Libro informativo XXXII Aberto Internacional Albariño 2016.

Libro informativo XXXII Aberto Internacional Albariño 2016.

XXXII abierto
internacional
AJEDREZ
albariño
1a9
agosto 2016
DEPURADORA DE MARISCOS
Telf.: 986 54 30 00 / 986 54 32 10
- CASA RURAL -
A Capitana
BODEGA DE ALBARIÑO
Y ESPADEIRO
VENTA A PARTICULARES:
Sábado y Domingo: de 10 a 12 H.
ado por la
Recomend
elin
Guia Mich
Tlf. 986 52 05 13
saúdo
da
alcaldesa
Amigos e amigas do Open Albariño de Xadrez,
Un ano máis, é para min unha enorme ledicia darvos a
benvida á nosa vila con motivo da disputa deste tradicional
torneo, o cal cada ano achega a Cambados unha extraordinaria
representación deste apaixoante deporte, que para algúns é
un xogo, para algúns un arte e para algúns toda unha ciencia.
Cambados leva xa 32 anos organizando este evento,
que edición tras edición se consolida como un dos maiores
referentes dentro dos torneos galegos, conseguindo achegar
ata aquí a mestres de gran talento e prestixio que nos deleitan
co seu xogo. Sen dúbida, este open é unha cita obrigada para
calquer amante deste deporte definido como a ximnasia da
mente.
E como non, un torneo que leva o nome de Albariño
constitúe toda unha invitación a disfrutar do gran tesouro
desta terra, o viño dos poetas, que nun marco incomparable
como é esta fermosa vila, nos mergulla nun mundo de
sensacións máxicas. As paisaxes cambadesas son sen dúbida
o entorno idóneo para manter apaixoantes conversas despois
dunha partida, brindando mentres ollamos o solpor nesta vila
que sempre animo a explorar, pois sempre queda algo por
descubrir neste Cambados tan ben definido polo noso ilustre
Ramón Cabanillas, probe, fidalgo e soñador, que ao cantareiro
son dos pinales, e ao agarimo dos seus pazos lexendarios,
dorme deitado ao sol, á beira do mar.
Remato este saúdo desexando de corazón que disfrutedes
da vosa estancia nesta vila, que a descubrades e a exploredes,
e que teñades un torneo exitoso, para que esta siga sendo por
moitos anos unha cita imprescindible.
Recibide un afectuoso saúdo en nome de Cambados.
Fátima Abal Roma
Alcaldesa de Cambados
saludo
del
presidente
En el siglo pasado, el año 1972 fue el “año de la universalización
del ajedrez”. El Match del Siglo entre FISCHER y SPASSKY fue la gran
noticia a nivel mundial. Estados Unidos destrona a la U.R.S.S. Bobby
Fischer se proclama campeón del mundo del deporte ciencia en
Reikiavik (Islandia).
Precisamente, en ese año 1972, fundé el Club de Ajedrez
Albariño y en 1974 organicé el “I TORNEO INTERNACIONAL DE
AJEDREZ ALBARIÑO”.
Estos recuerdos acuden a mi mente al conocer la triste noticia
de que D. NICOLÁS SANTOS INSUA nos ha dejado el pasado mes
de junio. Nicolás, fuerte jugador, un histórico del ajedrez gallego,
fue el primer campeón del “ABERTO DO ALBARIÑO”. En su agenda
siempre tenía fijada una fecha para visitarnos.
El reloj no se detiene. El decano de los torneos de Galicia celebra
la edición número 32.
A todos los participantes les deseamos suerte en los 9 días de
competición y, al mismo tiempo, que disfruten de un ¡Cambados en
fiestas!
A todos los colaboradores, que no son pocos, agradecerles
su aportación que hace posible la realización de este evento
ajedrecístico en nuestra villa.
Gracias a todos.
Marco A. Costa Fuentes
Conservas de Pescados y mariscos
CONSERVAS DAPORTA, S.L.
Avda. Castrelo, 88 - 36630 Cambados - Pontevedra (España)
Tel.: +34 986 520 111 - Fax: +34 986 52 01 12
[email protected] - [email protected]
www.daportasl.com
www.vieitesdaporta.es
DEPURADORA DE
MOLUSCOS
VIVEROS PROPIOS
DE OSTRAS
ALMEJAS Y
VIEIRA
Tragove, 11 • Aptdo. 113 - 36630 CAMBADOS (Pontevedra)
Telfs.: (Depuradora) 986 52 49 14 - 986 52 49 16 - Fax: 986 52 60 85
ALAMEDA SANTO TOMÉ, 37
TELEF. 986 520787
C/ Pontevedra, 14
T. 986 520 807
CAMBADOS
www.hotelolagar.com
Cambados Motor, S.A.L.
REPARACION DEL AUTOMOVIL
Avda. de Castrelo, 97 · 36630 CAMBADOS (Pontevedra)
Telf. 986 542 684
cambados
e o salnés
na época dos suevos,
normandos e musulmáns
Está comunmente aceptado que cando no 476 cae o Imperio Romano de Occidente, o solar do Imperio Romano convértese no escenario do asentamento dos máis
variados pobos godos. Ademais dos Visigodos, ás terras de Hispania, chegan tres
deles: Suevos, os Vándalos e os Alanos. Pero serán os Suevos os que asenten un
reino no Noroeste, e que pronto entrará en conflito cos Visigodos.
Os Suevos, fundan o seu reino no solar da antiga provincia romana de Gallaecia,
dende o ano 410. Estes, asentáronse nas antigas cidades romanas, pequenas e
auténticas illas no dominio maioritariamente rural do territorio, e reforzando así
a rede urbana que foi a base para a organización do novo reino.
Os Suevos concentraron a súa presenza inicial entre os cursos baixos do Miño e do
Douro, o que coincide co vello convento xurídico Bracarense, e que segundo Bouza Brey, tiña o seu límite Norte precisamente na Ría de Arousa. Pero é de reseñar
que o territorio que ocupaba a antiga Gallaecia, era moi superior ao actual. Osorio
aseguraba que “Cantabri et Astures Gallaeciae provinciae portio sunt”. Tamén Mariana aceptaba que Gallaecia incluía <<Castilla la Vieja>>. Polo tanto, englobaba
Asturias e Castela-León.
Neste dominio Suevo, destacaron reis como Hermerico, Requila ou Requiario,
primeiro rei nado xa en Galicia, quen adoptou o Catolicismo, no 449. Este feito,
propiciou o achegamento coa poboación indíxena, unha fusión de feito, e o apoio
da Igrexa. A batalla do río Órbigo, no 456, na que os visigodos derrotan ás tropas
suevas, marca o declive deste reino, entrando nun período escuro. Tras el, Teodomiro recupera o protagonismo perdido polo suevos, e organiza o 1º Concilio
de Braga no 561. Despois de guerras internas e fondas liortas entre os suevos, no
585 foron definitivamente vencidos e invadidos polos visigodos, con Leovixildo á
fronte, quen derroto a Andeca. Foi a fin do reino suevo.
O Profesor e investigador López Carreira, manifesta que as cidades romanas en
Galicia non só non desapareceran, senón que a función administrativa, tan propia
dos núcleos urbanos romanizados, especialmente nas tres capitais dos Conventus
xurídicos, Astorga, Braga e Lugo, conservou e agrandou a súa importancia. Polo
tanto, no século V, a estrutura urbana de Galicia mantívose e iso contraponse á
idea estendida do abandono das cidades e a preferencia dos godos polo mundo
rural.
A circunstancia de que Braga foi a capital do reino Suevo, semella que os reis residían, temporalmente, fóra da capital, trasladándose co seu séquito a outras localidades como Caldas, Lugo, Tui e Ourense. Segundo recolle López Carreira, en Ourense Carriarico ergueu un templo magnífico baixo a advocación de San Martiño
de Tours. Ou tamén o caso de Witiza con Tui, onde este estableceu unha especie
de capital virreinal. Witiza, Rei Visigodo, entre os anos reinou entre os anos 700
e 710/11. A Crónica Asturiana de Alfonso III, indica que o Rei Égica, deixou ao
xoven Witiza ao cargo do antigo reino suevo, e este fixou a súa residencia real en
Tui. Sobre este Rei, afirma o historiador Cambadés José Caamaño Buornacell, no
seu libro Cambados a la luz de la Historia, de 1933, “Witiza sucesor de Égica, pasó
largas temporadas en Galicia, mostrando gran predilección por Cambados, a quién
no olvidó, cuando puesto en el trono, le otorgó varios fueros y privilegios, y el honor
de lucir en su escudo la corona real, como prueba de su dominio en estas tierras”.
Pero tamén a función das cidades tiña importancia, e explica o papel relevante
dalgún dos núcleos. O feito de dispoñer dun mercado, ou fontes termais, exercían
unha función rectora sobre o espazo circundante. Tal foi o caso de Caldas de Reis.
Que segundo investigacións de Casimiro Torres Rodríguez, fora sé episcopal, perdida en beneficio de Iria Flavia, e onde no 448 celebrouse un Concilio, para debater sobre o Priscilianismo.
Especialmente importante, foi o feito da chegada, no século VI, de Martín de Dumio ao reino Suevo. Este personaxe, que se consideraba discípulo e seguidor da
obra de San Martín de Tours ( século III), chegou a presidir no ano 572 o II Concilio de Braga, no que se empeza a
configurar, a organización eclesial
de Galicia- como relata Fermín Bouza Brey- un proceso de adaptación
a partir dos castros, das tribus e das
provincias conventuais romanas.
Foi o Parrochiale Suevum, o resultado de esa organización territorial auspiciada por Martiño de
Dumio. Neste documento, ofrécese
unha importante referencia sobre
a Comarca , definida como Terra
Salinensis, parroquia, o subdivisión administrativa, diferenciada
doutras como Iria, Caldas ou Cuntis.
Esta unidade administrativa -sinala Fermín Bouza Brey- dependente
do bispado ou diócese de Iria Flavia, agrupaba unha serie de pequenos núcleos rurais aparecidos tralo
abandono dos antigos poboados
fortificados. O lugar que actuaba como centro articulador da parroquia salinense,
hoxe énos totalmente descoñecido.
O papel da Igrexa na articulación e control da sociedade, a partir dese século VI,
foi cada vez maior. Segundo o Historiador Carlos Baliñas Pérez, os referentes
espaciais non son, nin poden ser os do tempo presente. O marco espacial, poboacional e administrativo, dos homes e mulleres dos séculos IX ao XII, era o do
Territorio Salinensis. E desenrolábase na franxa perilitoral comprendida entre as
rías de Arousa e Pontevedra, ocupando as terras de Catoira, Vilagarcia, Vilanova,
A Illa, Cambados, Ribadumia, O Grove, Meis, Meaño, Sanxenxo e Poio. cunha economía baseada na agricultura de subsistencia, a pesca o marisqueo de litoral e a
extracción de sal. O eixo vertebrador do territorio, era o curso baixo do Umia e
polo Norte, as terras ata a desembocadura do río Ulla, coas torres de Oeste, e o río
Lérez co Mosteiro de San Salvador, como estremo meridional.
