cerca de este moderno faro
podemos visitar las antiguas
bater’as de defensa costera.
Leku interesgarriak
Lugares de interés
~ Agirre Andra Mariaren Baseliza.
~ Badia, hondartza eta duna
kuaternarioak.
~ Gorlizko Itsasargia.
~ Askorriagako Gotorlekuaren aztarnak, “El Castillito” deituak direnak.
~ Foru Abeletxea.
~ Bizkaiko Fauna Basatia
Sendatzeko Zentroa.
~ Sortzez Garbiko Andra Mariaren
Eliza.
~ Herriko Etxezarrak, Kale Etxeak.
~ Itsasoko Erietxea eta oporraldirako lehenengo etxebizitzak.
~ La ermita de Andra Mari de Agirre.
~ La Bahía, la playa y las dunas
cuaternarias.
~ El Faro de Gorliz.
~ Las ruinas del Fortín de Askorriaga
o “El Castillito”.
~ La Granja Foral.
~ El Centro de Recuperación de
Fauna Silvestre de Bizkaia.
~ La Iglesia de la Purísima
Concepción.
~ Las Casonas Urbanas, Kale Etxeak.
~ El Sanatorio Marino y las primeras
viviendas vacacionales.
21
GORLIZ
Mungia
BI-631
Derio
N-637
A-8
BILBAO
N-637
E-70
E-70
Non lo egin / Dónde dormir
Albergue de Gorliz Aterpetxea
Tel.: 946 774 265
Camping Arrien Categoría 2 Kanpina
Tel.: 946 771 911 / 607 400 077
Pensión Artebikondo** Ostatua
Tel.: 946 772 357
Non jan / Dónde comer
Asador Hondartzape Erretegia
Tel.: 946 770 040
Bar-Pintxos Txispas
Pintxo-Taberna
Tel.: 946 774 390
22
Restaurante Begoña Jatetxea
Tel.: 946 770 973
Bar / Pizzería Xurrut
Taberna / Pizzeria
Tel.: 946 771 389
Bar / Restaurante Batzoki / Taberna
/ Jatetxea
Tel.: 946 770 009
Bar / Restaurante Hogar del Jubilado
/Jubilatuen Etxea Taberna / Jatetxea
Tel.: 946 774 875
Cervecera Kilimanjaro Garagardotegia
Tel.: 946 771 240
Iturgitxi
Tel.: 946 774 618
Pizzería Mec-Mec
Tel.: 946 771 177
Pollería Txori-Ona Oilaskotegia
Tel.: 946 770 427
Restaurante / Pizzeria Okela Jatetxea
/ Pizzeria
Tel.: 946 770 213
Restaurante Noho
Tel.: 946 773 599
Restaurante Ondragane Jatetxea
Tel.: 946 770 033
Restaurante Zuen Etxea Jatetxea
Tel.: 946 770 804
Taberna Irlandesa Lighthouse
Irlandar taberna
Tel.: 946 772 100
Tiki Coffee
duaren egitura gordetzen du
il
ib
ir
h
o
k
o
r
A
Erdi
n Zeledonio elizan
San Emeteri eta Sa
Bizkaia osoko gotiko berantiarreko
horma-irudien lagin bakarra en da.
geratz
San Emeterio
e
d
a
i
s
le
ig
En la
San Celedonio
y
ra
u
ct
u
r
st
e
Conserva la
l se conserva la œnica muestra
va
ie
d
e
m
a
l
il
v
de la
de pintura mural
del g—tico tard’o de toda Bizkaia.
Leku interesgarriak
Lugares de interés
~ Jasokunde Andra Mariaren Eliza.
~ Anguleri Jauregia.
~ Ikaza Jauregia.
~ Goikoeleizalde Multzoa.
~ San Emeteri eta San Zeledonio
zin-eliza.
~ Baserriak.
~ Burdin Hesiaren aztarnak.
~ Larrabetzuko hiribildua.
~ La Iglesia de Nuestra Señora de
la Asunción.
~ Palacio de Anguleri.
~ Palacio de Icaza.
~ El Conjunto Goikoeleizalde.
~ La Iglesia Juradera de San
Emeterio y San Celedonio.
~ Caseríos.
~ Restos del Cinturón de Hierro.
~ Villa de Larrabetzu.
23
Derio
N-637
A-8
BILBAO
N-637 LARRABETZU
E-70
E-70
Gastronomiaz gozatzeko
jatetxe eta inguruko produktu
paregabeak.
Excelentes restaurantes y
productos de la zona para
disfrutar de la gastronom’a.
Non lo egin / Dónde dormir
Agroturismo Miamendi
Nekazalturismoa
Tel.: 944 557 084 / 651 708 060
Txakolin Upategiak
Bodegas de Txakoli
Azurmendi Complejo
Enogastronómico
Tel.: 944 558 866
Batzar gelak
Salas de reuniones
24
Azurmendi Complejo
Enogastronómico
Tel.: 944 558 866
Non jan / Dónde comer
Restaurante Azurmendi Jatetxea
Tel.: 944 558 866
Sidrería / Asador Ankapalu Berria
Sagardotegia / Erretegia
Tel.: 944 558 197
Bar Politena Taberna
Tel.: 944 558 407
Bar / Restaurante Batzokia
Taberna / Jatetxea
Tel.: 944 557 007
Bar / Restaurante Etorki Taberna
Taberna / Jatetxea
Tel.: 944 558 195
Bar / Restaurante Foteri Jatetxea
Taberna
Tel.: 944 558 098
Restaurante Horma Ondo Jatetxea
Tel.: 946 565 700
Restaurante Sirocco Jatetxea
Tel.: 944 558 473
Encrucijada de caminos
Vocaci—n agr’cola y ganadera
ea
Bidegurutz
Nekazaritza
eta abeltzaintzarako
bokazioa.
Eskualdeko
gastronomiaz
gozatzeko jatetxe
bikainak daude.
LAUKIZ
N-637
A-8
Non jan / Dónde comer
BILBAO
E-70
Casa Rural
Eguzkilore
Landetxea
Tel.: 609 367 027
Bar / Restaurante Batzoki
Taberna / Jatetxea
Tel.: 946 151 072
Restaurante Erraskondo Jatetxea
Tel.: 946 151 560
Restaurante Ganene Jatetxea
Tel.: 946 151 060
Restaurante Goiko Taberna
Tel.: 946 151 352
Restaurante Laratz Jatetxea
Tel.: 946 151 355
Leku interesgarriak
Lugares de interés
~ Lauaxeta olerkariaren jaiotetxea.
~ Martin Deunaren Eliza.
~ Laukizko Frontoia eta Probalekua.
~ Unbeko Santutegia.
~ Paisaia naturala.
~ Casa Natal del poeta Lauaxeta.
~ La Iglesia de San Martín.
~ El Frontón y Probadero de Laukiz.
~ El Santuario de Unbe.
~ Paisaje natural.
E-70
Hay excelentes restaurantes
para disfrutar de la
gastronom’a de la comarca.
Non lo egin
Dónde dormir
25
ria!
Kosta-zati ikusgar
skorreko hondartzak.
ko
i
rr
ha
a
et
ak
di
ba
k,
Labarra
flora eta faunaren
ko
do
n
o
h
s
sa
it
a
te handiak daude.
ta
ni
u
Itsasertzeko et
m
ko
n
re
di
i
rr
adierazga
Urpekaritza eta hegazti
o de costa!
behaketarako toki paregabea da.
ÁEspectacular tram
as de guijarros.
ay
pl
y
as
h’
ba
s,
do
ila
nt
Aca
ntes comunidades
a
rt
o
p
im
n
co
ta
Es un lugar incomparable para
Cuen
ra y fauna
lo
f
de
s
a
v
practicar submarinismo y la
ti
ta
n
se
repre
observaci—n de aves.
marino.
del litoral y fondo
26
Leku interesgarriak
Lugares de interés
~ Urizarreko Andra Mari Eliza.
~ Urizarreko ikuztegia.
~ Armintzako Tomas Deunaren Eliza.
~ Armintzako otarrainen eta
itsaskien portua.
~ La Iglesia de Andra Mari de Urizar.
~ Lavadero de Urizar.
~ La Iglesia de Santo Tomás de
Armintza.
~ El Puerto langostero y marisquero
de Armintza.
LEMOIZ
Mungia
BI-631
Derio
N-637
A-8
BILBAO
N-637
E-70
E-70
Andra Mari elizako itxurazko
erretaulak zur eta lur utziko zaitu!
ÁSorprendente el retablo fingido
de la iglesia de Andra Mari!