Esta unidade territorial, continuou ao longo do tempo, e foi adquirindo outras
connotacións como a de circunscripción político-adiminstrativa o commisum o
Condado do Salnés. A pesar da estrutura consolidada, semella que na segunda
metade do século X, houbo unha división entre o Condado do Salnés, a comarca entre as desembocaduras do Umia e o Lérez, e un novo Comitatus Luparie, o
Condado de Lobeira. De todos modos, o centro neurálxico e defensivo era a torre
fortaleza da Lanzada.
Pero a finais do século XI, coa nova dinastía navarro- castelán, reinante en Galicia,
o centro reitor do Condado desprazouse a Castrelo, en Cambados, onde os Condes
e Rexentes de Galicia, Raimundo de Borgoña e Dona Urraca, aparecen xulgando
un complexo pleito entre os habitantes da zona e o Abade de Samos.
Nesta zona territorial, onde na colonización romana desenrolárase unha florenciente actividade de salazóns, favorecera a aparición e consolidación das villae
costeiras, como a de Adro Vello no Grove, ou a de Santa Mariña Dozo en Cambados, durante os séculos III e IV da nosa era. Semella que coas invasións suevas do
século V, e a desaparición da estrutura romana, estas instalacións foron á ruína,
máis algúns indicios apuntan á que algunhas destas instalacións perduraron na
época sueva.
Las actividades económicas dominantes eran as da explotación agrícolas, xunto
coas salinas. As mesmas que abasteceran e seguiron abastecendo, ás poboacións
asentadas nas diversas áreas castrexas, e as nacentes aldeas das chairas, que rodeaban as zonas litorais. Esta actividade das salinas, captou pronto o interese dos
señores laicos e eclesiásticos, polo valor engadido que lle aportaban a aqueles
territorios. De feito, o primeiro propietario institucional documentado, segundo
aporta Carlos Baliñas, foi o Mosteiro de Samos, a cuio abade, o bispo mozárabe
exiliado Fatal, confirmou no ano 853 o Rei Ordoño I as propiedades concedidas
polo seu pai Ramiro I (842/43), entre as que cita: In Salinense villa vocabulo Pinaria cum terras et suas salinas...
Outros importantes Mosteiros como o de San Martiño Pinario, acumularon grandes patrimonios na zona. No século X, e confirmado por Sisnando Bispo de Iria
e ratificado por Ordoño II, citan posesións como: Arauca medietatem de ea cum
sua ecclesia et suis salinis, Sanctam Eulaliam de Alobre, que nuncupant Arenalonga
et Sanctum Christoforum cum bonis suis, sanctum Unicencium de Ogrove cum suis
terciis et cum ómnibus… é dicir, A illa de Arousa, coas súa salinas, castro de Alobre,
Santa Baia de Arealonga, San Salvador de Sobradelo e San Vicente do Grove
Asimesmo, en Meaño, creran unha importante colonización agrícola, a villa Ganon, hoxe parroquia de Santa Eulalia de Xil, con colonos traídos da Illa de Arousa,
e onde aparece unha das primeiras mencións documentadas, referidas á viticultura. No Arquivo Histórico Diocesano de Compostela, reproducido por López Alsina,
consta como no 1024, Ero González e a súa familia, xunto con outros colonos
procedentes da Illa de Arousa, e que a vila tiña unha explotación gandeira de vacas
e cabras, e cultivos de cereal, lino, fabas e outras leguminosas, así como viñedos
recén prantados.
Igualmente, o Mosteiro de Celanova, no século X, logra facerse con salinas e
pesquerías no Salnés, grazas á riqueza e influencia política do seu fundador San
Rosendo, quen na acta dotacional do Mosteiro, entrega á abadía celanovense:
In salinense Villarino cum armentaria media vel omnes nostras salinas in confinio
ipso extitentes. A cita refírese á actual parroquia de Santo Adrián de Vilariño en
Cambados, e o termo de armentaria- como ben explica o profesor Baliñas Pérezfai referencia ao gando maior existente na explotación agrícola donada, sen ter
nada que ver co futuro mosteiro cisterciense, que será creado máis tardíamente.
Xunto á chegada destes importantes Mosteiros con presenza en toda Galicia, tamén xorden pequenos Mosteiros locais, con distintos recorridos históricos. Tal
é o caso de San Salvador de Lérez, ou de San Adrián de Calogo, ou Cálago, en
Vilanova, posibelmente fundado no 896, seguindo a López Alsina, e que dende as
reformas dos Reis Católicos, pasou ser un Priorato de San Martiño Pinario ata a
Desamortización.
Ás veces, casas monásticas máis fortes, acaban engulindo a outros mosteiros de
menos entidade. Tal semella ser o caso de Castrelo, en Cambados. Esta villa foi
donada polos poderosos hacendados Jimeno Díaz e Adosinda Gutiérrez, para a fundación dun mosteiro, e rematou en mans do Mosteiro de Celanova (950-08-25)
Tumbo de Celanova, fols 8r-v. A mención do documento e a de Serantelios coma
un anexo á villa, o que apunta a actual parroquia de Santa Cruz de Castrelo.
No pode deixarse de lado a importancia que tivo, na articulación do territorio e as
áreas de dominio, o descubrimento do sartego do apóstolo Santiago, no ano 812
e decretado así por Teodomiro, Bispo de Iria Flavia. Así, a realeza Astur-Galaica,
con Alfonso II, reafirmou o seu dominio sobre a zona, aplicando o procedemento
da Presura, que consistía en facerse coa posesión das terras incultas, abandonadas ou sen propietario recoñecido, e coa quinta parte das apropiadas por colonos
libres, a cambio da súa legalización. O Conde Pedro, foi o primeiro en afianzarse
na comarca. Foi o primeiro home forte da zona.
No ano 885, o Rei Alfonso III confisca as propiedades da zona da Lanzada, que tiñan Hermenegildo Pérez –fillo do Conde Pedro- a súa muller Iberia e un tal Arias,
por terse sumado a unha extensa revolta contra a autoridade real.
Pouco a pouco, a Igrexa de Santiago, por prestixio e para abastecer de sal á nacente urbe de Compostela e as súas peregrinacións, foise facendo con múltiples
propiedades, tanto por doazóns reais coma privadas, e en pouco tempo se antes
non pasaba do río Ulla, agora era o principal terratenente no Salnés. Destaca o
extenso patrimonio entre Catoira e Caldas –coas torres de Oeste e San Martiño de
Sobrán en Vilaxoán- e nas illas de Ons, Arousa e O Grove, e as terras firmes de A
Lanzada, Noalla e Armenteira. Tamén no curso fluvial do Lérez, en Cerponzóns,
Alba, Xeve e Mourente.
Tamén a Nobreza condal galega foi beneficiada polas concesións de terras dfe realengo no Salnés. Segundo os estudos de Carlos Baliñas, destacarían A Casa dos
Menéndez, descendentes do repoboador e man dereita de Alfonso III, Hermenegildo
Gutiérrez. O seu fillo Gutier Menéndez, semella ter exercido de Comitatus Saliniense, no primeiro tercio do século X, cuia casa familiar estaba en Portomarín, Castro
Caldelas e a Limia. Á súa morte no 934 déixalle aos seus fillos propiedades en Arca
(Lérez), Castrelo e Serantellos en Cambados e Fragoso en Xeve. E a súa esposa Aldara tiña propiedades no Grove, un complexo de salinas e pesquerías.
Ao dominio territorial, correspondíalle tamén a defensa e administración da comarca. Especialmente polas ameazas que naqueles chegaban por dúas frontes,
unha polo mar: Os Normandos e outra por terra e por mar: Os Musulmáns.
Os Normandos, é un termo que utilizaremos para referirnos a ese conxunto de
pobos nórdicos, tradicionalmente Noruegos, Suecos e Daneses, aínda que no imaxinario popular o nome que quedou fixado foi o de vikingos. Semellaque dende o
século VIII, unha serie de cambios climatolóxicos e a escaseza de terras de cultivo
e de recursos, xunto cunha poboación en aumento, deu lugar aos desprazamentos, para procurar ingresos os melloras noutros espazos. A dispoñibilidade dos
drakkars, de gran diseño, navegabilidade e capacidade, que lles permitía incluso
remontar ríos, facían deles uns homes temíbeis.
A primeira aparición documentada foi entre xullo e agosto do ano 844. Dende
Xixón, a flota escandinava, que debía ser numerosa, foi detida fronte a fortificación
da Torre de Hércules, ata a chegada da Hueste Regia de Ramiro II, quen os venceu,
e lles causou grandes danos, queimando parte dos seus navíos. No libro Anales del
Reyno de Galicia, de 1733, Francisco Xavier de la Huerta y Vega, recolle como barcos desta flota, destrúen no 846 o Mosteiro de Cálago, en Vilanova, arrasado polos bárbaros normandos. A pesar dos problemas de cronoloxía que presenta este
dato, pode ter unha certa base, con incidencias nas costas da comarca. Esta flota
continuou cara ao
Sur, atacando Lisboa e Sevilla.
No ano 858
unha gran flota
de máis de cen
naves,
achegouse á ría de
Arousa, posibelmente para adentrarse,
remontando o Ulla, ata
Compostela.
O
Cronicón Ovetense e o Iriense, recollen este feito:
Ordonius I elevatus est in regno...
Eo tempore centum naves normannorum in Gallaetiam venerunt et post triennium ad propria
sunt reverse... E asimesmo, na Crónica Albeldense, cita: Eius tempore Lordomani
iterum tenientes in Gallicie maritimis a Petro Comité interfecti sunt...
Na primavera do 968, tivo lugar a máis devastadora e prolongada campaña
normanda en Galicia, cando unha potente armada ao mando de Gundred, penetra por dúas frontes: unha polas Rías Altas, e através do Mandeo asola Curtis e
Boente e chega a Lugo, e a segunda, pola Ría de Arousa para saquear Iria e chegar
a Compostela. O bispo Sisnando fíxolles fronte en Valga o 29 de marzo do 968,
sendo derrotado e morto.
RESTOS DA ANTIGA
FORTALEZA E CAPELA
DE A LANZADA
O impacto da devastación provocada polos normandos, debeu ser moi forte no
conxunto do Salnés. Fálase da destrucción total do Mosteiro de Cálago en Vilanova, do Mosteiro de Santo Estevo en Boiro, e se constata a migración de colonos do
Comitatus Luparie, ao curso medio do Ulla, ou pola devastación das terras, ou polo
perigo constante ao que a zona estaba sometida.
Segundo a publicación de Rubén Terré Lameiro, Os Vikingos na Comarca do
salnés, refire que no 1024, Olaf Haraldsson, futuro San Olaf, Rei e patrón de
Noruega, chega a Galicia despois dunha campaña de saqueos en Inglaterra. Tras
atacar a Ría de Betanzos, dirixíuse ao Sur, e según din estivo en Cortegada, antes
de expoliar Tui. Finalmente, destacar tamén a Jarl Galizu-Úfr, apodado Ulf o Galego, quen dirixía un grupo aillado, que cometía asaltos e roubos por toda Galicia.