Non lo egin / Dónde dormir
Hotel Arresi** Hotela
Tel.: 946 879 208
Non jan / Dónde comer
Cervecera / Asador Urizar
Garagardotegia / Erretegia
Tel.: 946 879 300
Restaurante Begotxu Jatetxea
Tel.: 946 879 053
Ama Terra
Tel.: 946 879 189
Bar / Restaurante Andraka
Taberna / Jatetxea
Tel.: 946 879 394
Bar / Restaurante Batzoki Armintza
Taberna / Jatetxea
Tel.: 657 796 663
Bar / Restaurante Sorgintzulo
Taberna /
Tel.: 946 879 111
Bar / Restaurante Txorropes
Taberna /Jatetxea
Tel.: 671 545 328 / 607 804 920
Bar Portu Zaharra Taberna
Tel.: 645 735 575
Restaurante Noray Jatetxea
Tel.: 946 879 289
Sidrería / Restaurante Andraka
Sagardotegia / Jatetxea
Tel.: 946 879 394
Batzar gelak
Salas de reuniones
Hotel Arresi** Hotela
Tel.: 946 879 208
27
men kalitatea!
ru
u
g
in
ta
e
ia
a
is
Pa
ko eskaintzen ditu:
as
de
bi
lia
ba
k
ea
or
kt
se
Lehenengo
k, landetxeak
a
u
rt
o
,
k
a
en
p
ia
st
k.
nekazaritza u
eta txakolin upategia
Andra Mari elizaren handitasunak kontraste nabarmena
egiten du Kristo Santuaren Kurtzeperioarekin,
Txorierriko baseliza ederrenetako batekin, alegia.
La grandeza de la iglesia de Santa Mar’a
contrasta con el Humilladero del Santo Cristo,
una de las ermitas m‡s hermosas de Txorierri.
28
Leku interesgarriak
Lugares de interés
~ Athletic Clubaren instalazioak.
~ Elorritxuetako Aisialdi-Gunea
(“El Vivero” bezala ezagutzen dena).
~ Aretxalde Multzoa.
~ Andra Mari Eliza.
~ Kristo Santuaren Kurtzeperioa.
~ Antolin Deunaren Baseliza.
~ Lezamako Dorrea.
~ Las instalaciones del Athletic Club.
~ El Área Recreativa de Elorritxueta
(comúnmente llamada “El Vivero”).
~ El Conjunto de Aretxalde.
~ La Iglesia de Santa María.
~ El Humilladero del Santo Cristo.
~ La Ermita de San Antolín.
~ La Torre de Lezama.
Non jan / Dónde comer
Derio
N-637
A-8
BILBAO
LEZAMA
E-70
E-70
Non lo egin / Dónde dormir
Hotel Rural Matsa** Landa
Hotela
Tel.: 944 556 086
Agroturismo Madarian
Nekazalturismoa
Tel.: 944 554 427 / 653 743 185
Casa Rural Matsa Landetxea
Tel.: 944 556 086
Batzar gelak
Salas de reuniones
Agroturismo Madarian
Nekazalturismoa
Tel.: 944 554 427 / 653 743 185
Txakolin Upategiak
Bodegas de Txakoli
Magalarte Lezama
Txakolina
Tel.: 636 621 455
Bar / Restaurante Estanco Dañobeitia
Taberna / Jatetxea
Tel.: 944 556 265
Cafetería / Restaurante On-Egin
Kafetegia / Jatetxea
Tel.: 944 556 394
Merendero Vivero Askaldegia
Tel.: 944 134 315
Restaurante / Asador Urrejola
Jatetxea / Erretegia
Tel.: 944 556 483
Restaurante Gaztedi Jatetxea
Tel.: 944 556 155
Restaurante Goiko Taberna Jatetxea
Tel.: 944 554 110 / 687 544 598
Restaurante Jan-Toki Jatetxea
Tel.: 944 556 102
Restaurante Lejarrene Jatetxea
Tel.: 944 556 546
Restaurante Zigoun Jatetxea
Tel.: 944 556 567
Sidrería Lezama Sagardotegia
Tel.: 944 556 368
ica
ÁCalidad paisaj’st
y ambiental!
muchos
El sector primario ofrece rias,
ra
recursos: explotaciones ag koli.
y bodegas de txa
s
le
ra
ru
s
sa
ca
,
huertas
29
rbitzuen
Industria eta ze
biratzen duen
ekonomiarantz
landa eremua.
ta
Herritarrak sakabanatu
an
daude, baserriet
banatuta.
mbia
Una zona rural que caal
a econom’a industri
y de servicios
cuentra os
La poblaci—n serten
a en caser’
id
a
p
re
,
a
s
er
p
dis
30
Leku interesgarriak
Lugares de interés
~ Arbilduako Mikel Deunaren
(Lauroeta) baseliza.
~ Kepa Deunaren Eliza.
~ Apaizetxe Bikiak.
~ Bengoetxe Baserria.
~ Larraburu Jauregia.
~ Udaletxeko parkea.
~ Aspaldiko baserria.
~ Hilerri ingelesa.
~ La ermita de San Miguel de Arbildua
(Lauroeta).
~ La Iglesia de San Pedro.
~ Las Casas Curales Gemelas.
~ El Caserío Bengoetxe.
~ El Palacio Larraburu.
~ Parque del Ayuntamiento.
~ Caserío Aspaldiko.
~ Cementerio inglés.
Non jan / Dónde comer
LOIU
A-8 N-637
BILBAO
E-70
E-70
Non lo egin / Dónde dormir
Hotel Loiu*** Hotela
Tel.: 944 535 038
Casa Rural Wellness Loiu
Tel.: 944 536 235
Tenplutik hurbil dauden Apaizetxe
bikiak oso interesgarriak dira,
eta oso bitxiak Bizkaia osoan.
Las interesantes Casas Curales
gemelas, junto al templo, son
una singularidad en todo Bizkaia.
Restaurante Aspaldiko Jatetxea
Tel.: 944 531 421
Restaurante Eleizpe Jatetxea
(Hotel Loiu***)
Tel.: 944 535 038
Asador Sidrería Loiu
Tel.: 944 530 077 / 944 530 088
Restaurante Landatxueta Jatetxea
Tel.: 944 711 594
Bar / Restaurante Bernabé
Taberna /Jatetxea
Tel.: 944 530 059
Bar / Restaurante Iraxue
Taberna / Jatetxea
Tel.: 944 712 152
Bar / Restaurante La Estación
Taberna / Jatetxea
Tel.: 944 533 098
Bar / Restaurante Ogiketa Kafetegia
Jatetxea
Tel.: 944 556 155
Restaurante Aeropuerto Jatetxea
(Hall principal Salidas)
Tel.: 944 530 003
Restaurante Aurregoiti Jatetxea
Tel.: 944 532 440
Restaurante Larrakoetxe Jatetxea
Tel.: 944 532 887 / 692 766 317
Restaurante Toki-Ona Jatetxea
Tel.: 944 710 593
Restaurante Txakurtxori Jatetxea
Tel.: 944 710 289 / 690 302 341
Batzar gelak
Salas de reuniones
Hotel Loiu***
Tel.: 944 535 038
Restaurante Aspaldiko Jatetxea
Tel.: 944 531 421
Aisia eta kirola!
Indarberritzeko bertako
indaba ospetsuak eta eskualdeko
txakolina edo sagardoa.
ÁOcio y deporte!
Para reponer fuerzas
la zona
las famosas alubias de
ca.
y txakoli o sidra de la comar
32
Leku interesgarriak
Lugares de interés
~ Garaizar Landetxeko errota
zaharra, gaur berritua eta
bisitatzeko gaitua. 946 155 213.
~ Baserriak.
~ San Lorentzo Eliza.
~ Jata mendia.
~ El antiguo molino de la Casa Rural
Garaizar, hoy restaurado y visitable.
946 155 213.
~ Los Caseríos.
~ La Iglesia San Lorenzo.
~ Monte Jata.
Non jan / Dónde comer
Cervecera / Asador Ibai-Ondo
Garagardotegia / Erretegia
Tel.: 946 155 583
Bar / Restaurante Iruña
Taberna / Jatetxea
Tel.: 946 156 620
Bar / Restaurante Mailuki
Taberna / Jatetxea
Tel.: 946 155 773
Cervecera Jatape Garagardotegia
Tel.: 946 743 515
Restaurante Ama-Seme Jatetxea
Tel.: 946 749 691
Restaurante Leku-Ona Jatetxea
Tel.: 946 742 223
MARURI-JATABE
Mungia
BI-631
N-637
A-8
BILBAO
N-637
E-70
E-70
Non lo egin / Dónde dormir
Casa Rural Garaizar Landetxea
Tel.: 946 155 213 / 946 741 424
Mendi eta bizikleta ibilbideei
esker auzoetatik ibil gaitezke.
Recorridos de senderismo y
bicicleta nos permiten pasear
por sus distintos barrios.
33
eraiki
XVI. mendetik XIX. mendera
ziren, zurezko egituradunak,
atalburudun arkupedunak,
arkudunakÉ
Estilo ezberdinetako
baserriak
ÁCaser’os de estilos!
diferentes
Construidos desde el siglo XVI al XIX:
con armaz—n de madera,
con soportal adintelado, con soportal en arco...
34
Leku interesgarriak
Lugares de interés
~ Andra Mari Eliza.
~ Meñakako Kristo aurreko estelen
multzoa.
~ Baserriak.
~ Otuna Jauregia.
~ Goikoabadena eta Bekoabadena
Apaizetxeak.
~ Tenplu Kristauak: Emerandoko
Santa Helena, Santela;
Meñakabarrenako Andra Mari; eta
Mesterikako San Lorentzo, San
Lontzo ala Santillandi.
~ La iglesia de Andra Mari.
~ El conjunto de estelas precristianas
de Meñaka.
~ Los caserios.
~ El palacio de Otuna.
~ Las Casas Curales de Goikoabadena
y Bekoabadena.
~ Los Templos Cristianos: Santa
Helena de Emerando, Santela;
Santa María de Meñakabarrena y
San Lorenzo de Mesterika, San
Lontzo o Santillandi.
Non lo egin / Dónde dormir
Casa Rural Barturen Landetxea
Tel.: 946 741 262 / 655 721 133
Casa Rural Bekoabadene
Landetxea
Tel.: 635 008 808
Agroturismo Txarbadi
Nekazalturismoa
Tel.: 946 743 027
Casa Rural Urresillo Landetxea
Tel.: 946 743 027
Batzar gelak
Salas de reuniones
Agroturismo Txarbadi
Nekazalturismoa
Tel.: 946 743 027
Non jan / Dónde comer
Bar / Restaurante Bidebieta
Taberna / Jatetxea
Tel.: 946 740 661 / 946 156 347
Bar / Restaurante Herriko Taberna
(Mikel Bengoa) Jatetxea
Tel.: 946 150 133
Bar / Restaurante Kostone
Taberna /Jatetxea
Tel.: 946 744 353
Bar / Restaurante Taberna
Eleiz-Ondo Jatetxea
Tel.: 946 742 143
Cervecera Atxetagane Garagardotegia
Tel.: 946 155 647
Baserriez gain, arkitektura ondare
interesagarria dago Me–akan.
Mungia
MEÑAKA
BI-631
Adem‡s de los caser’os, Me–aka,
cuenta con interesante
patrimonio arquitect—nico.
Derio
N-637
A-8
BILBAO
N-637
E-70
E-70
35
Euskal Herriko baserri
zaharrenetako bat.
Landetxo Goikoa.
ia!
ÁArquitectura e histor
Uno de los caser’os m‡s
antiguos del Pa’s
Vasco.
36
Arkitektura
eta historia
Leku interesgarriak
Lugares de interés
~ Landetxo Goikoa baserriko parke
mitologikoa, Euskal Mitologiaren
mundu magikoaren ingurukoa.
www.izenaduba.com
~ Kepa Deunaren Eliza.
~ Zumetzagako San Miguel Baseliza.
~ Andra Mari Elizako Aztarnak.
~ Llonako Anton Deunaren Baseliza.
~ Larrauriko Andra Mariren eta
Laukarizko Santiago tenpluak.
~ Torrebillela eta Agirre jauregiak.
~ Udala eta Alkatasunaren iturria.
~ Ostiraletako asteroko azoka.
~ El parque temático sobre la
mitología vasca del caserío
Landetxo Goikoa.
www.izenaduba.com
~ La Iglesia de San Pedro.
~ Ermita de San Miguel de
Zumetzaga.
~ Los restos de la iglesia de Andra
Mari.
~ La Ermita de San Antón de Llona.
~ Los templos de Santa María de
Larrauri y Santiago de Laukariz.
~ Los Palacios de Torrebillela y
Aguirre.
~ El Ayuntamiento y la Fuente de la
Concordia.
~ Mercado semanal de los viernes.
seliza ederra
Zumetzagako San Migeikl obaberantiarreko
n
Bizkaiko erroma
eraikin ezagunena da.
La hermosa ermita
de San Miguel
de Zumetzaga es la a
conocid
construcci—n m‡s
del rom‡nico tard’o Bizkaino.
azoka
Ostiraletako asteroko .
Urteko ostiral guztietan
Zentzumenentzat gozamena da:
eskualdeko frutak, barazkiak,
ortuariakÉ
nes
El mercado de los vier
Todos los viernes del a–o.
Es una fiesta para los sentidos:
frutas, verduras, hortalizasÉ
de la comarca.
37
Non jan / Dónde comer
Restaurante Harria Jatetxea
(Hotel Palacio Urgoiti****)
Tel.: 946 746 933
Asador Aritxi Erretegia
Tel.: 946 741 181
Asador Aurrekoetxe Erretegia
Tel.: 946 155 931
Bar / Restaurante Ene-Bada
Taberna / Jatetxea
Tel.: 946 748 898
Restaurante Txulu Jatetxea
Tel.: 946 741 187
Bar-Pintxos / Pintxo-Taberna
Café Bizkaia
Tel.: 946 565 166
Asador Kebide Erretegia
Tel.: 946 743 406
Bar / Restaurante Bolatoki
Taberna / Jatetxea
Tel.: 946 741 183 / 946 740 038
Bar / Restaurante Eperra
Taberna / Jatetxea
Tel.: 946 740 633
Bar / Restaurante Mendipe Taberna
/ Jatetxea
Tel.: 946 740 570
Bar / Restaurante Zakoneta
Taberna / Jatetxea
Tel.: 946 741 843
Bocateria Ekan Ogitartekoak
Tel.: 946 745 400
Cervecera / Restarurante Fonda
Garagardotegia / Jatetxea
Tel.: 946 744 641
Cervecera Mariñerune Garagardotegia
Tel.: 946 743 189
Hotel / Restaurante Lauaxeta*
Hotela / Jatetxea
Tel.: 946 744 380
Hotel / Restaurante Torrebillela**
Hotela / Jatetxea
Tel.: 946 743 200
Kebab Al-Khair
Tel.: 946 086 356
Kebab Mungia
Tel.: 632 174 602
Pizzería Self Pizzeria
Tel.: 946 744 688
Pizzería Sutargi Pizzeria
Tel.: 946 741 736
Restaurante Amalur Jatetxea
Tel.: 946 741 552
Restaurante Arriotza Jatetxea
Tel.: 946 744 723
Restaurante Asiático Jatetxea
Tel.: 946 556 890
Restaurante Bide-Ondo Jatetxea
Tel.: 946 742 860
Restaurante Chino “Chino Mungia”
Txinatar Jatetxea
Tel.: 946 741 011
Restaurante Dena Ona Jatetxea
Tel.: 946 156 082
Restaurante Erreka Jatetxea
Tel.: 946 555 846
Restaurante Erreruena Jatetxea
Tel.: 946 744 376
Restaurante Gure Lur Jatetxea
Tel.: 946 748 470
Restaurante Toki-Alai Jatetxea
Tel.: 946 741 177
Snack / Bar Bordatxua
Snack / Taberna
Tel.: 667 484 561
Taberna Goieta
Tel.: 946 748 072
Taberna Olalde
Tel.: 946 547 364
Telepizza
Tel.: 946 444 003
TZ Taberna
Tel.: 946 742 953
Non lo egin / Dónde dormir
Agroturismo Goiena Nekazalturismoa
Tel.: 946 741 245 / 630 934 134
Agroturismo Ibarrondo Etxea
Nekazalturismoa
Tel.: 946 155 599 /605 709 224
Casa Rural Errotabarri Landetxea
Tel.: 944 046 034 / 687 760 591
Casa Rural Oraindi Landetxea
Tel.: 635 716 337
Hotel Palacio Urgoiti**** Hotela
Tel.: 946 746 868
Hotel Lauaxeta* Hotela
Tel.: 946 025 578
Hotel Torrebillela** Hotela
Tel.: 946 743 200 / 946 742 761
Hainbatetan itxuraldatu duten
arren, Erdi Aroko itxura
mantentzen du oraindik ere.
Batzar gelak
Salas de reuniones
Casa Rural Errotabarri
Landetxea
Tel: 635 716 337
Caserío Landetxo Goikoa
Baserria
Tel: 94 674 00 61
Hotel Palacio Urgoiti****
Hotela
Tel.: 946 746 868
Katering enpresak
Empresas de catering
Ereaga Catering
Tel.: 946 740 740 / 685 737 351
Gastronomía Baska
Tel.: 944 523 800
Torrebillela
MUNGIA
BI-631
Derio
N-637
A-8
BILBAO
N-637
E-70
E-70
Aunque ha tenido varias
transformaciones, todav’a
conserva su aspecto medieval.
Udalerrian
dagoen arkitek
tura zibileko eraik
inik zaharrena da.
Es el edificio de arquitectu
ra civil m‡s antiguo del municipio.
39
Itsas bazterreko hiribildua 1299tik
Villa marinera
desde 1299!
40
Leku interesgarriak
Lugares de interés
~ Gazteluondoko Parkea eta bere
itsas mareen errota.
~ Antzinako Udaletxea: “El Torreón”
bezala ezaguturiko eraikina (gaur
itsas museoa).
~ Plentziako Alde Zaharra
(monumentu gunea).
~ Santiagoko arkua.
~ Kristo Santuaren Baseliza.
~ Torre Barriko Etxe Dorrea
(euskarazko lehenengo epigrafea).