Tamén atacou os mosteiros das Illas Cies, Toralla e San Simón, e chegou a sitiar
Redondela. Foron os últimos ataques dos pobos
normandos en Galicia.
Pero tamén foi importante a presenza Musulmana. No ano 860,
aparece recollido na
paxina 176 da Crónica
Albendense, na que narra esta circunstancia
baixo o reinado Ordoño
I: Mauri in navibus venientes in freto Gallicano devicti sunt.
TORRE DE CÁLAGO EN VILANOVA DE AROUSA.
O contexto histórico pode explicar os intentos, por parte de Al-Andalus, de frear
a expansión do Reino Astur cara ao tercio Norte de Portugal. Ata finais do século
X, os habitantes do Salnés viviron máis tranquilos, ao retrasarte a fronteira contra
os musulmáns, ata o río Douro e o Mondego. Pero foi no 997 cando Almanzor,
lanzou a súa razzia contra Compostela. As tropas de terra ían escoltadas por unha
potente flota. Arrasaron o Morrazo, tras entrar por Tui, e foron despois cara Iria e
Compostela. O máis probábel é que seguiran a ruta pola nosa Ría, o que implicaba
saqueos, destrucións e botíns de guerra.
A terceira fase de ataques, chega a finais do século XI cando dende os portos
musulmáns de Almería, Sevilla e Lisboa, partían numerosas expedicións de saqueo contra as costas galegas, e destruían fortalezas como as da Lanzada e Ponte
Sampaio.
Foi a iniciativa de Xelmirez, (1100-1140) de crear unha auténtica Mariña de Guerra para defender as costas, a que puxo fin a esta ameaza. Tamén explica a decisión
de converter ao Salnés nunha terra fortificada. Podemos sinalar de Sur a Norte, as
seguintes fortalezas fortificadas: Cedofeita, en San Salvador de Lérez, protexendo
a ría de Pontevedra; A Torre da Lanzada, en Noalla Sanxenxo, reconstruida polo
bispo Sisnando Menéndez
na metade do século X; Torre
de San Sadurniño, en Santo
Tomé do Mar en Cambados,
probabelmente do século X, e
en torno a que se desenrolou
a famosa Vila Vella, xermen
da futura vila cambadesa;
Torre de Cálago, en Vilanova
de Arousa, da que se conservan algunhas ruinas, ao pé
do mosteiro de San Cibrán
de Cálogo, de mediados do X;
Castelo de Lobeira, entre András (Vilanova) e Solobeira
(Vilagarcía), antigo castro, fortificado no séc. IX, e convertido en torre defensiva,
de propiedade regia, no X. Finalmente, as Torres de Oeste en Catoira, nunha illa
fluvial na desembocadura do Ulla, pechanso o fondo da Ría e o acceso por mar a
Iria Flavia e Compostela. Foi fortificado nos tempos de Alfonso III, e seguíu como
fortaleza real ata que no 1024 foi cedido ao Bispo de Iria Vistruario, e reconvertido en complexo defensivo no 1040, por Diego Peláez e Diego Xelmírez.
Estas medidas, permitiron liberarse das ameazas exteriores, grazas á comunicación entre as fortalezas, e a prontitude da comunicación das alarmas. A partir
deste intre, haberá na comarca unha época de paz e de prosperidade económica
e social.
No caso de Cambados, é de destacar o caso da Torre de San Sadurniño. Elemento singular do Patrimonio Cambadés, por formar parte dunha estrutura defensiva
nunha pequena illa e que constituíu un punto de referencia na Vial Vella de Santo
Tomé do Mar. Seguindo á Doutora Iglesias Baldonedo, que ante as diversas posturas referidas á antigüidade da mesma, manifesta:
“A miña hipótese é que algunha torre debeu
haber na alta idade media, tendo en conta as
necesidades de defensa desa época e sendo
este illote un lugar privilexiado con vistas á
ría e de doada defensa militar polo seu carácter insular, como tamén o son a Lanzada ou
o emprazamento das Torres do Este. Pero se
efectivamente houbo esta torre, debeu ser de pouca entidade (como hai e había
moitas outras por toda a ría, sen ir moi lonxe en Vilariño por exemplo) e este
motivo explicaría porque non aparece citada en ninguha documentación altomedieval, nin baixomedieval, por exemplo cando os Irmadiños destrozan a maioría
das fortalezas da zona.
A torre actual correspondería ao s. XV e sería probablemente feita por mandato de Sueiro Gómes de Soutomaior, O mariscal, señor de Santo Tomé do Mar e
dono da fortaleza de Lantañón, fillo de Paio Gómes de Soutomaior, embaixador
do rei de Castela na corte do Gran Tamerlán e tataraneto de Paio Gómes Chariño,
almirante, trovador e señor de Rianxo. Sueiro Gómes, O mariscal, deixa no seu
testamento (de 1485) un marco de prata para adquirir un cáliz para a ermida de
Santo Tomé (sería de recente construcción e ainda non estaba ben dotada?, outra
hipótese que lanza Sindo Mosteiro). Mandaría construír Sueiro Gómes de Soutomaior esta Torre despois da revolta irmandiña de 1467-68 que destrozou o súa
fortaleza de Lantañón? unha hipótese que lanzo eu. Trátase dunha Torre-pazo con
finalidade militar pero a estas alturas da idade media, tamén residencial. Un texto máis novelesco que histórico, do cronista cambadés José Caamaño Bournacell
dicía que na torre: “Tuvieron lugar trágicas escenas y dramáticos amores: aquí se
guareció la madre de Alfonso VII, Doña Urraca de Castilla, aquí esperó ansiosa la
llegada de su amante Payo Gómez de Sotomayor, fugtivo en Francia, la infanta de
Hungría, Doña María Gómez; aquí lloró su abandono Doña Juana de Castro, mujer
por un día del rey D. Pedro y lloró también sus yerros Doña María de Ulloa en
los últimos años de su vida” do Libro “Cambados a la Luz de la Historia”, 1933.
Antonio de la Iglesia González, “Santa Mariña d’Ozo de Cambados”, en Galicia
Diplomática nº 7, 1889, recolle o seguinte:
(...) En la avanzada isla de la Vila Vella de San Tomé do Mar se conserva únicamente pero, en malísimo estado, la calzada que unía al continente, los
arruinados paredones y una puerta de arco de la ermita, o de lo que fue un
tiempo su iglesia parroquial, de 75 pies de largo por 18 de ancho, y al Noroeste de la isla el llamado Picacho de San Tomé, que viene a ser el resto de
la torre de la villa vieja, o sea de la casa fuerte y palacio de D. Pedro Pardo el
Mariscal, de D. Pedro de Sotomayor, y de la Infanta doña Juana de Hungría.
Polo tanto, podemos concluir de xeito simple, que existíu unha calzada antiga,
unha ermida, que a torre pertenceu aos Sotomayor, e que posibelmente, serían
eles os que levantarían esa torre da que aínda conservamos restos.
As trazas constructivas (tipo de muros, decoración...) da torre, asemélllanse máis ás construccións de fins da Idade Media (baixa Idade Media). Ten unha
moldura decorativa, que aparece na cima da torre, e na que pouca xente repara
porque está na parte exterior da torre, que só se ve dende o mar. Esta moldura
decorativa é prácticamente idéntica á da torre da
Igrexa de Sta Mariña que efectivamente foi construída no século XV.
Nestas páxinas, quixemos amosar, os trazos básicos dunha época tan apaixonante, como aínda
moi descoñecida. Os recentes traballos dos novos historiadores, están poñendo luz, onde ata o
de agora, había excesivas sombras. O que queda
en evidencia, é a unidade territorial do Salnés
dende antigo, e a paisaxe fortificada desta zona,
por causas realmente xustificadas. Por pura supervivencia.
DOMINGO M. TABUYO ROMERO
Historiador e escritor
Especialidades:
- Implantes
- Scáner
- Ortodoncia
- Odontoloxía xeral
Un equipo de profesionais ao coidado da súa boca
Avda. de Vilagarcía, 13 - B - Tlfno: 986 520 872 - 36630 CAMBADOS (Pontevedra)
O PÓSITO
Avda. de Galicia, 29
Tel. 986 52 43 20
CAMBADOS
• BOCATAS
• RACIONES
• VINOS
• TAPAS
XXIX
CIRCUITO GALEGO
DE XADREZ
VIII ABERTO INTERNACIONAL DE XADREZ CARLOS I SILGAR
Sanxenxo (Pontevedra), do 25 de xuño ao 03 de xullo de 2016.
III TORNEO INTERNACIONAL CAMPUS OURENSE
Ourense, do 04 ao 10 de Xullo de 2016.
XXXI FESTIVAL INTERNACIONAL DE XADREZ “CIDADE DE FERROL”
Ferrol, do 18 ao 27 de Xullo de 2016.
XXXII ABERTO INTERNACIONAL ALBARIÑO
Cambados (Pontevedra), do 01 ao 09 de Agosto de 2016.
III ABERTO INTERNACIONAL DE XADREZ “HOTEL CEMAR”
“Fernando Marcote in Memorian”
Mondariz – Balneario (Ponteareas - Mondariz), do 17 ao 24 de Agosto de 2016.
ACADEMIA DE INGLÉS y
CENTRO DE FORMACIÓN
Álvaro Fernández
Tel. 693 610 181
[email protected]
www.pepaaloba.com
Rúa Infantas, 10 · CAMBADOS
T. 986 54 38 07
Ribeiro, 2-Bis · CORVILLÓN
T. 986 54 38 56
[email protected]
www.alphaenglish.es
Avda. Vilariño, 4
Telf. 986 52 11 11
36630 CAMBADOS
XXXII ABIERTO INTERNACIONAL
DE AJEDREZ DEL ALBARIÑO
Tendrá lugar el Sábado, día 30 de Julio
a las 12:30 horas en el
“PARADOR NACIONAL DEL ALBARIÑO”.
cambados
Tel.: 986 52 43 03 - CAMBADOS
ELECTRICIDAD
FONTANERÍA · CALEFACCIÓN
TARIFA NOCTURNA
AIRE ACONDICIONADO
ASPIRACIÓN · VENTILACIÓN
ENERGÍA SOLAR · PISCINAS
“Tu instalación
de calidad”
C/. Pardo Bazán, 15 - 17
Telf. y Fax 986 54 36 36 - CAMBADOS
Poetas
Albariñenses
Don Ramón Cabanillas foi o mellor trobador do agro en xeral e do viño
en particular, que arrastrou cara á causa albariñense a numerosos poetas
e escritores galegos. Entre a inspiración lírica de Cabanillas e o bo facer
organizativo de Álvaro Cunqueiro lograron que acudiran á Festa do Albariño
vates da talla de Celso Emilio Ferreiro, Manuel María, Emilio e Xosé María
Álvarez Blázquez, José María Castroviejo e Torrente Ballester, entre outros.
Celso Emilio Ferreiro acudiu a varios dos primeiros cónclaves albariñenses.
Na sexta edición da festa (1958) a choiva obrigou a trasladar o xantar ós
salóns da Sociedade Cultural. Foi a única ocasión na que compareceu Ramón
Cabanillas, un chisco presionado polos organizadores, pero a súa saúde xa
estaba deteriorada de máis como demostran as fotos da mesa presidencial.
Entre os convidados atopábase o grande Celso Emilio e, como anécdota, o
falecido exalcalde Andrés Iglesias lembraba que o poeta de Celanova chegou
cun disco de vinilo debaixo do brazo, disposto a facer soar as notas do himno
galego no recinto. Pero o gobernador civil da época non era nada favorable a
este tipo de festexos “galeguistas”. O caso é que, cando chegou a hora solemne
de entoar as estrofas do Fogar de Breogán, Celso Emilio non foi quen de atopar
o disco. Alguén o fixera desaparecer e houbo que cantar o himno a capela.
Os irmáns Álvarez Blázquez acudiron ás primeiras edicións da festa, xunto
con Cunqueiro, Castroviejo, Alberto Casal e outro próceres vigueses, incluidos
cónsules de varios países acreditados na cidade olívica. O polifacético Xosé
María Álvarez Blázquez foi un dos intelectuais que participou na posta
en marcha e consagración da festa fundada no 1952. Súa fora a idea de
denominar “cabaleiros albariños” ós viños gañadores en cada cata concurso.
Non entanto, sería o seu irmán Emilio o inspirado autor das fermosas Cantigas
para a Romería de Cambados que comezan: “Fumos ó viño albariño, fror da
terra vendimada, como quen vai de camino, e quedamos de pousada”.
Manuel María, ó que este ano homenaxeamos no Día das Letras, contou cun
protagonismo moi especial na celebración albariñense de 1986. Achegouse a
Cambados convidado pola organización e oficiou como pregoeiro no patio do
Parador Nacional do Albariño. Unha crónica periodística daquela 34 edición
deixounos unha breve reseña do acto: “Velaí un pregón ledo e imaxinativo,
ricaz e ilustrativo, cantando os viños propios do Salnés nunha preciosa peza
oratoria, que asombrou pola fermosura a tódolos presentes”.
Tres anos despois (1989) sería o turno de D. Gonzalo Torrente Ballester como
pregoeiro. O incisivo novelista ferrolán empregou a ironía para reflexionar
sobre o viño como sanador da morriña dos emigrantes galegos. “Sempre que
estamos lonxe é certo que a música de gaita danos un pouco de ledicia, pero o
que de verdade nos cura a morriña é cando, lonxe da terra, bebemos un viño
aquí criado, ainda que sexa viño embotellado con denominación de orixe”,
dixo Torrente ante a xeral aprobación dos presentes.
Todos os escritores que pasaron ó longo do tempo por Cambados foron
amadores do viño cantareiro e propagadores da pioneira festa, deixando
fonda pegada na vila e rutilantes verbas escritas para honrar a celebración
albariñense.
Benito Leiro Conde
BODEGAS Y VIÑEDOS DON OLEGARIO, S.L.
C./ Refoxos, s/n. Corvillón. Cambados
Telf. 986 520 886
COELSA
[email protected]
www.orzanautica.com
C/ Edelmiro Trillo, 21
Avda. de Galicia, 5
T. 986 51 18 81
T. 886 21 52 48
Vilagarcía
Cambados
ELECTRODOMÉSTICOS
C/ Atlántico, nº3
36630 Cambados
Telf.: 986 52 61 74
www.milar.es
[email protected]
17/17.
A choiva inferior
1. En xeral a demografía
lévase mal coa demagoxía
-en particular tamén-.
2. Pasamos da Santísima Trinidade
á Expertísima Troika
mais non perdemos a fe.
3. Por sorte para o sistema
aínda hai líderes políticos
que fan real o evidente:
outro mundo é imposíbel.
4. Calquera tempo pasado
foi pasado.
5. O problema do día das letras galegas
é moi sinxelo: é un día.
6. O control da corrupción é complicado:
os corruptos
sempre rematan
cobrando máis.
7. As novas tecnoloxías
poden ser intelixentes,
respecto dos usuarios
aínda non está tan claro.
8. Coa libertade de voto
podes escoller
entre diversas opcións
quen te vai decepcionar.
9. O punk non morreu,
o galego tamén
-ou era tampouco?10. Os alemáns esqueceron a súa historia
os galegos tamén,
xa estamos ao seu nivel en algo.
11. O problema da opinión pública
é que adoita ser privada.
12. As guerras sucédense,
e até mesmo se parecen,
pero o que nunca varia
é a tenda de souvenirs.
13. Con frecuencia a vida adoita
ser un incendio imprevisto
con moitos focos de inicio
e poucos medios de ataque.
14. Nunca remata faltando
para cada xenocidio
seu monumento alusivo
-seica van no mesmo lote-.
15. Os soldados poden ser descoñecidos,
por desgracia
os xenerais nunca o son.
16. As estatuas da Victoria
sempre están a moitos metros
riba do nivel dos mortos.
17. Deus é bo,
o demo
ten contratos por obra.
Micropoemas: Ramón Caride
Fotografías: Sara Caride
Alberto Nanclares Ocio
VITICULTOR
Castriño, 13 - Castrelo
36639 Cambados
Teléfono: +34 986520763
E-mail : [email protected]
Web: www.bodegasnanclares.es
Facebook: https://www.facebook.com/bodegas.nanclares
Panadería
A Modia
Telf. 986 54 22 33 • A MODIA, 75
CAMBADOS (Pontevedra)
Avda. Galicia, 39 - 1º D
Telf. 986 54 21 91 - Fax 986 52 43 82
36630 CAMBADOS (PONTEVEDRA)
[email protected]
nflúen o
Donde co
ón
a dedicaci
esforzo e
racións
de tres xe
Telf. 986 54 24 09 • Puente-Castrelo
SISÁN - RIBADUMIA (Pontevedra)
XEITO
Avda. Pombal, 18
Telf.: 986 521 117 · CAMBADOS
xadrez
e
albariño
No marco da Festa do Albariño celebramos en Cambados o Torneo de Xadrez.
Un ano máis albariño e xadrez van da man. Parabéns aos participantes e que todos
consigan uns resultados satisfactorios.
Noticia histórica da viticultura no Salnés.
A terra de Salnés foi produtora de viños desde hai séculos, pero temos escasos
datos históricos que cuantifiquen a súa viticultura. Os primeiros que nos dan noticia
numérica da produción de viño na comarca remóntanse a finais do século XVI e
principios do XVII. Trátase das famosas “Memorias del Arzobispado de Santiago”,
do cóengo cardeal don Jerónimo del Hoyo, visitador diocesano polo arcebispo don
Maximiliano de Austria. Este cóengo anotou as rendas en especie dos curados, das
fábricas das igrexas e das fundacións e memorias establecidas nas parroquias
respectivas. Isto representa unha importantísima fonte de datos que, analizada a xeito
de enquisa, é quen de mostrarnos a situación e importancia do cultivo das vides nesta
terra.
As normas monacais, desde os tempos medievais, especificaban como manutención
dos xornaleiros dos mosteiros “panem, vinum et condimentum”. Non obstante, cómpre
sinalar que hai catrocentos anos o consumo do viño aínda non formaba parte da dieta
alimentaria do común da xente. Consumíano máis ben as clases podentes (fidalgos
e clérigos). A xente do común bebía sidra -mentres duraba- e o viño aparecía nas
efemérides, tal como casamentos, festas patronais e romarías.
Analizando as anotacións do visitador diocesano mencionado, no referente ás
rendas pagadas en viño, e valéndonos dos datos proporcionados como unha mostra
significativa de todo o territorio, podemos tirar diversas conclusións. Unha delas
sería que daquela a viticultura xa era un cultivo de moi considerábel importancia
económica no Salnés. Pero hai que precisar que, debido ao réxime de propiedade da
terra, os predios de viñedo eran pertenza ordinaria de mosteiros, clérigos e fidalgos.
Se reproducimos os datos recollidos polo cóengo visitador sobre a actual planta
municipal do Salnés, tiramos a seguinte consecuencia. As parroquias de maior
produción de viño situábanse no actual concello de Vilagarcía de Arousa. Estas
producían daquela o 28,37 % do volume total da produción de viño da comarca.
Seguían, con porcentaxes menos significativas, as freguesías incluídas no actual
concello de Sanxenxo (14,22 %) e as de Vilanova de Arousa (12,70 %). Despois
viñan as de Ribadumia (10,32 %), Meaño (10,14 %), Portas (8,73 %), Meis (6,20 %),
Cambados (5,16 %) e Caldas de Reis (4,16 %).
Podemos sinalar, en termos xerais, que os concellos máis orientais da comarca
(Caldas e Portas) sumaban o 12,89 % da produción de viño do Salnés; os setentrionais
(Vilagarcía e Vilanova de Arousa), o 41,07 %; os da zona central (Meis, Ribadumia e
Cambados), o 21,68 %; e os concellos máis occidentais (Meaño e Sanxenxo), o 24,36%.
(Como persoa interesada pola futuroloxía -ciencia que trata da previsión do
futuro-, permitídeme avanzar un futurible sobre a ordenación do territorio da terra
de Salnés. A fusión dos actuais concellos é un imperativo histórico a curto prazo, en
función da prestación universal e igualitaria de servizos á cidadanía e en procura da
eficiencia económica dos municipios. No parágrafo anterior acabo de sinalar os catro
futuros municipios do Salnés).
Volvendo ao tema que nos ocupa, paréceme interesante indicar os beneficios
curados e as fábricas das igrexas con maiores rendas de viño que nos informa o
cardeal del Hoyo nas súas devanditas Memorias. Expoño só as dez de maior cantidade,
expresada en pipas (pipa = 522 l):
San Martiño de Sobrán: 20 pipas.
San Salvador de Sobradelo: 20 pipas.
Santo Estevo de Noalla: 18 pipas.
Santa Baia de Arealonga: 16,5 pipas.
San Xoán de Baión: 13,5 pipas.
San Pedro de Fontecarmoa: 12 pipas
San Pedro de Lantaño: 12 pipas
San Miguel de Deiro: 12 pipas.
Santa Cruz de Castrelo: 12 pipas.
San Xoán de Leiro: 10 pipas.
Estamos a falar de cantidades considerables. Como exemplo, no beneficio curado
de San Martiño de Sobrán as rendas pagadas en viño andaban en máis de once ou
doce mil litros. Dos froitos do beneficio facíanse dúas partes: unha parte e un décimo
da outra eran para o cura. “Vale la parte del retordies pipas de viño y veinte y seis cargas
de pan”. “...Hayen esta iglesia una memoria... con obligación de tres misas reçadas cada
semana, para lo qual dicen aplicó las primicias y el diesmo del vino desde la piedra que
llaman de Blar hasta esta iglesia a la casa de Suero Gómez”.
Coda final: Na relación das rendas eclesiásticas que relatou o visitador del Hoyo
sorprende a referencia a un cultivo agrícola en definitiva recesión, xa daquela, na terra
de Salnés: a olivicultura. Noutras comarcas de Galicia e do veciño Portugal persistiu
esta actividade económica ata os nosos tempos. E agora felizmente parece que volve
tomar impulso de cara ao futuro nalgunhas zonas próximas á nosa. Teño noticia que
nunha parroquia do concello de Valga iniciouse a explotación dun oliveiral.