~ Goñi Portal Baserri nabarmena,
gaur egun Plentziako Kultur
Egoitza.
~ Hondartza eta kaia.
~ Itsasadarra.
~ Itsasazpiko Laborategi Enologikoa.
944 015 040.
~ Botika museoa, 1888tik irekita.
Aintzineko errezeta eta tresnen
erakusketa.
~ El Parque Gazteluondo y su molino
de mareas.
~ El antiguo Consistorio: El edificio
denominado “El Torreón” (actual
museo marítimo).
~ El Casco Histórico de Plentzia
(conjunto monumental).
~ El arco de Santiago.
~ La Ermita del Santo Cristo.
~ La Casa-Torre Torrebarri (primer
epígrafe en euskera).
~ El notable caserío Goñi Portal,
actual Centro Cultural de Plentzia.
~ La playa y el puerto.
~ La Ría.
~ Laboratorio Enológico Submarino.
944 015 040.
~ Farmacia museo, abierta desde
1888. Exposición de antiguas
recetas y utensilios.
historikoen
Plentziako alde zaharrean leku
xarma dago oraindik.
eusten dio:
Erdi Aroko jatorrizko egituraleri paralelo.
ka
bi kantoik mozten dituzten hiru
Kulturalki oso erakargarria
izateaz gain, Plentziak familia
giroko hondartza ere
eskaintzen du.
Adem‡s de los atractivos
culturales, Plentzia ofrece
una playa muy familiar.
PLENTZIA
El casco antiguo de Plentzia
hist—ricos.
conserva el encanto de los lugares
ra medieval
Mantiene la primitiva estructu
de tres calles paralelas
cortadas por dos cantones.
Mungia
BI-631
N-637
A-8
BILBAO
E-70
N-637
E-70
41
Non lo egin / Dónde dormir
Casa Rural Larrakoetxea
Landetxea
Tel.: 946 770 860 / 946 770 383
Hotel Kaian*** Hotela
Tel.: 946 775 470
Pensión Arrarte* Ostatua
Tel.: 946 771 444
Pensión Uribe** Ostatua
Tel.: 946 774 478
Batzar gelak
Salas de reuniones
Casa Rural Larrakoetxea Landetxea
Tel.: 946 770 860 / 946 770 383
Estación Marítima Plentzia-ko Itsas
Estazioa
Consultar en el Ayuntamiento.
Tel.: 946 773 210
Non jan / Dónde comer
Restaurante Kaian Jatetxea
Tel.: 946 775 470
Bar / Restaurante Batela Taberna /
Jatetxea
Tel.: 946 771 859
Bar / Restaurante Batzoki Plentzia
Taberna / Jatetxea
Tel.: 946 772 623
Bar / Restaurante El Puerto Taberna
/ Jatetxea
Tel.: 946 451 646
Bar / Restaurante Perana Taberna
/Jatetxea
Tel.: 946 770 018
Bar / Restaurante Uri Zarra Taberna
/ Jatetxea
Tel.: 607 884 917
Bar Bodegón Plentzia Taberna
Tel.: 946 552 257
Bar Doner Kebab Taberna
Tel.: 946 777 171
Bar Erretegia Gurea Taberna
Tel.: 946 773 365 / 672 197 140
Bar Kai Eder Taberna
Tel.: 946 770 876
Bar la Llama Taberna
Tel.: 946 774 293
Bar Mika Taberna
Tel.: 946 773 366
Bar Plentzia Taberna
Tel.: 946 770 864
Bar Santi´s Taberna
Tel.: 946 774 229
Bar Taloa Taberna
Tel.: 946 777 193
Bar Txurrua Taberna
Tel.: 946 770 011
Bar Zuazua Taberna
Tel.: 946 773 128
Cafetería / Restaurante Arrarte
Kafetegia / Jatetxea
Tel.: 946 771 444
Cafetería Pub Socaire Kafetegia
Tel.: 946 775 842
Cafetería Uriola Kafetegia
Tel.: 946 770 344
Casa Rural Larrakoetxea Landetxea
Tel.: 946 770 383
Cervecera Arriolane Garagardotegia
Tel.: 946 772 168
Cervecera Saratxaga Garagardotegia
Tel.: 946 772 376
Hamburguesería Bibi
Hanburgesategia
Tel.: 946 772 849
Las Palmeras
Tel.: 946 775 119
Restaurante / Asador Pauli Taberna
/ Erretegia
Tel.: 946 771 295
Restaurante Gorrondona Jatetxea
Tel.: 944 076 918
Restaurante Uribe Jatetxea
Tel.: 946 774 478
Tradizioa
eta
abangoardia
knologikoa
e
t
kÉ
sa
pre
en
,
ak
rri
se
Belardiak, ortuak, ba
a tecnol—gica
Tradici—n y vanguardi
Prados, huertas, caser’os, empresas...
Leku interesgarriak
Lugares de interés
~ Sangronizeko Zubia.
~ Artxandako Aixerrota.
~ Larrabarrena Parkea.
~ Bere Baserriak.
~ San Rokeko Baseliza.
~ Udaletxeko parkea eta askaldegia.
~ Ola auzoa.
~ El Puente de Sangroniz.
~ El Molino de Viento de Artxanda.
~ Parque Larrabarrena.
~ Sus Caseríos.
~ La Ermita de San Roque.
~ Parque y merendero Ayuntamiento.
~ Barrio Ola.
43
Larrabarrena
Hirigunean dagoen
berdegune handi bat da
hornikuntza guztiekin.
Larrabarrena
Es una gran zona verde,
en el centro urbano,
dotada de un completo
equipamiento.
Artxanda toki erakargarria da:
baliabidez beteta dagoen berdegune
handi bat, jatetxeak, ibilbideak...
Un lugar atractivo es Artxanda:
una gran zona verde llena de
recursos, restaurantes, rutas...
44
Non jan / Dónde comer
Restaurante Izarza
Jatetxea
Tel.: 944 538 273
Restaurante Miramar
Jatetxea
Tel.: 944 451 063 / 944 451 945
Bar Aterpe Berria Jatetxea
Tel.: 944 711 295
Bar / Restaurante AeroBide
Taberna / Jatetxea
Tel.: 946 547 361
Bar / Restaurante Batzoki
Taberna / Jatetxea
Tel.: 946 566 651
Bar / Restaurante El Casino Taberna
/ Jatetxea
Tel.: 944 531 578
Restaurante Anton Jatetxea
Tel.: 944 455 059
Restaurante Aragua Jatetxea
Tel.: 944 533 802
Restaurante El Caserío Jatetxea
Tel.: 944 530 015
Restaurante Errota Jatetxea
Tel.: 944 530 741
Bar / Restaurante Gaztañaga Taberna
Jatetxea
Tel.: 946 056 479
Restaurante Isidro Jatetxea
Tel.: 944 450 544 / 944 451 051
Restaurante Maipú Jatetxea
Tel.: 944 711 763
Restaurante San Pankratzio Jatetxea
Tel.: 944 451 945
Restaurante Txakoli Ballano Jatetxea
Tel.: 944 453 012
Restaurante Zerurena Jatetxea
Tel.: 944 535 754
Batzar gelak
Salas de reuniones
Restaurante Izarza
Jatetxea
Tel.: 944 538 273
SONDIKA
A-8 N-637
BILBAO
E-70
E-70
45
Gozatzeko!
Mota guztietako
Inguru natural paregabea.
kirolak egiteko toki aproposa.
Surfa, bodyboarda,
parapentea,
delta hegalaÉ
Inguru natural paregabea izateaz gain,
toki horietako okupazio historikoari
buruzko arkeologia eta dolmen
aztarnak ere ezagut ditzakegu.
ÁPara disfrutar!
apropiado
Un entorno natural œnico,
para todo tipo de deportes.
a...
Surf, bodyboard, parapente, ala delt
Leku interesgarriak
46
Lugares de interés
~ Kepa Deunaren Eliza.
~ La iglesia parroquial de San Pedro.
~ Ander Deunaren Baseliza.
~ La ermita de San Andrés.
~ Bere lau hondartzak: Barinatxe,
~ Sus cuatro playas: Barinatxe,
Arriatera, Atxabiribil eta Meñakoz.
Arriatera, Atxabiribil y Meñakoz.
de Artzandeda,
~ Kurtzioko aztarnategi arkeologikoa ol~in
La
toarqueológica
de Vyien
o Estación
El m Kurtzio
eta Munarrikolandako trikuharri
la estación dolménica
aztarnategia.
mienzos del siglo XVIII,
uido adecoMunarrikolanda.
tr
ns
co
~ Burdin Hesiaren aztarnak.
~ Restos del Cinturón de Hierro.
ativo.
nificacantilados.
es mmuy sig
~ Itsaslabarrak.
~ Los
Honda
r
tza
e d er
rak
, la
ba r
ga
ku
i
s
rria
k e t a k ult ur ondarea.
Adem‡s del excepcional entorno
natural, podemos conocer restos
arqueol—gicos y dolmŽnicos que
nos hablan de la ocupapci—n
hist—rica de estos lugares.