As referencias que quero sinalar corresponden a dúas parroquias do actual
concello de Meis: San Lourenzo e San Tomé de Nogueira.
San Lourenzo:”...La fábrica tiene de renta ocho ferrados de pan e dos canadas de
vino y dos jarras de aceite”.
San Tomé:”...La fábrica tiene de renta quatro ferrados y medio de centeno y media
jarra de aceite”.
O feito de que as rendas da fábrica desas respectivas igrexas se pagasen en aceite,
constata a existencia de oliveirais e da oleicultura nesas freguesías. Trátase dunha
circunstancia sumamente interesante para a historia agrícola do Salnés. E tamén,
no referente á cantidade de terras incultas que vai en aumento na comarca, unha
esperanzada fiestra que se nos abre de cara ao futuro.
Moi felices festas!
Hernando Martínez Chantada
Viticultor xubilado
Café & Tapas
R/ Orense, 4 - Bajo - Teléfono 986 52 07 35
XXXI abierto internacio
ADOR DEL ALBARIÑO
PRESENTACIÓN EN EL PAR
onal AJEDREZ albariño
Entrega de la dis
tinción HOJA DE
PLATA a D. Hern
ando Martínez
Chantada
TORNEO AÑO
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
XIII
XIV
XV
XVI
XVII
XVIII
XIX
XX
XXI
XXII
XXIII
XXIV
XXV
XXVI
XXVII
XXVIII
XXIX
XXX
XXXI
1974
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
CAMPEON
SUBCAMPEON
Nicolás Santos (Lugo)
Fermín Vázquez (Coruña)
Daniel Rivera (Uruguay)
Frois (Portugal)
Daniel Rivera (Uruguay)
Amador Rodríguez (Cuba)
Moskalenko (Ucrania)
Moskalenko (Ucrania)
Urday H. (Perú)
Darcing Lima (Brasil)
Facundo Pierrot (Argentina)
Alexandre Dgebuadze (Georgia)
Pérez Fungueiro (Galicia)
Irisberto Herrera (Cuba)
Jordan Ivanov (Bulgaria)
Diego González (Galicia)
Azer Mirzoev (Azerbayan)
Oleg Korneev (Rusia)
Ciprian Nanu (Rumanía)
Vladimir Petkov (Bulgaria)
Maikel Góngora (Cuba)
Marius Manolache (Rumanía)
Valentín Iotov (Bulgaria)
Filip Lucian (Rumanía)
Guerra Méndez José A. (Cuba)
Gómez Garrido Camilo (Cuba)
Dgebuadze Alexandre (Bélgica)
González Pérez Arian (Cuba)
Meskovs Nikita (Letonia)
Lariño Nieto David (España)
Kantans Toms (Letonia)
Juan Vidal (Cambados)
Víctor Miguel (Vigo)
Daniel Elguezábal (Arg.)
Gil Reguera (Madrid)
Mauricio Vasallo (Arg.)
Ivkov (Yugoslavia)
Nogueiras (Cuba)
Ricardi (Argentina)
Giaccio (Argentina)
Mitkov (Macedonia)
Valentín Lukov (Bulgaria)
Jordan Ivanov (Bulgaria)
Fernando Bertona (Argentina)
Marcial García Carbó (Galicia)
Eugueny Piankov (Ucrania)
Gabriel Rojo (Madrid)
Rodney Pérez (Cuba)
Ljuben Spassov (Bulgaria)
Maikel Góngora (Cuba)
Daniel Moldovan (Rumanía)
Aryam Abreu (Cuba)
Valentín Iotov (Bulgaria)
Ilmars Starostits (Lituania)
J.L. Ramiro Ovejero (España)
Fernández Cardoso Alexey (Cuba)
Dgebuadze Alexandre (Bélgica)
Gómez Garrido Camilo (Cuba)
Guerra Méndez Jose Angel (Cuba)
González Pérez Arian (Cuba)
Gómez Ledo Roberto Carlos (Cuba)
Gómez Garrido Camilo Ernesto (Cuba)
MARISCO GALLEGO DE CALIDAD
Telfs. 986 54 29 11 - 986 52 60 60 - Fax 986 52 03 72
Tragove - Corvillón - 36630 CAMBADOS (Pontevedra)
www.mariscosfarina.com
Rosalía de Castro
Tel. 986 52 46 11 - CAMBADOS
o álbum dunha
dama cambadesa:
Dona Lucila
Fernández Bofill
Nas miñas lecturas sobre temas literarios ou histórico-artísticos referentes a
Cambados, atopei varias veces citado o nome de Dona Lucila, case sempre facendo
referencia á fermosa casa da rúa Real esquina á praza de Asorey . A máis longa
é a que fai o cronista de Cambados: José Caamaño Bournacell, no seu libro “Por
las rutas turísticas de Valle Inclán”. Ao referirse a estadía de Valle en Cambados,
di: “…, piensa en Cambados,
nunca ausente de su
recuerdo, y aquí, optimista
y esperanzador, se instala
en el otoño de 1912, en
la casa que en Fefiñanes
poseía
doña
Lucila
Fernández Soler, viudade
Fraga, para, en y desde
este escenario, producir
más y mejor en ansias de la
gloria imperecedera y de la
anhelada redención familiar”.
Con estes datos tentei satisfacer a miña
curiosidade preguntando a distintas persoas
maiores que puidesen recordala.Todas a
lembraban como unha dama elegante,distinguida
e guapa, aínda na súa vellez. Unha muller de
Fefiñáns díxome: “Éralle unha boa muller”. Logo,
por outras averiguacións, souben que nacera en
Vigo o 22 de setembro de 1876 e que era filla de
D. Manuel Fernández Soler e de Dna. Pilar Bofill
Martorell. Da súa nai pouco podo dicir a non
ser que pertencía a unha familia de orixe catalá
relacionada co mundo do mar e que tivo seis fillos
. Pola contra , do seu pai polos datos que atopei,
son de salientar a súa laboriosidade e iniciativa
como axudante de Obras Púlicas. Da súa autoría
é o primeiro plano xeral da cidade de Vigo do que
o Faro de Vigo de 13 de outubro de 1882 daba noticia sinalando : “por el que
rigen ya las construcciones modernas que se llevan a cabo..” Tamén foi autor dun
poxecto de tranvía a vapor entre Vigo e Baiona no ano 1887. E doutro para o
tranvía entre Guixar e Bouzas redactado en 1887. Ningún dos dous se levou a
cabo daquela.
Dona Lucila establécese en Cambados ao casar con
D.Eugenio Fraga Padín, o segundo fillo dos cinco que
tiveron D. Eugenio Fraga Mascato e Dna. Encarnación
Padín Torrado, que constituíron unha familia de
grande influencia política e poder en Cambados e
Pontevedra no período da Restauración. D. Eugenio
foi avogado, deputado provincial polo partido de
Cambados e vicepresidente da Deputación.
Como nota curiosa sinalar que os irmáns Ramona
e Eugenio Fraga Padín foron os padriños de bautismo
de Ramón Cabanillas, o noso máis grande poeta.
Por información achegada por familiares sabemos
que do matrimonio Fraga Fernández naceron catro
fillos: Leonor, que morreu aos cinco anos, Eugenia,
Eugenio e Manuel. O pasamento en 1909, aos 46 anos,
de Eugenio deixou a Dna. Lucila nunha situación
precaria, tal como recoñece a Comisión Permanente da
Deputación ao outorgarlle unha beca ao primoxénito
dos seus fillos para estudar Bellas Artes. Para que
estes puideran estudar e sacalos adiante trasládase
a Santiago e aluga a casa familiar. Con todo, seguiu
relacionada con Cambados onde pasaba os veráns.
Como recolle a súa partida de defunción, Dna
Lucila faleceu o día 2 de xullo de 1958 na rúa Real e foi
soterrada no panteón familiar en Sta. Mariña Dozo ao
día seguinte. Oficiouse un funeral acorde á relevancia
social da familia. Asistiron oito sacerdotes e organista.
Non obstantae, o máis interesante para min desta
procura de información foi a copia dun álbum persoal
de Dna. Lucila que me permitiu estudar a súa neta Mª
del Carmen Fraga Silva (de quen tamén son as fotos
familiares), e do que irei dando conta en sucesivas
entregas dado o limitado espazo desta publicación.
Este álbum responde exactamente a acepción 1.
do Diccionario da Real Academia Española: Libro en
blanco, comúnmente apaisado, y encuadernado con
máis ou menos lujo, cuyas hojas se llenan con breves
composiciones literarias , sentencias, máximas, piezas
de música, firmas, retratos, etc. , pois de todo isto hai
no mentado álbum.
É un modelo parecido ao coñecido como Album
de la Caridad publicado na en 1862 pola imprenta do
Hospicio Provincial da Coruña, denominado así pois
os beneficios da súas venda ían destinados ao asilo da cidade. Foi patrocinado
polo indiano José Pascual López Cortón para recoller os traballos premiados nos
primeiros Xogos Florais de Galicia de 1861, aos que se engadiría unha selección
de poesía galega máis relevante do momento.
A tapa do álbum é unha ilustración floral adornando o nome LUCILA que aquí
reproducimos. Non ten firma pero podería ser dalgún dos pintores que lle adican
outras páxinas: o seu irmán Manuel, Demetrio Durán, Valenzuela,J. Martínez
Villar ou M.Molina.
Ábrese cun Prólogo da autoría de Emilio Villerga Rodríguez (Santiago de
Compostela 1846-1934), sacerdote, teólogo e xornalista. Doutor en Teoloxía foi
profesor no Seminario e logo daría clase de grego, hebreo e alemán no Instituto
de Santiago .Tamén foi profesor de relixión e moral na Escola Normal Superior
de Santiago. No campo do xornalismo foi redactor de “El Porvenir”, “Diario de
Galicia”e colaborou en “La Revista Popular”. Foi Beneficiario da Catedral e
correspondente da Real Academia Galega.
Extractamos dous parágrafos do mesmo:
“A nadie se le ocurre, seguramente, escribir el Prólogo de un libro que está
sin hacer; pero yo tengo este difícil compromiso, voluntariamente adquirido
con mi buena amiga, y amiga muy querida, digna hija, de mis excelentes
amigos los señores de Hernández soler.[…]
De dos modos cabe escribir la Historia; ó recontando lo pasado ó bien
ofreciendo lo porvenir; paro lo primero, basta saber, y ser fiel a la verdad; mas
para lo segundo, requiérese el divino aliento de la inspiración profética, y yo
no soy profeta ni hijo de quien tan excelso don disfrute. Yo no haré historia
de lo que no pasó; tan poco haré profecía de lo venidero; pero debo esperar
y espero, que en este álbum se escribirán cosas dignas de ser contadas y la
divina luz del arte sabrá inspirar á quienes sepan manejar el lápiz y tomar en
sus manos delicado pincel;[…]
O señor Villerga asina o Prólogo en Santiago , a tres (supoñemos que de
decembro) de 1894.
O seguinte traballo é unha paisaxe de terra e mar coa adicatoria:”A mi buena
hermana LUCILA” .Asinado por MFBofill en Santiago a 1º/12/95.
A páxina seguinte é de Manuel Fernández Soler en Santiago,Diciembre de
1894.
A mi hija Lucila
Pensamientos en prosa.
_.._
Es la pureza en la mujer
lo que el sol al mundo,
que si le falta la luz del astro
se queda ,á oscuras.
Para alcanzar tal dón,
pon, hija mía, tu pensamiento entero.
_.._
Tres bellezas humanas.
La mujer buena.
El hombre honrado,
y la unión de sus obras
en cristiano lazo.
Sigue o titulado A mi hermana Lucila que firma Luís Boullosa, que non
é irmán de Lucila senón cuñado. Este abogado e político pontevedrés casara
en Vigo en 1893 con Pilar Fernández Bofill. Foi concelleiro, primeiro teniente
alcalde e alcalde entre 1915 e 1917 da cidade de Pontevedra e posteriormente
secretario do concello. Descoñezo se tivo actividade literaria pero cónstame que
terciou xunto con outro alcalde Pontevedra, Javier Puig, e o alcalde da Coruña
Manuel Casas, a favor de Alejandro Pérez Lugín autor de “La casa de la Troya”, na
acusación de plaxio que lle fixera un xornalista vigués.
Consecuencia del verdadero cariño, es desear la felicidad del ser querido.
La escasa experiencia que tengo, me enseña que para ser feliz en este mundo,
es indispensable la tranquilidad de conciencia. Por tanto; procura obtenerla
a toda costa, y de este modo serás dichosa y me causarás una verdadera
satisfación por ver realizados mis deseos.
Santiago 1º de enero de 1895.
Emilio Rodríguez de Bedia, xornalista e escritor santanderino, nado na
segunda metade do S. XIX, autor de máis de 400 narracións breves perviventes do
romanticismo. As súas obras máis coñecidas son “Narracións Cántabras”(1905) e
“Amigo Dios”, prologada por E. Menéndez Pelayo. Este prolífico escritor asina o 9
de xaneiro de 1895 o seguinte escrito.
Pídenme, ¡mísero de mí!, que rasguée con mi pluma pecadora en este
álbum, donde tan floridas huellas y tan luminosos trazos dejaron y dejarán
las de quienes ó sienten el ardoroso aliento de las musas en la frente, ó las
revelaciones de la filosofía en sus cerebros pensadores...
Pero yo,…yo que no sé más que cometer atentados literarios, crímenes
verdaderos, en forma de cuentos e historietas, ¿qué he de escribir en estas
blancas páginas, que con terror miro?
Y ello, fuerza es que cumpla el mandato. Trátase de complacer á la amistad
y de rendir pleno homenaje á la virtud, á la juvenil edad y a la hermosura,
y...¡vive Dios!...que á esto nunca faltó un montañés: un esfuerzo, un poco de
audacia y allá voy!
Camino sembrado de pétalos de rosa, horizonte embellecido con alegres
tintas, cielo azul, arrullos blandos de la plácida naturaleza, lagos serenos
á cuyas frondosas orillas descansar y en cuyas cristalinas y limpísimas
superficies poder mirar reflejada tu belleza y contemplar asomada á tus ojos,
dulces, tranquilos, acariciadores, la hermosura del alma tuya; todo eso tienes
ante ti.
Estás en esa dichosa edad en que las tormentas de la vida son ráfagas
de viento, que en vez de producir daño esparcen por el ambiente amor
y fragancias; tienes á tu lado para guiarte, para darte el calor que el ama
necesita, una madre amante y cristiana –cualidades imprescindibles para
serlo verdadera- y un padre en el cual ni la contínua labor de su cerebro
entorpecen el desenvolvimiento de la sensibilidad esquisita de su corazón,
éste dificulta la acción de su envidiable facultad pensadora; tienes..¿lo
tienes todo, Lucila! Todo he dicho? Quién sabe! .El corazón es muy exigente y
ambicioso: aún querrás más…y lo tendrás…por que los ángeles tienen derecho
a todo lo bello, y..y bello es el amor, cuando amor es. –Dios al crear tu espíritu
derrochó en él los dones todos de su omnipotencia: al contemplarte después
de creada, debió de sonreir satisfecho. Nada temas, pués; camina tranquila
por el camino de la vida, y confía en el mañana: serás felíz como hoy lo debes
de ser, y este es el voto fervoroso de tu sincero amigo.
Para rematar esta 1ª entrega reproducimos
o poema manuscrito de J. Barcia Caballero
(Santiago de Compostela,1852-1926). Médico,
político e escritor en galego e castelán. De familia
de médicos ilustres e con descendencia tamén
de médicos, estudou en Madrid e foi catedrático
nas universidades de Granada e Santiago de
Compostela. Nesta cidade, foi director do Hospital
de S. Roque e do Manicomio de Conxo. Participou
xunto con Alfredo Brañas e outros na constitución
da Asociación Regionalista Gallega. Foi membro da
Real Academia Galega.
Autor de distintos traballos científicos é autor de diversos escritos literarios
entre os que destacan: “La cuestión palpitante. Cartas amistosas a la Sra. Dña.
Emilia Pardo Bazán”, “Mesa revuelta. Ensayos literarios”(en galego e castelán),
“Rimas” (poesía en galego), e tres novelas en colaboración co seu fillo Juan Barcia
Eleizegui.
En Cambados, na véspera de San Xoan, noite máxica do lume e a auga.
Manuel Núñez Pérez
Avda. de Villagarcía, 8
36630 Corbillón (Cambados)
Telfs. 986 543477 / 986 542878 • Fax 986 542878
http://www.hrosita.com
XXXII TORNEO ABERTO ALBARIÑO DE XADREZ
CAMBADOS
GENERALES (SISTEMA BOLSA)
1º
1200 Trofeo HOJA DE PLATA
2º
1000 Pin HOJA DE PLATA
3º
800 “
4º
700 “
5º
600 “
6º
500 “
7º
450 “
8º
400 “
9º
350 “
10º
300 “
11º
250 “
12º
200 “
RIAS BAIXAS (POR TRAMOS)
1º
2º 3º
ELO < 2200 160 120 80
ELO < 2000 140 100 60
ELO < 1800 120 80 50
ELO < 1600 100 70 40
Tódolos participantes e colaboradores están invitados ao acto de clausura que terá
lugar o vindeiro día 9 de agosto ás 19,30 h. no I.E.S. Ramón Cabanillas, brindando con
ALBARIÑO a vosa participación no vindeiro ano no “XXXIII OPEN INTERNACIONAL
DE XADREZ ALBARIÑO” en Cambados.
A COMISIÓN ORGANIZADORA
Premio Extraordinario
“EL MARIDAJE PERFECTO”
ALBARIÑO
MARISCO
Nos complace participarles esta unión, fruto de estos
productos representativos de nuestra tierra.
Los agraciados serán los 4 primeros clasificados.
Puntuación mínima exigible: 10 puntos
MENÚ: MARISCADA Y ALBARIÑO
XXXII ABIERTO INTERNACIONAL
DE AJEDREZ ALBARIÑO
CLUB DE AJEDREZ ALBARIÑO
Cambados
Marco A. Costa Fuentes
EXO GROVE. Escola de Xadrez
El Grove
Cristóbal Barral Rubirosa
¡¡Buen provecho!!
Ninjutsu - Defensa Personal • Culturismo • Aerobic • Gimnasia Mantenimiento
Masajista Terapéutico - Deportivo (Lumbago, Cervicales, Dolores Musculares)
Fitness • Saunas y Solarium • Preparaciones para otros deportes •
Zumba - Aerobic • Body-Combat • Pilates
C/ Celso Emilio Ferreiro, nº 18 B - Telf. 986 520 166
CAMBADOS (Pontevedra)
Avda. de Vilariño, 3 - CAMBADOS
Telf. 986 543 131 - Fax 986 543 131
En Rías Baixas empezamos
2016 con la buena noticia de haber
cerrado una cifra récord de litros
calificados en el año anterior: más
de 20 millones. De este vino, el 28%
se ha destinado a los mercados internacionales, mientras que en el
mercado español mantenemos una
cuota de mercado estable del 2,5%,
según datos del informe Nielsen,
que apunta que el vino blanco es el
motor del incremento del consumo
de vino con Denominación de Origen en España.
Refiriéndonos al aspecto más festivo de nuestra actividad, estamos
ahora en plena temporada
de fiestas, las numerosas
fiestas del vino que jalonan nuestro calendario
y que cada año congregan, desde la primavera y
hasta finales del verano,
a numerosos de consumidores en torno a esta cultura. La de más numerosa
participación, sin duda nuestra fiesta estrella, es la del Albariño Rías Baixas, que se
celebra desde hace ya 56 años en Cambados y en torno a la cual este Consejo Regulador organiza una serie
de actividades para llevar
al máximo exponente el
disfrute del albariño y de
los Rías Baixas en general.
Este año veremos una importante renovación del
mobiliario utilizado en la
fiesta, es decir, de las casetas situadas en el Paseo
de la Calzada. Podremos
también visitar el Túnel
del Vino, un espacio situado en el Salón Peña fuera
del bullicio de la fiesta en el que los visitantes, cada año más, pueden catar una gran
diversidad de nuestros vinos de una forma tranquila y asesorados por un sumiller. Somos conscientes de que esta fiesta, y también todas las que se celebran en las distintas
poblaciones de nuestra denominación de origen, son un estupendo escaparate donde
mostrar la calidad de nuestro vinos, y es por ello por lo que nos esforzamos en que
cada año las cosas se hagan mejor.
Desde esta tribuna quiero animaros a disfrutar del vino de Rías Baixas y a aprovechar la cercanía de nuestras bodegas para, si cabe, disfrutar un poco más del verano,
que no solamente es sol y playa, sino también gastronomía y cultura.
Felices fiestas!!!
Juan Gil de Araujo,
Presidente Consejo Regulador Denominación de Origen Rías Baixas
CLINICA ODONTOLOGICA
LOPEZ Y CALVIÑO
Marisol Calviño Canedo - Colg. 683
Beatriz López Piñón - Colg. 679
ODONTÓLOGAS
Nº REGISTRO SANITARIO:
C-36.00.18.28
C/ Mimosas, 2 - bajo · BARRANTES
Tlf.: 986 71 84 04
www.clinicalopezycalvino.com
Medicina General
Medicina del trabajo
Especialidades Médicas
Avda. de Vilagarcía, 13
Cambados
T. 986 543 938
T. MANUEL MOSTEIRO E HIJOS, S.L.
Tu concesionario RENAULT - DACIA
en Cambados
T. 986 54 25 74 - 600 54 02 03
[email protected]
C/ Pontevedra, 15 Bajo
36630 Cambados
Teléfono 986 543 986
Clasificación Año 2015
RANK
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
SNo.