Hermosas playas
espectaculares acantilados
y Patrimonio Cultural.
47
Non jan / Dónde comer
Volker Paulaner Bierhaus
Tel.: 946 764 316
Lurren Taberna
Tel.: 652 764 632
Sopelako Batzokia
Tel.: 946 025 151
Ardo Berri
Tel.: 946 851 005
Bar / Restaurante Iru Bide
Taberna / Jatetxea
Tel.: 946 762 912
Bar / Restaurante Kux Kux
Taberna / Jatetxea
Tel.: 946 564 645
Bar / Restaurante Meñakoz
Taberna / Jatetxea
Tel.: 946 572 709
Bar / Restaurante Urbaso
Taberna / Jatetxea
Tel.: 946 762 951
Bocatería La Bocatería Ogitartekoak
Tel.: 946 763 538
Cervecera Sopela Garagardotegia
Tel.: 946 766 197
Cervecería Artadi Garagardotegia
Tel.: 946 761 058
SOPELA
N-637
BILBAO
N-637
E-70
48
Non lo egin / Dónde dormir
Casa Rural Telleri Baserria
Landetxea
Tel.: 946 767 077
Hotel Modus Vivendi*** Hotela
Tel.: 946 765 888 / 686 110 474
Camping Sopelana Categoría 3
Kanpina
Tel.: 946 761 981 / 649 115 751
Hotel Goizalde** Hotela
Tel.: 946 760 657 / 946 766 144 /
946 763 937
Batzar gelak
Salas de reuniones
N-637
A-8
Cervecería El Sol Garagardotegia
Tel.: 946 761 365
Cervecería Gambrinus Garagardotegia
Tel.: 946 764 080 / 946 762 044
Goizalde
Tel.: 946 760 657
Hamburguesería Tip Top
Hanburgesategia
Tel.: 946 761 711
Kebab Don Kebap
Tel.: 946 765 507
Mesón Jauregi Benta/Mesoia
Tel.: 946 766 968
Pizzería Mec-Mec Take Away Pizzeria
Tel.: 946 765 655
Restaurante Chino Mandarín
Tel.: 946 766 951
Restaurante Gardoki Jatetxea
Tel.: 946 760 761
Restaurante Urgitxieta Jatetxea
Tel.: 946 765 348
E-70
Hotel Modus Vivendi*** Hotela
Tel.: 946 767 077
Baserri sakabanatuak
Errepidetik urrun,
edertasuna eta lasaitasuna
mantendu ditu.
Ibar emankor honetan garia,
artoa, indabak eta txakolina
egiteko mahatsa biltzen ziren.
En esta fŽrtil vega se cosechaba
trigo, ma’z, alubias y uva para
la elaboraci—n de txakoli.
Caser’os diseminados
Alejado de la carretera,
ha conservado su belleza
y tranquilidad.
Leku interesgarriak
Lugares de interés
~ Santa Marinako harkaitzetako
ibilbidea, izen bereko baselizaraino
heltzen dena.
~ Andra Mariaren Eliza.
~ Torre Barri eraikina.
~ Burdin Hesiaren Aztarnak.
~ El paseo por los riscos de Santa
Marina, que llega hasta la ermita
del mismo nombre.
~ La Iglesia de Santa María.
~ El Edificio Torre Barri.
~ Restos del Cinturón de Hierro.
49
Santa Marina Baseliza izen bereko
harkaitzen gainean dago eta bertatik
Bizkaiko itsasertza ikusten da: Punta
Lucerotik Billao lurmuturrera.
Non lo egin / Dónde dormir
Casa Rural Ortulane Landetxea
Tel.: 946 764 426 / 669 861 711
Albergue turístico Moana Surf
& Skate Hostel
Tel.: 626 700 977
Non jan / Dónde comer
50
Sidrería Ayoberri Sagardotegia
Tel.: 946 764 257
Bar la Estación
Tel.: 946 760 915
Cervecería Txozna Garagardotegia
Tel.: 946 763 471 / 645 776 823
Hamburguesería Bumbo
Hanburgesategia
Tel.: 946 766 030
Restaurante Batzokia Jatetxea
Tel.: 946 763 383
Restaurante Regi Taberna Jatetxea
Tel.: 946 765 856
Restaurante Txiki Barri Jatetxea
Tel.: 946 762 409
Desde la ermita de Santa Marina,
situada en las pe–as del mismo
nombre, se divisa el litoral
vizca’no: desde Punta Lucero
hasta el cabo Villano.
URDULIZ
N-637
N-637
A-8
BILBAO
N-637
E-70
E-70
teres historiko
in
n
a
o
z
u
a
a
g
ea
Art
ena
eta artistiko hanindiak daude.
duten eraik
lizan
San Martin Em
tal
erretaula monbuat en
dago.
Erretaulak ia osorik estaltzen
duen arren, XVI. mendeko horma
irudien lagin bat ikus dezakegu.
Casi oculta por el retablo
podemos ver una muestra de
pintura mural del siglo XVI.
rteaga est‡n
A
e
d
io
rr
a
b
el
En
or interŽs
los edificios de maarty’stico.
hist—rico y
Mart’n
La Iglesia de San
alberga uonnumental retablo.
m
Leku interesgarriak
Lugares de interés
~ Arteagako Errota.
~ Zamudioko Dorrea (XV. Mendekoa).
Gaur egungo Kultur Etxea.
~ Oxinagako bidezidorra eta uraren
jantzea ibilbidea.
~ Arikondoko Zubia (XVII-XVIII.
mendea).
~ Larragoitiko Jauregi barrokoa
(XVIII. Mendea).
~ Kadaltso Baserria.
~ Martin Deunaren Eliza.
~ Bizkaiko Parke Teknologikoa.
~ Geldo auzoa.
~ Probaleku eta udaletxea.
~ El Molino de Arteaga.
~ La Torre de Zamudio (s. XV). Hoy Casa
de Cultura.
~ La senda Oxinaga y sendero del agua.
~ El Puente Arikondo (s. XVII - s. XVIII).
~ El Palacio Barroco de Larragoiti
(s. XVIII).
~ El Caserío Kadaltso.
~ La Iglesia de San Martín.
~ El Parque Tecnológico de Bizkaia.
~ Barrio Geldo.
~ Ayuntamiento y probadero.
51
Eskualde honetako produktu
gastronomikoak oso preziatuak dira,
tartean, sagardoa eta txakolina.
Industria eta teknologiarik berritzaileena nekazaritza
eta tradizioarekin batera bizi dira.
Los productos gastron—micos de
esta zona, como la sidra y el
txakoli, son muy valorados.
52
La industria y la m‡s innovadora tecnolog’a
conviven con la agricultura y la tradici—n.
Non lo egin / Dónde dormir
Agroturismo Iabiti-Aurrekoa
Nekazalturismoa
Tel.: 944 522 370
Hotel Aretxarte*** Hotela
Tel.: 944 036 900
Hotel Artea-Errota** Hotela
Tel.: 944 523 457
Non jan / Dónde comer
Restaurante Aretxarte*** Jatetxea
Tel.: 944 036 900
Restaurante Artea-Errota Jatetxea
Tel.: 944 521 080
Asador Aramendi Erretegia
Tel.: 944 521 158
Asador Fuentene Berria Erretegia
Tel.: 944 522 379
Bar / Restaurante Batzokia Taberna
/ Jatetxea
Tel.: 944 521 133
Bocatería Otarteko Ogitartekoak
Tel.: 944 521 142
Restaurante Amairu Aretxeta Jatetxea
Tel.: 944 520 320
Restaurante Balgerri Jatetxea
Tel.: 944 523 053
Restaurante Caserío Lubarrieta
Jatetxea
Tel.: 944 522 725
Restaurante En Verde Jatetxea
Tel.: 944 317 944
Restaurante Errekaondo Jatetxea
Tel.: 944 521 049
Restaurante Hurritxa Jatetxea
Tel.: 944 521 419
Restaurante Gaminiz Jatetxea
Tel.: 944 317 025
Restaurante Izarra Jatetxea
Tel.: 944 209 806
Restaurante Jana Jatetxea
Tel.: 944 520 664
Restaurante Lekunbiz Jatetxea
Tel.: 944 522 379
Restaurante Urbasa Jatetxea
Tel.: 944 521 286
Batzar gelak
Salas de reuniones
Hotel Aretxarte*** Hotela
Tel.: 944 036 900
Parque Científico y Tecnológico de
Bizkaia
Tel.: 944 039 500. Fax: 944 039 510
Gastronomía y Regalos
Tel.: 944 474 890
Palacio Larragoiti Jauregia
Tel.: 946 569 900. Fax: 946 569 901
Katering enpresak
Empresas de catering
Tamar
Tel.: 944 711 859
Txakolin Upategiak
Bodegas de Txakoli
Magalarte Zamudio Txakolina
Tel.: 630 109 686
N-637
ZAMUDIO
A-8
BILBAO
E-70
E-70
53
Gastronomia
Gastronomía
"Eskualdeko kalitate handiko lehengaiek bidezko ospea eman diote Uribeko sukaldaritzari.
Eta hori da bisitarietako asko gurera erakartzen dituena. Izan ere, gure eskualdearen luzezabalean sakabanatutako jatetxe ugaritan benetako sukaldaritza tradizionalaz gozatu ahal
izango duzu.
Nekazaritza garrantzi handiko sektorea izaten jarraitzen du Uriben. Izan ere kalitate handiko
produktuak diren bere Txakolina, barazkiak, txerrikiak eta taloa (gastronomi, enologi eta
mahasti-ardogintza munduan izen ospetsua eman diotena) mendeetako tradizioaren gaur
egungo isla dira.
Mendeetan zehar baserritarrek beraien produktuak
merkaturatzeko bide bakarra azokak eta merkatuak
izan dira. Gaur egun, ohiko merkatu eta azokak
berpizten hasi dira, eta berauetan gero eta
urrunago dagoen herri ingurunera
hurbiltzeko aukera dauka hiriko gizarteak.
Nekazaritza azoka ugari ospatzen dira urte
osoan zehar. Astero, Butroi ibarreko ortuari
eta barazkiak, indabak, frutak, gaztak eta
bertako produktu bereziak eros ditzakegu
Mungian ostiraletan ospatzen den ohiko merkatuan."
La calidad y variedad de los productos de la comarca han otorgado justa fama a la gastronom’a
de Uribe. As’, muchos de nuestros visitantes llegan atra’dos por los placeres de la mesa. En
numerosos restaurantes de nuestra comarca podr‡s disfrutar de la autŽntica cocina tradicional.
La agricultura continœa siendo un importante sector de actividad en Uribe. Los productos
de alta calidad, cuyos m‡ximos exponentes son el famoso txakoli, las hortalizas, los derivados
del cerdo y el talo (que han dado a la comarca un afamado nombre en el mundo gastron—mico,
enol—gico y vitivin’cola) son el actual reflejo de siglos de tradici—n.
Durante siglos las ferias y mercados han constituido la œnica forma de comercializaci—n de
los productos obtenidos por los baserritarras. En la actualidad estamos asistiendo a un
renacer de los mercados y ferias tradicionales, en los cuales la sociedad urbana busca el
contacto con el cada vez m‡s lejano medio rural.
54
A lo largo del a–o se celebran numerosas ferias agroalimentarias. Semanalmente tenemos la
oportunidad de adquirir las hortalizas y verduras procedentes de la vega del Butr—n,
acompa–adas por las alubias, frutas, quesos y otras especialidades locales en el mercado
tradicional de los viernes de Mungia.
Euskadi
Gastronomika
"Euskadi Gastronomika, Euskadin Turismo Enogastronomikoa sustatzeko Planaren
ondorioz jaiotako proiektua da. Euskadiko 3 hiriburuen eta 18 eskualderen sektore
pribatua tartean sartuta, bertako eskaintza eta baliabide gastronomikoak marka
berdin baten barne dituen Produktu Klub filosofia jarraituz landutako ekimen
batez ari gara.
Uriben, Turismo Produktu Klub hau kalitatezko eskaintza
enogastronomikoa eta bisitariek gaur egun espero dutenaren mailan
dagoen zerbitzu bat eskaintzearen aldeko apustua egiten duten
berrogeita hamar enpresa baino gehiagoz osatuta dago (ostatuak,
jatetxeak, erretegiak, pintxo tabernak, Txakolin upategiak, enogastronomia
jarduerak eskaintzen dituzten enpresak, eta abar)".
Euskadi Gastronomika es un proyecto que nace del Plan de Impulso
al Turismo Enogastron—mico de Euskadi. Se trata de un proyecto
trabajado bajo la filosof’a Club de Producto que integra en una
misma marca la oferta y recursos gastron—micos de las 3 capitales
y 18 comarcas de Euskadi, implicando al sector privado de las mismas.
En Uribe, este Club de Producto tur’stico est‡ compuesto por m‡s
de medio centenar de empresas (alojamientos, restaurantes, asadores,
bares de pintxos, bodegas de txakoli, empresas de actividades
enogastron—micas, etc.) que apuestan por ofrecer una oferta
enogastron—mica de calidad y un servicio a la altura de lo que los
y las visitantes esperan en la actualidad.
Jarduera gastronomikoak eskaintzen dituzten enpresak
Empresas de Actividades Gastronómicas
Aitor Aurrekoetxea Taloak (Mungia)
Tel.: 685 757 575
Crusoe Treasure Urpeko Upategia
Bodega Submarina (Plentzia)
Tel.: 944 015 040
Restaurante Izarza (Sondika)
Tel.: 944 538 273
Germinados Kimuak (Maruri-Jatabe)
Hozitu ekologikoak
Germinados ecológicos
Tel.: 946 741 913
Ekoizleak / Productores
Luciaren Etxea (Larrabetzu)
Arrautz ekologikoak
Huevos ecológicos
Tel.: 686 417 869
Etxeandia Garardauak (Urduliz)
Artisau garagardoak
Cervezas artesanales
Tel.: 605 707 958
55
Ocio
Aisialdia
Aire zabaleko kirol gehienak probatu edo hobetu daitezke Uriben: Golfa, eskalada, rappela,
hipika, paseoak eta oinezko txangoak, arku tiroa eta 4x4etan irteerak dira gure eskaintzetako
batzuk.
Gainera Surfa, gure eskualdeko zutoihal bihurtu da bereziki Bakio eta Sopelan. Urtero kirol
honetako ehunka zale eta jarraitzaile bisitatzen dute gure kostaldea, urtean zehar agertzen
diren barietate handiko piku eta itsas hautsiak dituzten olatu ederrak erakarrita.
Halaber, gure kostako labarrak eta Jata mendialdeak beraien kokapen bereziarengatik haize
iraunkor eta uherdura gabekoaz gozatzen dute, egokia aire kirolaz gozatzeko.
Azkenik, esan beharra dago Uribeko eskualdea bizikleta eta mountain-bikea maite dutenen
artean sarrien bisitatuena dela, kirol honetarako dauzkan egokitutako bidezidor eta pistengatik.
La pr‡ctica totalidad de las modalidades deportivas al aire libre se pueden probar o perfeccionar
en Uribe: Golf, Escalada, rappel, h’pica, paseos y traves’as a pie, tiro con arco, tirolina y
recorridos en 4x4 son algunas de nuestras ofertas.
Adem‡s, el surf se ha convertido en uno de los estandartes de nuestra comarca, especialmente
en Bakio y Sopela. Cada a–o, cientos de aficionados y seguidores de este deporte visitan
nuestras costas atra’dos por sus hermosas olas con gran variedad de picos y rompientes que
aparecen a lo largo de todo el a–o.
Asimismo, los acantilados de nuestra costa y las laderas del monte Jata disfrutan por su
especial orientaci—n de una brisa constante y sin turbulencias, perfecta para disfrutar de
los deportes aŽreos.
56
Por œltimo, cabe se–alar que Uribe es una de las comarcas m‡s frecuentadas por los amantes
de la bicicleta y el mountain-bike, ofreciendo numerosas alternativas por la variedad de
senderos y pistas acondicionados para este deporte.
Astiunerako enpresak
Alder Surf Eskola
Tel.: 617 467 564
BTQ eventos y servicios
Tel.: 946 070 382
656 795 601
Cabo Billano
Tel.: 946 774 482
Lokal Surf Bakio
Tel.: 615 743 528
Bakio Rip Curl Surf Eskola
Tel.: 605 727 675
Quiksilver Surf Eskola
Tel.: 667 557 839
Uretan Basque Surf Center
Tel.: 639 669 865
Club Hípico Castillo de Butrón
Tel.: 653 736 383
Flybai Vuelos turísticos Hegaldi
turistikoak
Tel.: 946 579 922
Globos Estratos
Tel.: 659 565 412
Golf Palacio Urgoiti
Tel.: 946 746 868
Kirik
Tel.: 946 764 634
Troka Abentura
Tel.: 946 774 265
Bakio Surf Taldea
Tel.: 666 650 569
C.D. Hípica Aretxalde
Tel.: 659 907 588
4x4 Ocio Aventura
Tel.: 946 194 138 / 609 648 999
Bakio Cat
Tel.: 620 834 856
Club Hípico Butrón
Tel.: 650 627 418
Club Hípico Goiherri
Turismo Aktiboa
Tel.: 944 674 567 / 639 736 545
Club Hípico Irolas
Tel.: 607 416 888
Club Hípico Laukiniz
Turismo activo
Tel.: 946 151 380
Empresas de ocio
Club Hípico Mungia
Tel.: 946 742 302
Club Hípico Urduliz
Tel.: 946 765 834
Club Hípico Zaiaran
Tel.: 946 763 997
Escuela de Golf Celles Golf Eskola
Tel: 94 454 13 28
Escuela de Golf Martiartu
Tel.: 944 640 011
Escuela de Surf/Surfcamp
Wellentime
Tel.: 610 779 340
Forestal Park Bilbao
Tel.: 608 444 939
Golf (Pich and Putt) Derio
Tel.: 944 540 574
Hípica Goiko Mendi
Tel.: 946 879 427 / 649 385 950
La Salbaje Surf Eskola
Tel.:675 650 713
Nervion Sub
Tel.: 944 230 108 / 670 413 757
Parapente Bizkaia
Tel.: 627 501 607 / 688 625 460
Publiglobo
Tel.: 946 770 813 / 607 499 161
RK Abentura
Tel.: 695 268 712
Bestelako Turismo Zerbitzuak
Otros servicios turísticos
Zorione Zubizarreta / Guía de Turismo
/ Turismo Gida
Tel.: 670 277 995
Itxaslehor Servicios turísticos
Tel.: 946 195 861
Cristian Lertxundi / Guía de Turismo
/ Turismo Gida
Tel.: 667 049 481
Turiskopio (rethinking tourism)
Tel.: 944 710 593
57
Burdin Hesia
Cinturón de Hierro
ÒBurdin HesiaÓ, jatorrizko izena ÒBilboko hurbileko defentsaÓ edo ÒBilboko
Burdin HesiaÓ zuena, 1936 eta 1937 artean eraiki zuen Euskadiko behinbehineko gobernuak, Bilbo defendatzeko ahaleginean; izan ere, matxinatutako
armadaren setioa izateko arriskua ikusi zuten, eta hesiarekin Sondikako
aireportua eta Zolloko urtegia kontserbatu eta hiria artilleriaren tiroez
babestu nahi izan zuten.