2
1
3
4
8
25
5
6
9
10
17
22
7
15
12
20
16
23
52
32
36
51
59
19
55
41
31
27
47
68
28
42
21
58
56
44
37
61
35
48
24
54
60
45
50
46
40
MI
MI
GM
MF
MI
MI
MF
MIW
MF
Nombre
KANTANS Toms
GOMEZ GARRIDO Camilo Ernesto
LARINO NIETO David
GONZALEZ PEREZ Arian
KOVACEVIC Slobodan
DOMINGUEZ FERNANDEZ Angel I
ESPINEIRA GONZALEZ Diego
ALCARAZ ORTEGA Javier
MEDARDE SANTIAGO Luis Marcos
IWANOW Anna
CAMPOS CALVO-SOTELO Javier
PENA TORRES Jose Carlos
SENLLE CARIDE Miguel
NAVARRO ALONSO Jorge
MENENDEZ REY Francisco Javier
BAYON ROLO Juan Andres
LORENZO DURAN Marcos
BOUZA-BREY TEIJEIRO Gonzalo
CALVO GUTIERREZ Hector
MAQUIEIRA VIDAL Alvaro
SUSAVILA MUNIZ Antonio
DEVESA SOUTULLO Alberto
MARTINEZ FERNANDEZ David
REY MALDE Henrique
MARTINEZ RODRIGUEZ Eugenio
PALACIOS GONZALEZ Miguel
SIXTO PUENTE Eloy
GOMEZ SEGADE Pablo
MONTANS LOPEZ Adrian
LAMAS GARRALON Pablo
OTERO NOGUEIRA Brais
REBOLLO MONTES Bernardo
DE DIOS ALIJA Rafael
BETANZOS JAMARDO Adrian
GONZALEZ REGUEIRO Rodrigo
BOO VALLEJO Marcos
GONZALEZ PEREZ Jose Ramon
BUITRON RAMIL David
GARCIA BUGALLO Jose Luis
OUTEIRO PADIN Heladio
PORTO FUENTES Oscar
LOPEZ GONZALEZ Alfonso
GONZALEZ AGUNDEZ Adrian
FERRENO SANMARTIN Angel
CHESA CHAVARRIA Aurelio
NUNEZ GARCIA Ramon
PROL LUSQUINOS Jose Manuel
Elo
2481
2519
2463
2440
2299
1992
2380
2339
2280
2260
2087
2016
2320
2172
2218
2057
2160
2008
1724
1832
1814
1728
1683
2082
1708
1796
1833
1951
1751
1579
1941
1785
2027
1683
1708
1771
1805
1641
1815
1733
2004
1709
1681
1768
1731
1766
1797
FED
LAT
CUB
ESP
FID
SRB
ESP
ESP
ESP
ESP
POL
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
Club
Nav
Gal
Cat
Val
Gal
Val
Gal
Mad
Gal
Gal
Ara
Ast
Gal
Gal
Gal
Ctl
Gal
Gal
Gal
Gal
Gal
Ctl
Gal
Gal
Gal
Gal
Gal
Gal
Gal
Mad
Gal
Gal
Gal
Gal
Gal
Gal
Gal
Gal
Gal
Gal
Gal
Ara
Gal
Gal
Ptos.
8,5
7
6,5
6,5
6,5
6,5
6,5
6
6
6
6
6
5,5
5,5
5,5
5,5
5,5
5,5
5,5
5,5
5,5
5,5
5,5
5,5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
4,5
4,5
4,5
4,5
4,5
4,5
4,5
RANK
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
SNo.
26
63
33
65
49
67
69
38
57
29
30
77
64
13
43
94
34
89
83
86
73
71
79
81
72
74
80
18
53
75
82
70
78
92
84
85
88
39
66
87
93
91
90
14
11
62
76
Nombre
MF
CAMPOS CALVO-SOTELO Juan
ALONSO GONZALEZ Fernando
BELLO FILGUEIRA Joaquin Anton
BLANCO SEIJAS Adrian
MINGUELA MUNOZ Bienvenido
VICTORERO DOMINGUEZ Alejandro
COSTAS VARELA Marcelino
SALGADO GONZALEZ Julio
CERVIGNI SEBASTIAN Alejandro
ARROYO FIGUERO Fernando
HERNANDEZ RECIO Roberto
BELLO RIBADAS Antonio
FERNANDEZ MENDEZ Denis
IAGAR Razvan-Gabriel
MEIRA IGLESIAS Alejandro
DEL PRADO RODRIGUEZ Xulio
TUBIO AGRASAR Pablo
PEROL HURTADO Adrian
LOBATO REY Pablo
VICTORERO DOMINGUEZ Oscar
LAMAS LUANA Jacobo
RODRIGUEZ FERREIROS Andres
ROSADA OLIVARES Jose Francisc
ALVARINO PITA Fernando
JAUMANDREU LLOPIS Antonio
OTERO PEREZ Javier
FERNANDEZ ROMANO Artai
FERNANDEZ ALONSO Miquel A.
DIZ SUAREZ Carlos
GARCIA FUENTES Jorge
BAYON ROLO Miguel Angel
MENDEZ RIAL Jorge
PLAZA REINO Agustin
LOPEZ GONZALEZ Diego
PLAZA REINO Mateo
FERNANDEZ PARRADO Miriam
REY CHIMERA Luca
RODRIGUEZ LAMAS Manuel
RODRIGUEZ DOMINGUEZ Ramon
PLAZA REINO Mercedes
VAZQUEZ BREA Raul
PLAZA REINO Leire
GONZALEZ SANCHEZ Javier
PATINO ROMARIS Juan Roberto
GUTIERREZ OLIVARES Daniel
PORTAS BETANZOS Ezequiel
FERNANDEZ LAGE Ramon
Elo
FED
Club
Ptos.
1956
1633
1831
1608
1732
1596
1543
1801
1698
1851
1844
1448
1610
2192
1773
1153
1829
1256
1325
1278
1496
1517
1414
1364
1514
1491
1393
2083
1714
1474
1363
1525
1419
1180
1309
1301
1268
1801
1604
1277
1176
1191
1253
2183
2245
1640
1463
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ROU
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
ESP
Mad
Gal
Gal
Gal
Mad
Gal
Gal
Gal
Gal
Ast
Mad
Gal
Gal
Mad
Gal
Gal
Gal
Gal
Gal
Gal
Gal
Gal
Gal
Gal
Mad
Gal
Gal
Cat
Gal
Ctl
Gal
Gal
Gal
Gal
Gal
Ctl
Gal
Gal
Gal
Gal
Gal
Gal
Gal
Gal
Can
Gal
Gal
4,5
4,5
4,5
4,5
4
4
4
4
4
4
4
4
4
3,5
3,5
3,5
3,5
3,5
3,5
3,5
3,5
3,5
3,5
3,5
3,5
3,5
3,5
3
3
3
3
3
2,5
2,5
2,5
2,5
2,5
2
2
2
1,5
1,5
1
1
0
0
0
Pol. Ind. Sete Pías
Parcela 91
36630 Cambados
Pontevedra
T. 986 52 03 50
F. 986 54 40 21
[email protected]
Tragove, 7
Telf./Fax 986 543 061
36630 CAMBADOS
E-mail: [email protected]
1.- ORGANIZACIÓN: A cargo del Club de Ajedrez Albariño. Colaboran FEDA y FEGAXA El Torneo, que está
incluido en el “XXIX Circuito Galego de Xadrez” y registrado en la FIDE, es válido para la obtención de ELO
NACIONAL e INTERNACIONAL y, habitualmente, para NORMAS
2.- PARTICIPACIÓN: Podrán participar todos aquellos jugadores que posean licencia federativa en vigor.
3.- SISTEMA DE JUEGO: Sistema Suizo a 9 rondas. Una ronda diaria, del 1 al 9 de agosto.
4.- BYES: Cada Jugador puede solicitar 3 BYES (0,5 puntos), para las seis primeras Rondas.
5.- RITMO DE JUEGO: 90 minutos + 30 segundos de incremento por jugada realizada.
6.- HORARIO: Todas las partidas darán comienzo a las 17,00 horas, excepto la ÚLTIMA RONDA que comenzará
a las 15,00 horas. Tiempo de espera 1 hora.
7.- LOCAL: Instituto RAMÓN CABANILLAS. C/ Rosalía de Castro.
8.- DESEMPATES: Se empleará: - Performance Recursiva [Elo mínimo 1000], Bucholtz [Parámetro 1;-1],
Bucholtz [Parámetro 0;0], Progresivo acumulado
9.- INSCRIPCIONES: Teléfono 660 687 883 y 986 524 863; e-mail [email protected]
10.- ÁRBITRO: Juan B. Aranzabe Balciscueta
11.- DIRECTOR TORNEO: Marco A. Costa Fuentes
tapería
vinoteca
Rúa Albergue nº1
36630 CAMBADOS
TLF. 699 74 32 00
REFORMAS Y REHABILITACIONES
www.grupocpbarros.com
www.grupocpbarros.com
OFICINA DE INFORMACIÓN Y VENTAS: C/ Vista Alegre, 58 (36600) Vilagarcía de Arousa
Tlf. 986 56 52 10 - 679 197 252 | Fax 986 51 20 79 | [email protected]
FORMACIÓN Y VENTAS: C/ Vista Alegre, 58 (36600) Vilaga
56 52 10 - 679 197 252 | Fax 986 51 20 79 | info@grupocpba
XXX Torneo Infantil
FECHAS: Los días 13 y 14 de Agosto
LUGAR: Paseo de la Calzada
SISTEMA: Suizo a 5 rondas.
RITMO DE JUEGO: 20 minutos para cada jugador.
HORARIO:
Sábado: 1ª ronda 10,30 H
2ª
“
11,20 H
3ª
“
12,10 H.
Domingo:. 4ª ronda 10,30 H.
5ª
“
11,20 H.
PREMIOS: Trofeos para los 5 primeros clasificados de cada
categoría (SUB-14, SUB-12, SUB-10 y SUB-8)
NOTA: Podrán participar los nacidos en el año 2002 y posteriores.
LAS INSCRIPCIONES PUEDEN REALIZARSE EN:
Teléfono: 986 524863 y 660 687883
Email: [email protected]
Exposición y Venta
de Albariños Ribeiros y
Aguardientes
Plaza de Fefiñanes
Cambados (Pontevedra)
Telf. 986 54 24 36
Partida Simultánea
FECHA: Domingo día 14 de agosto.
LUGAR: Paseo de la Calzada.
HORA COMIENZO: 12,00 H.
LAS INSCRIPCIONES PUEDEN REALIZARSE EN:
Teléfono: 986 524863 y 660 687883
Email: [email protected]
- PRODUCTOS PARA EL CAMPO
- SEMILLAS
Avda. de Galicia, 96 · Telf. 986 54 21 48 · CAMBADOS
FIDE
FEDERACIÓN
INTERNACIONAL
DE AJEDREZ
Gens una sumus “Somos una familia”, El acrónimo de la misma es FIDE, su fundación
data del 20 de Julio del año 1924, su sede Lausana (Suiza), y está afiliada a la
Asociación Internacional de deportes mentales, en el momento en que suscribimos
estas líneas hay 172 federaciones de ajedrez nacionales afiliadas. La federación
Internacional de Ajedrez (más conocida como FIDE “Federación Internacionale
des Échecs” en francés) es una organización internacional que conecta las
diversas federaciones nacionales de ajedrez, actualmente la FIDE cuenta con 172
federaciones inscritas, de las cuales corresponden 152 a países integrantes de la
ONU y 20 a otras federaciones, además de organizar el Campeonato del mundo
de Ajedrez la FIDE calcula el rango ELO de los jugadores, redacta las reglas del
ajedrez, publica libros y nombra a Maestros Internacionales, Grandes Maestros
y árbitros, en 1999 la FIDE fue reconocida por el Comité Olímpico Internacional
(COI) y dos años después se introdujeron las normas contra el dopaje del COI
en el Ajedrez, la FIDE quiere que el Ajedrez sea parte de los juegos Olímpicos
aunque hasta ahora se ha tenido que contentar con celebrar las Olimpiadas de
Ajedrez Masculino y Femenino por equipos cada dos años, la FIDE está afiliada a
la Asociación internacional de Deportes Mentales (IMSA).