Hainbat lerroz osatuta zegoen eta lerro horietan lubakiak, metrailadoreetarako
kokalekuak (habiak), parapetoak, babesleku aktiboak eta pasiboak, alanbrehesiak, behatokiak eta nolanahiko defentsak zeuden, zenbait kasutan hormigoi
armatuz eginak eta beste batzuetan material galkorrez, egurrez edo lurzakuz kasu.
Armada frankistak ÒBurdinazko gerrikoaÓ izenarekin izendatu zuen garaitutako lerroa,
garaipenaren meritua azpimarratzeko, eta izendapen horrek gaur egun arte iraun du eta
gizarte guztiak bereganatu du.
El ÒCintur—n de HierroÓ, cuya verdadera denominaci—n era ÒDefensa Pr—xima de BilbaoÓ o
ÒCintur—n de BilbaoÓ, fue construido entre 1936 y 1937 por el Gobierno Provisional de Euzkadi
en un intento de defender Bilbao, en caso de un asedio del EjŽrcito sublevado, conservando
el aeropuerto de Sondika y el embalse de Zollo y protegiendo la villa del tiro de artiller’a.
Consist’a en una serie de l’neas que inclu’an trincheras, asentamientos para ametralladora
(nidos), parapetos, abrigos activos y pasivos, alambradas, observatorios y toda suerte de
defensas, realizados en algunos casos de hormig—n armado y en otros de materiales perecederos
como la madera o los sacos terreros.
58
El ejŽrcito franquista denomin— la l’nea vencida como ÒCintur—n de HierroÓ, con ‡nimo de
resaltar el mŽrito de su triunfo, denominaci—n que ha perdurado hasta nuestros d’as y que
ha sido asimilada por toda la sociedad.
Burdin Hesia
Burdin Hesiaren
Interpretazio Zentrua
Honako hauei buruzko azalpenak ematen
dituzten panel grafi koak ditu: Gerra Zibilean
defentsa militar hura sortzeko hasierako
ideia, zeharkatzen zituen herriak, gatazkan
izandako zenbait gudu, erori eta ondoren
izandako gainbehera arte.
Horrez gain, objektu pertsonalak ere ikus
daitezke, hala nola jantziak, gutunak, monetak
eta soldaduek erabilitako ekipoen adibideak.
Dokumentazio-erakusketa zabala da; Euskadiko
Gerra Zibila ikertzen duen Sancho de Beurko
Elkartearen eskutik bisitariari mapa, garaiko
egunkari, kartel, bandera, maketa eta
argazkien bidez informazioa eskaintzen dio.
Centro de Interpretación
del Cinturón de Hierro
Cuenta con paneles gr‡ficos en los que se
explica la idea de partida para crear esta
defensa militar durante la Guerra Civil, los
municipios que atravesaba, algunas de las
batallas que se libraron en el conflicto hasta
su ca’da y la posterior decadencia.
Adem‡s se pueden apreciar objetos
personales, prendas, correspondencia,
monedas o una muestra del equipo que
empleaban los combatientes.
Una gran exposici—n de documentaci—n
que ofrece informaci—n al visitante, a travŽs
de mapas, peri—dicos de la Žpoca, carteles,
banderas, maquetas o fotograf’as, por
cortes’a de la Asociaci—n Sancho de Beurko,
dedicada a la investigaci—n de la Guerra Civil
en Euskadi.
Cinturón de Hierro
Hesiaren eta gudaren
bestelako aztarnen
interpretazio panelak
Paneles Interpretativos
del Cinturón y otros restos
bélicos
Barrika: en el acceso a Goiherri.
Goiherriko sarbidean.
Berango: junto al ambulatorio.
Anbulategi ondoan.
Sopela: en el parking del polideportivo Urko.
Urko polikiroldegiko aparkalekuan.
Urduliz: en el parque de la iglesia.
Elizaren parkean.
Laukiz: en Umbe, en el cruce con Laukiz.
Unben, Laukizeko gurutzabidean.
Gatika: detr‡s de la Iglesia.
Elizaren atzealdean.
Loiu: en el front—n Lauroeta.
Lauroeta frontoian.
Mungia: en la zona de acceso a Izenaduba.
Izenadubako sarrera gunean.
Derio: en el parque Uribe.
Uribe parkean.
Zamudio: junto a Zamudiotorre.
Zamudiotorre alboan.
Gamiz-Fika: en la plaza de Fika.
Fikako enparantzan.
Lezama: en la zona de acceso a la iglesia.
Elizaren sarbide aldean.
Larrabetzu: en la plaza del ayuntamiento.
Udaletxeko plazan.
Gorliz: en el acceso a la granja Foral.
Foru abeletxeko sarbidean.
Maruri-Jatabe: en la zona del ayuntamiento.
Udaletxe aldean.
Ordutegia / Horario
Astelehenetik Ostiralera: 12 - 14 eta 17 - 20etara. / Lunes - Viernes: 12 - 14 y de 17 - 20 horas.
Simon Otxandategi 64 (48640 BERANGO) ¥ Email: [email protected] ¥ Tel: 946 682 143
59
Erdi Aroko Bidea
Ruta Medieval
Orain arte Erdi Aroa garai iluntzat hartu izan den arren, gaur egun
ikuspegi hori kolokan dago erabat.
Bizkaiak, ardatz atlantikoko gune garrantzitsu izanik, hainbat gorabehera bizi izan zituen,
eta Erdi Arokoan garrantzi berezia izan zuten lekuetan banatutako 6 informazio eta interpretazio
puntu garai hartara eramaten gaituzte.
La Edad Media como un tiempo oscuro est‡ cada vez m‡s en cuesti—n.
Bizkaia, como punto importante del eje atl‡ntico, pas— por muchas vicisitudes y 6 puntos
infomativos e interpretativos distribuidos en lugares de especial relevancia medieval nos
trasladan a aquella Žpoca.
Gorliz
Bakio
Lemoiz
Plentzia
Maruri-Jatabe
Barrika
Gatika
Sopela
Urduliz
Mungia
Meñaka
Berango
Laukiz
Arrieta
Fruiz
Erandio
Gamiz-Fika
Loiu
Sondika
Derio
Lezama
60
Bilbao
Zamudio
Larrabetzu
Erdi Aroko Bidea
Ruta medieval
Bide Sakratuak. Errege Bideak
Anguleri Jauregia - Larrabetzu
Donejakue Bidearen zati bat Bizkaitik igarotzen da. Bere historia eta gorabehera guztiak
interpretazio puntu honetan ezagut daitezke, bizkaitar idiosinkrasia azaltzeko oso garrantzitsuak
diren beste hainbat erakusketarekin batera. Zin-bidea ere, Bizkaiko.
Jaun ziren Gaztelako erregeek Bilbotik, Goikoeleizaldetik, Gernikatik eta Bermeotik egiten
zuten bidea, bertako biztanleek zituzten pribilegioei eta usadio eta ohitura egokiei eusteko
zin eginez, bide honetan ere ibili daiteke.
Rutas Sacras. Rutas Reales
Palacio Anguleri - Larrabetzu
El Camino de Santiago tiene uno de sus pasos en Bizkaia. Su historia y vicisitudes pueden
conocerse en este punto de interpretaci—n junto a otras muchas de capital importancia para
entender la idiosincrasia de bizkaia.
La Ruta Juradera, cuyo itinerario cubr’an los reyes castellanos en su calidad de Se–ores de
Bizkaia por Bilbao, Goikoeleizalde, Gernika y Bermeo, jurando mantener los privilegios, buenos
usos y costumbres que disfrutaban sus habitantes, tambiŽn puede recorrerse en esta ruta.
Erdi Aroko elikadura
Zamudiotorre
Erlijioak, garai hartako eguneroko bizitzako ardatz nagusiak, eragin izugarria zuen jan-edanean.
Horra hor gure gastronomia famatuaren hastapenak.
La alimentación medieval
Zamudiotorre
La religi—n, eje principal de la vida cotidiana en aquella Žpoca, influ’a de gran manera en el
menœ. Aqu’ est‡ el comienzo de nuestra famosa gastronom’a.
61
Erdi Aroko Bidea
Ruta medieval
Gerra eta Bakea
Guerra y Paz
Bizkaian, Behe Erdi Aroan, oso ohikoak izan
ziren bandokideen gerrak. Gerra haietan, bi
talde zeuden: Butroe Etxeko ÒoinaztarrakÓ
eta Mujika Etxeko ÒganboatarrakÓ.
La baja Edad Media en Bizkaia estuvo marcada
por las llamadas guerras de banderizos en
la que los distintos linajes estaban agrupados
bajo los estandartes Òo–acinosÓ de la Casa
de Butr—n o los de los ÒgamboinosÓ de la
Casa Mœjica.
Martiartu Dorrea - Erandio
Gizarte-gerra hark XV. mendera arte iraun
zuen, eta haren istorio liluragarria argi
azaltzen da interpretazio puntu honetan,
baita haren ondorioz hiribilduen eta
bandokideen artean piztutako gatazka
odoltsuak ere Ðbasurde bat ehizatu izanak
bultzatutako gatazkak, adibidezÐ. Halaber,
Bizkaiko dorretxeei eta gazteluei buruzko
informazio guztia ere azaldu egiten da
informazio puntu honetan.
Torre Martiartu - Erandio
Esta autŽntica guerra social se extendi—
hasta el siglo XV y su apasionante historia,
as’ como sus desviaciones a cruentas guerras
entre villas y banderizos por causas como
ÒquiŽn caz— un jabal’Ó se describen en este
punto de interpretaci—n, donde tambiŽn
puede encontrarse todo lo relacionado con
las casas torre y castillos de Bizkaia.
Bizkaiko lurralde-antolakuntza
Torrebillela - Mungia
Euskal baserri autosufizienteak elizen inguruan egituratzen joan ziren, eta horrek elkartesentimendu bat eragin zuen. Denborak aurrera egin ahala, elkartehura elizate bihurtu zen.
Biztanleria antolatzeko beste modu bat hiribilduak izan ziren, Bizkaiko Jaunak emandako foru
bidez sortuak; hiribilduetan, azoka jartzen zen eta defentsa-jarduerak egiten ziren.
Bizkaiko Batzar Nagusietan, lurralde horretan gaur arte indarrez iraun duen Erdi Aroko
parlamentua, elizateetako eta hiribilduetako ordezkariak zeuden.
La organización territorial de Bizkaia
Torrebillela - Mungia
El t’pico caser’o vasco autosuficiente fue estructur‡ndose entorno a iglesias parroquiales,
lo que dio pie a un sentimiento de comunidad que con el tiempo deriv— en la anteiglesia.
Otro modelo de poblaci—n fue la villa, nacida mediante fuero otorgado por el Se–or de Bizkaia
como lugar de mercado y defensa.
Tanto villas como anteiglesias tienen representaci—n en las Juntas Generales de Bizkaia, que
no son otra cosa que un parlamento medieval que subsiste con vigor y arraigo en esta tierra.
62
Erdi Aroko Bidea
Ruta medieval
Erdi Aroko Jantziak
Vestido Medieval
Erdi Aroan, janzkera lakrikunkeriaz aldatzen
zen, eta asmakizun handiak ere sartu zituzten,
botoia jartzen hasi ziren askotariko jantzietan.
En la Edad Media la indumentaria mudaba con
coqueter’a e introduc’a grandes inventos,
como el bot—n, a una gran variedad de
ropajes.
Butroe - Gatika
Gerrarako eta oherako janzkiak ere ikusgai
daude interpretazio puntu honetan. Halaber,
agerian geratzen da arroparen eta
moraltasunaren arteko liskar zaharra, adibidez,
emakume baten esku biluzia ukitzen zuenak
15 soldatako isuna ordaindu behar zuen.
Butron - Gatika
La vestimenta para la guerra y para la cama
tambiŽn puede conocerse en este punto
de interpretaci—n y descubrir esa vieja reyerta
entre ropa y moralidad; tocar la mano
descubierta de una mujer ten’a multa de 15
sueldos.
Itsasoari irekitako garaia
Plentziako Turismo Bulegoa
Bizkaiko egur ona lehengai aparta izan zen ontzioletan garaiko itsasontzi tipikoak galerak
eta belaontziak egiteko. Galerak, erromatar trirremearen ondorengoak izan ziren eta
belaontziak, berriz, bereziki diseinatuta zeuden Kantabriar itsasoaren ur gogorretan
nabigatzeko. Erdi Aroa amaitu zuenean, karabela famatua sortu zen. Uribeko Erdi Aroko Bidea
osatzeko, nabigatzeko erabiltzen zituzten tresnak eta kartografia daude ikusgai.
Una Epoca abierta al mar
Oficina de Turismo de Plentzia
La buena madera de Bizkaia sirve de materia prima a unos astilleros que desarrollan los nav’os
t’picos de la Žpoca, a saber; la galera y el velero. El primero, heredero de la trirreme romana
y el segundo, mucho m‡s pensado para el duro mar Cant‡brico. Ya finalizada la Edad Media,
surge la famosa carabela. La cartograf’a y los instrumentos de navegaci—n completan la ruta
medieval de Uribe.
63
Hondartzak
Playas
Bederatzi hondartza daroaz Sopela eta Bakio artean. Paisaia ikusgarrizko kilometroak ureztatzen
dute bizkaiko kostaldea, non beti paseatzeko itsas paseo bat dagoen eta windsurfa, urpekaritza
eta igeriketa parktikatzeko ur atseginak dauden.
Badira ere itsas ondoa, kostaldeko basafauna eta landaretza duten komunitate nabarmenak.
Gune Natural Adierazgarri adierazitako lekuetan. Itsas hegaztien hazkuntzarako zonalde
garrantzitsua da hau eta honek urpekaritzarako eta hegaztien behaketarako konparaezinezko
lekua bihurtzen du.
Aipagarria da Gorlizeko kostalde gunea naturazko balio handikoa dela, bertan euskal kostaldeko
bizigune eta gorabehera esanguratsuak aurkitzen dira luzera txiki batean. Bereziki interesgarria
da duna kuaternarioen gunea, 6.000 urte baino gehiagoko aintzinatasunarekin eta bakarra
euskal kostaldean eta Plentziako itsasazpiko laborategi enologikoaren inguruan sortutako
uharri artifiziala.
Nueve arenales discurren entre Sopela y Bakio. Kil—metros de espectacular paisaje salpican
la costa bizkaina, donde siempre hay un paseo mar’timo por el que caminar y agradables aguas
para practicar windsurf, buceo y nataci—n.
TambiŽn existen ‡reas declaradas espacios naturales relevantes, que albergan varias comunidades
representativas de la flora y fauna del litoral y del fondo marino. Se trata de importantes
zonas de cr’a de diversas aves marinas lo que les convierte en lugares incomparables para
el submarinismo y la observaci—n de aves.
64
Cabe destacar que el ‡rea costera de Gorliz es una zona de gran valor natural’stico, en la
que se dan cita en una peque–a extensi—n varios de los h‡bitats y accidentes m‡s representativos
del litoral vasco. De especial interŽs es la zona de dunas cuaternarias, con m‡s de 6.000 a–os
de antigŸedad y œnica en la costa vasca y el arrecife artificial creado entorno al laboratorio
enol—gico submarino de Plentzia.
Museoak
Museos
1
Izenaduba Basoa. Olentzeroren
etxea / Parque mitológico vasco
1
Landeko Goikoa (48100 Mungia)
Tel.: 946 740 061
[email protected]
www.izenaduba.com
2
Museo Marítimo Histórico
Plasentia de Butron Itsas Museo
Historikoa
2
Goienkale, 25 (48620 Plentzia)
Tel.: 946 773 725
[email protected]
www.museoplentzia.org
3
Burdin Hesiaren Memoriala
Memorial Cinturón de Hierro
Simon Otxandategi, 64 (48640 Berango)
Tel.: 946 682 143
[email protected]
3
4
Centro de Interpretación de la
Tecnología. BTEK
Parque tecnológico de Bizkaia
Bizkaiko Parke teknologikoa
Ibaizabal Bidea, 101 (48160 Derio)
Tel: 944 039 500 • 946 568 844
[email protected] • www.btek.org
4
5
Txakolingunea
Basigoko Bide Nagusia, 3 (48130 Bakio)
94 602 85 13 / 946 193 395
[email protected]
www.bizkaikoa.bizkaia.net
5
uribe.eu

Documentos relacionados