Durante sus primeros veinte años de existencia, la FIDE tuvo poca influencia,
principalmente porque la Unión Soviética, cuna de los principales maestros de
la época se negaba a participar en su seno al considerar el ajedrez un asunto
de índole política, esto cambio el año 1946 cuando tras la muerte del Campeón
del Mundo Alexander Alekhine la FIDE organizó un torneo para encontrar un
nuevo Campeón y la Unión Soviética se adhirió al proceso, desde aquel torneo
inicial de 1948 en La Haya ganado por Mijaíl Botvinnik hasta 1993 la FIDE
fue la única organizadora de Campeonatos del Mundo de Ajedrez, con algunas
anécdotas menores por ejemplo la protagonizada en 1975 por Bobby Fischer
que no defendió su título ante Anatoli Kárpov por que la FIDE no accedió a
sus extravagantes demandas o la ocurrida en el año 1984 cuando el entonces
presidente de la FIDE Florencio Campomanes anuló el encuentro entre Anatoly
Kárpov y Gary Kaspárov, el año 1993 se produjo un cisma el Campeón entonces
vigente, Kasparov, y el aspirante Nigel Short (Que se había clasificado a través
del sistema de la FIDE) rompieron con la Federación Internacional y jugaron su
encuentro bajo los auspicios de la PCA (Prpfessional Chess Associatión). Desde
entonces han coexistido ambos Campeonatos del Mundo el de la FIDE y el de la
PCA, luego conocido como Campeón Clásico. Hasta el año 2005 los campeonatos
de la FIDE habían consistido en torneos eliminatorios con partidas cada vez más
rápidas, lo cual nunca produjo un Campeón ampliamente reconocido como el
mejor del Mundo.
La FIDE cambio el formato por un torneo el cual se llevó a cabo en San Luis
(Argentina) entre Setiembre y Octubre de 2005 el Campeonato enfrentó a los 7
primeros del escalafón mundial (Excepto el ruso Vladimir Krámnik que declinó
la invitación por considerarse él mismo como Campeón Mundial de Ajedrez
“clásico”, y al anterior Campeón de la FIDE. El ganador fue el búlgaro Vaselin
Topalov que sí logró aceptación como Campeón Mundial, al ser el mejor jugador
del escalafón ELO en aquel momento. El año 2006 la FIDE organizó un encuentro
de reunificación del título entre su Campeón Veselin Topalov, y el Campeón
“clásico Vladímir Krámnik que terminó con victoria de éste permitiendo a la FIDE
asumir nuevamente la regulación del Campeonato Mundial. Desafortunadamente
la FIDE sigue sin mantener una posición consistente en cuanto a la forma que debe
tener la lucha por el título máximo y luego de programar unas competiciones de
candidatos, ahora paralelamente ha anunciado que cualquier jugador con un ELO
superior a los 2700 puntos que aporte una bolsa de un millón de dólares puede
retar al Campeón Mundial sin más tramites.
Los presidentes que ha tenido la FIDE han sido los siguientes: 1924-1949
Alexander Rueb; 1949-1970 Folke Rogard; 1970-1978 Max Euwe; 1978-1982
Fridrik Olafsson; 1982-1995 Florencio Campomanes; 1995 hasta el presente
Kirsan Ilyumzhinov ajedrecista político y millonario ruso presidente de la
República de Kalmukia (Rusia).
A la FIDE pertenecen la Federación Internacional de Ajedrez Postal, la Asociación
Internacional de Ajedrez Braille (IBCA), Comité Internacional de Ajedrez de
Sordos (ICCD), Asociación Internacional de Ajedrez para Discapacitados (IPCA),
Internacional computer Games Associatión ICGA), la FIDE organiza el ajedrez en
el mundo a través de cuatro confederaciones continentales UNION EUROPEA DE
AJEDREZ con sede en Bulgaria incluye 54 Asociaciones, el presidente es el búlgaro
Silvio Danailov. Confederación de Ajedrez para America (CCA) con sede en Ciudad
de México incluye 35 Asociaciones, el presidente es Jorge Vega de Costa Rica.
Federación de Ajedrez de Asia (ACF9 con sede en Al Ain, Emiratos Árabes Unidos,
representa a 48 organizaciones de Asia y Oceania su presidente es Sheikh Sultan
bin Khalifa Al Nahyan. Unión Africana Ajedrez (ACU) con sede en Goborone,
Botswana tiene 35 miembros, dos provisionales desde 2010 su presidente es
Dabilani Buthali (Botswana).
Todos los continentes se dividen en zonas para la composición de las zonas se
tienen en cuenta los aspectos regionales, cualitativos y cuantitativos y en algunos
casos, también consideraciones políticas, algunas zonas se dividen en subzonas,
cada asociación nacional se asigna a una zona, para ser miembro de la FIDE, una
nación no sólo debe ser un miembro de la ONU o al menos ser observador. Sin
embargo, en el caso del Reino Unido, cada una de las naciones que lo componen
tiene su propia representación en la FIDE. Las Zonas de la FIDE son las siguientes
(el primer digito pertenece al continente).
Zona Subzona
1.1
1.2
1.3
1.4
1.5
1.6
1.7
1.1 a
1.1 b
1.1 c
1.2 a
1.2 b
1.5 a
1.5 b
1.8
1.9
1.10
2.1
2.2
2.3.a
2.3
2.3.b
2.3.c
Federaciones
Inglaterra,
Irlanda,
Escocia,
Gales
Bélgica,
Francia,
Países Bajos
Italia,
Portugal,
España
Alemania,
Austria, Suiza,
Eslovenia
Bosnia y Herzegovina,
Israel,
Croacia,
Macedonia
Dinamarca,
Finlandia,
Islandia,
Noruega,
Suecia
Bulgaria,
Polonia,
Rumania,
Eslovaquia,
República Checa,
Hungría
Albania,
Grecia,
Montenegro,
Serbia,
Turquía
Armenia,
Georgia
Rusia
Estonia,
Letonia,
Lituania
Azerbaiyán,
Moldavia,
Bielorrusia
Ucrania
Andorra,
Islas Feroe,
Guernsey,
Jersey,
Liechtenstein,
Luxemburgo,
Malta,
Mónaco,
San Marino,
Chipre
Estados Unidos
Canadá
Guyana
Islas Vírgenes de los Estados
Unidos,
Bahamas,
Barbados,
Bermudas,
Islas Vírgenes
Británicas,
República Dominicana,
Haití
Jamaica,
Cuba
Puerto Rico
Colombia,
Ecuador,
Antillas
Neerlandesas,
Surinam,
Trinidad y Tobago
Aruba,
Belice,
Costa
Rica
El Salvador,
Guatemala,
Honduras,
México
Nicaragua
Panamá
Venezuela
Jugadores
3.670
Grandes
Maestros
43
36.167
38.582
72
45
6.005
81
30.215
9.322
98
53
30.403
168
1.823
19.642
1.550
56
197
21
696
3
7.006
1.581
6
68
8
0
3.213
19
5.207
5
3.515
6
20.585
1.969
3.439
75
41
76
Zona Subzona
2.4
2.5
3.1
3.2
3.3
3.4
3.5
3.6
3.7
4.1
4.2
4.3
Federaciones
Bolivia,
Brasil,
Perú
Argentina,
Chile,
Paraguay
Uruguay
Baréin,
Irak
Irán
Yemen,
Jordania,
Catar,
Kuwait,
Líbano,
Palestina,
Siria,
Emiratos Árabes Unidos
Bangladés,
Bután,
Maldivas,
Nepal,
Pakistán,
Sri Lanka
Brunéi,
Hong Kong,
Indonesia,
Japón,
Camboya,
Laos,
Macao,
Malasia,
Mongolia,
Myanmar,
Filipinas
Singapur,
Corea del Sur,
República de
China,
Tailandia,
Vietnam
Afganistán,
Kazajistán,
Kirguistán
Tayikistán,
Turkmenistán,
Uzbekistán
China Qiyuan
Australia,
Fiyi,
Nueva
Palaos,
Papúa Nueva
Zelanda,
Guinea,
Islas Salomón
India
Argelia,
Libia
Malí,
Marruecos,
Mauritania,
Senegal,
Túnez
Egipto,
Etiopía,
Costa
de Marfil,
Gabón,
Ghana
Camerún,
Kenia,
Nigeria,
Santo Tomé y Príncipe,
Seychelles,
Sierra Leona,
Somalia,
Sudán,
Uganda,
República Centroafricana
Angola,
Botsuana,
Burundi
República Democrática del
Congo,
Madagascar,
Malaui
Mauricio,
Mozambique,
Namibia,
Ruanda,
Sudáfrica,
Zambia,
Zimbabue
Grandes
Maestros
6.630
17
Jugadores
6.015
25
8.814
11
3.977
5
5.459
31
1.870
32
857
27
2.038
5
19.430
24
987
3
1.932
3
1.293
1
La FIDE aparte de publicar mensualmente la lista de los jugadores ELO
internacional de todas sus federaciones asociadas, en función del control de
tiempo y la puntuación ELO de cada jugador, aunque la FIDE regula todos los
torneos de Ajedrez organizadas y reconocidas por sus federaciones, también
organiza competiciones específicas, sobre todo las relativas con las Olimpiadas
de Ajedrez y los Campeonatos del Mundo, Campeonatos Mundiales individuales,
Campeonatos por equipos Nacionales, Campeonatos Mundiales y continentales
juveniles, Campeonatos Mundiales de Mayores, Campeonato Mundial de
Aficionados, Campeonato Mundial de Ciudades este último bianual surgido como
secuela de la Olimpiada de Ajedrez, en el cual cada uno de los 32 países envía un
equipo representante de una ciudad. Es organizado por el Club Al Ain de Emiratos
Árabes.
Juan Bautista Aranzabe Balciscueta
9 de AGOSTO
I.E.S. Ramón Cabanillas
15,00 H. · Última Ronda.
19,30 H. · Entrega de Premios.
· Vino “Albariño”
Alimentos Javimar, S.L.: Polígono Ind. El Salnés - Rúa do Pan, 12
36636 Ribadumia (Pontevedra)
Telf. 986 718 588 - Fax 986 710 775
www.javimarcorp.es • e-mail: [email protected]
C/ Infantas, 1 · CAMBADOS
T. 986 54 36 74
[email protected]